Таырып 2. 1С:Бухгалтерия жмысыны бадарламасын дайындау
2.1 азастан шін «lС: Бухгалтерия 8.1» конфигурациясында бухгалтерлік жне салыты есепті жргізу ммкіндігі «Зодиак» ЖШС ксіпорны мысалы негізінде арастырылады. Автоматтандыру кезеінде йым аржылы – шаруашылы ызметті жзеге асырды жне бухгалтерлік есеп шоттары бойынша балансы бар.
«Зодиак» ЖШС коммерциялы ксіпорын болып табылады жне ызметті бірнеше трімен айналысады: сервистік ызметтер крсетеді, автоблшектер саудасымен жне жндеу комплектісін ндірумен айналысады.
Ксіпорын рылымы бірнеше рылымды блімшелерден трады:
кімшілік;
Дкен;
ндірістік цех;
ТЖС
Токарлы цехы.
Сауда ыземті «Дкен» блімшесі арылы жзеге асырылады.
Ары арай баса йыммен ткізіуі ммкін жне ксіпорынны баса рылымды блімшелерінде, мысалы автомашинаны жндеу бойынша техникалы ызмет крсету станциясында ндірістік процеске олданылатын жндеу комплектілерін жасау ндірістік цехта жзеге асырылады. ндірістік цех німді тек з шикізатынан жасап ана оймай, берілген шикізатты айта деумен айналысады.
Тапсырысшы материалы мен шикізатын айта деу келесі сатылардан трады:
Тапсырысшы материалын жеткізу;
Тапсырысшы материалынан жндеу комплектілерін жасау;
Дайын німді дайындааннан кейін алан олданылмаан материалдарды айтару;
Дайын німді тиеу.
з кезінде ксіпорын жндеу комплектілерін жасаумен айналысатын баса да йымдармен араласады. ндіруші – ксіпорына баса йыммен дайын комплектіні жасау шін материалдар беріледі, пайдаланылмаан материалдар оймаа айтарылады.
Техникалы ызмет крсету станциясында автомашиналарды аымды жндеу жзеге асырылады. ажет болан жадайда автотранспортты ралдарды жндеуге ксіпорынны оймасынан шыарылатын орларды бліктері олданылуы ммкін.
Токарлы цех осымша блімше болып табылады. Бл блімше техникалы ызмет крсету станциясы мен жндеу комплектісін дайындау цехына ызмет крсетеді, блшекті механикалы деуімен айналысады.
«Зодиак» йымында келесі штатты кесте бекітілген:
| Блімше атауы | Лауазым | Ставка саны |
| кімшілік | Басарушы | |
| Бас бухгалтер | ||
| Кассир | ||
| Дкен | Сату бойынша менеджер | |
| Техникалы ызмет крсету станция | Механик | |
| Жндеу комплектісін жасау бойынша цех | Мастер | |
| Токарный цех | Токарь |
Ксіпорынны ызметкерлеріне ебекаы тлеу орнатылан оклад клемімен жзеге асырылады. Сонымен атар, р трлі осымша тлемдер болуы ммкін, мысалы сыйаы, басалай осымша тлемдер жне т.б.
Аша аржылары есебі
Зодиак йымыны екі кассасы бар:
Негізгі касса-есеп валютасы теге
Касса (валюталы) – есеп валютасы ресей рублі
Сонымен атар олма – олсыз аша аржылары шін екі есеп айырысу шоттары ашылан:
№ 004581450 ТуранАлем Банкінде, есеп валютасы теге
№ 09854870 Альянс Банкінде, есеп валютасы ресей рублі
С жне корпоративтік салы
«Зодиак» ЖШС корпоративті табыс салыы мен осылан н салыын тлеуші болып табылады. С есепке енгізу жадайында йлесімді діс олданылады, С бойынша декларация салы комитетіне тосанына бір рет крсетіледі.
ТМ есептеу тсілдері
Ксіпорын оймасындаы ТМ есебі санды – сомалы крсеткіште жргізіледі. Шикізат пен материалдарды зіндік нын баалау жалпы ксіпорын бойынша орташа лшемді діс бойынша жзеге асырылады. Тауарлар, дайын нім сияты ТМ баса трлеріні зіндік ны ФИФО дісі арылы есептелінеді.
