НГЕ ОСЫП АЙТУА АРНАЛАН ЛЕДЕР
ХАЛИМА
("айни " німен)
Халима ау, ыз кнінен болдым ашы.
осылды тоыз жылда шатасып,
ткіздік елу трт жыл баытты мір,
иынды талай-талай ырдан асып.
айырмасы:
Халима ау, сулем,
Шіркін-ай, айта келсе сол бір дурен!
Кн сайын осылан со ашы болдым.
Махаббат, мейірімімен тасып толдым.
тарып ажалдан да, апаттан да,
Мен шін уайым жеп талай солды
айырмасы:
Халима ау, алам,
Жргенім мені шалып Сенін ара.
Тсімде кнде кріп, саынамын.
Трдегі суретіе табынамын.
зіні негеді елге жайып,
Тадырды бйрыына баынамын.
айырмасы:
Халима ау, жаным,
зісі ле-лгенше айтар нім!
15.02.2006
ХАЛИМАНЫ КМБЕЗІ
("Зуреш" німен)
...Халима, біз екеуіміз архив кездік.
Тарихи дерек жинап, йден бездік.
Мскеуге, Подольск, Брест барып,
Атарды ызметті жианкездік.
Ерлерді опат болан ізін кестік.
"Бл жатан боздатар ой бізді" дестік.
Мншк пен лияа тауап етіп,
Великие Луки, Невельмен слемдестік...
Енді Сен менен млде алыстасын.
Мекені Алатауды биік басы.
Жатырсы А кмбезде жалыз зі,
Кеп трмын млт-млт етіп кзден жасым.
асыа келдім Сені жзден аса.
Кркіді кілімнен етпей таса.
немі "Халима!.." деп аырап келем,
Бір рет н атпады тым болмаса.
Сипаймын топыраыды келген сайын
Таы да лпытасты шатайын.
Баян мен озы Крпеш кмбезіндей,
Халима, абырынан айналайын.
27.02.2006.
ХАЛИМАА ХАТ
Дниені бар ызыы
Махаббатсыз толмайды екен.
Жаны сйген жардан арты,
Ешбір байлы болмайды екен, Халима!
Шын махаббат жректегі
Ешашан да солмайды екен.
анша ызы крсе даы
Жарды орны толмайды екен, Халима!
Махаббат нр, алтын суле,
Жарыраан жат екен.
Махаббатпен мір сру —
лшеуі жо баыт екен, Халима!
Халима жан, жрегімді
Бала кннен етті мекен.
Сеніменен ткен жылдар
ол жетпейтін жма екен, Халима!
Жалыз алып, жер ортада,
Не тындырам, енді не етем?
Жер жастанып жыыланша,
Бір зіді жырлап тем, Халима!
16.02.2006
ШІНШІ БЛІМ
ХАЛИМАНЫ ЕСКЕ АЛУ
І тарау
КІЛ АЙТУЛАР
27-шілде 2001 ж
Алматы аласы кіміні орынбасары
айрат Ахмедилы Бкенов мырзаа
Бгін мені йелім Халима аликпар ызы збаанова Нршайыова мірден тті. Ол кісі кешегі лы Отан соысына атысан ардагер аналарды бірі еді.
Сізден тінерім: Кесай зиратындаы опат болан рметті ардагерлер жайасатын жерден екі кісілік орын беруіізді сраймын.
Екінші орын зіме тиісті болса екен деймін.
Зор рметпен зілхан Нршайыов.
Айран, Халима
"Мен Халекені жымиысын, сол кезде жзінен нр шашып тратын мейірімін ыли асап жремін. Жетпістен асан адама да анасындай мейірлі апа керек екен-ау" деп жазыппын ертеректе белгілі жазушы зекені, зілхан Нршайыовты зайыбы Халима жегей туралы ("Жас Алаш", 23-суір, 1998 жыл).
Нршайыовтар отбасымен 45 жыл араласып жріп, мір срген екенбіз. Осы уаытта дос-жаранынан білмейтін не сыр алады?! Халима жегей зеке шін туа алан жар еді.
Танысанда 1939 жылы екеуі де 17-де екен. Содан бірінен бірі кз жазбаан.
