Аса ауіпті оздырыштар оршаан ортаа таралан кездегі халыты іс-рекеті.

Асаауіпті оздырыштар оршаан ортаа тараан кезде е алдымен дезинфекция жасау керек.Одан со халы арасында вакцинация жасау керек.Егер де те атты жпалы ауру болса ол аурумен ауыратын адамдарды изоляцияда стап, карантин жариялау керек.Анаэробты инфекциялара сіріспе мен газды гангрена жатады.Олар жаралар инфекцияларында жне организмні баса да заымандауларында, жараат инфекциясы ретінде саналады.Олар жайлы организмні заымдалуы туралы жан-жаты айтылады.Бруцеллезмалдан адама жатын, ретикулоэндотелиалды, нерв, жрек-ан тамыр жйесіні жне озалыс аппаратыны заымдалуымен жретін инфекциялы аллегиялы ауру.Ауруды кзі: Е ауіптісі са малдар ешкі мен ой.Ауру тарататын трткілер:ет,ст,малды кі,иы,жні.Ауруды белгілері бірте бірте баяу басталады. Е алашы белгілеріні біріне науасты ызуы ктеріліуі жатады.Бруцеллез ауруыны алдын алуда ветеринарлы саутыру шаруашылы санитарлы жне медициналы шаралар, негізгі масат жануарлар арасында инфекцияны жою жне адамдардаы ауруды тотату.Ботуллизм- ботуллотоксиндерді сопаша ми мен жлынны холиненэнергиялы рылысын тере заымдануымен сипатталатын жне бульбарлы синдромдармен крінетін жедел инфекциялы токсикалы ауру.Ботуллизм оздырышы топырата тіршілік етеді,одан суа,ккністерге,ас таамдарына, жемістерге тседі.Ботулизм оздырышыны негізгі кздері:жылы анды жануарлар,балытар,шаян тектестер.1)Ауру кенеттен басталады.2)Дене ызуы алыпты,кейде субфебрильді.3)Асазан тсында ауыранды жне ауырлы сезімі болады.4)Бас ауру, бас айналуы, ауызыны кебуі, блшы еттерінде лсіздік байалады.Оба-ауыр интоксикация синдромымен тетін, лимфа тйіндерін, кпені арнайы заымдаумен жретін жедел- табии ошаты ауру.Оба ауруыны аты араб тілінен аударанда «джумма» яни «боб».Ол лимфа тйіндеріні боб трізді абынуымен,лкеюіне негізделіп айтылан.Оба оздырышы Iersinia pests, Iersinia туысына жатады,озалмайтын,лшем бірлігі 1,5-2 мкм бактерия.Спора тзбейді,біра капсуласы бар,арапайым сйы жне тыыз кріктік ортада седі.Оба ауруын 2 трге бледі:1)Табии оша («жабайы оба»).2) 2-шілік оша Жиі бубонды трі, ал те сирегірек- ішектік трі кесдеседі.Жасырын кезе 3-6 кнге созылады,тек вакцина жасаландарда 10 кнге дейін осылады.1)Бубонды трінде:туберкулез,туляремия, іріді лимфматенид.2)кпелік трінде:кпе туберкулезі,крупозды пневмония, тмау асынулары.3)Сепсис трінде: тйнем, туляремия,сальмонеллез. Алдын-алу шаралары.1)Ауруды табии ортасында кеміргіштер мен бргелерге арсы баытталан комплексті шаралар.2)Оба ауруына кдік туан адамдарды міндетті трде госпитализациялау, ал науастармен жне жануарлармен атынаста боландарды 6 кн ошаулап,олара шыл алдын-алу масатта антибиотиктер 6 кнге таайындалады.3) Санитарлы аарту шаралары жргізіледі.4) Карантин.5)Науаспен жмыс ата трде обаа арсы кастюмді киіп жасалады.6)Науаспен ауруханаа жатызан со аыры дезинфекция жасалды.Тйнеме- серозды гемморагиялы жне некрозды абынумен айын интоксикация синдромымен тетін жедел зоонозлы инфекциялы ауру.Осы уаыта дейін барлы елді мекендерде бірдей таралан.Себебі осыдан ертерек болан ауруды ошатары кп жылдар бойы аупті болып ала береді.Тйнеме оздырышы Bacillus anthracic,ірі озалмайтын таяша, зындыы 3-10 мкм, ені 1-1,5мкм, капсула тзеді.Адам жне жануар организміне тыс спора трінде кесдеседі.Тіршілік рекеті барысында таяшалар ісік тзетін жне лтіретін компонентері бар экзотоксин шыарады.Тйнемені инкубациялы кезеі ауруды тріне байланысты р трлі,терілік трінде,терілік трінде 2-14 кн, септикалы трінде бірнеше сааттан 6-8 кнге дейін.Алдын-алу шаралары:Жануарлар арасында инфекция ошатарын табу жне жою.Тйнемені жтыру аупі жоары адамдара тірі ра « СТИ» сынама (привывка) жасайды. Науастарда жеке палаталара ошаулау керек.Кнделікті дезинфекция жргізіледі.
39 ндірістік рт кезінде адамдарды іс-рекеті. рт-бл адамдарды ,хайуанаттарды аза болуына ж/е материалды ндылытарды жойылуына алып келетін баылаусыз жану процесі,ртті шыуына ртті бейам пайдалану,рт ауіпсіздігі ережесін бзу себеп болып табылады, от сндірілмей тасталан сірікеден немесе темекі алдыынан сндірілмеген алаудан ,атыланнан кейін ра шпке тскен ысты патроннан орманда ааулы техниканы пайдаланудан ж/е баса себептерден ттанады,ртті 90%-адамны кнсынан,

