Шульте кестелерi» дiсi немесе сiздi жмыса абiлетiiз андай?

Зертелушiге кезектестiре бес кесте бередi оларды 1 - ден 25 дейiнгi сандар epікті трде орналасан. Зертелушi сандарды есу peтімен тауып, крсетiп атайды. Тексеру бес кестемен айталанады.

Жмысты жргiзiлу барысы: Зертелушiге бiрiншi кecтeнi кpceтeді. Бл кестеде 1 - ден 25 - ке дейiнгi сандар ретсiз орналасан. Сосын кecтeнi жауып l - ден 25 дейiнгiсандарды ретімен крсетiп ата. Тез жне атесiз iстeyгe мтыл дейдi. Kecтeнi ашып жмыс басталумен секундомер осады. Екiншi, шіншіні жне келесі кестелер ешандай инструкциясыз крсетіледі.

 

№ 1

 

 

№ 2

№ 3

 

 

 

№ 4

 

 

№ 5

 

 

 

Жасы 5 балл 4 балл 3 балл 2 балл 1 балл
45 жне аз 46-55 56-65 66-75 7б жне кп
35 жне аз 36-45 46-55 56-65 66 жне кп
30 жне аз 31-35 36-4З 46-55 56 жне кп

 

 

Уаыт, t

0 1 2 3 4 5

 

paстыру дегейi мына формуламен есептеледi:

КД=Т1/ЖЭ

1,0 - ден тмен крсетілсе жасы paстыpy крсеткіші.

Крсеткiш 1,0 - ден анша жоары болса, соншалыты зертелушiге негiзгi жмыс шiн дайындыты ажет етедi.

Психикалы тратылы мына формуламен есептеледi:

ПТ=Т4/ЖЭ

Крсеткiш 1,0 - ден тмен болса, онда жасы психикалы тратылыты бередi. Керсеткiш анша жоары болса, онда зертелушіні орындалатын жмысыны психикалы тратылыы соншалыты тмен болады.

Негiзгi крсеткiш орындалу уаыты жне р кестені ателер саны. р кecтeні нтижесi бойынша (шалдыу исыы) рылу ммкін. Ол кіл тратылыын жне динамикаа абiлетiн крсетедi.

 

 

«АСТАНА МЕДИЦИНА УНИВЕРСИТЕТІ» А

АЛЫПТЫ ФИЗИОЛОГИЯ КАФЕДРАСЫ

 

№18 ТЖІРИБЕЛІК САБАА АРНАЛАН ДІСТЕМЕЛІК ДЕУЛЕР

 

 

Таырыбы: Тртіпті жйелі механизмдері бойынша орытындысаба..

 

Саат саны: 4

 

Курс: 2

 

Мамандыы: 051301 «Жалпы медицина»

 

растырушы:

Аа оытушы Тулеубаева А.А.

 

Астана 2015ж

1. Таырыбы:Тртіпті жйелі механизмдері бойынша орытындысаба..

2. Масаты:Талдаыштар жйесіні тзу-талдау рекетіні крделі кезедері мен тегершіктері туралы білім, студентке гоместаз бен бейімделіс тегершігін тереінен талдауа мтаж етеді. Оытылатын таырыпты зектілігі, уаытша байланысты тзілу абілеттілігі жне оны за саталынуы шартты-рефлекторлы рекетті анытайтын, негіз болып табылатын, ми ыртысы рылымдарыны икемділігінде. Жоары психикалы ызметтерді тзілуіні физиологиялы негіздері туралы білім, тртіпті згеруінде тілетін, ауытуларды анытау жне наты тзетуді тадау шін ажет.

3. Оу масаты:Сана рдісіні негізінде жататын, адамны масата баытталан рекетін сипаттайтын, трлі тесттік тапсырмаларды олдануа студенттерді йрету.

4. Таырыпты негізгі сратары:

