Дріс 6. Заманауи туризмді дамытуды негізгі аидалары
Дрісті масаты:турксіпорынды дамытуды факторлары жне турксіпорын ызметін йымдастыру, туризмді йымдастырудаы ылыми мселелер жне болжамдар, туризм аидаларындаы ылыми дерістерге талдау теренен арастырылады.
Дріс сратары:
1.Турксіпорындарды дамытуды факторлары жне турксіпорын ызметін йымдастыру
2.Туризмді йымдастырудаы ылыми мселелер жне болжамдар
3. Туризм аидаларындаы ылыми дерістерге талдау
Таырып бойынша негізгі тсініктер:iргелi жне олданбалы ылым,белсендiлiк жне крнекiлiк,жйелiлiк, болжам, ытималдылы, ашыты, жеткіліктілік жне т.б.
Турксіпорын ызметiнi аидалары. Туризмде турксіпорын ызметіні дерісінде тмендегідей аидалар орын алды:
Белсендiлiк жне крнекiлiк - леуметтiк-мдениеттi жне сауытыру баытындаы туристтiк бадарламалар мен ызметтер туралы тсiнiгі бар мамандар мен ттынушыларды ызметi;
Жйелiлiк -леуметтiк-мдени ызмет пен шаруашылы мселелерiн шешу шiн барлы атысушыларды оларды ажеттiлiгiне сенушiлiгiн туызатын туристтiк шараларды жйелi ткiзілуі;
Ашыты жне жеткіліктілік -туристтiк бадарламалар жне ызметтердi мазмны туралы толы жне сенiмдi млiмет;
дiлдiк- соттар жне трелiктердегi даулы мселелердi арастыру, турксіпорын кiлдерi мен ызметті ттынушыларды арасындаы келiсiм шарттарыны орындалуындаы мiндеттiлiк;
Экономикалы тиімділік - турксіпорын кiлдерiні сапалы ызмет трлерiн сыну арылы пайда табуы;
Турксіпорындарды туристтiк ызметі менеджерлерді тмендегідей біліктілігі арасында жзеге асады: экономика-математикалы жне жйелiк талдау ткiзу; болжау, пiшiндеу, сарапшылы баа беру жне турксіпорынны тиiмдi ызметi шiн алан нтижелердi олдануы бойынша шешiмдi абылдау; ызметкерлерге ателерді ескерту масаттарындаы психологиялы сер ету, кзге тскен ызметкерлердi мадатау.
Турксіпорындара тмендегідей талаптар ойылады: барлы ызметкерлер шiн олайлы ебек жадайларын жасау; бiлiктi мамандарды ызытыру; туристтiк шараларды ткiзуiн реттеу; арнайы бадарламалармен амтамасыз ету; ызмет келiсiм шарта отыру жне уаытында аы тлеу.
Турксіпорын з ызметiн йымдастыру шiн келесi шараларды жзеге асырады; жоспарлау; бiлiктi мамандарды зiрлеу; затты-техникалы жне аржылы амтамасыз етуi; баылау жне тексеру; апаратты амтамасыз ету жне жарнама; зерттеу; дрiгерлiк, санитарлы жне гигиеналы амтамасыз ету; (есепке алу, сана, есеп беру) орытындыны жинатау.
Туристтiк шараларды ткiзу мен йымдастыруда тмендегідей факторларды есепке алу керек:
Классификация жне нарыты инфрарылымын - тауарлар нарыы, жмыс, ызмет, ебек жне капиталды нары, ноу-хау нарыы, фондылы нары; турнімні натылы клеміне сраным, сыным жне баалар; туристтiк бадарламаларды iске асыру ммкiндiгi;
Айматы, лтты - этникалы, конфессиялы жне таы баса дстрлер;
Турнімді баалау мен ілгерлетудегі шыындар;
Саланы трi - моножоспарлы немесе ржаты;
Сатуды сипаты - ктерме жне блшек;
Туроперация крсететін жмыс,тауар, ызметтерді саны мен сапасы;
Елдi заымен сйкес ммiлелердi шешiмi; туристтiк шараларды ткiзуiне ауiпсiздiк.
