Оушыларды орындайтын здік жмыстарын йымдастыру

Оушыларды орындайтын здік жмыстарын йымдастыруда саралай оыту рекеті – білім алуа баыттаан рекет. Ол з бетінше рі малімні жетекшілігімен жзеге асады.

Саралай оытуды йымдастыру арылы баланы ойы абстрактіден натыа арай рлейді, ілімдік ойлауы алыптасады. Оушы дамуыны негізгі болып табылатын рекет, оу рекеті рбір сабаты зегі деп тсіну керек. Саралай оытуды йымдастыру арылы бала аыл -ой дегейі мен белсенді рекеті арасында репродуктивті емес німді нтижеге жетеді.

Оушыларды жеке ерекшеліктері сабаты сра беру, кіріспе гіме, оыан материалды, таы да баса тиянатау сатыларында ескерілуі тиіс. Мселен, лгерімі жасы оушылара берілген сраа тікелей жауап беру талап етілсе, орташаларына ойланып, ажетті есептеулер жасауа, суреттерін салуа уаыт беріледі, ал лгірімдері тмендеріне наты сраты тізімі, жауап берудін жоспар лгісі сынылады. Оыту рдісін оушыларды жеке ерекшеліктеріне сай йымдастыру шін оу – трбие жмысында малім зіне лайы діс енгізеді.

здік жмыс дісін жзеге асыруда мына мселелер кзделеді:

1. Оушыларды жеке ерекшеліктерін зерттеп, типтік топтара блу.

2. Оу рдісіні барлы сатыларында р трлі топтардаы оушыларды оыту, трбиелеу жне дамытуды дістемелігін жасау.

3. р алуан масатта жеке дидактикалы материалдарды жйесін ру.

4. Білімді баалау, баылай жйелерін жетілдіру.

Оушыларды топтара блгенде оларды оуа жне жмыса деген абілеті ескеріледі. Оуа абілеттілік деп оушыны нерлым ыса мерзім ішнде білімні биік дегейіне жету абілетін тсінеміз. Бл белгі бойынша оуа абілеті жоары, орташа, стандартты немесе тмен деп 4 топа блінеді.

Сыныпта барлы балаларды ойлау абілеті бірдей емес. Сондытан саба кезінде райсысыны дегейіне арай жмысты трін тада, сол таырыпты егеру кзделсе, те пайдалы.

Бірінші дегей (оытушылы дегей) – білімні минималды шегі.

Граммаикалы тапсырмалар, жазба жмыстарын орындау, мтінді тсініп оу, жаа сздерді сздікке жазып алу, сратара тсініп жауап беру.

Екінші дегей (алгоритімдік дегей) - йренушілік дегейдегі білімін

толытыру крделі материалдарды жйелей алуы, алан білімдерін баса тапсырмаларды орындаанда пайдалана алуы, сол таырыпты еркін мегергені ескеріледі.

шінші дегей (эвристикалы дегей) – материалды саналы трде

мегеру. Бл дегейде оытушыларды мегерген білімдерін тередету шін танымды ізденіс, р – трлі логикалы тапсырмаларды талдай, жинатай алатын жне салыстыра білуді ажет етеді.

Тртінші дегей (шыармашылы дегей) - з бетімен оу материалын

мегеру. былысты з бетімен талдай келіп, шаын шыармашылы трыдан зерттеу жмысын жргізуге баулу.

Дегейлік тапсырмаларды зі дамытпалы трде болады. Барлы оушы

з ызметін е тменгі дегейдегі тапсырмаларды орындаудан бастайды да, оларды міндетті трде толы орындап боланнан кейін ана келесі дегейге кшіп отырады. Бл оушылар арасында жарысу жадайларын туызады жне р оушыны мемлекеттік стандарт дегейде білім алуына кепілдік береді. р оушыны з абілетіне, ызметіне сйкес жоары жадай жасайды.

Дегейлік саралау оушы мен малімні белсенді шыармашылы

ызметін дамыту мен атар, оушылара з білімін жаа діспен баалауа ммкіндік береді. Меселен, оушыларды алан баасы арнайы таблода крсетіліп трады. р дегейді з баалауы бар. Оларды барлыы оушыларды кз алдына трады. Мны зі білім берудегі демократия критерийлері болады.

Оушыларды здік жмысын йымдастыруда даралап – саралап

оытуды маыздылыы:

1.Сынып оушыларын жаппай жмыс істеуге келеді.

2.Бос отыран оушы болмайды.

3.ркім зіні білім дегейін біліп, оны дамытуа тырысады.

4.иындытарды жене білуге дадыланады, пнді оып йренуге ызыушылыы пайда болады.

5.Ізденіс дадысы алыптасады.

Оушыларды здік жмысын йымдастыруда даралап-саралап оытуда

ктілетін нтиже:

1. Алдына ойан масатына жете алатын оушы трбиелеу.

2. р оушы з білім дегейін, ммкіндігі, іскерлігін біліп ана оймай оны дамытады.

3. з бетімен ізденіс дадыларын шыармашылы абілетті жетілдіретін, шыармашыл тла трбиелеу.

Ерекшелігі:

1. Таланттылар здеріні абілеті мен икемдігін одан рі бекіте тседі,

лсіздер оуа ниет білдіріп, сенімсіздіктен айырылады.

2. Оушыларды оуа деген ынтасы артады.

3. Білім дрежесі бірдей топтарды оыту ісі женілдейді.

Сондытан да малімдерге саралап - даралап оыту технологиясын аза тілі сабаында пайдаланан те тиімді.

Сонымен атар, аза тілі сабаында оушыларды здік білімділігін алыптастыру шін «жымды оыту технологиясын» да олдануа болады.

Осы технология оушыны абілетін дамытуа, ебек етуге баулып, ынтыматасты, йымшылды абілеттерін оятуа трбиелейді. зін –зі басаруын алыптастырып, байампаздыа таратады.

Оан мынадай басты талаптар ойылады:

Ø р оушыны ебектенуі жне оны ебегін пайдаа жарату;

Ø зіні ебегімен оса басаны да ебегіне жауапкершілікпен арау;

Ø зі ои отырып, асындаы оушыны да оыту;

Ø серіктесіні тсінбегенін тсіндіріп кмектесу;

Ø рбір оушы кезектесіп (ауысып)не оушы, не малім болады;

Ø р оушы кезек тртібін сатап барлыын йретеді, ал жп жекеше трде барлы мшесін йретеді.

дістемені ерекшелігі:

Ø жекелеу оыту;

Ø асындаы оушымен жптасып оыту;

Ø топпен оыту;

Ø жымды оыту.

Бл технологияны тиімділігі сол, жаа таырыпты оушылар шыармашылы ізденіс стінде здігінен мегеруі тиіс. Сондытан сабатарда оушыларды ынтасын, белсенділігін арттыру шін, олара мселелік сратар ойылып отырады. Таырып бойынша жасалан дегейлік тапсырмалар жйесі дамыта оыту идеясын жзеге асыруа ммкіндік береді, йткені ол білім сапасыны дамуын амтамасыз етеді.

Оушыларды білімін жйелі трде мегеруіне жне жеке оушыны абілет дегейлерін дамытуда “Сын трысынан ойлау”, “Модульдік оыту ” технологияларын кнделікті сабатарымда олданамын. Сын трысынан ойлау – сынап арау емес, оушыны шыдалан ойлау рекеті.

Бастауыш сынып оушыларыны оытуда тиімді дістерді пайдалана арылы оушыны білімге деген ызыушылыын арттырады, тере ойлау абілетіні белсенділігін алыптастыруа болады. Сынып оушылары топпен, жппен жмыс істей арылы зара пікірлесіп, е тымды жауапты тауып айтуа йренеді. Берілген сраа тынымсыз іздене отырып, р оушы з ойын еркін айтуа, оны длелдеп, орай білуге ммкіндігі бар.

Оушыны белсенділігі, ауызша, жазбаша жмыстара, баылау-бадарлауа, практикалы тжірибе жмыстарына, бір сзбен айтанда, оу процесіні барлы кезеіне ажет. Бл жерде оушыны белсенділігі ымы мен з бетінше істейтін жмыстары дегенді ажырата білу керек.

Бдан шыатын орытынды:

1) Оушыларды зіндік жмыс істеуі шін белгілі дрежеде оларды ой белсенділігі, дербестігі керек.

2) Оушыларды зіндік істейтін жмыстары оларды ой - рекет дербестігін, жмыс дадыларын алыптастырады.

Зерттеу жмысы