  1. Талдаыштарды рылысты- ызметтік йымдасуы. Сырты дниені тануда талдаыштарды маызы.
  2. Талдаыштарды шеткергі, ткізгіш, орталы блімдері ( И.П. Павлов). Талдаыштарды ртрлі блімдерінде апаратты кодталуы.
  3. Талдаыштарды рецепторлы бліміні асиеттері. Вебер- Фехнер заы.
  4. Кру талдаышы. Кзді суле сындыру рылымдары. Торлы абатты рецепторлары.
  5. .Жары сер еткенде торлы абат рецепторларындаы фотохимиялы процестер. Торлы абатты биполярлы жне ганглиозды клеткаларыны ызметтері.
  6. Тсті ажырату теориялары. (М.В. Ломоносов, Г. Гельмгольц, П.П. Лазарев.).Тсті абылдауды азіргі кездегі ымы. Тсті абылдау бзылыстарыны негізгі трлері.
  7. Кру талдаышыны бейімделуі жне аккомодациясы жайында тсінік, механизмі. Рефракция жне оны бзылыстары.
  8. ОЖЖ-ні ртрлі дегейінде апаратты делуі. Талдаышта кру апаратыны кодталуы.
  9. Кру бейнесіні алыптасуы. Кріп абылдауда о жа жне сол жа жарты шарларды ролі. Кзді озалуы жне бинокулярлы кру.
  10. Кру талдаышын зерттеу дістері.
  11. Дм сезу талдаышы. Рецепторлы, ткізгіш жне ыртысты блімдері.
  12. Дм сезуді жіктелуі.
  13. Дм сезгіштікті зерттеу. Тттіге, ащыа, ышыла, тздыа дм сезу табалдырыын анытау.
  14. Иіс сезу талдаышы. Рецепторлы, ткізгіш жне ыртысты блімдері.
  15. Иістерді жіктелуі, оларды абылдау теориялары.
  16. Тактильді талдаыш. Тері рецепторлары. Жанасуды, вибрацияны, ысымды абылдаудаы ролі.
  17. Талдаышты рецепторлы, ткізгіш, ыртысты блімдері.
  18. Зерттеу дістері. Тітіркендіру кшіні табалдырыын анытау. Сезінуді тітіркендіру арыныны згеруіне байланыстылыын анытау.
  19. Жоары жйке іс-рекеті жайында тсінік.Тртіпті туа біткен трлері (шартсыз рефлекстер жне инстинктер). Оларды организмні бейімделу іс-рекеті шін маызы, жіктелуі.
  20. Жре пайда болан тртіп- мінез- лы. Шартты рефлекс, жануарлар мен адамдарды немі згеріп отыратын оршаан орта жадайына бейімделу трі ретінде.
  21. Балада шартты- рефлекторлы іс-рекетті пайда болуы.
  22. Шартты рефлексті пайда болу жне кріну задылытары. Шартты рефлекстерді шартсыз рефлекстерден айырмашылыы. Шартты рефлекстерді жіктелуі.
  23. Шартты рефлекстер пайда болуыны физиологиялы механизмдері, оларды рылысты- ызметтік негізі (И.П. Павлов, П.К. Анохин).
  24. лкен жарты шарлар ыртысыны талдау- синтездеу іс-рекеті.
  25. Динамикалы стереотип, оны физиологиялы маызы, ебек дадыларына йренудегі жне олара ие болудаы маызы.
  26. ызметтік жйелер трысынан араандаы бірттас мінез-лыты актіні архитектурасы. (П.К. Анохин).
  27. Шартты рефлекторлы іс-рекетті тежелуі. ыртысты тежелуді трлері.
  28. Тежелуді ыртыстаы талдауа жне шартты-рефлекторлы іс-рекетке атысы.
  29. Адамны жне жануарларды жоары жйке іс-рекеттеріні типтері. (И.П. Павлов), оларды жіктелуі, сипаттамасы, анытау дістері.
  30. Жоары жйке іс-рекетіні типтік асиеттеріні алыптасуындаы трбиені ролі. Экспериментальды невроздар.
  31. П. Павловты бірінші жне екінші сигналды жйелер жайындаы ілімі. ыртысты іс-рекет задары.
  32. Кштік атынас задары жне оны организмні ртрлі ызметтік жадайында згеруі. лкен жарты шарлар ыртысындаы фазалы былыстар.
  33. Мотивациялар. Биологиялы жне леуметтік мотивациялар. Мотивациялар теориясы. Жеке тла алыптасуындаы биологиялы мотивациялар. Патологиялы мотивациялар.
  34. Масата баытталан мінез-лы организммен бейімделу нтижесіне жетуге апаратын мінез-лы, тртіп ретінде.
  35. Масата баытталан мінез- лы трлері. Масата баытталан мінез-лыты биологиялы детерминделген трлері (таамды, ораныс, жынысты жне т.б.).
  36. Тртіпті леуметтік детерминделген трлері (адамны ебектік іс-рекеті, оу, жымды ебек жне т.б.).
  37. Тртіптік актіні ызметтік жйесіндегі кері байланыс принциптері.
  38. Адамны психикалы ызметтеріні физиологиялы негіздері. Адамны психикалы ызметтеріні ерекшеліктері (назар, абылдау, ойлау, сана, сз).
  39. Адамны психикалы ызметтеріін бейімдегіш ролі. Назар.
  40. Назарды физиологиялы механизмдерін тсіну шін И.П. Павлов пен А.А. Ухтомский ебектеріні маызы. Назар аударуда тежелу процесіні ролі.
  41. Ойлау. Сана, тменгі сана, жоары саналарды физиологиялы негіздері.
  42. Сйлеу. Сзді ызметтері. Адамдарда сз дамуымен байланысты лкен жарты шарлар ыртысыны ызметтік асимметриясы.
  43. Психикалы ызметтерді іске асуында орталы жйке жйесіні ызметтік жадайыны маызы.
  44. .Психикалы ызметтерді зерттеуді физиологиялы дістері.
  45. Есте сатау жне оны трлері мен механизмдері. Апаратты есте сатау жне оны айта шыару процестеріндегі миды рбір бліміні ролі.
  46. Есте сатау теориялары. Шартты рефлекс жне есте сатау. Есте сатау бейімделу тртібіні бір трі ретінде.
  47. Эмоциялар, оларды биологиялы ролі. Жіктелуі. Эмоциялар теориялары.
  48. Эмоциялы жадайларды алыптасуында ми рылымдарыны ролі. Эмоциялы шектен шыуды вегетативтік жне озалыс компоненттері.
  49. Адамны масата баытталан іс-рекетіндегі эмоцияларды ролі. Эмоциялы шектен шыу. (эмоциялы стресс).
  50. йыны биологиялы маызы, оны кезедері мен трлері. йыны электроэнцефалографиялы крсеткіштері. Парадоксальды йы, баяу йы. Тс кру. йы теориялары. (И.П. Павлов, Р.Гесс, П.К. Анохин жне т.б. ).
  51. Гипнозды жадайларды физиологиялы негіздері. Электрлік йы.

