Ауыз уысыны тазалыын сатауда олданылатын заттар мен ралдар. Ауыз уысыны жеке гигиена заттары

Ауыз уысын ктуге арналан жеке адама арналан заттар: гінділер,пасталар,гелдер,ауыз шайыштар, саыздар,щеткалар, тіс тазалаыштар,тіс аралы тазалаыш ершиктер,флосттар,тіс шыштар,тіс аралы стимуляторлар, ауыз ирригаторлар, протез тазалаыштар, тіс атарын анытаыш бояулар. Гигиеналы заттара ойылатын талаптар: 1.Адам азасына зияны жо.2.Жасы тіс тазалайды.3.Ауызды демін тазартады.4.Иісті кетіреді.5.Дмдік асиеті жаса. Тіс гінділеріні рамына 89-90пайыз тазалыыш(абразивтік) жне 1-2 пайыз осымша(дмдік) заттардан трады. Оларды бір-бірінен айырмашылыы тазалаыш асиетімен дмінде болады. гінділерді мектеп жасына дейінгі балалар олданбайды, себебі оларды жтып жіберу аупі бар. Тіс пасталары 2 топтан трады:1.гигиеналы2.емдік профилактикалы. Гигиеналы пасталар ауызды тазалау шін шыарылан, сондытан оларды рамында емдік немесе профилактикалы осымшалары жо. Емдік профилактикалы пасталарды жйелі трде олдананда кариесті сімі азайды, шамамен 20-45 пайыза дейін. Оларды рамында фтор, кальций,фосфор, микроэлементтер бар. Кариесті алдын алу шін эликсирлер шыарылады. Олар олдануа ыайлы ауыз кысын тазартып, оны дмін,иісін кетіреді. Кариес пен абынуа арсы сер етеді. Тіс шыыштар 2 трлі болады:1.ааштан жасалан.2.пластмассадан. Тіс шыыш 3 ке блінеді: тегіс, дгелек жне шбрышты. Оларды штары істік,45градус тіс арасына кіргізіп, тіке ысып озайды, ызыл иекті орау керек. Тіс жіптеріні олданылуы: 30-40см жіпті тіпті сол олыны орта саусаыа орап, о олымен керіп, оны те ыпты трде тіс аралыыеа кіргізеді.Жіптерді тіске ысып 4-5 рет орайды. Тісті барлы жаынан тазалайды.Тіс аралы стимуляторлар тіс аралыын жне ызыл иекті тазалап иекке массаж жасау шін олданады. Конус сияты резинадан жасалады. Тіс арасына жеіл кіргізіп, дгелек имылдармен озайды. Тіс аралы ершіктер тіс аралыын, протез, аппараттарды тазалау шін олданылады.Трлері дгелек жне конус трізді. Иригаторлар траты немесе зіліспен аан су ызыл иекке массаж ретінде олданады. Су немесе ртрлі емдік ерітінділер компрессор арылы ысыммен жіберіледі. р жаты ызыл иекгіне 5-10мин процедураны 30 кннен жылына 4 рет жасалады.

13.Федор-Володкина гигиеналы индексін анытау дісі. Грин-Вермиллион гигиеналы индексін анытау дісі.Ауыз уысыны гигиеналы жадайын жне гигиеналы процедураларды тиімділігін баалау шін тіс алдытарыны саны мен сапасын крсететін арылы индекстер олданылады. ртрлі индекстер кмегімен тіс аыны саны, алындыы, аймаы жне химиялы жне микробиологиялы параметрлерін анытауа болады. Федоров Ю.А.-Володкина В.В. (1972) гигиена индекстері. 6 жаса дейінгі балаларда олданылады. Мнда тменгі фронталды алты тістерді вестибулярлы беті боялады. (83,82,81,71,72,73)Боялу белсенділігін баалау:

1-балл- боялмайды

2 балл- тіс сауытыны ¼ бетіні боялуы

3 балл- тіс сауытыны ½ бетіні боялуы

4 балл- тіс сауытыны ¾ бетіні боялуы

5 балл- тіс сауытыны барлы бетіні боялуы

Берілген науаста тіс аын баалау шін рбір боялан тістерді тексергендегі алынан кодтарды жинап, алынан санды 6-а бледі:

ГИ= баллдар саны

6 тістер

Ауыз уысы гигиена индексін келесідей баалайды:

1,1-1,4 балл- ауыз уысыны жасы гигиенасы

1,5-1,8 ауыз уысыны анааттанарлы емес гигиенасы

1,9-2,5- ауыз уысыны анааттанарлы емес гигиенасы

2,6-3,8- ауыз уысыны нашар гигиенасы

3,9-5,0- ауыз уысыны те нашар гигиенасы

Балалар тобындаы гигиена индексіні орташа млшерін алу шін индексті жеке млшерін р балаа шаып, оны топтаы балалар санына бледі.

Грин-Вермильон индексі. Индекс тіс аы мен тіс тасын блек есептеуге ммкіндік береді. Бл индекс халыаралы зерттеулерде жиі олданылады. Анытау шін 6 тістерді тексереді: 16,26-рт беті, 11,31- вестибулярлы беті, 36,46 тістер-тіл беті. Тіс аын зерттелетін тісті крсетілген беттерін арнайы бояу арылы анытайды. Тіс тасын стоматологиялы зонд кмегімен баалайды.

 

 

14. Fones» ,«Bass», Leonard» дістері бойынша тіс тазалау Фонес дісі – Тістерді кіреберіс беті тістер бір- біріне тйісіп транда тіс тазартышпен айналмалы имылмен ызылиекке тигізбей тазартады. Ауыз ашыланда тістерді ішкі беттерін сол имылмен окклюзиялы беттері тазартылады.Рейте дісі – тіс щеткасы тіске параллель орналасады. имылдар: ызыл иектен тіс сауытыны ырына дейін, шайнау бетін арта-алдыа арай тазалайды. Леонардо дісі– тіс тазартышты тіс бетіне перпендикулярлы баытта орнатып ызлиектен тіс сауытына арай озалтып тістерді тазартады, кейіннен тістерді шайнау беттерін тазалайды.Басс дісі – щетка тіске 45 градус брышпен орналасады. Бл кезде тіс арасына тіс емізікшесіне кіріп труы керек. Щетканы озалтпай вибрация имылдарын жасаймыз. Тісті шайнау бетін арта-алдыа арай тазалайды. Смит-Белл дісі- щетка имылы шайнау кезіндегі имылдарды айталайды. Чартер дісі- пародонтит кезінде тиімді. Щетканы 45 градус брышта ойып, айналма, сілкіме имылдар жасаймыз. Стилманс дісі- щетканы жартылай ызыл иек жне тісті мойын бліміне орналастырып, ызыл иекке басып, сл ааранша, айналма имылдар жасаймыз.