Сені кімге теермін? 5 страница

Есіе еш алмады.

Елу трт жыл ішінде,

Кіліме да салмады.

Періштедей адамды,

См ажал, алай жалмады?!

Артыда алып асылды,

Кндіз-тні зарладым.

Басан, тран жерінді

Кілменен шарладым.

Суреттері алдымда,

Соан ыли араймын.

Асия клген бейнеді

Тірі кнге балаймын.

Суретіді сйемін,

Айналайын, арайлым!

Одан зге мен сорлы,

Не нрсеге жараймын?!

19.08.2003.

Самолетте

Самолетте Сені ойлап,

Семейге келе жатырмын.

Сыарсыз алан аудай

Жалыз келем — паырмын.

Жруші едік рашан,

атар тзеп екеуміз.

Самолет, пойыз, машинамен,

Самаушы едік брын біз.

Саынамын, амал жо,

Ол кндер кетті келмеске.

Жнелді жйткіп, алыстап,

айырылып слем бермеске.

Семей бізді сйікті,

Бесігіміз ой тербелген.

Жоты, иын кндерде

Жігер берген, дем берген.

Анамыз — Ертіс суынан

Тарыанда нр берген.

Училище, интернат

Білім берген, р берген.

Брыны Совет кшесі¹³⁷ —

Асыр салан жеріміз еді.

Гоголь кітапханасы¹³⁸

Шыатын тріміз еді.

"Пролеткино", "Востока"¹³⁹

Жиі баратын едік.

Кейде Арала¹⁴⁰ шыып,

Жрта кз салатын едік.

Сол Совет кшесінен

Екеуміз соыса кеттік.

Трт жыл ажалмен алысып,

Аман-сау Семейге жеттік.

Енді мен сол жерлерден

Сені ізіді іздеймін.

Бір белгі табылар деген

мітімді збеймін!

Барып бас исем деймін

Сені интернатыа.

зіді маан осып,

Жеткізген мратыма.

Сен ып-ызыл гл еді,

Интернат баында скен.

Аштытан аман сатап,

Тіршілік баынды шешкен.

Барып есігін ашсам,

Шегі жо ризалы кймен.

Ттасын стасам деймін,

Сені саусаы тиген.

Жас кезім айта оралып

Арылып басымнан м

Жар етіп Сен алдымнан

Шыа келер ме екенсі?!

Кілім стай шып,

Семейге самап келем.

Жасты ша, алыстап кеткен,

Мен саан слем берем!

10.09.2003.

Сауса пенен лаа,

Сыра, жзік салмады.

Снденіп, слулануды,

Кперіе алмады.

"А сауса" боп олыды,

Жылы суа малмады.

алт етсе кітап оудан,

мірі бір алмады.

Беті мен ерніді бояп,

Кзіе срме салмады.

Табии еш талмады.

Сояу ызыл тырна жасап,

Саусаыды зартпады.

Шампан мен шарап ішіп,

Бетіді ызартпады.

Мода уып, мы былып,

Етекті шолтитпады.

Кеудені ашып тастап,

Тсіді омпитпады.

олыды сілтемеді,

Сйлесе, онды-солды.

рашан деп сатау

згермес салты болды.

Біліммен, оймен озды

зіні атарынан.

мірде жо болса да,

зіе мен табынам!

11.09.2003.

Жз жылды тойы болды,

Колледжді¹⁴¹ мен оыан.

Талпынып, талаптанып,

Ой, нер, білім тоыан.

Мхтар, аныш, лкей аа

Оыпты олар да сонда.

Жсіпбек пен Шкен¹⁴² де бар

нерлері басан оа.

Шырабек пен бдіхамит¹⁴³

Жас шкірт болыпты сонда.

Батырлар мен Ерлер шыан

Жне де мен трмын сонда.

Колледж абырасына,

ойылды ескерткіш тата.

Тізіліп шыа келдік,

А мата алынан шата.

лылармен бірге трмын,

Сенер сенбесті білмеймін.

А-та боп алып,

Не жымиып, не клмеймін.

асайып мсін Мха тр¹⁴⁴

Бет-бейнесі етене таныс.

Біртіндеп кз алдыма келді

ткен кндер — арттаы, алыс.

...Біз Баянауылдан айтып,

Тнде Керекуге келдік.

Таерте Мхаа барып,¹⁴⁵

Иіліп, слем бердік.

—Мынау Арнр¹⁴⁶ деген бала,

зіізге слем берді.

Бізді йден дм татуа,

Арнайы шаыра келді. —

Дедім мен жайлап,

Ізетпен Мхаа арап.

Бес кн бірге болан,

Сапарлас жолдаса санап.