Турксіпорындарды дамыту келесi факторлармен аныталады:
леуметтiк - мамандарды р трлi біліктілік дрежелерi, жмыспен амту дрежесi жне жмыссызды, турксіпорынны iскерлiк атаы;
Техникалы - жмыс,тауарлар,ызметтерге сраныс сыныстары,; білікті менеджерлер мен ызмет крсетушіні болуы бар болу;
аржы - сраным жне сынымды нары конъюнктурасы; салы жйесінi кйі; баалы саясат; кімет тарапынан туристік ызметке аржылы реттеу ерекшелiктерi ;
Саяси - елдегi туризмді дамыту мселесін билік органдарыны бюджеттi маызды табыс кзі ретінде арауы, кiметті туризмді барлы дегейлерiнде олдауы;
Зады - нормативтiк - зады базасын дамыту жне бден жетiлдiру, туристтiк ызметті реттеп белгiлеу; ызметті, жмысты, тауарларды стандарттау, сатандыру, сертификаттау, лицензия бойынша нормативтiк актiлердi есепке алуы.
Туризмдегі ызмет,жмыс, тауарлар баасын анытайтын факторлара жатады:
Халыаралы - туристтiк ызметтердi лемдiк нарыыны кйiне елдердi саяси жне экономикалы серi; валюта курсiнi згеруi; халыаралы йымдарды за актлерi; бсекеге тсе алушылы;
Мемлекеттiк - елдi экономикалы кйi; лтты, конфессиялы, занамалы акттер, таы басалар.;
Жергiлiктi - турксіпорынны географиялы орналастырылуы; ызметшiнi ксібилігі жне оны ебегiнi тлеуi, туризмны дамуына кiметтi жергiлiктi органдарымен, ттынушылар, ндiрушiлер, арашашыларды зара рекеттесу ыпалыны ерекшелiктерi
Туристтiк ызмет туризм туралы халыаралы, мемлекеттiк, айматы жне жергiлiктi нормативтiк ыты актлер шеберiнде ана тиiмдi дами алады.
Туристтiк шаралар субъекттердi арасындаы араатынастар.
Турксіпорында туристтiк шаралара атысушы субъектілердi арасындаы келесi араатынастар алыптасады:
(туроперация жасаушыа ) ндiрушiге келесi талаптарды крсетедi: нарыа кулiк берiлген турнімді шыару; келiсiм шарта сай, тауарларды мерзімінде, сапалы орындау; нары ызметінде iскерлiк абырой алу; ттынушыны сранысын анааттандыратын бааны анытау; iстелiнген жмыстар, тауарларда, ызметтi экономикалы пайдасын алу.
Ттынушы (тапсырма берушi )iстелiнген жмыстар, тауарлара, ызметтi тымды шыындарымен, туроперация жасаушыны iстелiнген жмыстар, тауарлар, ызметтерi сапасымен, келiсiм шарт ойылан атару мерзiмдерiмен анааттануы керек.
Делдарлар (туристтiк шаралар, баралы апарат ралдарды йымдастырушысы, орлар, несие йымдары, банктер): жмыстар, тауарлар жне ызметтер туралы ттынушылар жне туроперация жасаушылара объективтi трде млiмет беруге; ызмет нарыында іскер абыройлы болуа, крсетiлген ызметтерден экономикалы пайданы алуа тиiстi.Ттынушылара з нiмiн жеткізуі бойынша турксіпорын ызметкерлерiнi ызметi мемлекеттi экономиканы дамуына ммкiндiк туызады.
Турист турксіпорын ызметкерлерiнi ебегiн олдану жне тлеу арылы з леуметтiк-мдени жне сауытыру ажеттiліктерiн жзеге асырады.Ттынушылар олдануы шiн туристтiк нiмнi негiзгi элементтерiне транспорт ралдары, орналастыруды ралдары; таматануды йымдастыру жатады.
Туризмді йымдастырудаы ылыми мселелер мен жне болжамдар. Туризм туралы ылымдаы іргелi жне олданбалы ылыми мселелер.
Туризм туралы ылым з бойында iргелi жне олданбалы ылым сапасын жатызады: азiргi турксіпті жаа задылытарыны табылуы, туризмны жаа трлерiнi дамуы, белгiлi задарды серідi тетiгiні ашылуы, туризмны тжiрибесiндегі оларды талабы , туризмні экономикалы тиімділігіні белгілеріні аныталуы.
олданбалы ылыма тжiрибенi ажеттiгiн, нары ызметіндегі турнімді ала бастыруды жне растыруды,баа белгiлеуді орынды дiстерiнi табылуын, туррейтингті бден жетiлдiруді жатызуа болады. Iргелi жне олданбалы ылыми мселелерді ойылуы жне шешiмі туризмны р трлi даму кезедерiнде бірдай емес.
