Аспапты) бейнелеу жне оны жмыс істеу принципі

ИТ-с-400 жылу сыйымдылы лшеуіш приборы атты, сусымалы, талшыты жне сйы заттарды меншікті жылу сыйымдылытарын зерттеп, оларды температуралы туелдігін анытауа арналан. Ол жалпы жылу, физикалы зерттеу жргізу шін тжірибелік жмыс орындарында, зерттеу зертханаларында, зауыттарда олданылады. Коректендіру блогы (жиынтыы) мен реттеу блогы белгілі берілген жылдамдыпен (0.1К/с) лшеуіш ясыны зегін ыздырады да, температурасын зінен-зі реттейді. ыздыру жылдамдыы «b» жне оны згеру жылдамдыы, ыздырышты алашы кернеуіні шамасына байланысты. лшеуіш ясы (4.2-суретте) лшеуіш блокты маызды бір блігі болып саналады. Оны рамына тры (6), жылу ткізбейтін (жмсатаыш) блінбелі сырт абыша (8) жне темірден жасалан (ядро) зек (1,2,4,10,11 блшектері) кіреді. Тжірибеде жылу сыйымдылыты анытау шін здіксіз ыздыру процесінде температураны траты бекітілген шамаларында, 136 микровольт амперметр приборы олданылады. Ол потенциометрде нлдік прибор ретінде олданылады. Бл потенциометр бір белгілі термо-ЭК (электр озаушы кштері) шамаларына белгіленген, -125 ^оС пен + 400 ^оС-а дейін, оны аралары 25 ^оС те бекітілген температуралар шамасына сйкес. ыздырышты жмысы мен приборды (ыдыс (2) пен ораушы алпаты (4) температуралы згеруі мен оны лшемін реттеу шін, электродтарыны диаметрі 0,2 мм хромель-алюмель термопарлары олданылады. лшеуіш блок термопарларыны ауыстырып осышыны ш жадайы бар-t₁,t₂,УСТ.0. t₁, t₂ жадайларында табан (10) мен лгі зат (9) температуралары лшенеді (4.2-сурет). УСТ.0 жадайында 136 приборыны механикалы нлі тексеріледі. Тжірибеде здіксіз ыздыру кезінде, рбір температурада (25 с-да) 136 приборы мен секундометрді кмегімен, табанны (10) температурасымен салыстыра отырып, ыдыс (2) температурасыны уаытша кешігуі аныталады. Зерттелетін лгі зат (9), апапен (3) жабылан ыдысты (2) ішіне орналасады. лшеуіш ясы трысыны жоары жартысы, тмен тсіріледі. ыздырышты (7) тоа осанда, лшеуіш ясыны зегі біралыпты жай ыздырылып, р сыналатын лгі зат (9) зіні е жоары температурасына дейін здігінен згереді. ыздырыш (11) арылы ыздыру кезінде ыдыс пен (9) ораушы алпа (4) арасында жылу алмасуы керек яни, температуралары бірдей болуы тиіс (адиабатты шарт саталуы керек). Жылу лшеуіш (1) мыстан жасалан табана (10) орналасан. Оны жмысшы абаты ретінде, тотыпайтын болаттан (12*18H 9T) жасалан саина (1) олданылады саина (1), ыдыс (2) жне табан (10) бір-бірімен кміс днекерлері мен біріктірілген. Жылу сыйымдылы лшенетін лгі заттарды диаметрі 15±0.1мм, ал биіктігі-10±0.5мм болуа тиіс. Ыдыс пен лгі затты тйіспелігін жоарылату шін ПФМС-4 ТУ-02-917-74 майы олданылады. Егер лгі заттара ондай майлар сііп, асиеттерін бзатын болса, онда ГОСТ8295-73-ге сйкес графит сусымалысын (порошогін), лде ГОСТ 5494-71Е-мен алюминь опасын (пудрасын) олданады. Баса майларды олдананда, алашы температуралы аралытарын ауыстыранда, приборды (аспапты) лшемдерін айтадан блшектеу керек.

 

 

4.2-сурет. лшеуіш ясыны слбасы (схемасы)

1-жылу лшеуіш; 2-ыдыс; 3-апа; 4-ораушы алпа (адиабатты абы);

5-келтебыр; 6-корпус (тры); 7-ыздырыш шиыршы; 8-жылу ошаулаыш сыртабыша; 9-сыналатын лгі; 10-табан: 11-ыздырыш жиынты (блок);

12-термопар.