—Плі! — деді Мха,

Неге біз бармаймыз.

Арды нры шаырса

рине, алмаймыз!

Осылай деп Мха

она боп бізді йге келді.

асына Ернары¹⁴⁷ мен

Атосшы бдіршит¹⁴⁸ ерді.

Шляпасын ояр жер таппай

Мен сонда сасалатадым.

Сен иіліп, слем беріп,

Ааны трге нсады.

лы Мхтар — лт Мхтар,

Таудай боп отырды трде!

Неткен біз баытты едік,

Домалаан тасымыз рге!

—ай жерді ызысы? — деп,

Ол Саан назар аударды.

—айда оып, айда сті? — деп

Сзін жне жалады.

—Семей жатанмын, аа,

Абай ауданында тудым

— Деді де Сен маан,

Аырын бетіді брды.

"Ар жаын сен айт" деген,

Ишарады тым.

Жетімдік, Детдом,

Интернат жайын,

Мхаа баяндап шытым.

—Соыстан да аман айтып,

ЖенПИ-ді бітірді, — дедім.

Мхан тебірене тыдады,

Ішіне тартып демін.

—Баытсыздытан тіпсі,

араым, — деп басын иді.

—Енді місе, баытты бол! — деп,

Шаырып, мадайынан сйді

Жегейге слемдеме салып,

Ернара костюм берді. —

Мына ымызды, аа,

Жолда ішііздер, — деді.

Деді де бір бидон ымыз,

ш стаан сеткаа салды.

Сені бір тапырлыыа,

Мен млде таданып алдым.

Бас изеп, Мханы оан,

Риза боланын крдім.

Осы бір ажайып стті

Ойыма кестедей рдім...

Сол кндер ойыма тсіп,

Еріксіз тебірендім мен.

Жайнадым з-зімнен,

асымда трандай Сен!,

Класта анеке тр,

Заманмен иытасып.

Оан да слем бердім,

Иіліп, кеуде басып.

Нр шашып екі кзден,

леке жымияды.

Осындай даналарды

лдіге кім ияды?

Сан рет ол алыстым

Ардаты¹⁴⁹ лекемен.¹⁵⁰

Тсті ойа: ааа арнап,

ызмет еткені Сен.

...Екеуміз Сарыаашта¹⁵¹

Люксте жатыр едік.

Крдік те лкенді

Тменде слем бердік.

стінде орын болмай,

Тменге жайасыпты.

Блмесі араылау,

олайсыз екен, тіпті.

Шаырып блмемізге,

шай бердік лекее.

— Жасы екен нмірлері! —

Деді ол, брекелді.

Екі-ш кн лекемен

Жздесіп бірге жрдік.

Жаяулап, за жортып

Жасылап сейіл рды.

Босамай жайлы орындар,

леке жатып алды.

Сонда, Сен, ааны аяп,

Маан бір аыл салды.

— айтуа бізге йге,

Алты кн уаыт алды.

Сен бгін асыа ал

Аамыз — пайамбарды.

Мен Ташкент барамын да

Асыпай жата трам.

уанып, арсы алады

Жан достар: Хантай, Ман.¹⁵²

Осылай келістік те,

Сен Ташкент жріп кетті.

Сырласып лекемен

Мен рахат кйге жеттім!..

Бар еді-ау, айналайын,

р алуан адамдыы.

Семейде соны бірі

Есіме тсті бгін

Бір клгені жымиып,

Бір аралы еді ой, Халима!

Бір араса иылып,

Кетуші еді еріп бой, Халима!

Бір ауыз жылы сзі

Сарыара самалыдай еді, Халима!

Бір берген уде берік

ытайды амалыдай еді, Халима!

Бір ола алан ісі,

Тастай боп тынатын еді, Халима!

Бір сауса озааны

Сурет боп шыатын еді, Халима!

Бір ине шанышанын

Кесте боп тгілетін еді, Халима!

Дачада басан жері

Гл болып егілетін еді, X а л и м а!

Сен жанап ткен ааш

Жапыра шашатын еді, Халима!

Сен жетектеп келген суа,

марын басатын еді, Халима!

Бір минут толананы

йге т келуші еді, Халима!

Іздеген р затымды,

Айтпастан перуші еді, Халима!

Созсам — ол, жрсем — ая,

Кеудемде жрегім еді, Халима!

мір деген сарайдаы,

Мызымас тірегім еді, Халима!

Керегінде Сен мені

Энциклопедиям еді, Халима!

—Мен азір айтып берем,

Асыпай жаза бер, — деді, Халима!

Кей сзді мнін де айтар,

Дап-дайын сздігім еді, Халима!

Мен Саан риза болып:

"Айналайын білгішім!" дедім, Халима!

