Ы нормасыны тсінігі: мемлекет бекіткен, жалпыа міндетті жріс-трыс ережесі.
Адам мен азаматты саяси ытарына айсы жатады: мемлекет пен оам істерін басаруа атысу ыы
Адам мен азаматты экономикалы ытарына жатады:жеке меншік ыы;
Азаматтарды ыабілеттіктеріні пайда болу мерзімі: туаннан бастап.
Азаматтарды ыабілеттіктеріні тсінігі: мір сру, білім алу ыы т.б.
Азаматтарды толы рекетабілеттіктеріні пайда болуы: 18 жастан не йленгеннен
Азаматты – азаматтар жне мемлекеттерді зара атынасынан туындайтын, тратылыы жне затыымен аныталатын саяси-ыты былыс.
Азаматты институт.
Азаматтыты алуды негіздері.Филяция, Натурализация, Оптация, Репатрация.
Азаматтыты тотатуды негіздері.азаматтытан шыу жне жоалту.
Апатридтер дегеніміз– азаматтыы жо тлалар;
Баытына, масатын арай конституциялы-ыты нормалар блінеді: материалды жне процессуалды;
Бсе-азаматтарымызды здеріні сайлануы. белсенді сайлау-азаматтарымызды сайлауа, референдума атысуы.
Билікті блу аидасыны тсінігі:сйкестелген мемлекеттік органдарды тежемелік жне тепе-тедік жйесін пайдалана отырып зара рекет ететін бірттас мемлекеттік билікті ш тармаына блу
Бипотрит- ос азаматтыы бар адамдар.
Бірттас азаматты дегеніміз-азастан Республикасыны аумаында зге мемлекеттік рылымдар болмаандытан, оны азаматтыы бірттас.
Депутатты топты рамында неше депутат болуа тиіс: кемінде 15 депутат;
Депутатты фракцияа неше депутат біріге алады:кемінде10 депутат
Диспозитивті дістер: рсат ету
Діс» сзіні тсінігі:оамды атынастарды реттеу тсілі
кім тмендегі ай актіні абылдайды:шешім;
кімні аппараты туралы ереже кіммен бекітіледі:кіммен;
леуметтік жйе мынадай атынастарды амтиды:леуметтік амсыздандыру, денсаулыты орау жне ебек саласында пайда болатын;жаня жне некемен байланысты;
рекет- субъектіні з еркімен байланысты туындайды.
Жанама сайлау -яни тадаушылар Парламент Сенатыны депутаттары сайланады.
Жергілікті мемлекеттік басару органдарыны зыреті, кілеттік мерзімі, ыты актілері.
Жергілікті мемлекеттік басару: маслихаттар
Жергілікті зін-зі басару органдарына мшелікке кандидаттарды сыну ыына ие болады: азаматтарды жиылысы;
Жиналыса шыу бостандыына ыын ытар мен бостандытарды ай тобына жатады:саяси;
Жоары Сотты ыты актілері.
За шыару бастамашылыы ыы алай іске асырылады:Мжілісте;
Задарды аралуыны басымдылыын кім анытайды:Р-ны Президенті;
Зады дерек – ыты атынас пайда болуы, згеруі немесе тоатылуы кезінде рекет немесе оианы туындауы;
Императивті дістер: міндеттеу жне тыйым салу
Ішінара рекетабілеттілікті тсінігі, пайда болуы.
К. ы жйесіні институттары: конститутциялы рылыс, тланы ыты мртебесі, азаматты институт.
К.ыты 3 аспектісі:ы саласы; ылым ретінде; оу пні ретінде
азастан Республикасы азаматтарыны жеке меншігінде бола алады:зады трде алан кез келген млік;
азастан Республикасы конституциялы ыыны айнар кздері-нормативтік ыты акт, Конститутция, к. Задар, жй задар, президент жарлытары, кімет аулылары, Каза ССР- мемл, егемен декларациясы.
азастан Республикасы конституциялы ыыны нормалары- біртектес оамды атынастарды реттейтін конституциялы ыты нормаларыны аныталан жйесі;
азастан Республикасы конституциялы ыыны тсінігі-ыпен реттелетін оамды атынастар, оам міріні салаларын жан-жаты амтиды, ол оамымызды саяси, леуметтік, экономикалы, мдени, рухани жатары болып табылады.
азастан Республикасы Парламенті депутаттарыны кезекті жне кезектен тыс сайлауын таайындау ыы кімге жатады: Президентке;
азастан Республикасы Президенті туралы” Р-ны Конституциялы Заы ашан абылданды:26 желтосан 1995 жылы.
