Билет.Кіші мектеп жасындаы оушыларды оу іс-рекет ерекшеліктері.

Тменгі сынып оушысын дамыту жне трбиелеуді ерекшелігіБастауыш мектеп жасындаы баланы психологиялы ерекшіліктері баланы брыны дамуында жинаталып, оны з кезегімен дамуды келесі сатысына кшуге дайындап отырады. Бастауыш мектеп малімі сынып оушыларыны ерекшеліктерін зерттей отырып, сол ерекшеліктерді мектепке дейінгі шаында алыптасан ерекшеліктерден блек алып арай алмайды.Мектептегі оыту оны бкіл міріне тбегейлі, сапалы згерістер енгізеді. Аласыз балалы ша аяталып, баланы міріні іс-рекетті жаа трі - оу енеді. Оу міндетті іс болып табыландытан, ол баладан белгілі бір жауапкершілікпен ебек етуді талап етеді. Мектепке бару баланы оамдаы жне отбасындаы жадайын згертіп, оан біратар жаа міндеттер жктейді. Осыны брі баланы оамдаы жадайын згертіп, бл згерісті ол біртіндеп сезінеді. Тменгі сынып оушылары біртіндеп оу ісіне, мектепті сан-салалы міріне бауыр басып, здеріні тсініктерін кеейтіп, сздік орын молайып, оуа, жазуа , санауа йренеді. Оытуды алашы сатысында оларды мірлік тжірибелері молая тседі. Бірлесіп оу, жалпы оу тапсырмаларын шешу, мінез-лыты жаа ережелері мен нормаларын игеру балалар арасында арым-атынастарды алыптасуына жадай туызады. Тменгі сынып оушыларыны ойлауын дамытуда екі негізгі саты байалады. Бірінші сатыда ойлау рекеті мектеп жасына дейінгі баланы ойлауын еске тсіреді. Екінші сатыда оушылар заттар мен жадайларды сырты белгісі бойынша баалайды. Есейе келе ойлау сипаттары згереді. Оушылар білуге уесой боландытан, оларды табиат былыстары, адамдарды мірі туралы сратары кбейеді. Шыармашылы ойындар баланы аыл-ойын дамытады.Сезімдік кіл-кйіні ктерікілігі - оларды маызды бір ерекшелігі. Оушылар ересек адамдармен, зіні рдастарымен арым-атынаста боланды жасы креді.Бл жастаы балаларды негізгі іс-рекеті - оу. Бастауыш сынып оушылары за уаыт бір алыпты отыра алмайтындытан, сабата жазу мен оуды алмастырып, сергіту сттерін ткізіп, сыныпты ауасын тазартып, зіліс кезінде мектеп ауласында ойындар йымдастыру керек.Малім оыту процесін жеке бліктерге бліп, оушылара жеіл тапсырмалар беріп, оларды бірте-бірте крделендіріп отырады. Оыту процесі зейін мдениетін трбиелеуге баытталуы керек. Оуа жне оамды жмыстара байланысты талаптарды жйелі ойып, оны орындалуын баылау, здік жмыстарды орындату, іс-рекетті трлендіру, ойындарды олдану, балаларды ебегін жеілдетіп, балаа тапсырма орындауды ажет екендігін тсіндіру арылы, малім оушыны оуа деген жауапкершілігін трбиелейді.Бала форма, бояу, дыбыс арылы ойлайды, сондытан крнекілік дістері мен ойындарды жиі олдану пайдалы. Мектептегі, йдегі ебек, дене жаттыулары, ойындар баланы есте сатау абілетін дамытады.Бастауыш мектеп оушыларыны оу ммкіндіктерін зерттеп, оларды крделі бадарлама, оулытармен оыту те маызды іскерлік, атап айтса, з ойын ауызша, жазбаша трде беруге йретеді.Бл жастаы балалармен трбие жмысын дрыс йымдастыру шін мына ерекшелікті ескеру керек: сз бен істі сйкесті болуын талап ету, жнсіз кінлаудан жеркену сезіміні болуы, лкен адамдарды жіберген ателігін тез байау, арманшыл-иялшыл, йымшыл, сенімді серік іздеу, з ммкіндіктерін асыра баалау, трлі спорт ойындарына ыыласты болу. Осы ерекшеліктерді оу трбие жмысында сынып жетекшілері, малімдер, ата-аналар ескеруі ажет.Адамгершілік трбиесінде баланы кнгіштігін, сенгіштігін, еліктеуге бейімділігін пайдаланып, ателігін мойындауа йретуге болады. Малімні оушымен арым-атынасы, жайдары ізгі атынаса кшуі, баланы зін тануына кмектесуі адамгершілік сезімін трбиелейді. Ерекше кіл аударатын мселе - баланы мінез-лыны кпшіл де ке пейілді болуы.Бл жастаы балалар шін ебекті трбиелік мні зор. Балаларды бірте-бірте ебекке баулу отбасында, жымда жргізіледі. за уаытты дене ебегіне, кш тсетін жмыстара лі абілетсіз болатындыын ескеру керек. Ебек іс-рекетімен жйелі айналысу, оны бірте-бірте крделендіру, ндіріс орындарына экскурсияа апару, мамандытармен таныстыру тланы леуметтік нды сапаларын алыптастыруа кмектеседі. Тменгі сыныпта зіне-зі ызмет етуді деттері мен дадылары алыптасады. лкендерді ебегін рметтейді, адам міріндегі ебекті рлін тсініп, дене ебегіне даяр болады, дние туралы ымдар оры, ажетті іс-рекет икемділігі дамиды.Мектепті е негізгі міндеті - балаа білім атаулыны ліппесін йретумен оса, оны мірдегі з орынын табуына кмектесу. Жеке тланы алыптастыруда е бастысы - аыл-ой, адамгершілік, ебек, эстетикалы, дене трбиесін зара байланыста кешенді жргізу.Жеткіншек балаларды дамыту жне трбиелеу ерекшелігі.

Жынысты толысу тез жреді:

- ыздарда - 11-13 жас;

- ер балаларда - 13-15 жас.