Сатып алушы мен тапсырысшылармен зара есеп айырысулар
Сатып алушы мен тапсырысшылармен зара есеп айырысулар келісім – шарт бойынша, р бір контрагентті блек арастырып жргізіледі. ТМ сатып алу кезінде «Кіріс» баа типі, ткізу кезінде келесі сызба бойынша есептелінетін: блшек баа = кіріс баа + 30% * кіріс баасы «Блшек» баа трі олданылады. Мысалы, егер тауарды сатып алу баасы 1000 тг болса, онда блшек баа = 1000 + (1000*30%) = 1300 тг.
Н жне МЕА есебі
Н мен материалды емес активтерді тозу сомасын есептеу шін ксіпорында тікесызыты діс олданылады. Н «транспортты ралдар» тобы шін ндірістік діс олданылады. Транспротты ралдар бойынша амортизация сомасы жрген километража арап аныталады. р бір транспортты рал бойынша тозу сомасын наты крсету шін материалды жауапты тла ай сайын рамында есепті кезеде автомобильді жрген киломерт млшері туралы апарат болатын есеп сынады.
Дайын нім мен ызмет крсету ндірісі есебі
Шыарылан дайын нім мен ндірілген ызмет зіндік ныны наты есебі айта блісу бойынша жргізіледі. Жанама шыындарды блу базасы болып материалды шыындар жатады. Жалпы ндірістік шыындар сомасы ай аяында 8110 – негізгі ндіріс шотына жабылады, барлы блімшелер, номенклатуралы топ жне шыын баптары бойынша блінеді.
2.2 Конфигурациямен жмысты бірінші сатысында ксіпорын туралы мліметтер енгізу керек, классификаторлар мен анытамаларды толтыру, крсеткіштер тізімін енгізу жне аымды крсеткіш параметрін деу, шоттар мен операциялар алдыын енгізу керек, егер бадарламаны орнату кезінде ксіпорын аржылы - шаруашылы ызмет жргізсе.
Жйені апаратты базасын бірінші рет жіберген кезде бірінші ретті толтыруды жргізу сынылады, сонымен атар оны ары арай жаарту шін Апаратты базаны жаарту арнайы демесін олдану сынылады, форма автоматты трде ашылады жне апаратты базамен жмысты бірінші сатысында орындауа сынылатын ызметтер сипаттамасынан трады.
Апаратты базаны бірінші рет жібергенде бадарлама йым, Блімше, Касса сияты анытамаларды автоматты трде толтырады. Апаратты базаны толтыруды анытамалы апарат мен классификаторларды толтырудан бастау ажет. Классификаторлар апаратты базамен жмысты кез келген кезінде толтырыла алады, біра кейбір жйелер оларды бірінші ретті жібергенде толтыруды сынады.
Валюта анытамасында йым есеп жргізетін валюта баамы туралы апарат болады, оны банк жне касса – Валюта мзіріі арылы ашуа болады. Бірінші жіберу кезінде Валюта анытамасы екі валютадан трады, бл азастанды теге мен евро. Бл анытамаа жаа валютаны осуды валюта классификаторында жзеге асыруа болады. Ол шін анытамада «Тадау» тймесі бар, бл тймені басанда текстік файл ашылады, онда керекті жазбаны тауып, сол жа тймені екі рет басу арылы жаа валюта енгізуге болады. Валюта анытамасын толтыру кезінде валюта параметрлерін, осы параметрлерді мнін жне баамын крсету керек
йым туралы млімет траты жне шартты – траты апарата жатады. азастан шін «lС: Бухгалтерия 8.1» конфигурациясында бір апаратты базаа бірнеше зады тла есебін енгізуге болады. зара есептесу р йымны з атынан блек жргізіледі.
р бір йым бойынша мліметтерді енгізу шін йымдар анытамасы арналан, оны Ксіпорын – йымдар мзірі арылы ашуа болады. йымдар анытамасын бірінші жібергенде ол негізгі ретінде орнатылан «Бізді йым» деген бір йымнан трады. Жмысты бірінші сатысында анытаманы бл элементін ашып, оан йым бойынша аапаратты енгізу маызды болып табылады.
