Баылау сратары

1. рылыс гипсіні асиеттерін атап шыыныз

2. ату мерзіміне арай гипсті ттыр заттарды андай трлерге блуге болады?

3. Жартысулы гипсті ерігіштігін сіретін заттарды не деп атаймыз?

4. Жартысулы гипсті ерігіштігін кемітетіндерді не деп атаймыз?

№3 Дріс (3 саат)

Таырыбы: Гипсті трлері

3.1 Беріктігі жоары гипс

3.2 Ангидридті цемент

3.3 рлегіш гипс (цемент)

3.4 Жоары температурада кйдірілген гипс

3.5 КНАУФ – полимер трлері

3.6 кті-шлакты жне кті-пуццоланды ттыр заттар

3.7 ышыла тзімді цемент

3.1 Беріктігі жоары гипс. Екі сулы табии гипс тасын температура 550—700°С жагдайында ыса уаытты кйдірген со, оан натрий мен алюминийді сульфаттарын жне баса да тздарды осып, майда нтатау арылы жоары берікті гипсті ндіреді. Гипсті бл трі баяу атаяды, біра оны ысандыы беріктігі 30 МПа-а жетеді. Кдімгі жадайда оны тсі а.

Жоары берікті гипс амырыны алыпты оюлыгы 40—50%, кдімгі рылыс гипісіндегідей 60—70% емес, жеті туліктен кейінгі беріктігі 15—40 МПа-а жетеді.

рылыста жорары берікті гипсті еденні йылмалы жабы- лымдарын тсеу шін, сондай-а металлургия ндірісінде алыптарды дайындауда олданады.

3.2 Ангидридті цемент — табии гипс тасын температура 600—700°С кйдіріп алынан сусыз гипсті нтатау арылы алынан нім. Ангидридті цементті беріктігін арттыру шін оан катализатор есебінде кті, кйдірілген доломитті, домналы шлакты, атпар тасты, натрий мен кальцийді сульфаты мен сулы сульфаттарын осады. Ангидридті цемент баяу атаятын ттыр зат: стасуды басталуы 1—1,5 саат, стасуды аяталуы 24 саата дейін болады.

Ангидридті цементті суа шьщамдылыы рылыс гипсіне араганда жоары. ысандаы беріктігі жаынан ангидридті цемент 50, 100, 150, 200 деген маркалара блінеді. Наыз тыыздыы 2,8—2,9 г/см³, тыыздаланнан кейінгі тгілмелі тыыздыы — 1200—1500 кг/м³.

Ангидридті цементке домналы шлак осатын болса, оны суа шьщамдылыы артады. Ангидридті цементтен дірілген бйымдар алма-кезек мздану мен еруді 15 циклі сер еткен жадайды зінде бзылмайды.

Ангидридті цементтерді трын йлерді едендерін жіксіз жабу, р трлі мнерлі сылаты ерітінділерді ндіру, органикалы жне анорганикалы толтырыш негізіндегі жеіл бетондарды алу, ауыр бетондарды олдану, сонымен атар жасанды гранитті ндіру жмыс-тарында олданады.

Ангидридті цементтен алынан рылыс бйымдар пайдалану кезіндегі ауа ылалдыы 60—70%-дан кп емес жерлерде олдануа таайындалан.

 

4-сурет.оамды жне трын имараттардаы ішкі

Крінісін рлегіш гипс.

 

3.3 рлегіш гипс (цемент) — рамында ластаыш оспалары жо табии гипс тасы температурасы 550—700°С жадайда кйдіріп алынан нім. Кйдірілген гипсті нтатау процесіде оан кмір ышылды алюминийді осады.

рлегіш гипсті тсі а, шыылыстыру коэффициенті 90%-дан асады. стасу уаытыны басталуы 1 саат, аяталуы 12 саата дейін.

А гипсті 100—400 маркалары шыарылады.

рлегіш гипсті рылыста жасанды мрмр плиталарды, сулеттік бйымдар мен блшектерді дайындауда олданады.

3.4 Жогаргы температурада кйдірілген гипс — табии гипс тасын немесе ангидридті 800—1100°С температурада кйдіріліп алынан ттыр. Кйдіру кезінде гипс тасы суды толыынан жоалтады, ал пайда болан сусыз гипсті біразы, белсенді кті (СаО) пайда болуы арылы ыдырайды:

 

2СаЅ0₄ = 2СаО + 2Ѕ0₂ + 0₂.

 

Кйдірілген гипсте СаО атысуы катализатор оспай-а ттырды алыпты атаюын амтамасыз етеді. Жоары температурада кйдірілген гипсті 100, 150 жне 200 маркалары шыарылады. Оны наыз тыыздыы 2,8—2,9 г/см³, тгілмелі тыыздыы 900—1100 кг/м³. Жоары температурада кйдірілген гипсті баяу стасатын ттырлар тобына жатызады. Гипстерді баса трлеріне араанда суа тзімділігі жоары.

абыраа кірпіш тсеуде, ішкі сыла жмыстарында, бетон бйымдары мен жасанды мрмр плиталарын дайындауда олданылады.

3.5 КНАУФ полимер трлері

КНАУФ-Фунгенгипсті полимер осылан ра сыла араласпа. Негізінен ішкі блме абырасыны бетін тегістеуде олданылады. Сонымен атар КНАУФ гипсті картон табаты (ГКТ) ттас жне кесілген жіктері ааз желімді лентамен бекітіледі (5-сурет).

 

5-сурет.Кабыра бетін гипсті картонмен аптау