Остеопороз.Патогенез, этиологиясы. Клиникалы белгілері .Емдеу жне тексеру белгілері. Динамикалы баыла. ВТЭК.Алдыналу

Остеопороз- сйек тініні рылысы мен тыыздыы тмендеуімен крінетін жйелі прогрессивті аымды ауру .

Этиология:Постклимактерикалы остеопорозды себібі болып за уаыт глюкокортикоидтармен ем алу болып табылады.Бйрек усті безі жне оны синтетикалы аналогтарыны жаымсыз серлеріні бірі сйек тініні ызметін бзылысын шаырады.

Екіншілік остеопорозды себептері болып анамнезінде ант диабеті,атерлі ісік, созылмалы бйрек жеткіліксіздігі,кпені аурулары, тиреотоксикоз ,гипотериоз,созылмалы гепатит ,аланша безі аденомасыны болуы .

Патогенез: Сйек тінінде рашанда бір-біріне арама-арсы – остегенез (сйек тініні тзілуі) жне сйек тініні резорбция(бзылу) процесстері болады. Сйек – адам денесіні тіректік жне реттеу ызметін амтамасыз ететін тірі рылым. Адамны сйегі зара айасып байланысан сйек балкаларынан тратын крделі тор, оны беріктігі мен баыты сйекке жалпы сер ететін механикалы жктемелерге арсы труына ммкіндік береді(блшыет пен сйек салмаы, ішкі мшелерді салмаы жне сырты жктер, денені алпын немесе оан сырты жылдамды серінен болатын жктемелер жне т.б.). Сйек балкалары бір орында жойлылып келесі бір жерде тзіліп трады, бл процесс сйекті ремоделденуі деп аталады жне ол траты трде жреді. Ремоделдену барысында сйек тіні бзылуына арнайы белок – остеокласт жауап береді, ол бульдозер трізді сйек тініне еніп оны бзады. Сйек тініні тзілу процессіні лсіреуімен атар оны резорбция процессіні кшеюімен бірге жруі остеопороз дамуыны негізгі себебі болып табылады.

Клиника: кінішек орай остеопороз кп уакыта дейін айын симптомсыз теді , осыан байланысты диагностикасыда кеш жасалады.Кбіне сйекті сынуы болады.Содан кейін ана науас тексерілген со себебіні остеопороз екендігін біледі. Сонымен атар сйек сынуынан брын ауруды ертерек сатыларында болатын симптомдарда бар.Науасты кбіне омырта жасыны згерістері,бойыны кішіреюі,тісті тез бзылысы мазалайды.Сйектерді ауырсынуы остеопороз дамуыны маызды белгілеріні бірі.Ауырсыну омырта жотасында,сан сйектерінде,шынта жне білекте болады.Ауырсыну кп уаыт ынайсыз алыпта отыранда , механикалы жктемеде кшейеді.Сыны кезінде немесе омырталарды аралары ысаранда ауырсыну араа,жауырын аралыына ,бел аймаына беріледі. ан арнасында кальцийді жетіспеушілігі рысуларды болуына алып келеді.

Диагностика:Сйек рентгенографиясы.Сйек тіні тыыздыы остеопороз диагностикасында маызды болып келеді.Ол шін денситометрия (сйек тіні тыыздыын лшеу) жасалады.Денситометрия арзан,ауыртпайтын жне наты болып табылады. Денситометрияны барлы 65 жастан асан йел адамдара ткізу керек.

