Азастандаы жоары білім беруді дамыту болашаы

азастан 2030 жыла дейінгі Даму стратегиясы білім беру жйесіні алдына білім беру кеістігіне интеграциялау масатын ойды.

Бл масата ол жеткізу азастан Республикасыны мемлекет басшысы мен кіметі бекіткен орта білім беру жйесін апараттандыру, жаа буындаы оулытарды зірлеу мен енгізу жне баса да біратар бадарламаларды іске асыру арылы амтамасыз етіледі.

Алдаы кезеінде іске асырылатын « Білім» мемлекеттік бадарламасы абылданды, оны масаты сапалы білім беруге кеінен ол жеткізуді амтамасыз ететін білім беру жйесіні лтты моделін тиімді дамыту шін жадай жасау болып белгіленді. Білім беру сапасы бл ретте лемні дамыан елдеріндегі біліммен салыстырарлы болуа тиіс.

Білім тарихына тоталатын болса, лы стаз, мдениет айраткері Ыбырай Алтынсарин ашан мектептер азастан жеріндегі алашы білім жне мдениет ошатары болды. Сонау XIX асыр соында балаларды ана емес, бкіл азаты кшпенділіктен отаршылыа бейімдеп, сауатын ашып, білім мен мдениет жолына срлеу салан Алтынсаринні инновациялы ызметі тл мдениетімізді ркендеу тарихынан лкен орын алады.

Кеес кіметі кезеінде республикада білімні тиімді жйесі абылданан болатын. Кндізгі оу блімінен баса сырттай жне кешкі оу трлері болан, жастар жаы жмыс істеп жріп толы орта білім алуа болатын.

азастан Республикасын лемдiк оамдасты нарыты экономикалы мемлекет ретiнде таныды. Туелсiздігінi ыса тарихи кезеiнде елiмiз лемдiк оамдастыа ыпалдаса отырып, экономикада айтарлытай суге ол жеткiздi.

Білім берудi дамыту азастан Республикасыны Конституциясына, "Бiлiм туралы" азастан Республикасыны 3аына, "Fылым туралы" азастан Республикасыны 3аына, "азастан-2030" стратегиясына, «азастанны 2015 жыла дейiнгi индустриалды инновациялы даму стратегиясына", "Бiлiм" мемлекеттiк бадарламасына, Баланы ытары туралы конвенцияа, Техникалы жне ксiптiк бiлiм беру жнiндегi конвенцияа, Еуропа аймаындаы жоары бiлiмге атысты бiлiктiлiктi тану туралы Лиссабон конвенциясына, Жоары бiлiм жнiндегi бкiл дниежзiлiк конференцияны декларациясына, Болоньядаы Еуропа елдері бiлiм кеесіні, Туелсiз мемлекеттер достастыына катысушы мемлекеттер бiлiм министрлерiнi жне ТМД-а атысушы мемлекеттерді білім бсру саласындаы ынтыматастыы жнiндегi кеeciні, Еуразия Экономикалы оамдастыыны Интеграциялы комитетінi жанындаы бiлiм, ылыми дрежелер мен ататар туралы жаттарды зара тану жне оларды баламалылыы жнiндегi кеесті конференцияларыны сынымдарына сйкес зipленген.

Кредиттік технологияа негізделген жоары жне жоары оу орнынан кейінгі білім беруді ш дегейлі моделі (бакалавриат-магистратура-докторантура Ph.D) занамамен бекітіліп отыр. Бл Болон декларациясыны ережелері мен халыаралы стандарттара сйкес келеді. Халыаралы білім беру стандарттары туралы сз еткенде, оларды біріздендірілгендігін емес, лгісіні жасылыын, мамандар даярлауды жоары сапасы мен ксібилігін айтады. йткені «білім беру стандарты» ымы шетелдерге біздегіден згеше тсіндіріледі. Білім беру стандарттары бар елдерде оу процесіне андай да бір регламент ойылмайды. Онда оу орындары лкен академиялы ытар мен дербестікке ие.

За жобасында білім беру жйесіні даму басымдыы, барлы азаматтар шін сапалы білім алуды жариялылыы мен олжетімділігі білім беру жйесіндегі мемлекеттік саясатты негізгі принципттеріні бірі болып табылады.

Білім беру йымдарын аржыландыру мемлекеттік жне жергілікті бюджет арылы жргізіледі.

Елді жетекші университеттерінде ылыми жне инжинерлік зерттеулер жргізуге арналан мемлекеттік тапсырысты орналастыруды наты тетігі жо, сондытан да университеттер мен ылыми зерттеу институттарыны мемлекеттік бюджет аражатынан блінетін зерттеушілік гранттар мен кредитттерді алуына салауатты бсекені дамыту шін жадай жасалмаан.

Оытуды сапасын амтамасыз ету шін білім беру ызметкерлері мен йымдарын материалды ынталандыру жйесі жо.

Білім беру саласыны болашаыны нарыы іс жзінде жо, мны зі шыындарды айтарымын айтарлытай тмендетеді.

Трбиелеу мен оыту бірлігіні зіліп алуы жастар мен жасспірімдерді арасында есірткіні, ішімдікті жне темекі німдерін пайдалануды се тсуіне алып келеді. Мектеп оушыларына ксіби бадар беруде ебекке баулу мен оытуды рлі лсіреді.

азiргi кезде лемдiк кауымдасты азастанды нарыты экономика елi ретінде танып отыр. Туелсiздiк алан ыса тарихи кезе ішінде азастан экономикада сiлкiнiс жасады, лемдiк ркениетпен ыпалдасуда, жаа прогресшіл технологияларды пайдалануда.Елді леуметтiк экономикалы даму перспективалары айкындалан.

азiргi жалпы бiлiм беретiн мектептегi оытуды мазмны фактология кйiнде алып отыр, пндiк тсiлге негiзделген мемлекеттiк стандарттар моральды трыдан ескірген. Оушыны даралыына бадарланан бiлiктi кз карас жо Мектепте оу оушыны мiрлiк жолын, мдделерi мен перспективаларын тадауына наты длелдемелер бермейдi. Жоары сынып оушыларыны тек 30%-ы ана здерiнi абiлеттерiне сйкес келетiн ксiби ызметтi тадайды, Демек, бл жоары сынып оушыларыны 70%-ыны мiрден з орындарын табуа ммкіндігі аз дсген сз.

Білім беру жйесін дамытуда келесідей міндеттерді шешуді сынамыз:

* білім беру нтежиелеріні сапасын арттыру;

* білімге ол жетімділікті тедігін амтамасыз ететін шараларды егізу;

* білім беру жйесінде ріптестілікті дамыту шін жадайлар жасау;

* оыту мен трбиелеу жйесіні бірлігін амтамасыз ету;

* білім мен ылымны іс жзінде интеграциялануын амтамасыз ету;

* ресурстарды жмылдыру жне білім беру жйесіні тиімділігін арттыруда амтамасыз ету;

* білім беру ісін басару жйесін жетілдіру;

* аржыландыру жйесіні тиімділігін арттыру