Затты-техникалы рал мен леуметтiк-экономикалы жадайды згерiстердi жотыымен сипатталатын туризмні эволюциялы дамуы кезеінде олданбалы ылым мселелерiні маызы зор. .Бл задылытар туризмны бан дейінгі белгiлi задылытары з мазмндарын сатайтынын ескередi. оамды жне ылыми-техникалы iлгерiлеуге сай туризмдердегі сапалы згерiстер кезеінде iргелi ылымны мселелерi туризмде бiрiншi орына шыады.
ылыми проблеманы ойылу шарты азаматтарды л-ауаты мен туристтiк демалыстаы ажеттiліктерiні, жаа iргелi бiлiмдердi ажеттiгi жне оларды жеткiлiксiздiгiнi аралыында объективтi трде пайда болатын айшылы болып табылады. ойылуды жне ылыми проблемаларды шешуді ажет ететін шарттар мселелік жадай сияты бейнеленедi.
Туризмдегі ылыми мселелерді ойылуы.
Жаа танымдаы ажеттiліктерді ыну ылымда,жеке аланда туризмде ылыми мселелерді ойылу шарты болып алыптасады. Бл мселелер жаа бiлiмдердi алынуыменен жне оларды алынуыны натылы дiстерiмен тыыз байлаысты. Мысалы, туризмны жаа трлерiнi дамуы ылымны алдына мселе ойды - ызметті осы саласында ксiпкерлiктi жргiзудi те тиiмдi дiстерiн анытау, турксіпорынды сенiмдi жне орныты басарумен амтамасыз ету. Осындай трде сипатталан негiзгi мселе зерттеу ызметіні жалпы баытын крсетедi.
ойылан мселенi шешiмдерi шiн зерттеу ызметінi е жаын жне келесi тапсырмаларын растырады. Зерттеуді е жаын жне келесi тапсырмасы ойылан мселенi шешiмi шiн ажеттi бастапы наты деректердi алудан трады.
Осылай, е жаын тапсырма туризмны осы трi туралы бiлiмдердi алынуы, туекелдерді ммкiн болуы, тиiмдi басару нары ызметіні осы сегментінде бсекелестiктердi болуы бола алады.
Зерттеуді келесі тапсырмалары жауабыны алуы мселенi тбегейлі шешуге ммкiндiк беретін сратарды трiнде растырады Мысалы, не бiр ытимал жадайда андай дiспен азаматтарды жеке ажеттiктерiнi есепке алуы бар туристтiк ызметтерiнi р трін алыптастыру; ол шiн андай орлар талап етеді: андай технология (процедура жне опреация)ткiзуі керек жне андай
Сипатталан ылыми мселенi негiзгi мселесi сратары, зерттеуге жататын жекелеген сратар млшерi трінде крсетiлген е жаын жне келесi тапсырмаларды зерттеу пнінен трады.
ылыми мселені табысты шешiмі кбіне оны аиаттыына, тжірибелік немесе теориялы ажеттiлікке жата ма, ылымны азiргi даму кезедерiнде бл мселе рсат етiледі ме, зара байланысты трыда осы мселенiні ойылуы жне шешiміні ажеттілігіне туелді болады. Сол немесе баса да ылыми мселені ойылуы жне шешiмiні ажеттiлiгі туристтiк тжiрибенi ажеттiктерiмен аныталады Мселені растыруда оны шешiмi турксіпті жргiзудi тиiмдiлiгiнi жоарылатуына аншалыты дрежеде ммкiндiк туызатыны айындалуы керек. Мселені туристтiк ылымны зіні дамуыны логикалы негiзiнде де пайда бола алатынын ескеру ажет. Бл жадайда оны тжірибелік маыздылыы уаытты сол стінде аралмауыда да ммкiн. Мселенi шешу ылыми зерттеу дерісінде iске асады. Ережеге сай шешілетін мселеде аныталмаан элементті толы шеттету ммкін емес. Бл оны сыннан ткен бiлiмді iске асыруа атысты ызметтi баса тр айырмашылыы болатын белгiлердi бiрi болып табылан зерттеушi ызметтi белгiлi екiштылыын мiнездейдi. ылыми мселе туризмны трi туралы ылыми тануды бастапы формасы болып табылады. Оны шешiмi бл теориялы танымны эмпирикалы негiз ретіндегі ылыми айатарды алынуын , е жаын кезеде наты шындыты айатарыны табылу, тсiндiру жне жалпылауы болып табылан крделi зерттеу жмысын болжайды .
