КСРО жне посткеестік Ресейдегі еуразияшылды идеясы.

Негізгі тсініктер: еуразияшылды, еуроцентризм, Батыс жне Шыыс тсінігі.

дебиеттер тізімі:

Данилевский Н. Я. Россия и Европа. М., 2003. С. 172.

Савицкий П.И. Россия и латинство.

Вернадский Г. В. «Очерк истории права Русского государства ХІІІ-ХІХ вв.» Прага: Пламя, 1924.

Вернадский Г. В. «Русская история», М.: «Аграф», 1996.

Савицкий П.Н. Исход к Востоку, 1921

1. Еуразияшылды идеясын станушы орыс зиялылары алдымен еуразияшылды топ,

одан озалыс болып алыптасып, одан саяси партия ран болатын. 20-30 жж. оларды бастамасымен біратар баспа орындары ызмет жасады. Олар жинатар, альманах, журнал мен газеттер, сондай-а, бадарламалы шыармалар жеке кітапшалар болып жарыа шыты. Мселен, еуразияшылды баспаханаларынан Савицкий, Трубецкой, Алексеев, Толь, Полковников, Бромбергтерді ебектері жарияланды. Сонымен бірге лыбритания, АШ, Еуропаны жетекші алаларында тран еуразияшылдыты кшбасшылары хат жазысып отыран. Мндай хаттар Мскеу, Прага, Париж, Берлин, София жне т.б. алалардаы мрааттарда саталан.

Еуразияшылды тобыны алыптасуыН. С. Трубецкойды «Европа и человечество» атты ебегіні шыуымен байланысты болды. Бл ебектен со еуразияшылды йірмесі рылан болатын. 1921жылы София аласында е алашы еуразияшылдыа атысты «Утверждений» — «Исход к Востоку. Утверждение евразийцев. Предчувствия и свершения. Книга 1» атты жина шыарылады.

1922 жылы Берлинде «На путях. Утверждение Евразийцев. Книга вторая» деген келесі жина жары крді.

1923 жылы «Россия и латинство. Сборник статей» деген жина шыады.

1923 жылдан бастап еуразияшылдыты баспа органы — «Евразийский временник» шыан. 1927 жыла дейін 3 нмірі жары крген.

20 жылдарды соы мен 30 жылдарды басында еуразияшылды топ арасындажікке бліну басталанда таы екі жина жары крген. Парижден 1931жылы «Тридцатые годы. Утверждение евразийцев. Книга седьмая» атты келесі кітап шыан. Сондай-а, жинатармен атар мерзімді басылымдар да жарияланан. 1925 жылдан 1935 жылдар аралыында «Евразийские хроники» (барлыы 12) шыан. Блар негізінен еуразияшылдыты насихаттауа масатталды. Ал 5 шыарылымында теориялы маалалар шыарыла бастады. сіресе, Париж аласында 1926-1928 жж. шыан 6-10, 1935 ж. – 11 жне 1937 ж.- 12 шыарылымдары маызды болды.

1928 жылды 24 арашасынан 1929 жылды 7 ыркйегіне дейін Парижде солшыл еуразияшылдарды «Евразия» (барлыы 35 нмір) деген апталы газет шыарылан. Сонымен атар, солшыл еуразияшылдарды станымын «Евразиец» атты журнал насихаттады (Брюссель, 1928–1934, барлыы 25 нмір шыан).

«Версты» деген таырыппен альманах 1925, 1926, 1927 жж. бойы Парижден шыарылан. Барлыы 3 нмір жарияланды. Ал кейінгі еуразияшылдарды станымын «Евразийские тетради» журналы (Прага, 1934 — 1936, барлыы 6 нмір), «Свой путь» айсайыны газет насихаттаан.

2. Кеес кіметі кезінді рине еуразиящылдарды ебектері айта басылынан жо.

Жалпы еуразияшылды идесы КСРО-да кп млім болмады. Тіпті КСРО-да еуразияшылдар йым рма боланда, оларды кеестік барлау органдарымен арнайы «Трест» деген операция жргізілген болатын. Чол кезде кеестік арнайы органдар ызметкерлері де еуразияшылыды туралы тсініктері болмаан. Не болмаса оларда кбінесе брмаланан пікір алыптасты.