5. Білім беруді жне оытуды дістері (шаын топтар, пікірталас, жадайлы есептер, жптасып жмыс істеу, презентациялар, кейстади жне т.б.)

1. Кру ткірлігін анытау

2. Кру алаын, соыр даты анытау.

3. Трлі-тсті кру

4. арашы рефлекстері

5. Сйектік жне ауалы ткізгішті зерттеу

6. Тепе-тедік аппаратыны ызметтік тратылыын зерттеу.

7. Сипап-сезу ткірлігі.

8 . Терморецепторларды бейімделуі.

9. Дмні сезімталдылыыны табалдырыын анытау.

10. Егеуйрытарда белсенді ашу шартты рефлексін растыру.

11. Тжірибелік жануарларда тртіптік реакцияларды зерттеу.

12. Адамда ЖЖІ типологиялы ерекшеліктерін анытау.

13. Психикалы ызметтерді физиологиялы зерттеу дістері.

6. дебиет:

Негізгі:

1.Таырып бойынша дріс

2 Адам физиологиясы. Х.К. Стбаева, А.А.тепбергенов, Ж.Б. Нілдібаева, Алматы, 2005, 663

3 .Судаков К.В., и др. Нормальная физиология в динамических схемах: атлас: учеб.пособие. – М., 2009.

4.Агаджанян Н.А., Смирнов В.М.. Нормальная физиология: Учебник для студентов медвузов.- М.: ООО «Медицинское информационное агентство», 2007.

5.Орлов Р.С., Ноздрачев А.Д., Нормальная физиология: учебник + СД-диск. – М., 2006. – 696 с.

6 .Физиология человека. Под ред. Р.Шмидта, Г. Тевса. М.,., в 3-х томах.- 2007.

7. Ткаченко Б. И. и др. Физиология человека.Compendium: учебник. – М., 2009.

осымша:

1.Современный курс классической физиологии (избранные лекции) с приложением на компакт-диске. Под ре. Ю.В.Наточина, В.А.Ткачука. – М.: ГЭАТАР-Медиа, 2007. – 384 с.

2.Руководство к практическим занятиям по нормальной физиологии: Учеб. пособие / Н.Н.Алипов, Д.А.Ахтямова, В.Г.Афанасьев и др.; Под ред. С.М.Будылиной, В.М.Смирнова. – М.: Издательский центр «Академия», 2005. – 336 с.

3.Атлас по нормальной физиологии / Под ред. Н.А. Агаджаняна.-М.: Высшая школа, 2007 4.Судаков К.В., Киселев И.И. и др. Нормальная физиология в динамических схемах: Атлас (цветной, иллюстрированный): учебное пособие. – М., 2007. – 350 с.

5.Ситуационные задачи по физиологии с основами анатомии для самостоятельной работы студентов / Под ред. А.А. Утебергенова, Д.А. Адильбековой. - Шымкент, 2006. - 66 с.

6.В.М. Смирнов. Физиология в рисунках и таблицах.- М., «МИА», 2007.

7. Баылау: Бірінші дегейлік тесттік баылауды жргізу.