Туризмдегі болжамдар. Болжам бл ылыми сыныс ретінде наты лемнi белгiлi задылытарыны есепке алынуымен ытималдыы наты деректермен длелденген зіндік жаа бiлiм келеді. Оны деуi ылыми зерттеудi е маызды кезеi болып табылады. алымны туризм туралы ылымны логикасына іштей жауап беретін жне ылыми зерттеудi ажеттiк сйкес келетiн ылыми болжамдар жасау бiлуі оны творчестволы абiлетiнi крсеткiштердi бiрi болып табылады. Туризмді дамыту ерекшелiгі ылым ретінде ылыми болжамдарды ажеттiлiгiне себепшi болады, оларды растыруды ерекшелiктері мен длелдеулерін анытайды. Туризмны затты-техникалы амтамасыз етiлуі, ерекшелiктi сапалы згерiстерi леуметтiк - елдi оамды кйi турксіпті жргiзудi жаа задылытары, задарды сер етуiнi жаа формаларыны пайда болуларына себепшi болды. Оларды тануы ылыми зерттеуді маызды есебiн растырады жне жаа ылыми мселелерді пайда болуын анытайды. Оларды шешiмiнi бастапы формасы тек ана ылыми болжам бола алады. Болжамны пайда болуы бар бiлiмдердi шектерiнде орытынды болады. Жаа танымны бастапы формасы детте интуициялы жиi пайда болатын болжам болып табылады. абiлеттiлiк зерттеушiнi шыармашылы ойлауыны е маызды тріні бiрi, оны ке ой -рiсi, аылды талаптылыы жне байаыштыты кусі болжам жасау болып табылады. Жаа танымда барды жеткiлiксiздiгін ынуды ажеттілігінен блжам пайда болады. Оны кенеттен пайда болуы ойлау орытындысы болып табылады. ылыми зерттеудi дерісінде рбiрi логикалы длелдеуге душар болатын бiрнеше р трлi болжамдар пайда бола алады. Зерттеушi те наты болжамдарды негiзiнде эмпирикалы жне теориялы материал зерттелетiн жмыс болжамы ретiнде алады. Талдау барысында (болжам - сыныс) мселенi шешiмi туралы оны ытимал сынысыны лкен дрежесi орнатылады немесе жоа шыарылады.
Болжам - сыныс бiр ытималды сынылатын жне оны толы тсiндiрілуiне лi жетпеген зат туралы бiлiм дегейін амтып крсетуi керек. Мысалы, егер айа саяхат жасауды йымдастыру ммкiндiгi туралы жорамал iстелiнсе, , арыша шу тжiрибе негiзіндегі салмасызды жадайындаы мір сру жне оректену сипаты,арыш кемелерi туралы бiлiм дегейі, сол сияты теориялы есептеулер амтып крсетілуi керек. сас жорамал сыну шiн - кп елдердi экономикалы, ылыми-техникалы, адамгершілік оамды потенциалдарын білу керек.. Осы жорамал натылыа iске асыру шiн.
Болжам талаптарыны бiрi - жорамала оны эксперименталдi немесе теориялы тексеруiні ммкіндігі жатады. Болжамдарды кпшiлiгi - туроперейтингті сипаты туралы жорамалдар тжiрибемен тексерiле алмайды. Бл да, жекелеп айтанда, айа саяхат жасау туралы сыныса жатады. . Бл сраа тпкi жауапты бл жорамалды тек ана iске асуы, жер сыртындаы кеiстiкке арынды туристтiк шулар басталанда бере алады Бл ылыми болжамдар айа туристтерді шуды басталуына дейiн тексерiле алмайтындыын бiлдiрмейдi Мндай тексеруді ралына шуа атысты ммкiндiктер, ытимал зардаптар, арышты туризм туралы жорамалдара атысты теориялы есептеулер жатады.
Болжам - арышты турксіпорынны белгiлi млшерде эксперименталдi тексерiлуі ммкін, жаа затты-техникалы ралдарды олдану дісімен жргiзуге атысты сыныстар.
Жер сыртындаы орбитаа арышта жеке азаматтарды шу тжiрибесі арыша жйелi трде саяхаттарды ммкiндiгi туралы сынысты эксперименталдi длелдеді.. Алашы шулар арышты отанды кемелердi олдануды тиiмдiлiгi туралы сыныстарды растады, дегенмен кейбiр техникалы жне аржы мселелерi де бiлінді..