Емі: Алдымен остеопорозды туындатушы негізгі ауруды емдеу керек (ант диабеті,атерлі ісік, созылмалы бйрек жеткіліксіздігі,кпені аурулары, тиреотоксикоз ,гипотериоз).Сйек тінін дамытатын (кальций препараттары,Д витамині,биофосфон тобыны препараттары-фосамакс,фороза,фосванс,зомета,акласта,бонвива т.б),ауырсынуды басатын препараттары таайындалады .азіргі тада Д витаминдерімен ( аквадетрим, вигантол ) немесе Д витамин препараттарыны белсендірілген формаларымен ( алькальцидол,альфа Д3- Тева ,этальфа препараттарымен комбинирленген ем эффективті саналады.азіргі уаытта остеопорозды комбинирленген еміне е эффективтілігі: D витаминіні препараттары(аквадетрим, вигантол) немес D витаминініні автивтелген формасы(альфакальцидол, альфа Д3-тева, этальфа),кальций препараттары(кальций карбонаты немесе кальции цитраты), бисфосфрнат тобы препараттары, бл топа алендронат(фосамакс, фороза) аптасы 1 рет олданылады.Кейінгі уаытта шыан препараттар аптасына 1 рет немесе бірнеше аптада 1 рет олдануа болады. Остеопороз кезінде бисфосфонаттар дрігерлер шін «соылы кш» болып табылады. Бір айта кететіні терапия бл- за, жылдап олдануа есептелген. Ек-ш ай олданылан терапия жасы орытынды бермейді. Остеопороз кезінде диета: Азаа жаадан сйектік тін алыптасуы шін витамин Д жне кальций жеткілікті тсуі ажет. Кальцийге бай таамдар сттік німдер, балы, капуста, ртрлі жаатар. Д витаминіні тсу кзі балы болып табылады. Д витаминіні тсуі кн сулесінен беріледі. Остеопороз профилактикасы: остеопороз ауіп факторларын жоюа баытталан кптеген профилактикалы шаралар жргізілуі тиіс. Азаа Д витамині жне кальцийді тсуін амтамасыз ету керек, ол шін жоарыдан айтылан таамдарды олдану ажет.. Витамин Д жне кальцийді аздаан дозалары 3-4 жыл арасында жаымсыз сер бермейді, біра сйек тініні тыыздыын жасартуа кмектеседі. Кальций карбонатын абылдауда 500мг, 200мг, Д витамині.

Физикалы жктемемен жргізілген профилактикалы шаралар сйекті атаюына кмектеседі.Остеопороз профилактикасына йелдер менопауза уаытында орынбасушы гормондар олданылады.Остеопороз дамуына кмн боланда, аланша без функциясын баылап отыру керек.Ол шін аланша безін УДЗ жне анализдер (бірінші арауда ТТГ, Т4 –ке ан тапсыру,тиреопероксидаза антиденелеріне) тапсырады.рбір анализ тапсыранда жыл сайын иондалан кальций дегейін адаалап отырады.Уаытылы аныталан андаы кальций дегейі емні нтижесіне кмектеседі.Болжам:мір шін бл процесс, айтымды (егер ауру асынып кетпесе).Біра, ебекке абілеттілігі тмендейді.Мамандыын ауыстыру керек болады немесе жктемеден бас тарту керек болады.

Созылмалы бйрек жетіспеушілігі Созылмалы бйрек жетіспеушілігі.Анытамасы .Классификациясы. Созылмалы бйрек жетіспеушілігіні I сатысыны клиникалы кріністері . Клиникалы хаттамаа сйкес созылмалы бйрек жетіспеушілігіні диагностикасы жне емі.

Созылмалы бйрек жетіспеушілігі– бйректі созылмалы деме ауруларыны салдары трінде дамитын, бйректі шуматы жне зектік функцияларыны біртіндеп жне демелі тмендеуі нтижесінде бйректі ішкі ортаны тратылыын стап тру абілетінен айырылуымен аяталатын синдром. Этиологиясы жне патогенезі. СБЖ е жиі себептері:

Бірінші рет бйрек шуматарын заымдайтын аурулар: созылмалы гломерулонефрит, жеделше гломерулонефрит;Бірінші рет бйрек зекшелері мен интерстицийді заымдайтын аурулар: созылмалы пиелонефрит, интерстициальды нефрит, балканды нефропатия; Обструкциялы нефропатиялар: тынжытас ауруы, гидронефроз, несеп-жыныс жйесіні ісіктері; Бірінші рет тамырларды заымдануы: атерлі гипертония, бйрек артерияларыны стенозы, гипертония ауруы (эссенциальды гипертония); Днекер тініні жйелі аурулары (ЖЖ, ЖСД) жне жйелі васкулиттер (тйінді периартериит, геморрагиялы васкулит); Зат алмасу аурулары: ант диабеті, амилоидоз, подагра, кальций алмасуды бзылуы (гиперкальциемия); Бйректі іштен туа болатын аурулары: поликистоз, бйрек гипоплазиясы, Фанкони синдромы, Альпорт синдромы жне басалары.

Заымданбай алан нефрондарда нефрондарды гипертрофиясы, гиперфильтрация жне шума ішілік гипертензия трінде рылымды жне функциональды згерістер дамиды. Бл процестер бйрек ішілік (тіндік) ренинангиотензин жйесіні активтенуі жне процеске су факторыны атысуымен іске асады. Дейтранмен нефрон саныны азаю процесі жаласа береді. Аырында ызмет етуші нефрондар массасыны азаюы бйректерді гомеостазды стап тру абілетінен айырылуын тудырады. Гомеостазды бзылуыны негізгі трлеріне жататындар:.

Классификациясы. СБЖ 3 сатысын ажыратады:

1. Бастапы (латентті) сатысы – шума фильтрациясыны жылдамдыы > 40 мл/мин. Полиурия, орташа дрежелі анемия, артериялы гипертензия (50% жадайда) аныталады.

2. Консервативті сатысы – шума фильтрациясыны жылдамдыы 15-40 мл/мин. Полиурия, никтурия, анемия, артериялы гипертензия (науас адам кпшілігінде) аныталады.

3. Терминальды сатысы – шуматы фильтрация жылдамдыы < 15 мл/мин. Олигурия, уремия, гиперкалиемия, гипернатриемия, гипермагниемия, гиперфосфатемия, метаболизмдік ацидоз болады.

Терминальды бйрек жетіспеушілігіні олигуриялы сатысында гиперкалиемия байалады, оны белгілері – гипотония, брадикардия. аа блшы етіні лдырама салдануы болуы ммкін. Гиперкалиемияны ЭКГ белгісі – биік Т тісшесі, калий концентрациясы 7 ммоль/л жоары ктерілгенде, QRS комплексі кеиді.

Клиникасы. СБЖ бастапы сатысында науас адамдарда бйрек жетіспеушілігіне тн шаымдар болмауы ммкін. Бл кезде науас адамдарда негізгі ауруа тн шаымдар болады. Кейін лсіздік, йышылды, жадыны нашарлауы, тез шаршаышты, апатия (уремиялы энцефалопатия), блшы ет лсіздігі пайда болады. диспепсиялы синдром белгілері бой крсетеді: жрек айну, су, ыылы ату, тбетті тмендеуі, тамаа жиіркеніш болу, іш ту, кейде іш ату. Бйрек жетіспеушілігіні ерте белгілері полиурия жне никтурия бой крсетеді.

араанда: бетті уыл-сарыш тартан тсі (анемия мен урохромны жиналуы), ая-олда «кгерген жерлер» болады. Тері ра, онда асыан іздер крінеді. Тіл ра, оыр тсті. Уремияны ауыр трінде ауыздан несепті иісі (несепті немесе аммиакты иісі, мочевинаны иісі емес, себебі мочевинаны иісі болмайды) шыып трады. Несеп те ашыл болып крінеді (урохромны аз концентрациясыны болуы, немесе оны болмауы).

Ауру адамны 80% артериялы гипертензия болады, жиі ретинопатия жне атерлі гипертензия белгілері табылады. Гипертония, анемия жне электролиттік згерістер жректі ауыр заымдануын тудырады. Ауруды аыры сатысында фибринозды немесе экссудатты перикардит белгілері (тс артыны ауыруы, ентікпе, перикард йкелісіні шуы – «брайтиктерді жерлеу сазы») аныталады.

