Магниттелу жне магниттік гистерезис.

Затты негізгі сипаттамаларына магниттелу исыы жне гистерезис тзаы жатады, 1-суретте крсетілген. Магниттелу исыыны рбір блігіні ферромагнетиктен жасалан лгіде сырты магнит рісіні серінен болып жатан белгілі физикалы процестерге сйкес келеді.

О нктесі лгіні магниттелмеген кйіне сйкес келеді. Сырты магнит рісіні серінен, яни - суінен з еркімен магниттелетін облыстарда - домендерге айта топталып айта рылу болады.

Магнит рісіні баяу туі кезінде магниттелу 0-1-2-3-4 исыы бойынша болады. Магниттелуді р трлі механизміне байланысты процестерге сйкес осы исыты трт блікке блуге болады. лсіз рісте 0-1 домен шекараларыны айтымды серпімді ыысуы болады. Осы кезде сырты ріске «ыайлы» орналасан домендерді магниттерлу векторы кршілес домендерді магниттерлу векторы арылы седі. Сырты магнит рісін тсіндіргенде /жо ыланда/ доменды шекаралар бастапы орнына келеді.

Магнит рісін арттыранда /1-2 блік/ домендер шекарасыны айтымсыз ыысуы басталады. «Ыайсыз» бадарланан магнит моменті бар домендерді магниттелу векторы сырты ріс кернеулігі /Н/ баытына брылады.

Магнит рісіні одан рі скен кезде /2-3 блік/ спиндік магнит моменттері бірте- бірте ріс баытында орналасады, бдан баса, ішкі себептермен пайда болан /спонтано/ магниттелген облыстар рісті Н бойынша баытталады. Кейде 2-3 блігін айналу облысы деп те атайды. шінші нктеде техникалы аныуа /Z_S/ жеткеннен кейін рісті суі магниттелуді блендей згертпейді. /3-4/ блікте магниттелу жеке электрондарды спиндік моменттеріні ріс бойынша бадарлануына болады. Бл кйді парапроцесс немесе шын магниттелу дейді.

Егер магниттік аныудан со, лгіні бастапы кйіне Н- ты азайту арылы келтіруге тырысса, онда мынаны байаймыз, рісті кейбір мнінен бастап магнителу векторы азаюынан алады жне H=0 боланда Z = Z_S те болады.

лкен Н=0 боландаы бл мнін алды магниттеу /Z/ деп атайды. Ферромагнитті материалды осы асиетін олардан траты магниттер жасауа пайдаланады.

лгіні одан рі магниттік асиетін жою шін кері баытталан сырты ріспен сер етеміз. лгіні магниттік асиеті, сырты ріс мні /-H_k/ те боланда ана жойылады, яни нлге те болады. алды магниттелуді жо ылатын рісті осы мнін коэрцитивтік кш /H_k/ дейді.

згермелі магнит рісіні серінен ферромагнетикті магниттелуі 4-5-6-7-4 исыы бойынша болады, оны гистерезис тзаы деп атайды.

Егер Н-ты е кш мні лгіні магниттелуін анытырса, ондай гистерезис тзаын максималды дейді. Егер Н- ты амплетудалы мндерінде / + H / лгі аны магниттелуіне жетпесе, ондай гистерезис тзаын жеке циклді дейді. Жеке циклдар кп болуы ммкін, біра оларды барлыы да максималды гистерезис тзаыны ішінде жатады /1-сурет/.

Гистерезис тзаыны ауданы берілген ферромагнетикті ауыстырып магниттеуге жмсалан жмысты сипаттайды.

Сйтіп, магниттік гистерезис, ферромагнетикті магниттелу /Z/ жне индукция /В/ векторыны сырты ріс кернеулігі векторына / H / бір мнді функция еместігін крсетеді. Барлыы лгіні алы тарихына, андай сырты рістерде боландыына байланысты.