йымдар аныытамасында келесі негізгі мндер крсетіледі: РНН, КБЕ, Салы Комитеті, негізгі банктік шот, С бойынша есеп беру кулігі. «Байланыс апараты» бет-белгіде йымны зады, пошталы мекен – жайы бойынша, электронды мекен – жай, жне йымны байланыс телефондары крсетіледі. «Кодтар» анытамасында крсетілген мліметтер жатты баспа формасында жне есепте крсетіледі.
Егер йымны Контрагенттер анытамасындаы Контрагенттер жолында «Басалай» бет-белгідегі филиалы болса, онда филиалдарда онымен есеп айырысуда йымды идентификациялайтын мндер алынады. Бас йым жолында зіндік зады тла болып табылмайтын филиалдар, кілдіктер шін арналан.
«Кассалар» бет-белгіде апаратты базаны бірінші рет жібергенде »Негізгі касса» атаулы жазба шыарылады, осы жазбаны ашып, сйкес згерістер енгізген жн.
2.3 Жйені р бір пайдаланаушы шін блек деулер мен мндерді крсетуге болады, мысалы:
«Басалай демелер» тобы
жатты ашанда кнге жайасым – егер бл деректемелері бойынша осы жалауды орнатса, пайдаланушы жаа жат жасаанда, курсор автоматты трде «Кн» жолында жайасады.
Валюта мліметтерінсіз есепті растыру – егер бл белгі деректемелер орнатылса, онда «Валюталы» белгісі орнатылан бухгалтерлік есеп шоттары бойынша барлы есептерді апараттар валюта крсетілімінсіз крсетіледі.
«жаттар мен анытамаларда негізгі мндер» тобы:
Жаасын енгізген кезде операция трлерін срау – деректемелер бойынша осы жалау орнатылса, онда жаа жаттарды жасау кезінде операцияны наты трі срастырылады;
Салыты есепте жаттарды крсетпеу – бл белгіні орнату кезінде кіріс жне шыыс блігін ратын барлы жаттарда «Салыты есепте крсету» белгісі айырылады;
зара есептесуді негізгі валютасы - берілген пайдаланушы енгізетін контрагенттермен келісім – шартты валютасы;
Классификатора лшемні негізгі бірлігі – лшем бірлігі жаа жазбаларды енгізген кезде Номенклатура анытамасына здігінен енгізіледі;
Негізгі йым- жаа жаттар рылатын йым;
Акцизді негізгі млшерлемесі– ТМ ткізу бойынша жаттарда акцизді негізгі млшерлемесі;
Негізгі касса – жаа касса жатын ру кезінде орнатылтан касса;
С негізгі млшерлемесіі - жаа жазбаларды енгізген кезде Номенклатура анытамасына здігінен енгізілетін С млшерлемесі;
йымны негізгі блімшесі – Блімше млшерлемесі кездесетін жаа рылан жаттарда орнатылатын йым блімшесі;
Айналымны негізгі трі – С есептегенде айналым трі;
Акцизделетін операцияларды негізгі трі - ТМ ткізу жаттарында акциз декларациясында наты крсетілуге арналан акциз бойынша операцияларды негізгі трі;
ткізу операциялары негізгі трі – ткізу жаттарында ойылатын ткізу операцияларыны негізгі трі;
Акцизделетін ТМ негізгі трі – Номенклатура анытамасыны жаа элементтері шін орнатылатын акцизделетін ТМ трі;
С шін тсуді негізгі трі - есептелетін С негізгі трі;
Негізгі жауапты тла – жатта шаруашылы операцияны аяталуына жауапты тла ретінде крсетілетін йым жмысшысы;
Негізгі ойма- орларды келуі мен озалысы операцияларын крсететін жаттарда крсетілетін сатау орны;
Сату баасыны негізгі трі– сату бойынша жаа жаттарда олданылатын номенклатура ныны трі.