Еуразияшылдарды ебектері тек ана айта ру жылдарыны соында жариялау ммкін болды. 1990 жылы «Вопросы языкознания» журналыны №2- де Н. С. Трубецкойды «Общеславянский элемент в русской культуре» деген мааласы жарияланды, осы жылы №№4,5,6 жне 1991 жылы "Вестник МГУ (серия 9 (филология)) журналыны №1,2,3,4-де Широков бастамасымен келесідей еуразияшылдарды ебектері жарыа шыты: Н. С. Трубецкойды «К украинской проблеме», «О туранском элементе в русской культуре», "предисловие к сборнику «Исход к Востоку», «Об истинном и ложном национализме». «Верхи и низы русской культуры (этническая основа русской культуры)», «Религии Индии и христианство» и «Наследие Чингисхана (взгляд на русскую историю не с Запада, а с Востока)», П. П. Сувчинскийді «Типы творчества (памяти А. Блока)». 1991 жылы «Новый мир» журналыны №1 Карсавингі «Государство и кризис демократии» и работу Флоровского «Евразийский соблазн» (публикация Соболева) атты мааласы шыты.

Сонымен атар, крсетілген жылы «Литературная учебаны» №6 нмірінде Трубецкойды «Религии Индии и христианство», «Об истинном и ложном патриотизме», «О расизме» деген ебектері айта басылды.

1991 жылы «Философские науки»журналыны №12 нмірінде П. Н. Савицкийді «Евразийство» деген бадарламалы мааласы жары крді.

1992 жылы «Нашего современник» журналыны №№2,3 нмірлерінде Савицктйді «Евразийство», «К преодолению революции», Трубецкойды «Мы и другие», «К украинской проблеме», Вернадскийды «Два подвига Св. Александра Невского» атты ебектері басылды. Осы жылы «Вопросы философии» журналыны 2 нмірінде Карсавин мен Кожевниковты «Философия и ВКП» деген орта атпен жары крді.

1992 жылы «Пути Евразии. Русская интеллигенция и судьбы России» атты кітап (растырушы И. А. Исаев) жарияланды.

1993 жылы Мскеуде Н. Клепининні «Святой и благоверный великий князь Александр Невский» (бірінші басылым — Париж, 1927) ебегі шыты.

1995 жылы аталан басылымда жаа антология жарияланды, лгы растырушылар — Новиков пен Сиземсктй: "Мир Россия-Евразия. М, 1995., Г. Флоровский «О народах неисторических (страна отцов и страна детей)», Сувчинского «Сила слабых», Савицкий «Подданство идеи» и «Географический обзор России-Евразии», Трубецкой «Вавилонская башня и смешение языков», Алексеев «Советский федерализм», Бромберг «Еврейское восточничество в прошлом и будущем».

1997 жылы «Беловодье» басылымында «Русский узел евразийства. Восток в русской мысли. Сборник трудов евразийцев» (растырушы С. Ключников) жары крді.

1999 жылы Мскеуде «Политическая история русской эмиграции. 1920–1940 г.г. Документы и материалы. Под ред. Проф. А. Ф. Киселева» пьты кітап шыты.

1995 жылдан бастап еуразияшылдарды ебектері шыан болатын. Мселен, Н. С. Трубецкойды «История. Культура. Язык» кітабы.

1997 жылы «Добросвет» баспасында «Исход к Востоку» айта жарияланды. Сондай-а, П. Н. Савицкийлі «Континент Евразия» атты ебегі жарыа шыты.

1999 эылы Трубецкойды «Наследие Чингисхана» атты кбегі айта басылды.

Сры жылдары «Аграф» баспасынан Бромбергті «Евреи и Евразия», (М., 2002) жне Э. Хара-Давананы «Русь монгольская» (М., 2003) жне «Чингисхан как полководец» шыты.

2000 жылы Санкт-Петербургте «Лань» баспасында Г. В. Вернадсктйды «Начертание русской истории» жне Савицкийді «Геополитические заметки по русской истории» мааласымен осымша жарияланды.

Дріс 5.