В глобальной стратегии лечения и профилактики БА (GINA, 2005).

Ступень 1: дневные реже 1 раза в неделю, короткие обострения,ночные симптомы не чаще 2 раза в месяц; ПСФ более 80% от ДВ; вариабельность показателей ПСВ менее 20%.

Ступень : легкая перситирующая БА: дневные симптомы чаще 1 раза в неделю, но реже 1 раза в день; обострения могут влиять на ФА и сон, ночные симптомы чаще 2 раз в месяц; ПСВ более 80% от ДВ; вариабельность показателей ПСВ 20 – 30 %.

Ступень 3: перситирующая БА средней тяжести: ежедневные симптомы, обострения могут влиять на ФА и сон, ночные симптомы чаще 1 раз в неделю; ежедневные приемы бета1 агонистов короткого действия; ПСВ от 60 до 80% от ДВ; вариабельность показателей ПСВ более 30 %.

Ступень 4: тяжелая перситирующая БА; ежедневные симптомы; ограничение ФА; ПСВ менее 60%; вариабельность показателей ПСВ более 30 %.

Клиника: основной симптом БА: приступ удушья, который возникает вследствие обратимой обструкции, при контакте с аллергеном. Предвестниками являются: чиханье, приступообразный кашель, выделение из носа, затрудненное выделение мокроты.

Диагностика: Основные: ОАК; измерение ПСВ с проведением пробы с бронхолитиками или исследование функции внешнего дыхания (спирография) с бронхолитиками.

Дополнительные: уровень общего Iq Е, общий анализ мокроты, пульсоксиметрия, R – графия ОГК; определение специфических антител к антигеном гелминтов и паразитов, ЭКГ, консультация аллерголога.

Диф-диагностика проводится с хроническим обструктивным бронхитом (ХОБ). ХОБ чаще болеют люди среднего и пожилого возраста, а БА чаще молодой. Начало болезни при ХОБ постепенное, при БА внезапное. Этиологическим фактором при ХОБ является курение, при БА аллерген. Обструкция при ХОБ необратимая, а при БА обратимая.

Диспансеризация: Больной БА состоит на «Д» учете у пульмонолога, консультируется аллергологом. При отсутствии пульмонолога у ВОП или терапевта. Осматривается ежеквартально.

ВТЭ: при тяжелой степени в сочетании с ХОБ составляет 34 – 48 дней, при средней тяжести – 24 – 28 дней, при легком течении – 12 – 18 дней. Показание для направления на МСЭК тяжелая степень стероидозависимой БА с ДН 2 степени и выше, декомпенсированным легочным сердцем.

Прогноз: зависит от своевременного выявления болезни, устранения ФР, способности больного к самоконтролю, своевременного оказания медицинской помощи.

Профилактика:Первичная профилактика: решается при планировании семьи. Вторичная профилактика: своевременное лечение ОРВИ, борьба с загрязнениями окружающей среди, устранение ФР и аллергенов.

 

Бауыр циррозы.Этиопатогенез.Классификациясы.ауіп факторлары.Цирроз печени (ЦП). Этиопатогенез. Классификация. . Клиникалы хаттамаа сйкес бауыр циррозыны диагностикасы жне емі.Ауруханаа жатызу крсетілімі,кндізгі стационара крсетілімі.Динамикалы баылау.Скрининг.Дрігерлік ебек сараптамасыны сратары. Болжамы. Алдын-алу.

 

Бауыр циррозы- бауырда днекер тініні рбіп суімен, бауыр тініні патологиялы регенерациясымен жне органны рылысыны згеруімен сипатталатын, бауырды функциональді жетіспеушілігімен жне портальды гипертензияны белгілерімен крініс беретін созылмалы ауру.

Этиологиясы:Вирусты гепатит В,С. Алкогольмен созылмалы интоксикация. Генетикалы фактор.

Патогенез:1.Бауыр циррозыны патогенезінде орталы буынды бауыр клеткаларыны некрозы алады. 2. Регенерация тйіндері тзіледі (псевдобліктер), олар здерін оршап тран тіндерді, е алдымен днекер тінімен аз оранып тран бауыр веналарын ысып тастап, ан аынына кедергі тудырады жне портальды ысымды ктереді. 3. бауыр блігінде лимфо – плазмоцитарлы жне нейтрофильдік инфильтраттар тзілген абыну реакциясы бой крсетіп, постсинусоидалы бгет пайда болуын тудырады. 4. бауыр артериясыны арасында анастомоз – шунттар тзіледі.

КЛАССИФИКАЦИЯСЫ:

1. Морфологиялы мліметтерге арап ажыратады:

са тйінді (микронодулярлы) цирроз

Ірі тйінді (макронодулярлы) цирроз

Аралас (макромикронодулярлы) цирроз

Толы емес септальды цирроз (аралас макро- жне микронодулярлы)

2. Этиологиялы факторлара арай:

Вирустыцирроздар (В, С, Д гепатиттеріні вирусы)

Алкогольдік цирроз

Билиарлы цирроз (бауырішіжнебауырдантыстжолдарыныаурулары)

Токсикалы жне дрілік цирроз

Туаболанзаталмасубзылыстарындаболатын цирроз

Аутоиммундыцирроздар

Алиментарлыцирроздар

Кардиальдыцирроздар

3. Клиникалыбелгілерінеарай:

Активті

Активтіемес

Компенсациялы, субкомпенсациялы

Декомпенсациялы

 

Клиникасы:портальды гипертензия синдромы; патологиялы процессті активті синдромы; бауыр жетіспеушілік синдромы;

Диагностикасы:негізгі осымша зерттеулер: ЖА, ЖЗА, БА (АЛТ,АСТ, сілтілі фосфатаза, ГГТП, жалпы билирубин, тіке билирубин, альбумин, сарысудаы темір, жалпы холестерин), коагулограмма, МНО, альфа-фетопротеин, гепатит В,С, маркерлері, АИВ маркерлері, ан тобы жне резус факторды анытау, ЭКГ, УДЗ, ФГДС.

Емі: медикаментозды емес: тсектік режим, тзды шектеу, сйытыты азайту, ауіп факторын жою.

Медикаментозды: Этиопатогенетикалы: мысалы- вирусты этиологияда вируса арсы терапия; патогенетикалы – предизологи 30-120мг тулігіне, диуретиктер, альбумин жне белок препараттарын ю; микробты инфекцияда: антибиотикотерапия - цефтриаксон, ципрофлоксацин; бауыр энцефалопатия терапиясы- лактулоза; бауыр клеткалы метаболизм кшейтуге – гепатопротекторлар, В,С тобындаы друмендер, фолий ышылы.

Госпитализацияа крсеткіш:Бауыр циррозы декомпенсация сатысы, еш веналарыны варикозды кееюінен ан кету, бауыр жетіспеушілік, бауыр энцефалопатиясы.

Диспансеризация:жылына 4 рет. Аымы траты болса жылына 2 рет.

Скрининг:циррозды ерте диагностикалау жне алдын алу масатында жргізіледі. Обыра (рак) жылына 4 рет альфа-фетопротеин анытайды. Эластограмма жылына 1рет. Іш уысы УДЗ жылына 2рет. КТ крсеткіш бойынша.

Уаытша ебекке абілетсіздікті орташа мерзімдері: онша айын бауыр – клеткалы жетіспеушілік белгілері жо ауруды жеіл айталауында – 4-5 апта, айын бауыр – клеткалы жетіспеушілік белгілері бар ауруды ауыр айталауында 2,5-3 айа дейін.

МСК жолдама беру крсетпелері: портальды гипертензия, тменгі жне орташа дрежелі бауыр – клеткалы жетіспеушілік бар бауыр циррозы.

Прогнозы. Бауыр циррозындаы патологиялы процесс айтымсыз болып келеді, біра барлы ем – алдын алу шараларын сауатты іске асыру науас адамны компенсациялы кйін анарлым созуа ммкіндік береді. Жаымсыз болжам крсеткіштері: 1) билирубинні 300 мкмоль/л жоары болуы; 2) альбуминні 20 г/л тмен болуы; 3) Х – 2,0 тмен (немесе протромбин индексі < 60%).

Профилактикасы. Бауыр циррозындаы профилактикалы шаралара этиологиялы факторларды жою немесе шектеу, созылмалы гепатит пен бауырды майлы дистрофиясын емдеу, ауыр астенияда жмыстан босату, бауыра жаымсыз сер ететін нерксіп факторлар мен дрілерді жою жатады.

 

Ант диабеті.ауіп факторлары.Классификациясы.Клиникасы.ант диабетіні диагностикасы, дифференциальды диагностикасы жне емі. Ауруханаа жатызу крсетілімі,кндізгі стационара крсетілімі.Динамикалы баылау.Дрігерлік ебек сараптамасыны сратары. Болжамы. Алдын-алу.

 

ант диабеті-инсулин секрециясы бзылысы нтижесімен, созылмалы гипергликемиямен крінетін метаболикалы аурулар тобы.

ауіп фактор: тым уалаушылы, нрестені туандаы салмаы 4кг жне одан жоары, семіздік, бір жмырталы егіздер.

Классификация: 1тип; 2тип; инсулинтуелді ант диабеті; инсулинтуелсіз ант диабеті;компинсерленген ант диабеті; декомпинсерленген ант диабеті;

Клиника:шлдеу, ауызды рауы, полидипсия, полиурия.

Диагностика:негізгі диагностикалы шаралар: таертегілік аш арына жне тама абылдааннан 2сааттан со гилкемияны анытау (глюкометрмен); зрдегі кетон денелерді анытау; ЖА; ЖЗА; ЭКГ;

осымша диагностикалы шаралар: С-пептидті анытау; Іш уысы азаларыны, аланша безіні УДЗ-і. андаы кетон денелерін анытау.

Дифференциальды диагностика: 1типті Д: жас балаларда, жедел басталады, таза гипергликемиялы комамен крінеді. 2типті Д: аырындап басталады, семіздік, гиподинамия, фурункулез, аралыты жиі ышуы, жараны жазылмауымен крінеді.

Ауруханаа шыл жатызу крсетілімі:алаш аныталан 1типті ант диабеті; диабетикалы кетоацидоз; ауыр гипогликемиялы жне кетоацидотикалы кома;

Диспансеризация: эндокринолог баылауында болу.

Уаытша ебекке абілетсіздік:1 типті ант диабетінде;

МСК жолдама беру крсетпелері:топ мгедектігін анытау масатында.

Болжамы: ауіп факторды азайтса, диетотерапия жне антты тсіретін препараттарды уаытылы абылдаса болжамы жаымды.

Алдын алу: 1типті Д-де арнайы алдын алу жо. 2типті Д-де ауіп факторды жою жне динамикалы баылау.

9.Таырбы:Миокард инфарктісі.ауіп факторлары.Классификациясы.Миокард инфарктысыны ангинозды вариантыны клиникалы крінісі. Клиникалы хаттамаа сйкес миокард инфарктысыны диагностикасы, дифференциальды диагностикасы жне емі. Дрігерлік ебек сараптамасы. Болжамы. Алдын-алу.

 

Миокард инфарктісі (МИ) – жеделкоронарлыанайналысыныжетіспеушілігінентуындайтынжрекблшыетіні некрозы (ліеттенуі).

 

ауіп факторлар:

Басаруа келмейтін: Жасы, жынысы, тым уалаушылы.

Басаруа келетін: Гиподинамия, шылым шегу, семіздік, АГ, рационсыз таматану.

 

Классификация:

ДД сынан АХК – Х негізінде растырылан жедел миокард инфарктісіні халыаралы классификациясы:

J 21 Жедел миокард инфарктісі.

J 21.0 – Жедел трансмуральды миокард инфарктісі;

алдыыабыраныинфарктісі;

алдыыабыра – жрекшыныинфарктісі;

алдыыабыра – бйір, арыншааралыпердеалдыныинфарктісі.

J 21.1. Жеделтрансмуральды миокард инфарктісі:

диафрагмалыинфаркт;

тменгіабыраинфарктісі;

тменгіабыра – бйіринфарктісі;

тменгіартыабыраинфарктісі.

J 21.2. Жеделтрансмуральдыорныаныталанмиокардинфарктісі:

жрекшы – бйіринфарктісі;

базальдыбйіринфарктісі;

жоарыбйіринфарктісі;

бйіринфарктісі;

артыабыраинфарктісі;

артыабыра – базальдыинфаркт;

арыншааралыпердеартыныинфарктісі;

абырааралыпердеинфарктісі.

J 21.3. Жеделтрансмуральдыорныаныталмаанмиокардинфарктісі:

J 21.4. Жеделсубэндокардиальдымиокардинфарктісі (трансмуральдыемесмиокардинфарктісі).

Клиникасы:

Миокард инфарктісіні ангинозды трі -тс артыны, жрек алды айматы, сирегірек тс астыны те кшті жаншып, ысып, кйдіріп («кеудені ртенуі», «айнап тран суды кеудеге ю» сезімдері) ауыруы пайда болады. Ауыранды сол жа иыа, сол жауырына, жауырын аралыына, мойына, тменгі жаа, лаа, жтыншаа, сирек – о ола, о иыа, о жауырына, те сирек о аяа жне енге арай тарайды. Ауыранды 30 минуттан за созылады, нитроглицерин ауырандыты тотата алмайды. Ауыранды толын трізді дамиды. Оан оса лім рейі, шарасызды, амыу сезімі пайда болады. Науас адам тынышсызданып тсекте орнын таба алмайды.

 

Диагностикасы:

Негізгі шаралар: ЖА. ЖЗА. БА(глюкоза, креатинин, тропанин, АЛТ, СРБ, фибриноген, ЖТЛП, ТТЛП, калий, натрий). Вирусты гепатит В,С маркерлері. АИВ инфекция. ан тобы жне резус факторды анытау. ЭКГ, ЭхоКГ. Кеуде клеткасыны рентгенографиясы.

 

Емі:

1 Ауырсынуды басу: Морфин 4-8мг к/т.

2 Тромболитикалы терапия: Альтеплаза +NaCl 0.9% 200.0ml. препарат дозасы 1гм/кг салмаына есептеледі 100мг.

3 Антикоагулянтты терапия: фракционды емес гепарин 70-100бірлік/кг к/т шапшытып (струйно).

4 Антиагрегантты терапия: Аспирин 150-300мг жне АДФ рецептор блокаторлары: тикагрелор, прасугрель 180мг.

5 Гиполипидемиялы терапия: Аторвастатин 20мг тулігіне билирубин баылаумен.

 

Диспансеризация:

Инфарктіден кейінгі кардиосклероз диагнозы ойылан адам диспансерлік есепке алынады. 1-ші жарты жылда дрігер оны айына 2 рет арайды, келесі жарты жылда оны ай сайын арап трады. 2-ші жылы ауру адамды квартала 1 рет арайтын болады. Комплексті реабилитацияны блімше терапеві, кардиолог жне психотерапевт бірігіп отырып іске асырады. Кейін науас адам ЖИА жне бар синдрома сйкес мір бойы баылауда болады. Емдіжетекшісиндромаарапіскеасырады.