Тексерулер;

Зимницкий сынамасында гипоизостенурия аныталады.

анда алды азотты, креатининні, мочевинаны кбейгені аныталады.

Реберг сынамасында шума фильтрациясы (сзуі) азаяды. Ол 40-50 мл/мин. дейін азайанда СБЖ консервативтік сатысыны, серлі лейкоцитоз, тромбоцитопения, тромбоциттер агрегациясыны азаюы мен ансыраышты белгілері болады.СБЖ кеш сатыларында – гиперурикемия (несеп ышылыны алыпты млшері 0,147-0,472 ммоль/л), гиперкалиемия (алыпты млшері 3,5-5,0 ммоль/л) аныталады. Метаболизмдік ацидоз белгілері (рН < 7,35 ан бикорбанатыны азаюы), гипокальциемия, гиперфосфатемия, гипермагниемия табылады.

Рентгенологиялы тексергенде кпеде зіндік згерістер байалады: уремиялы кпе белгілері - кпені апаларынан басталып, екі жаты жоары ктерілетін ошаты клекелер крінеді, олар соларыншалы жрек жетіспеушілігіні белгілері немесе кпе капиллярларыны кшейген транссудациясыны белгілері деп есептеледі.

Сйек рентгенографиясында сйектерді деминерализация белгілері аныталады.

ЭКГ-да сол жа арынша гипертрофиясы синдромы (артериялы гипертония), гиперкалиемияда – ST жоары ыысуы мен Т тісшесіні биіктеуі тіркеледі.

Асазан секрециясы азайан, гастроскопияда – асазанны кілегей абыыны атрофиясы мен клеткалы згерістері табылады.

Емі.

Емні басты міндеті – гомеостазды сйемелдеу, бйрек заымдануыны деуін баяулату, науас адамдарды субъективті кйін жасарту.

Емдеуде – маызды орынды диетотерапия алады. СБЖ диетамен

Нефрогендік гипертензияда олданылатын гипотензивтік дрілер:

1. Диуретиктер

2. ААФ ингибиторлары жне А – 1 рецепторларыны антагонистері

3. Дигидропиридиндік емес кальций антагонистері (дилтиазем, верапамил)

4. Кальций каналдарыны тек сері зартылан дигидропиридинді блокаторлары

5. b - Адреноблокаторлар.

Бйрек ауруымен ауыратын адамдара олданатын ас тзыны млшерін 3-5 г/тул. дейін азайту керек (нормада 15 г/тулігіне). Науас адам гипонатриемиялы диетаны сатай алмайтын жадайда жне гиперволемияда несеп жргізетін дрілер беріледі. Бйрек функциясы саталан жадайда (шуматы фильтрация жылдамдыы – ШФЖ > 90 мл/мин.), тиазидтер беріледі, ШФЖ < 70 мл/мин. – тзаты диуретиктер беріледі. Калий сатаыш несеп жргізетін дрілер абсолютті арсы крсетпе болып табылады.

Уаытша ебекке абілетсіздік сараптамасы. СБЖ компенсация кезінде уаытша ебекке абілетсіздік мерзімі негізгі ауру сипатына арай (айталауы, ремиссия) жне орындайтын жмыс тріне арай аныталады.

Медициналы-улеттік сараптама. СБЖ 2-3-ші сатысында ІІ топ мгедектігі беріледі. Гемодиализ алып жрген пациенттер, детте ІІ-ІІІ топ мгедектері деп есептелінеді.

