Аржы саясаты мен аржы механизмі

аржы саясаты - экономикалы саясатты рамдас блігі; мемлекетті з атарымдары мен міндеттерін жзеге асыру шін аржыны йымдастырып, пайдалану шараларыны жиынтыы; аржы ресурстарын жмылдыру, оларды блу нысандары мен дістерінде, аржы занамасында мемлекеттік кіріс пен шыыс рылымында крініс табады. аржы саясаты ел экономикасын дамытуды басым баыттарына арай, сондай-а нерксіптегі, энергетикадаы, рылыстаы, рылымды райтын баса да салалардаы, ауыл шаруашылыындаы мемлекеттік секторды дамуын айындайтын жалпы лтты мдделерді басшылыа ала отырып алыптастырылады. аржы саясатыны мазмны, нысаналы баыты жне тиімділігі оамды рылысты сипатымен, ндіріс-рал- жабдыын меншіктену трлерімен аныталады. азастанда аржы саясатын жзеге асыру шаралары Р Конституциясында, елді Бюджет жйесі туралы заы мен Салы кодексінде, республиканы жыл сайыны аржы жылына арналан Республикалы бюджеті туралы задарында, баса да занамада, ел Президентіні жарлытары мен жолдауларында, республика кіметіні аулыларында айындалан.

аржы саясаты аржы стратегиясы мен аржы тактикасынан трады.

аржы стратегиясы - экономикалы жне леуметтік стратегияны білдіретін, болашаа есептелген уза мерзімді аржылы саясат курсы. аржы стратегиясы жасалу барысында оны негізгі баыттары болжамдалады, аржыны олдану жне йымдастыру аидалары белгіленеді, экономикалы саясат арылы жасалан жне абылданан экономикалы даму баыттарындаы аржы ресурстарыны кажетті шоырлануы туралы мселелер шешіледі. аржы тактикасы - ел дамуыны белгілі бір кезеіндегі міндеттерді шешімі жне осы дамуды аржы саясатыны міндеттерін шешуге баытталган аржылы атынастарды йымдастыру дістерін дер кезінде згерту жолымен амтамасыз ету. аржы тактикасы экономикалы жадайлар жне леуметтік факторлар озалысымен аныталатындытан, икемдірек болады. аржы стратегиясы мен каржы тактикасы зара байланысты. Стратегия тактикалы масатты шешуге жадай жасайды, сонымен атар оны дамуыны шешуші бліктерін анытайды жне аржылы атынастарды йымдастыру нысаны мен дістеріне сйкестендіреді.

азіргі кезеде аржылы саясатты кмегіммен шешілетін басты міндеттері атарына мыналарды жатызуа болады:Елді дамуыны рбір наты кезеіні ерекшеліктері негізінде аржылы ресурстарды нерлым ммкін болатын клемін жасауды жадайларын амтамасыз ету; аржылы ресурстарды оамды ндірісті сфералары арасында тымды блу жне пайдалану, ресурстарды белгілі бір масаттара баыттау; Экономикалы дамуды белгіленген баыттарын орындау шін тиісті аржылы механизмді жасап, оны немі жетілдіріп отыру. Елді аржылы жадайы біратар крсеткіштермен сипатталады: Жалпы оамды нім мен лтты табыс; инвестициялауды ауымы; Негізгі капиталдарды жаартуды арындары; Ебек німділігіні суі; Халыты трмыс дегейі; Мемлекет бюджетіні дегейі. аржылы саясат мемлекет ызметіні салы салу жне экономикаа ыпал ету масатымен меемлекет шыыстарыны рылымын реттеу саласындаы жне бюджетті реттеу саласындаы екі зара байланысты баыттарынан трады. аржылы саясаттан фискалды саясат-яни мемлекетті салыты-бюджеттік саясатты бліп крсетеді. аржы саясаты наты шаруашылы мірде аржы механизмі арылы іске асырылады, ол аржыны йымдастыру, жоспарлау жне басару трлеріні, нысандарыны жне дістеріні жйесі болып табылады. аржылы механизм – экономикалы жне леуметтік даму шін олайлы жадайлар жасау масатында оам олданатын аржылы атынастарды йымдастыру нысандарыны,аржылы ресурстарын алыптастырып пайдалану дістеріні жиынтыы.аржы механизміні рылымы оамды шаруашылыты жеке блімдеріні ерекшеліктеріне арай жне аржы атынастарыны сфералары мен буындары блінуіні негізінде аржы механизмі шаруашылы жргізуші субъектілердіц аржы механизмі, сондай-а мемлекет аржысыны механизмі болып блінеді. Мемлекет аржысыны механизмі бюджеттік механизм мен бюджеттен тыс ресурстар механизмі болып блінеді. Ауматы блініске сйкес республиканы, билікті жергілікті органдарыны аржы механизмі деп блуге болады.оамды шаруашылыты жеке блімдеріні ерекшеліктеріне арай жне аржылы механизм мемлекет аржысыны механизмі,шаруашылы жргізуші субъектілерді аржылы механизмі,саты механизмі болып блінеді.аржы механизміні осалы жйесі (блігі) оны нерлым маызды ораушы кші болып табылады, олар: аржылы жоспарлау, аржы тталары мен ынталандырмалары, йымды рылым жне аржы жйесіні ыты режімі, аржыны йымдастыру.