азастан Республикасы Президентіні конституциялы-ыты мртебесі.
азастан Республикасы сот билігіні рамы жне рылымы.
азастан Республикасында танылады:адам жне азаматты ытары мен бостандытары;
азастан Республикасындаы сайлау органдарыны жйесі. Республиканы Орталы сайлау комиссиясы-Президентіні сынысы бойынша Парламент Мжілісімен сайланатын жне босатылатын комиссия траасынан, оны орынбасарынан, хатшысынан жне мшелерінен трады(7 мше).ауматы сайлау комиссиясы-саяси партияларды сынысы бойынша сйкестенген маслихаттармен сайланады.округтік сайлаукомиссиясы-саяси партияларды сынысы бойынша сйкестелген мслихаттармен сайланады(7мше).учаскелік сайлау комиссиясы райды-Президентті, Парламент пен мслихаттарды депутаттарын, жергілікті зін-зі басару органдарыны мшелерін сайлауды йымдастыру мен ткізуді амтамасыз етеді.
азастан Республикасыны атарушы билігі: кімет
азастан Республикасыны жергілікті мемлекеттік басару жне зін-зі басару органдары.
азастан Республикасыны “азастан Республикасындаы жергілікті мемлекеттік басару туралы” Заы ашан абылданды: 28 атар 2001 жылы
азастан Республикасыны азаматтыына абылдауды негізі болып табылатын, оны аумаында траты труды мерзімі андай:5 жылдан кем болмауа тиіс.
азастан Республикасыны азаматы баса мемлекетке берілуі ммкін бе?азастан Республикасыны мемлекетаралы шарттарында згеше кзделмесе, берілмейді.
азастан Республикасыны за шыару билігі: Парламент
азастан Республикасыны Конституциялы Кеесі туралы” азастан Республикасы Президентіні конституциялы за кші бар Жарлыы ашан абылданды: 29 желтосан 1995 жылы
азастан Республикасыны Конституциялы Кеесі: Конститутцияны жоары труын амтамасыз етеді
азастан Республикасыны Конституциясы алай абылданады: азастан Халымен республикалы референдумда;
азастан Республикасыны Конституциясы: Жоары за кші бар нормативтік акт
азастан Республикасыны мемлекеттік рылысыны нысандары:бірттас мемлекет
азастан Республикасыны сот билігі.
азастан Республикасыны тілдеріні мртебесі андай: азатілі мемлекеттік, ал орыс тілі мемлекеттік органдарда ресми трде аза тілімен те олданылады;
азастан Республикасыны кіметі туралы” азастан Республикасыны Конституциялы заы ашан абылданды:18 желтосан 1995 жылы;
азастан Республикасыны лтты ыыны ядросы болып ай ы саласы табылады: конституциялы ы.
азастанда Президент таы алаш рет ашан енгізілді:24 суір 1990 ж
азастанны конституциялы даму кезедері: 1916-1919 ( орда); 1926, 1937, 1978, 1993, 1995
андай тлалар азастан Республикасыны азаматтары болып табылады:20 желтосан 1991 жылы “азастан Республикасындаы азаматты туралы” азастан Республикасыны Заы за кшіне енген кезде азастанда траты тратын брыны КСРО азаматтары. жоарыда аталан Заны негізінде азаматты алан тлалар;
оамды бірлестіктерді ы абылеттіліі: тіркеуге тран кезінен бастап;
оамды бірлестіктерді ыабілеттіктеріні пайда болу мерзімі: мемлекет тіркеуден ткеннен бастап
Конституция ережелеріні зады ерекшеліктері.
Конституция» терминіні тсінігі- бекіту деген.
Конституцияа згертулер мен толытырулар енгізілуіне арай трлері. Икемді жне ата.
Конституцияда бекітілген саяси жйені аидалары андай:кппартиялы, задылы, халы егемендігі, жариялылы;
Конституцияда бекітілген экономикалы саясатты негізгі аидалары андай:меншік нысаныны кптрлілік аидасы;
Конституциялы баылау – бл: нормативтк ыты актілер мен мемлекеттік органдар мен лауазымды тлаларды рекетіні Конституцияа сйкестігін тексеру;
Конституциялы Кеесті зыреті: Конст. Ережелерін ресми трде тсіндіру.
Конституциялы Кеесті ыты актілеріне арсылы келтіру ыы: тек президент 3/2 дауыс кеес берсе арсылы абылданады.
Конституциялы Кеесті ыты актілеріні кшіне ену мерзімі. Іс-материалдары тскен кезден бастап 1 ай мерзімді райды. Президент зіні бастамасымен 10 кнге дейін ысартуа талап оюа ылы
Конституциялы Кеесті ыты актілеріні нысандары: шешім шыарады. Шешімні нысаны: нормативтік аулы; орытынды; жолдаулар.
