Денсаулыы жне трбиелеу шарттары

Наты кн кестесін сатау: баламен сабаты немі аптасына 2 рет, 45-60 минуттан ткізу ажет, 2 ойыншытар жинаы жне ралдар болуы керек, оларды біріншісі кнделікті ойына (машиналар, кубиктер, «Конструктор», «Лего» жинатары жне т.б.), екінші жина балаа ересектермен саба барысында ана беріледі.

Барлы ересек адамдар баланы оытуа бірыай талаптарды стану керек.

Трмыста жне сабата белсенді болуды талап ету. Ересек адамды тыдау, зіне ызмет крсету дадыларымен байланысты рекеттерді орындау: олды таматану алдында жне дретханадан кейін жуу, ойыншытарын, киімдерін жинау, сау бол айту. Ас ішу кезінде майлы пайдалану, асы, шанышыны дрыс стау.

Саба жне ойын кезінде байсалды отыру жне ересек адамды тыдау, рсатсыз ойыншытарды алмау. зін бірінші жапен айтуа йрету: «Мен алаймын», «Мен серуендеуге барамын», «Мені су ішкім келеді», «Мені ас ішкім келеді», анасына «Сен» деп сйлеу, «Екеуіміз серуендеуге барамыз».

Кн режимі сттерін орындау барысында ересектер баланы олыны саусатарына массаж жасайды: 5-7 минуттан кніне 2-3 рет.

Массаж ересекті баламен эмоционалды жне вербалды арым-атынас крсетуімен жасалады.

Жаттыу трлері:

- ересек адам ол стілерін (ішкі жне сырты) «шетінен» «ортасына арай» баыты бойынша шынтаына дейін, рбір олын 6-8 рет;

- ересек адам бала олыны саусатарын бір мезгілде бгу жне жазу, рбір олында 4-10 ретке дейін;

- ересек адам саусаымен баланы ашы алаанында спираль тріздес озалыстарды р бір алаанында 2-4 рет жасайды («сурет саламыз, тйіншек жасаймыз»);

- ересек адам баланы лкен саусаын ш баытта апарып жне келеді: алдыа-арта, жанына-бір жаына, шебер бойынша;

- ересек баланы олын мейірімділікпен 5-6 рет «шетінен» «ортасына» арай сипалайды.

Дене шынытыру трбиесі

- Дене шынытыру жаттыуларын орындау кезінде дрыс тыныс алуды алыптастыру маызды (мыс, мрынмен тыныс аламыз, олымызды жоары ктереміз, ауыз арылы дем шыару-олымызды тмен тсіреміз).

Жалпы озалыстарды дамуы

- Жіп, табалдыры, шыыршы арылы аттап туге йрету, орынды астынан, шыыршы арылы ебектеп туді, аяымен допты тебуге, бір аяпен секіруді йрету.

- Бір аята, екі аята секіруді йрету.

- Доппен алдыа арай жру, екі олмен стап алып латыру, тменнен алып кеудеден, лента арылы, екі олымен ересек адама беріп, ересек адамны латыран добын аып алуа тырысу, о жне сол олымен алыса са заттарды (кішкентай доптар, мы бар дорба, шишкалар) латыру.

Зіне ызмет крсету дадылары жне мдени-гигиеналы дадылар

з бетімен рекет етуді йрету:

- Жуыну (олын жне бетін жуу, олын ішкі жне сырты жаынан сабындау, суды сумен жуып тастау, содан кейін олдарын орамалмен срту), тісін тазалау, дретхана аазын пайдалану, жетхананы дрыс пайдалануды йрету, бшкеден суды аызу.

- Ас ішу кезінде: келесі дадыларды ныайту: о олында асы, шаышыны дрыс стау, асты ткпей ішуге йрету, стааннан, кеседен ішу, таматан кейін жне тама ішу кезінде майлы пайдалану.

- з бетімен киім киуді (ая киім) жне шешуді йрету, шлыдамбалды, шлыты, кртеше, бас киімді киюді йрету.

- з заттарын артынан жинап жруді йрету (киімді ілуді йрету, ая киімді шкафа ою).

Леуметтік даму

- зі туралы кзарас алыптастыру, зіні есімін атауды йрету, жынысты ерекшелігін «Мен ыз баламын» немесе «Мен л баламын». Айнаа зіне арау, зіне олмен крсету, «Мен» деп айту, з есімін атау.

- зіні дене, бет блшектерін атауды, оларды атаратын ызметтерін білуге йрету: «Мрыны айда, ауызы айда, шаштары айда, латары, кздері, аятары-оларды крсет».

- Аузын зерттеу: онда тістер, тіл, еріндер бар. Ойын: «Шара рлейік».

- зіні тілектері жне ажеттіліктері туралы кзарас алыптастыру: «Мені су ішкім келіп тр», «Мені йытаым келіп тр». «Мені ойнаым келіп тр».

- Ойыншытарды «сезімдеріне» эмоционалды атынас трбиелеу: уырша тоды, ыстытады, уырша уанып тр, жылайды, тама ішкісі келеді жне т.б.

- Ересектермен зара рекеттесуді жне арым-атынас орнатуды эмоционалды тсілдерін алыптастыру (кзіне арау, ересектерге айту: «апа, бер», «ке, ал», «рахмет»), баланы ересек адамдарды есімдері болатынына йрету.