зеке алпысыншы жылдарды ортасынан бері жрек сыратына шалдыты. Бл сыратты апарар жері инфаркт. Ал инфарктті... Халекені зекенні жаны шін осы сыратпен ондаан жыл бойы алай келгені дос-жарандарды кз алдында. Ортада зеке. Бір жаында оан тап-тап беретін срия сырат, екінші жаында см сыратты бетін айтару масатында креске тскен жары Халима. Халима бл сыратты немі жеіп келді. зін ттастай зеке міріне арнаан Халима жегей еріні бойындаы сыратпен кресіп жріп, таы бір срия сыратты зіне айдан, алай, ашан келіп аланын білмепті де. Сол сырат Халекеді ткен жмада пниден баиа алып кетті.
зеке зіні жан жарынан, дос-жарандары "Жазушыны жары осындай болу керек" деп лгі кретін асыл жегемнен айырылды.
Сені жарын бейне, Халеке, зіді білгендер жрегінде мгі саталады.
алмхан ИСАБАЙ.
("аза дебиеті", 3-тамыз, 2001 жыл, №31.)
АЯУЛЫМЫЗ ЕДІ
2001 жыл. Шілдені 28-і. Саат 13. Кесай зиратыны трінде трмыз. Батыс еісте Алматы ттінге тншыып жатыр стіне оыр ошыл рым киіз жауып, тмшалап тастаан дерсі: кшелерінде кндіз-тні лысып рген жз мыдаан автоклік уы аланы екі кпесін ыстаалы ашан!
Біз де демімізді ауыр ауылымыз. Жас абірді лааты арты-ауыс топыраынан аршылуда. ол тылсым орына жайастырылар мрде алын кілемге оралып, абірді шыыс жиегінде жатыр. Халима апайымны мрдесі. Жаа ана алып келгенбіз. имасымыз Халеке бл фнимен кеше таерте оштасты. Біз Халекемен азір оштасамыз. Демімізді ауырлатан — осы ауыр айы.
Алматыны апталап шыарып мезі еткен шілдені аызаы кешеден бері пс. Аспанда ккшулан блт торлап, уе салындады. Алатау шындарын жабыр шая бастады ма, алай? Нсер хабаршысындай тамшы бізге де жетті. Біра, санап тсіріп трандай, анда-санда аырын ана тамды. Жабыр жауатын сиятанса да жауа оймас, аспан да ойа беріліп аза ттып, танымды кне табиат кз жасын сабырлы сыып тран шыар. Мен де ойа шомдым. жасым алпыс бестен асан бл мырымда зіме таныс, ызметтес, сапарлас, схбаттас сырлас болан йел заты аз болан емес. Туан-туысаны з алдына. Кешеден бері соларды брін де кз алдыма сан келтіріп, сана сзгімнен сан ткіздім. Соларды арасында Халима апайды тласы дара, бейнесі биік.
Апайым мен крнекті аламдасым зілхан ааны ебекшілдігімен жздескеніме, дмдес боланыма отыз жыл екен. Осыншама мерзімде Халима апайымны: йелі болып зекее, шешесі болып балаларына, жесі болып немерелеріне не дауыс ктергенін, не ажырая араанын, не ренжіп тымырайанын крген емеспін. Алыс-берісті алыс-жаын абысын-ажынына, тіпті аралас-ралас жасы кішіні біреуіне аба шытанын крген де, естіген де жопын. Тірді арты-кемсіз жаратан адамы екен ой! Айтса, сенгісіз десек те, аиат жайт!
Тамшы тырс-тырс. Жан жаымдаы лкен-кіші ер-йелдерге араймын: жздері аяулы, кебіні кзіне жас іркілген.
Аза тта жиналан кпшілік Халима апайа иманы жолдас, топыраы тора болуын тіледі.
зеке асыл жарымен оштасу сзін ыстыа айтып тр:
— Мен еліме млім журналшы, жазушы зілхан Нршайыов болсам, мені шыармашылы ебегімді жандыран зісі Халима. Мені жазандарымны брін зі машинкадан ткізді, баспаларды терім ателеріні брін корректор боп зін тзетті. Мені е бірінші оырманым да сыншым да зі болды. Халима, сен — мені барша кітабымны осалы авторысы. Жрек сыраты инаан жылдара аялаан, лпештеген аморшы періштем де, лйім жанымда дрігерім де сен еді.
Сыарынан кз жазан ау сты мыа шыан сылын естіп трандай кй кештім. Сондай кйде жргеніме де, міне, бгін ыры кн.
аббас АБЫШЛЫ
("ас аым ст ", №2, ыркйек, 2001 ж.)
КІМЕТ ЖЕДЕЛХАТЫ
Астанадан. 1.08.2001 ж.
Алматы. . Нршайыов.