арышты туристтiк шулар туралы эксперименталдi жне есептi тексеруi шiн сынылатын жадайда тиiмдiлiктi натылы белгiлерiн дрыс анытауды маызы зор.
Мысалы, клiк жйелерiн олдану дiстерiн деуі шiн тиiмдiлiктi белгiсi арыша шуларды санымен сайланады. Егер мндай белгi тек ана шуды ны болса, онда эксперименталдi жне есеп - теориялы тексеру баса болады.
Болжам - оны тексеру ммкiндiкте болатындай етiп жасалуа тиiстi сыныс. Тексерiлмейтiн сыныстар ияла жатады жне зерттеушiге пайдаланылмайды . Болжамда болатын сыныс оны алмастырылуыны ммкiндiк сипатыны ытималдыын боса шыармайды
Іс жзiнде жне теория жаынан аланда исынды жорамал-болжам ары арай талдау мен тергеу жргізу жолымен тексеруге душар болады. Ммкін тексерулерді мият талдауы талданатын жорамалды растауа кмектеседi жне тзету оан енгiзедi.. детте зерттеуді осы кезеінде з бетінше зерттелетін зат бола алатын жаа мселелер пайда болады
Туризм аидаларындаы ылыми дерістерге талдау
Туризмні аидасыны растырылуы. Турксіпті наты жрiснi логикалы кшiрмесi туризм аидасын растырулар дерісі болып табылады. Мысалы, арышты туризмні жеке трi(мысалы арыш туризмі немесе таймшердi теориясы ) логикалы формада коммерциялы туристтiк ызметтi енгізу жне дайындыыны кезектілігін амтып крсетедi. Туризм аидасыны растырылуы оны олданбалылы таайындалуымен аныталады. .
ызмет нарыыны сегментiнде турксіпті задылытары турнімні. р трлi дайынды кезедері жне іске асырылу сипатымен ашылады.
Туризм аидасы зерттеу нысанасын амтып крсететін згерiсiне сай, бiлiмдердi тередетуіне жне длдігіне сйкес дамып, мiнсiздiкке жетедi.
Туризм аидасыны дамуына объекттiні мамандарды тжірибелік ызметіні бден жетiлдiру серімен згерiсi сер етеді.
Дегенмен, туризм аидасы з зерттеу нысананын андай толытыпенашса да, ешашан оны дл кшірмесі болып табылмас еді. Сондытан аида мен жне оны объектiсінi аралыында айшылы рдайым бар болады.
Туризмдегі ылыми зерттеуді таайындалуы оны табаларыны ашылуында ана емес, іс-рекет озалысына негізделген, туризмны азiргi даму кезедерiнде крінген наты формаларыны аныталуы, туризм аидасына бл таныс задылытарды тжiрибелік ызмет дерісінде тиiмдi олдану бойынша сыныс ретіндегі дерістерді растырудан трады.
Туризмні теориясыны негiзіне ксiпорындарды турксіпке енгізуге зiрлеу аидасы жатады. Мысалы, мндай аидаа берiлген ызметтерден пайда табуды аидаларды жатады.
Туризм туралы ылымны аидалары. ылыми бiлiмдер дамып мiнсiздiкке жетедi. Сондытан туризмны теориясыны бiр аидалары тарихи ылымны жетістігіне айналады, басалары брын белгiсiз жаа мазмнмен толыады, жаалары шыады. .
Туризм ылымы туралы аидаларды растыру-ылыми зерттеуді маызды кезедеріні бірі.
Туристтiк ызметте аида (негiз, бас латынша) ымыны бiрмндi маынасы болмайды. Оан астында бiр жадайда тжiрибе мен туризм туралы ылымны дамуы расталан жиынтыты ылыми теорияны аксиоманы мні болатын е маызды жадайы ылады Туризмда мндай аидалар барлыына орта зара байланысты аидасы, дамытуды аида, лемнi айындыыны аидалары болып табылады.зге жадайда туристтiк ызметтегi "аида" ымы туризм ызметіндегі таныма талап жне оны барлы трлері мен крсетіліміндегі тжiрибелік талап ретінде пайдаланылады
Туризм туралы ылымны аидалары - практикалы туристтiк ызметiні негiзiне ойылатын орта талап. Осылай, турпакеттерді толы жзеге асуы, турксіпорынны жоары имиджі, турксіпорынны ызметiнi зiлiссiздiгi, ызметшiнi жйелi трде мамандыын жетілдіруі, безнес-жоспарды сзсiз орындалуы, турксіпорынны ызметі жнінде сенiмдi млiмет аида бола алады.