34.Созылмалы бйрек жетіспеушілігіні II Астадиясыны клиникалы кріністері. Клиникалы хаттамаа сйкес созылмалы бйрек жетіспеушілігіні II A диагностикасы жне емі.Диспансеризациясы. Болжамы. Алдын-алу.Созылмалы бйрек жетіспеушілігі– бйректі созылмалы деме ауруларыны салдары трінде дамитын, бйректі шуматы жне зектік функцияларыны біртіндеп жне демелі тмендеуі нтижесінде бйректі ішкі ортаны тратылыын стап тру абілетінен айырылуымен аяталатын синдром. Этиологиясы жне патогенезі. СБЖ II А стадиясыны е жиі себептері:Бірінші рет бйрек шуматарын заымдайтын аурулар: созылмалы гломерулонефрит, жеделше гломерулонефрит;Бірінші рет бйрек зекшелері мен интерстицийді заымдайтын аурулар: созылмалы пиелонефрит, интерстициальды нефрит, балканды нефропатия; Обструкциялы нефропатиялар: тынжытас ауруы, гидронефроз, несеп-жыныс жйесіні ісіктері; Бірінші рет тамырларды заымдануы: атерлі гипертония, бйрек артерияларыны стенозы, гипертония ауруы (эссенциальды гипертония); Днекер тініні жйелі аурулары (ЖЖ, ЖСД) жне жйелі васкулиттер (тйінді периартериит, геморрагиялы васкулит); Зат алмасу аурулары: ант диабеті, амилоидоз, подагра, кальций алмасуды бзылуы (гиперкальциемия); Бйректі іштен туа болатын аурулары: поликистоз, бйрек гипоплазиясы, Фанкони синдромы, Альпорт синдромы жне басалары. Заымданбай алан нефрондарда нефрондарды гипертрофиясы, гиперфильтрация жне шума ішілік гипертензия трінде рылымды жне функциональды згерістер дамиды. Бл процестер бйрек ішілік (тіндік) ренинангиотензин жйесіні активтенуі жне процеске су факторыны атысуымен іске асады. Дейтранмен нефрон саныны азаю процесі жаласа береді. Аырында ызмет етуші нефрондар массасыны азаюы бйректерді гомеостазды стап тру абілетінен айырылуын тудырады. Гомеостазды бзылуыны негізгі трлеріне жататындар: Классификациясы. СБЖ 3 сатысын ажыратады:

Клиникасы- Ауру адамны 80% артериялы гипертензия болады, жиі ретинопатия жне атерлі гипертензия белгілері табылады. Гипертония, анемия жне электролиттік згерістер жректі ауыр заымдануын тудырады. Ауруды аыры сатысында фибринозды немесе экссудатты перикардит белгілері (тс артыны ауыруы, ентікпе, перикард йкелісіні шуы – «брайтиктерді жерлеу сазы») аныталады. Реберг сынамасында шума фильтрациясы (сзуі) азаяды. Ол 40-50 мл/мин. дейін азайанда СБЖ консервативтік сатысыны.

Диагнозын ою. СБЖ анытау онша иынды тудырмайды. СБЖ ерте клиникалы критерийлеріне бйректі концентрациялы функциясыны тмендеуі (гипоизостенурия, полиурия, никтурия), анемия, шуматы фильтрацияны азаюы жатады. Кеш критерийлерін анда алды азот компоненттері концентрациясыны кбеюі (е алдымен креатининні), метаболизмдік ацидоз жне эндотоксикозды клиникалы белгілері райды.

Емі. Емні басты міндеті – гомеостазды сйемелдеу, бйрек заымдануыны деуін баяулату, науас адамдарды субъективті кйін жасарту.

Емдеуде – маызды орынды диетотерапия алады. СБЖ диетамен

Нефрогендік гипертензияда олданылатын гипотензивтік дрілер:

1. Диуретиктер

2. ААФ ингибиторлары жне А – 1 рецепторларыны антагонистері

3. Дигидропиридиндік емес кальций антагонистері (дилтиазем, верапамил)

4. Кальций каналдарыны тек сері зартылан дигидропиридинді блокаторлары

5. b - Адреноблокаторлар.