«ызметтер панелі» тобы:
ызметтер панелін крсету –бл белігін орнатуда бадарламаны осанда ызметтер панелі рашан крсетіледі;
Жабу кезінде растауды срау –бл белгі бадарламаны жапанда аымдаы апартты базаны жабу/жаппау туралы растау млімдемесі шыу шін орнатылады.
Корреспонденциялы шоттарды баылау - корреспонденциялы шоттарды баылау шін орнатылады.
Есепті басталан енгізілген кні – есепті кезені басталу кні ретінде орнатылатын кн.
Крсеткіштер файлдарыны негізгі тізімдемесі– сырты файлдар саталынатын тізімдемені аты.
жаттарда есеп шоттарын крсету – барлы жаттарда бл белгіні орнатанда, «Есеп шоттарын Крсету/Жасыру» баытымен айырылады.
Жргізу кезінде озалысты крсету – егер бл белгі орнатылса, жатты жргізгеннен кейін барлы регистерлер бойынша осы жатты озалысы крсетіледі.
Барлы йым бойынша есеп – бл жалауды орнатанда, йымдар анытамасында рылан барлы йымдар есебін жргізуге ммкіндік береді береді.
Орытынды
ЖАТ жадайында адамдарды ызметін йымдастыруды трлері мен дістері туралы білімдерді мегеруге, ртрлі операциялы жйелермен жмыс істеу біліктілігін мегеруге, текстерді редакциялауа жне баса да дербес компьютерлерде олданбалы пакеттермен жмыс істеуді йренуге ммкіндік береді.
лемдік оам, біріншіден, дамыан мемлекеттер мыты апаратты инфрарылымды растыран жне бір апаратты кеістік йымдастыран, здіксіз дамитын, кеейетін жне жітілдіретін. Апарат ор болды, оны жинауа, ндеуге, олдануа жне таратуа болады. Мемлекет жоары экономикалы жне леуметтік жетістіктерге жете алады жне лемдік экономикалы жйеде толыымен серіктес ролін атара алады егер де ол оам міріні барлы аумаында, сіресе бизнес пен басаруда, апаратты технологияларды (АТ) жне апаратты жйелерді клемімен олданса.
Апаратты технология –ЭЕМ –ні кмегімен апаратты жинау, енгізу, тасымалдау, срыптау, іздеу, реттеу, згерту жне деу жмыстарыны тізбегі. Апаратты технологияны ндірістік технологиядан айырмашылыы оны адамны атысуынсыз роботтар іске асыратын здіксіз процеске айналдыруа болмайды. йткені ол жатты кшірмесін алу, есепке енгізу, есеп шыару секілді жмыстармен атар шыармашылы ізденісті талап ететін шешімдер абылдау, мселені жргізу жолын згерту, бірнеше ммкіндіктерді салыстыра отырып, оларды ішіндегі е тиімдісін іріктеп алу сияты тадау жмыстарын кеінен жргізумен те тыыз байланысты болады.
Апаратты технологияларды ммкіндіктері биснесте де басаруда да те ке жне р трлі. Бл ауматарда апарат АТ-ны олдануыны жаа ккжиектерін ашады. Бадар блінетін жйелерді жетілдіру мен енгізуге баытталан, сіресе клиент (ттынушы) - серверді архитектурасы, торлы технологияларды барлы трлерін кеімен олдану.
ДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
https://docs.google.com/document/d/1U3fpHPf9J9EjlksKCvqGz1EgpMg6yJ43cs5XVpNhFjg/edit
http://www.fa-kit.ru/main_dsp.php?top_id=7410
http://kazorta.org/buhgalterlik-esepti-zhne-lshegishterdi-trleri/
http://www.fa-kit.ru/main_dsp.php?top_id=7410
http://kazorta.org/buhgalterlik-esepti-zhne-lshegishterdi-trleri/
https://docs.google.com/document/d/1U3fpHPf9J9EjlksKCvqGz1EgpMg6yJ43cs5XVpNhFjg/edit
http://1c.ru/
http://1c-rating.kz/
http://kazorta.org/buhgalterlik-esepti-zhne-lshegishterdi-trleri/
http://u-s.kz/publ/3585-buhgalterlk-esep-principter.html