—ойшы, деп олыды сермеп,

Матаныш білдірмеді, Халима!

Ауырсам, тн бойы баып,

Кзіді ілдірмеді, Халима!

Жарырап кзге тспей,

Жпыны жретін еді, Халима!

Басалар арылдап жатса,

Жымиып клетін еді, Халима!

Дстрді, жн-жобаны

Брін де білетін еді, Халима!

Блжытпай, з лінше,

Орындап жретін еді, Халима!

Не жасы, не жаманды,

Ішінен білетін еді, Халима!

Аылды сзді ана,

лаа ілетін еді, Халима!

Санап жеткізе алмаспын,

Барлы асиетіді, Халима!

Жрта жасылы жасаумен,

Жалынды жрегі тыды, Халима!

айтейін, амалым не,

Мен сорлы боп алдым мды.

йелдер кп болса екен:

азата Халима сынды!

15.09.2003.

Сені барлы киімі,

Тізіліп, гардеробта тр, Халима!

Тлыпа ілген сиырдай,

райсысын сипаймын р, Халима!

Кйлегіні жаасынан,

Кн сайын иіскеймін, Халима!

Сен ымсынатын шыар деп,

Етегіне тиіспеймін, Халима!

"Тарт олыды Кореядан!"¹⁵³

р нрсені уаыты бар!"

Деуші еді олымды тиып,

Сол зіліе болдым зар, Халима!

— Кндіз ят болады! — деп,

Тіпті, сйіспейтін еді, Халима!

Кілі алмасын деп,

Мен саан тиіспейтін едім, Халима!

Тек ыли тндерде ана,

Сйіп, шатын едім, Халима!

Тсінен тоят алып,

ыран боп шатын едім, Халима!

Кн сайын уаттанып,

Алыса самайтын едім, Халима!

Роман, повесть, очекті

Жазудан танбайтын едім, Халима!

Мен жазан бар шыарманы

осалы авторы болды, Халима!

Сені осан аылымен,

деби кемтігім толы, Халима!

Сен аса жйрік еді,

Барлы дебиетке, Халима!

Малім болып ауылды,

Бастады мдениетке, Халима!

Мені бар кмегімен,

Баытты етті, Халима!

Тек Сені аранда ана,

Мен лкен атаа жеттім, Халима!

Бл ерен ебегіді,

Ешашан мытпаймын, Халима!

Алтын атыа Сені

Мгі кір жуытпаймын, Халима!

16.09.2003.

Сен мені байлаым еді,

Байлыымнан айырылдым, Халима!

Сен мені анатым еді,

анатымнан айырылдым, Халима!

Сен мені баытым еді,

Басымнан шып кетті, Халима!

Сен мені уанышым еді,

Енді айылы етті, Халима!

Сен мені шабытым еді,

Шабытым сарылып алды, Халима!

Сен тпсіз теізім еді,

Теізім тартылып алды, Халима!

Сен шексіз аылым еді,

Аылым кеміп алды, Халима!

Сен барда толытау едім,

Салмаым кеміп алды, Халима!

Сен барда аайын кп еді,

Аайын арылып алды, Халима!

Сен маан ке дние еді,

Днием тарылып алды, Халима!

Сен мені тлпарым еді,

Тлпарым мерт болды, Халима!

Тек ана зіді ойлау —

Арылмас дерт болды, Халима!

Бгін кйлегіді сипап,

Кзіме жас алдым таы, Халима!

Тек ана йел екен ой,

Барлы еркекті баы, Халима!

21.09.2003.

Халат туралы жыр

Бгін Сені пальтоны

Таы да жаасын сйдім.

асында тран зімні

Халатымды алып кидім

Халат бойымды жылытып,

Денеме ызу берді.

Тарихы есіме тсіп,

озады іштегі шерді.

... Сен онда ауруханада,

Бір жолы ауырып жатты.

Телефон соып маан,

Кілсіз жауап атты.

—й, зілхан-ау, маан

Сен рыспашы, — деді.

—Неге рысамын, жаным,

Сзіді айта бер, — дедім.

— Таерте халат киіп,

УЗИ-ге бардым.

Сол жерде аурухананы

Халатын жоалтып алдым.

Орныма тастап кетіп ем,

Шысам, шты-кйді жо

Іздедім заркриян боп,

Ішіме тскендей шо.

Медбике басшысына,

лі айтаным жо.

Аларып арайды ой,

Кзімен атандай о.

"зі рлады" деп, ол

Ойлар деп яламын.

"Тле!" деп дікілдер деп,

ысылып, яламын.

Орнына ткізуге

Халатыды бересі бе?

н-тнсіз, жаным тыныш,

Болар еді мені млде.