ылыми аидаларды жасау- бл- аз білімнен кп білімге баратын, иын, айшылыа толы деріс. Туризмде аиданы шексіз, наты мні туралы натылыты талап ету аыла онбас еді.
Туристік теорияны дамыту процесі( дерісі)- турбизнесті жргізу жне дайындыты длдігі мен натылыты шыармашылы дерісі. ылыми принцип андай тлаптара жауап беруі ажет екенін анытау керек.
Туризм туралы ылымны аидаларына бастапы талап оларды саталуы iс жзiнде экономикалы тиімділік келуден трады
Мндай жалпы талап натылыты ажет етеді.
Туризм ылымы туралы аиданы деу, оларды растыру - крделi iс. Егер ол келесi талапа сай болса туризм туралы ылымны аидасы сол жадайда шындыында ылыми, исынды болады: 1 ) наты жадайдаы туристтiк процесстерді функциялау, дамытуды наты задары жне оларды сер етуiні крінісін бейнелейді. ; 2 ) туристтiк ызметтi масаттара жне есептерiне сйкес келедi
Туризмні ылыми аидасы мндай е лкен дрежеде оамды дамытуды задарына сйкес келетiн аида болып табылады. Туризм туралы ылымны аидалары турксіпті даму жне функциялануыны наты задылытарына сйкестелуi керек
Туризм туралы ылымны аидалары турксіп задарыны жалпы талабын з мазмнында амтып крсетуі ана емес, оларды сер етуiнi ерекше формалары осы жадайда есепке алу да тиiс...
з ксiпкерлiгiн бір трде ана емес жмылдыруа болады Мысалы, дiни туризмде.
Бл процесс кп шарттар жне факторлардан туелдi болады. Оны ызмет нарыында ала басуы iскер туризмнi ала басуына араанда баса болады.
Сондытан аиданы мазмны да, задылыты сер етуiн бейнелейтін форма да, р трлі болады.
Туризм туралы ылымны аидалары туристтiк тжiрибенi тараптарын амтып крсетедi.
Оларды тжырымында задарды талабыны з мнері, масаттар жне есеп, шындыты объективi баындырылан, туристтiк нарыты наты даму баыттарын амтып крсетедi, наты жадайларды тура есепке алады, онда жне осы масатпен есепке алумен сипатталан аидалар сенiмдi, ылыми болады. аидалар йтпесе жалан, жеке, ылыми емес жадайлар жне талаптара айналып кетедi.
Тжiрибе масаттары жне тапсырмаларынан туризм туралы ылым аидаларымен туелдiлiгi туризм ылымы туралы задармен салыстыранда оларды лкен озалыштыын анытайды.
аидалар турксіпорын задарыны шыарылу формасына, детте турксіпорынныы алдына оятын мемлекеттiк, оамды, экономикалы, халыаралы жне стратегиялы есептердi шыарылу формасына туелдi болады. аидалар тжірибелік ызметті баытын крсетеді, біра наты мселені шеше алмайдды. Турксіпті жргізу нер екенін ескеру ажет.
Туристтiк шаралар наты баыттарда жалпылама трiнде де, жеке де ерекшелiктерге ие бола алады. Туристтiк ылыми аиданы олдануда тжірибелік мселені шешу барысында белгiлi тадау бостандыын беру керек.
Туризм туралы ылымны аидалары турксіпорын мамандарыны ызметiнi баыт-бадарларын сипаттайды, наты туризм тріні мазмны туралы негіздеме нсау бередi.
Туризм ызметіні аныталан тріне атысты туристік білімні наты формасы ажет.
ылыми білімні мндай мнді формасы оулытар, оу ралы, монография, диссертациялы жмыстар, ыты-нормативтік жаттар болып табылады
Туризм туралы ылымны аидалары теорияны бастапысы болып табылады.
ылыми зерттеу дерісі ылыми бiлiмдердi дамуын ылыми мселелерді ойылуынан бастап, теориялы бiлiмдерді iске асыру аидаларын деуге дейін диалектика, туристтiк теорияны эмпирикалы негiзi ылыми дiстерi, теориялы бiлiмдердi дамуы негiзінде алыптасады.