7-8% найзаайды соысы серінен ра аашты жануынан,2-3% баса себептерден болады, здігінен жану –жану кзінсіз ттандырышпен рекеттесіп жанады,ртті зоналары 3 негізгілерден трады,1)Жану зонасы,2)жылулы сер зонасы,3)ттіндену зонасы,Бкіл ауматы амтитын зілзала ретіндегі ртті негізгі трлері табиаттаы рт-ормандаы ж/е даладаы рт болып табылады,ндірістегі рт ауіптілігі,зардабы,шыыны жаынан трмыстаы рттен уатты болып келеді,

рт ндіріс орындарына араанда йлерде

жиі болады. ртті себебі барлы уаытта

бірдей-а:-отты,оны барлы трлерінде

дрыс пайдаланбау.- трмыста олданылатын ыздыру приборларыны бзылуы:- электр сымдарын ж/е электр жйесін пайдалануа

рт ауіпсіздігіні ережесін бзу:

-теледидарды радиоапатураны жануы:

-пешті, оны бырыны дрыс салынбауы

ж/е бзыландыы:-балаларды отпен ойнауы. Темекіні абайсыз шегуді зардабына ерекше тоталып кеткен жн..

рт кезіндегі негізгі маызы: рт уаытында шірілуі-негізінен,рт сндірушілерді дер

кезіндегі шаырылуына кп байланысты.

сол сияты адамдар жанып жатан

имараттардан тез шыуды да маызы зор. Осындай жадайда келесі мліметтерге

аса кніл аудару ажет: рт туралы

халыы хабарлама беру:ртті байаан

стте имараттаы адамдара тез хабар

беру к/к, ртті клеміне жану уатына

арамай рт сндірушілерді 101 телефоны

арылы хабардар еткен жн. 1рт туралы телефонмен хабар бергенде келесі тртіп орындалу к/к:- рт туралы хабар беру.-рт

болып жатан имарат нмірін,абатын,кше

атын дрыс айту к/к. – ртке ысаша

сипаттама беру к/к.- адамдара ауіп тнгенін

ауту к/к.- рт машинасы алай кіре

алатындыы жайлы айту.2.Адамдарды

таруа рекет жасау. рт сндірушілерді шаырумен атар оны сндіруге рекет ету

ажет. Егер рт ааштан трызылан

имаратта баталса,онда ртті орнына

клеміне арамастан адамдарды жедел

эвакуация жасау керек. Эвакуация кезінде

сабыр сатау к/к.бірінші кезекте балаларды

тару к/к. Адамдар мансарды немесе

жоары абаттан тару баспалдаты

ттін басан болса, онда сол маайдаы

терезені сындарып, таза ауаны кіруіне

жол беру керек. Егер ішкі баспалда рттеніп

жатса, онда адамды саты ойылан терезе

арылы шыарады. Ттінде алып,

тншыан адамдарды тапаннан кейін,оан алдымен тыныс жйелері арылы уланбас шін, ылал шберекпен байлама жасап беру керек. тару жмыстары аяталаннан кейін толы тексеру керек. Адам алып алмады ма соны.