АЛЫПТЫ ФИЗИОЛОГИЯ КАФЕДРАСЫ
№8 ТЖІРИБЕЛІК САБАА АРНАЛАН ДІСТЕМЕЛІК ДЕУЛЕР
Таырыбы: ОЖЖ тежелу процестері.
Саат саны: 4
Курс: 2
Мамандыы: 051301 «Жалпы медицина»
Астана 2015ж
1. Таырыбы:ОЖЖ тежелу процестері.
2. Масаты:ОЖЖ - тежелурдістері – жйке жйесінде тілетін озу рдістері сияты манызды ызмет атарады. Тежелу рдісіні негізгі ролі. Ол жйке жйесін аса кернеуліктен сатап алатын оранышты ызметінде. Тежелу тегершіктерін тсіну шін, тежелуді сол немесе баса тріні осылуын абілеттендіретін, тежеуші рдістер мен физиологиялы тегершіктерді амтамасыз ететін Бірінші реттік жлын-милы орталытарды орналасуын білу ажет. Вегетативтік ызметті рефлекторлы реттелісін толыымен тсіну шін, вегетативтік жйке жйесіні (ВЖЖ) жалпы сипаты туралы білім ажет.
3. Оу масаты:Студентті тірі жйе рекетіні реттелуіндегі тежелу задылытармен таныстыру. Азаны трлі кернеуліктен сатап алу тегершіктері сияты, ОЖЖ – тежелу рдістеріні мнінде жалпы жйені реттелуіндегі жне жлынны атысу задылытарын йымдастыру. Студентті И.М. Сеченов бойынша орталыты тежелуді модельдеу жне клиникалы маызды физиологиялы рефлекстерді есте алдыру мен анытауа йрету. Азаны трлі жйелер ызметіні реттелісіндегі жне оларды рекетіні біріктірілуіндегі ВЖЖ- маызын йымдастыру.
4. Таырыпты негізгі сратары:
1.Орталы жйке жйесіндегі тежелу процестері. Сеченовты тежелу.
2. Орталытан тежелуді механизмдері жайында азіргі кездегі кзарас.
3.Тежелуді негізгі трлері- постсинапсты, пресинапсты, реципрокты, шеткергі
4.Соматикалы жне вегетативті жйке жйесіні ызметтік ерекшеліктері.
5.Вегетативті жйке жйесіні симпатикалы, парасимпатикалы жне метасимпатикалы блімдері.
6.Вегетативті рефлекстерді эфферентті бліміні йымдасу принциптері. Вегетативті тйіндерде озу ткізу механизмі.
7.Вегетативті синапстар, циторецепторлар жне блокаторлар. Рецепторлы субстанцияны жне вегетатропты синапсты белсенді заттарды негізгі трлері (адренергиялы, холинергиялы жне басалар) жне вегетотропті синапсты активті заттар.
8.Гипоталамусты, мишыты, лимбиялы жйені, торлы рылымны жне лкен жарты шарлар ыртысыны вегетативтік ызметтерді реттеудегі ролі..
9.Вегетативтік жйке жйесіні бірттас мінез- лыты тртіптік актіні алыптасуында ызметтерді интеграциялауа атысуы. Тртіпті вегетативтік компоненттері.
5. Білім беруді жне оытуды дістері (шаын топтар, пікірталас, жадайлы есептер, жптасып жмыс істеу, презентациялар, кейстади жне т.б.)
1Жлын-милы рефлексті орталытан тежелуі (Сеченов тежелуі).
2. Гольц тжірибесі.
3. Висцеральді рефлекстер
4. Тамырлы рефлекстер. Жергілікті дермографизм.
5. арашы рефлексін зерттеу. Жарыа арашыты тікелей рефлексі.
6. Терілік рефлекстер: пиламоторлы рефлекс немесе «аз терісі» рефлексі.
7.Кесте мен жобаны салу.
6. дебиет:
1.Таырып бойынша дріс
2 Адам физиологиясы. Х.К. Стбаева, А.А.тепбергенов, Ж.Б. Нілдібаева, Алматы, 2005, 663
3 .Судаков К.В., и др. Нормальная физиология в динамических схемах: атлас: учеб.пособие. – М., 2009.