Медициналы-улеттік сараптама. СБЖ 2-3-ші сатысында ІІ топ мгедектігі беріледі. Гемодиализ алып жрген пациенттер, детте ІІ-ІІІ топ мгедектері деп есептелінеді. № 35.В₁₂дефицитті анемия. Этиопатогенезі. Клиникалы кріністері. Диагностикасы жне емі. Диспансеризациясы. Дрігерлік ебек сараптамасы. Болжамы. Алдын-алу. Витамин В₁₂-жетіспеушілік анемия (В₁₂ЖА) – витамин В₁₂ немесе фолий ышылы жетіспеушілігі нтижесінде ДН- синтезі бзылуынан туындайтын жне мегалобласты ан тзу, гиперхромия жне эритроциттерді макроцитозымен сипатталатын анемиялар,пернициозды (атерлі) анемия деп атауды сынан. Сондытан В₁₂-жетіспеушілік анемиясы Аддисон – Бирмер ауруы деп те аталады.Витамин В₁₂-жетіспеушілік анемия 1 млн адамны ішінде 1500 кездеседі. Кбіне 60 жастан жоары жастаы адамдар ауырады. йелдер мен еркектер арасындаы атынас 10:7 райды. Этиологиясы. В₁₂-ЖА тудыратын себептер:

1. Гастромукопротеин (Каслды “ішкі факторлары”) секрециясыны бзылуы: асазан бездеріні тым уалайтын атрофиясы себепті (пернициозды анемия немесе Аддисон – Бирмер ауруы); асазанны органикалы аурулары (полипоз, рак, А типті созылмалы гастрит), гастроэктомиядан кейінгі кй (В₁₂ витаминіні сіуі бзылады).

2. В₁₂ витаминін бсекелі сііру (жалпа таспарт инвазиясы, жіішке ішек дивертикулезінде ішек микрофлорасыны активтенуі).

3. Ішкі фактора рецепторлар функциясыны згеруіне байланысты В₁₂ витаминіні сіуіні бзылуы (ішекті органикалы аурулары – спру, илеит, рак, ішек резекциясынан кейінгі кй, тым уалайтын сіу бзылыстары – Имерслунд – Гресбек ауруы).

4. В₁₂ витаминін тасымалдауды бзылуы (транскобаламин жетіспеушілігі).

5. “Ішкі фактора” немесе “ішкі фактор + В₁₂ витамині” комплексіне арсы антиденелер тзілуі.

Клиникасы.В₁₂ЖА клиникасында болатын синдромдар:

1) циркуляторлы – гипоксиялы синдром; 2) гастроэнтерологиялы синдром;

3) неврологиялы синдром; 4) гематологиялы синдром.

Бл синдромдардан баса ауруды клиникасында негізгі себеп ауруларды симптомдары болады.

Циркуляторлы – гипоксиялы синдром белгілеріне жалпы лсіздік, кш тскен кезде ентігу мен жректі соуы, бас айналуы, латы шулауы, кзді арауытуы, кейде талып алу, кз алдында шыбын-шіркей суретіні болуы жатады. Тері ыл тартан, жиі лимон-сарыш реді болады (гемолиз нтижесінде болатын гипербилирубинемия). А абыты аздап сараюы. Жрек жаынан анемиялы миокардиодистрофия нтижесінде тахикардия, кейде экстрасистолия, жрек шектеріні аздап кеуі, систолиялы шу жне ЭКГ-да згерістер аныталады. Анемия жадты лсіретеді жне ой ызметін тмендетеді. Кейде В₁₂ЖА-да субфебрилитет болады.