Конституциялы Кеесті рамы лауазыма келу тртіптері.- 7 мше( 2 сенат, 2 мжіліс, 2 президент, 1 траасын през. таайындайды)
Конституциялы Кеесті отырысы андай жадайда ылы болып саналады: оны 2/3-нен кем болмайтын;
Конституциялы ы – лтты ы саласы, ол мынадай ыты атынастарды бекітеді жне реттейді: конституциялы рылысты негіздері мен тланы мемлекет пен оамдаы ыты жадайын, мемлекеттік басару жне жергілікті зін-зі басару органдарыны кілеттігі мен ызмет тртібін жне жйесін алыптастыратын...
Конституциялы ы ылым ретінде: ылыми тсініктерді алыптастыру
Конституциялы ы ы саласы ретінде: адам мен азаматты ытары мен бостандытарын жзеге асыруды жне мемлекеттік билік органдарыны жйесін бекітетін жне реттейтін конституциялы нормаларды жиынтыы.
Конституциялы ы рлымы: гипотиза, диспозиция, санкция
Конституциялы ы нормаларыны ерекшеліктері:
Конституциялы ы нормаларыны кеістіктегі рекет етуі бойынша трлері: Жалпы республика; айматы; жергілікті.
Конституциялы ы нормаларыны крсетілу нысандары бойынша трлері: императивті жне диспозитивті;
Конституциялы ы нормаларыны ызметі: реттеуші жне ораушы.
Конституциялы ы нормаларыны трлері.
Конституциялы ы нормаларыны уаыт бойынша трлері: траты; уаытша
Конституциялы ы нормаларыны элементтері:гипотиза, диспозиция, санкция
конституциялы ы пні- конститутциялы ы нормасын реттелетін оамды атынас
Конституциялы ы пніні ерекшелігі-оам рылымыны негізін райды жне мемлекеттік билікті жзеге асуымен тікелей байланысты жргізеді.
Конституциялы ы саласыны жйесі:институттар мен нормалардан трады
Конституциялы ыты дістері: рсат ету; тыйым салу; міндеттеу; тану.
Конституциялы-ыты атынастар -ыпен реттелетін кез-келген оамды атынас
Конституциялы-ыты атынастар.
Конституциялы-ыты атынастарды пайда болу негіздері.
Конституциялы-ыты атынастарды пайда болу негіздері: згеруі немесе тоатылуы шін зады деректі болуы ажет.
Конституциялы-ыты атынастарды элементтері.
Конституциялы-ыты атынастарды элементтері: ы субъектісі; ыабілеттілік; рекетабілеттілік
Конституциялы-ыты норма-аидалар- оамды атынастарды конституциялы-ыты реттеу кезінде алыптасатын негізгі бастамалар мен идеялар;
Конституциялы-ыты реттеу дісі-конституциялы ы нормаларында бекітілген негізі оамды атынастара сер ететін зады тсілдерді жиынтыы;
Конституцияны абылдану жолдары.
Конституцияны жоары за кші-оны нормалары зге ыты нормалара араанда басымдылыа ие болады жне олар конституция нормаларына айшы болса, онда засыз болып саналады
Конституцияны рылтайшылы сипаты:оамды жне мемлекеттік рылыс нысандары халыты тадауы негізінде абылдауы бойынша рылтайланады;
Конституцияны негізгі ызметтері: оамда пайда болан атынастарды реттейді
Конституцияны нысандары: кодифицирендірілген (жазылан), кодифицирендірілмеген (жазылмаан) жне аралас трі
Конституцияны лтты ы жйесіндегі ядро ретіндегі рлі:оны нормалары олданымдаы барлы задылытар жйесіне баыттамалы рліне ие болады;
Р-ны Конституциялы Кеесі андай актілер шыарады:аулы;
Р-ны Премьер-Министрі андай акт абылдайды:кім;
Р-сы Президенті андай лауазыма сайлау шін Парламент Сенатыны отырысыны бірінші сессиясында кандидатты сынады:Сенат Парламентіні Траасы;
Р-сы Премьер-Министрін оспаанда тменде крсетілген лауазымды тлаларды айсы Р-сы кіметіні отырысына траалы ете алады: Р-ны Президенті;
Р-сы кіметімен тменде крсетілген актіні айсы абылданады: аулы;
ы нормасыны тсінігі: мемлекет бекіткен, жалпыа міндетті жріс-трыс ережесі.