—Ол шін бігер боп,

ысылма, айналайын.

Бйымтай халатыды

Мен азір апарайын, -

Дедім де ауруханаа

Халатты алып бардым.

Балбл боп жзі жайнап,

Сен ессіз уанып алды.

— Жаасын перем! — деп, —

йге бараннан кейін.

Еді ой, айналайын,

Адалдыа жаны бейім.

Айтаныды орындап,

Маан халат перді кейін.

Міне, сол халатыа

Оранам лгенге дейін!

Бл халатты р жібінен

Сені ызуы келеді.

алдыран рбір заты,

Жаныма уат береді!

Мен оларды сипаанда,

асымда Сен бардай крем.

р затыды жоалтпай,

лгенде шатап лем!

24.09.2003.

Сен соы стіде мені

Жарты саат шатап жатты.

Сйлеуге тіл жо, тек ана

Жрегі маан н атты.

Кеудее кеудем тиіп,

Жректер оштасып жатты.

мірі естілмеген

Ыылы жаныма батты.

Ышынып, талпынды да,

Тсектен тра алмады.

Содан со дниеге,

Мойын бра алмады.

кінем, сонда неге,

Кеудеді ктермедім деп.

лде тірі алатын ба еді,

Болып сол кмегім сеп?

Крдім ау, кзім шыыр,

Жанталас стіді Сені.

Жаным жанымен бірге,

Неліктен шыпады мені?!

Неліктен зар еіреп,

Мен Сені артында алдым?

Неліктен, Тадыр ау, мені

Басыма зор айы салды?

"Бірге тума болса да,

Бірге лмек — жо!" деген.

"Жан блек" деген жне де

Аталар сзі рас екен!

24.09.2003.

Той туралы жыр

Кешке ызы той болды:

Театра жрт жиылып.

лкен, кіші, крі, жас —

Семейді халы йылып.

зіе млім театр,

Атын ойан Абайды.

Мдениетке шлдеген

Сусыны болан талайды.

йі зулім, тамаша,

Жаартылып салынан.

Кз тоймайтын крікті,

Жасауа іші малынан.

Есіде болар ыздармен

"Елікті..." келіп кргені.

Елік пен Кбек лгенде

Егіліп, жылай бергені...

Сол сахнаа мен шыып,

ысаша сз сйледім.

Халыты ол соуы

ажап болды — кргенім!

Колледж¹⁵⁴ жайлы сйледім,

Кілім сл бзылып.

Он жеті ыз аз-атар,

Артымда трды тізіліп.

Бас сыйлыым баяы —

Хандар киген зер шапан.

Он жеті зат апарам

Біреуі "УНИС"¹⁵⁵ машинкам.

Бір баранда Мскеуге,

зі сатып перген.

Алматыа екеуміз

уанышпен келген).

Соларды жрта крсетіп,

Иесіне ыздар таратты.

Сыйлы, экспонаттарды

Сйсіне ауым жаратты.

зі туан ауылы —

"Жрекадырды" ызы

Шаана¹⁵⁶ саат сыйладым

Колледжді жлдызы.

Сіліе саат таанда,

стадым оны білегін.

зіді кріп трандай,

Лпілдеп кетті жрегім.

Сіліді Саан балап,

Аырын бетінен сйдім.

"Шіркін, неге Сен емессі?" деп,

ртеніп, ішімнен кйдім

.

Сахнада трып, тойа деп,

Шашу шаштым зал жаа.

Жз визитка¹⁵⁷ апарам,

мтылды жрт алмаа.

"Шашу!" Шашу!" "Шашу!" деп,

Он жеті ыз таратты.

Суретім бар визиткам

Жртты зіне аратты.

Жрт жабыла арады,

Бір-бірлеп ола барасын.

уезов, Назарбаев,

Олжасты олтабасын¹⁵⁸

.

Бердім екі суретіді,

Кітапша етіп жасалан.

"Жазушыны жары!" деп,

Училищеден лгі алан.

Зал трегеп ол соты,

Мен орныма жеткенше.

Отырмады ешбірі

Мен бас иіп, ізет еткенше!

Матанды деп ойлама,

Мені айтан мнымды.

зіе ана оаша,

Жеткізгенім шынымды.

Алматы, Шымкент,

Таразда Сан шапала соылан.

Мен де аздап ататымын!

Демей-а ой: "Неылан?"

Мені колледжімні тойы,

Осылай тті дркіреп,

Біз театрдан шыанда,

А жауын жауды сіркіреп

Бл мені отчетым ой,

Тек зіе деген, Халима!

абыл ал скен жері —

Семейден слем, Халима!

12.09.2003.

Семей аласы,

"Семей" онайі,

№ 318 люкс.