Оушыларды зіндік жмыс істеу дадыларын алыптастыру
Бастауыш сынптарда пндерді байланыстыра оыту шыармашылы тланы алыптасуына жол ашып, білім тжырымдамасында айтылан басты аидаларды орындалуына игі ыпалын тигізетіні сзсіз. Оушыларды білім дегейін оушылы дегейден шыармашылы дегейге ктеруде де пнаралы байланыса негізделген. Оушыларды білімін тередете тсуде, білімін шыармашылы дегейде ктеруде здік жмыс істеуді йымдастыруды маызы лкен.
Оушыларды танымды ызметін дрыс алыптастырудаы з бетімен жмыс істеу процесіні сапасын тану, алан ойан барлы міндеттерді бірі. Оушылара з бетінше жмыс істеу дадыларын трбиелеу бала мектепке келген кннен, мектепті бітіріп шыана дейін жргізіліп отыратын процесс. Сондытан да здік жргізілетін оу жмысы жеілден ауыра арай сатылай дамып, крделеніп отыраны жн.
Малімні басшылыымен жргізілетін оу сабатары оушыларды здік орындайтын жмыстарымен штастырылып отырады.
здік жмыс жасауа йретуде негізінен екі трлі масат кзделеді:
1) кітаппен жмыс жасауа дадыландыру;
2) тапсырманы збеттерімен орындауа йрету, з ебектеріні жемісін кріп, «рахат» сезіміне бленуге жадай жасау.
Саба барысында оушыларды здік орындайтын жмыстарды негізгі мазмны оушыларды ой белсенділігін арттыру, малім оу кітабындаы материалды толы оып шыып, оны андай блігіне басшылы керек, ал андай блігіне балаларды здіктерінен орындауларына беруге болатынын анытайды.
здік орындайтын тапсырманы трлерін, оны сабатаы орнын белгілейді, масатын тсіндіреді, орындалу барысын тексереді. Тапсырманы ауызша да беруге болады, біра егер жмыс бірнеше этаптан тратын болса, онда ол жмысты орындалу тртібін крсетіп, татаа жазады.
Бастауыш сынып оушыларыны здік жмыстарыны трлері:
1.Кітапты мазмнымен (кітапты е соында берілген материалдарды тізімімен) таныстыру; оу кітабында андай блімдер бар, не туралы оыандарыды кітапты мазмнынан белгілеу берілуі ммкін.
2. Шыарманы балаларды іштерінен оуы. детте мндайда сратар ойып, сратар ойлап табады, белгілі бір оианы суреттейтін зіндіні оиды, мнерлеп оуа дадыланды.
3. Жоспар жасау жмысы.
4. Тапсырманы деу. Жаа сздерді жазу, орытынды шыару, ойдан ле шыару жне т.б.
5. Оушыларды йден орындайтын жмыстарына кіл аудару. Оушыларды зіндік орындайтын жмыстарына кіл аудару – оларды белсенділігін ктереді.
здік білім алу, з білімін зі баылай алу аидасы, негізінен, оушыны зін-зі баалай білу шеберлігі мен з білімін белсенді трде толытыру жне жетілдіру абілетін дамытуа арай бет алады. Бл – оушыларды интеллектуалды жне эмоционалды дамуын жетілдіріп, алыптастыруа ыпалын тигізеді. здік орындалан жмысты баылауы мен тексерілуі барысында талылаулар ткізіліп, баяндамалар тыдалып, реферат, конспекті, трліше сараманды жмыстар, тапсырмалар орындалады. Оушыларды здік жмыс істеу моделін тмендегі кестеден круге болады.
| зіндік жмыс істеу моделі |
| Оу мазмны |
| Ойын трлері |
| ндіріспен байланыс |
| Баылау Тексеру |
Талдаулар Рлдік ойындар Сараманды Тест алу
Жаттыулар тапсырмалар Бадарламалы
баылаулар
Фактілер жинау Ойын жоспар ндіріспен Ойын-гіме
байланыс Реферат
Бл модельден 3 кезеді айын крсетуге болады.
Бірінші кезеде БЖ (з бетімен жмыс) оу мазмнымен тікелей байланыста болады.
Екінші кезеде алан оу мазмныны беріктілігі принципі негізінде, оны рі арай жаластыру масатымен ойын трлері жргізіледі.
шінші кезеде осы дадыларды нтижесін ндірісте пайдалана білу дадыларын алыптастыру кзделеді. Соы баылау-тексеру – трліше дістерді олдана отырып, осы 3 кезенен ткен мліметтерді талдауа, соны арасында оушыларды БЖ орындау дегейлеріне талдау жасалады.
Ал, енді вертикальді араса, крсетілген модельді таы да ш дегейге блінетінін круге болады.
1-дейгей-ттас БЖ трі.
2-дегей-БЖ-ты жзеге асыру формалары.
3-дейгей-БЖ-ты жзеге асыру дістері.
Сонда БЖ-ты горизонтальды жне вертикальды сызытарыны тйіскен нктесі – оларды осі болып табылады. БЖ формаларыны жзеге асуы - БЖ дістеріні тиімді іріктеуіне кп байланысты десек, дістерді з орнын тауып олданылуы оушыларды БЖ –ты аншалыты жоспарлы, жйелі йымдастырылып отырандыына байланысты.
Оушыларды зіндік жмыс істеу дадыларын саба стінде алай жзеге асыруа болады, мны оулы бойынша жргізілетін жмыстардан бастаймыз. Оушылар білімді саба стінде мегеріп, іскерлік пен дадыны да саба стінде алуы тиіс.
Егер, саба стінде олар тек рекетсіз тыдаушы ана болып отырса, бл міндет жзеге аспай алады.
Демек, саба стінде оушыларды зіндік істейтін жмысына елеулі уаыт блу керек. Сынып жоарылаан сайын, сабата оушыларды бл жмысына берілетін уаытта артуы тиіс. Мнымен бірге ол жмысты сапасы да жасара білуі ажет.