Гастроэнтерологиялы синдром тбетті тмендеуі, таамнан кейін тс астында салма сезіну, кекіру, тілді, ызыл иек пен еріндерді кйдіріп ауыруы белгілерімен сипатталады. Бл симптомдар глосситті, гастритті жне энтеритті белгілері, “лактаан” сияты бртіктері семген, тілігі бар тіл аныталады, оны р жерінде абыну гиперемиясы, кейде жаралар болады неврологиялы синдром фуникулярлы нерв жйесіні заымдану белгілері – аятаы лсіздік, ая стінде шыбын-шіркей жру сезімі, аятарды юы. В₁₂ЖА-да кейде иіс сезуді, естуді, ол функцияларыны бзылыстары мен психикалы бзылыстар да (сандыра, галлюцинация, психоздар, депрессия) байалады. Гематологиялы синдром шеткі анды тексеру жне стернальды пункция жасау арылы аныталады.

Тексерулер.анны жалпы анализінде болатын белгілер:

1) Анемия белгілері: гемоглобинні азаюы, эритроциттер саныны азаюы, гематокритті тмендеуі.

2) Гиперхромия: тс крсеткіші > 1,1. Біра В₁₂ЖА диагнозы тс крсеткішіні алыпты дегейінде де ойылады.

3) Макроцитоз (эритроциттер диаметрі 8-9 мкм лкен) жне мегалоцитоз (клеткалар диаметрі 10 мкм-ден 12 мкм дейін жне одан жоары).

4) Эритроциттерді гемоглобинмен стеме аныуы (эритроцитті орташа клемі 120 мкм³жоары, ондаы гемоглобинні орташа млшері 34 пикограмнан жоары).

5) те айын анизоцитоз, пойкилоцитоз жне шизоцитоз.

Емі.В₁₂ЖА анемияны емін оны диагнозын миелограмма кмегімен анытааннан кейін ана бастайды. В₁₂ витаминін 1-2 рет еккенні зі анемия синдромын жоймаанмен, мегалобластты ан тзуді нормобластты ан тзуге айналдырып, стернальды пункция нтижесін жоа шыаруы ммкін. Сондытан стернальды пункцияны В₁₂ витаминін бермес брын жасайды.

В₁₂ЖА емінде В₁₂ витаминін блшы етке егу олданылады. В₁₂ витаминіні екі препараты бар: цианкобаламин жне оксикобаламин. Цианкобаламинді 400-500 мг дозасында кнге 1 рет блшы етке егеді (оксикобаламинді 1 мг/тул. дозасында кн ара). Ем курсіні затыы 4-6 апта. В₁₂ витаминімен емдеуді 3-4-кні андаы ретикулоциттер саны кбейе бастайды.

Уаытша ебекке жарамсызды мерзімімегалобластты ан тзу белгілері толы жойылана дейін жне ызыл ан тйіршіктері алыпты кйге оралана дейін жаласады.

МСКжолдаманы емге ауыр кнетін ауруды ауыр трінде береді.

Диспансерлеудігематолог немесе учаскелік терапевт іске асырады. Ауру адамды терапевт жылына 4-5 рет, невропатолог, гинеколог (йелдерді), ЛОР 1 рет арайды.

анны жалпы анализін жылына 4-5 рет жасайды, анны биохимиялы анализі мен фиброгастроскопия жылына 1 рет жасалады. В₁₂ЖА емі мір бойы жргізіледі, диспансерлік баылау траты іске асырылады.

Прогнозтек емделмеген жадайда жаымсыз. азіргі олданылатын ем, ауру рецидивіні алдын алу шаралары ауруды даму барысын згертті жне науас адамны за уаыт ебекке абілеттілігін амтамасыз етеді.

ПрофилактикаВ₁₂-витаминіні жетіспеушілігіні бірінші ретті профилактикасы – оны организмге тсуіні бзылысын немесе оны бсекелес сіуі бзылуыны алдын алу.

Асазан резекциясынан кейін жне атрофиялы гастритте В₁₂ витамині препараттарымен профилактикалы емдеу керек. Цианкобаламинні 400 мкг айына 1 рет егеді немесе жылына 1 рет 12 кннен тратын ем курсын ткізеді. Ауруды себебін жою ммкін болмаса, ауру адам мір бойы орнын толтыру емін алады.

- ;