4.Агаджанян Н.А., Смирнов В.М.. Нормальная физиология: Учебник для студентов медвузов.- М.: ООО «Медицинское информационное агентство», 2007.
5.Орлов Р.С., Ноздрачев А.Д., Нормальная физиология: учебник + СД-диск. – М., 2006. – 696 с.
6 .Физиология человека. Под ред. Р.Шмидта, Г. Тевса. М.,., в 3-х томах.- 2007.
7. Ткаченко Б. И. и др. Физиология человека.Compendium: учебник. – М., 2009.
осымша:
1.Современный курс классической физиологии (избранные лекции) с приложением на компакт-диске. Под ре. Ю.В.Наточина, В.А.Ткачука. – М.: ГЭАТАР-Медиа, 2007. – 384 с.
2.Руководство к практическим занятиям по нормальной физиологии: Учеб. пособие / Н.Н.Алипов, Д.А.Ахтямова, В.Г.Афанасьев и др.; Под ред. С.М.Будылиной, В.М.Смирнова. – М.: Издательский центр «Академия», 2005. – 336 с.
3.Атлас по нормальной физиологии / Под ред. Н.А. Агаджаняна.-М.: Высшая школа, 2007 4.Судаков К.В., Киселев И.И. и др. Нормальная физиология в динамических схемах: Атлас (цветной, иллюстрированный): учебное пособие. – М., 2007. – 350 с.
5.Ситуационные задачи по физиологии с основами анатомии для самостоятельной работы студентов / Под ред. А.А. Утебергенова, Д.А. Адильбековой. - Шымкент, 2006. - 66 с.
6.В.М. Смирнов. Физиология в рисунках и таблицах.- М., «МИА», 2007.
7. Баылау:Ситуациялы есептерді шешу.
«АСТАНА МЕДИЦИНА УНИВЕРСИТЕТІ» А
АЛЫПТЫ ФИЗИОЛОГИЯ КАФЕДРАСЫ
№ 8 сабаа таратылатын материал
Саба таырыбы:«Орталы жйке жйесіндегі тежелу процестері».
№1 ЖМЫС Жлын-милы рефлексті орталытан тежелуі (Сеченов тежелуі)
ОЖЖ- жретін, рдіс ретіндегі тежелу, 1862ж. И.М. Сеченовпен ашылды. Аралы миды тітіркендіру, жлынмен іске асырылатын, рефлексті тежелуін тудыруы ммкін. рі арай ОЖЖ-жоары блімдері, жлынны рефлекторлы рекетін тежеуі немесе жеілдетуі ммкін.
Жмыса ажеттілер: препаровкалы ралдар, штатив, секундомер, 100 мл 3 химиялы ыдыстар, біреуі- 200 мл, NaCl тздары, 0,5% -HCl ерітіндісі, Рингер ерітіндісі. Зерттеу объектісі – клбаа.
Жмыс барысы:
Клбааны препоравкалы татаа ішімен жатызып, тіркейді. айшыны кмегімен басында кескін жасайды, кескін орнындаы бас аасыны терісін алады. Кішкене айшыны шкір шын бас аасыны апаыны астына ендіреді. Миды жарааттамас шін, ми апаына клдене кескін жасайды. апаты екі бйірі бойынша сйекті кесе отырып, ми апаын алып тастайды. ткір пышапен (скальпельмен) кру тмпегіні стінен кескін жргізеді жне кескіннен жоары ми лпасын алып тастайды.
Клбааны жоары жаымен штативке іледі жне Тюрк дісі арылы (99 сурет, А), (№3-жмысты араыз) рефлекс уаытын анытайды. Фильтрленген ааз арылы ми беткейін кептіреді жне кру тмпегіне NaCl (99 сурет, Б) тздарын салады. Содан со тікелей рефлекс уаытын анытайды, тзды алып тастап, миды физиологиялы ерітіндімен жуады. 5 минут уаыттан со айтадан рефлекс уаытын анытайды.
Жмыс нтижелері жне оны бейнелеу. Тжірибе жобасын сызыыз. Тжірибені р трлі жадайларындаы рефлекс уаытын жазыыз. Кру тмпегіне салынан ас тзыны серімен, рефлекс уаытыны згеру себептерін талылаыз. Баыланан былысты сипаты туралы орытынды жасаыз.
орытынды: