Аржылы менеджментті негізгі (базовые) крсеткіштері.

аржылы менеджментті келесі базалы крсеткіштері бар: осылан н, инвестицияны пайдалануды брутто нтижесі, инвестицияны пайдалануды нетто нтижесі, активтерді экономикалы рентабелділігі. Біріншісі: осылан н – егерде белгілі бір кезеде ндірілген німні нынан ндіріске олданан материал аражаттарыны жне баса ксіпорындарды крсеткен ызметіні нын алып тастаандаы нтижесі – шындыында шикізата, энергияа жне т.б нына осылан н болып шыады. осылан нны клемі ксіпорын рекетіні ауымын жне оны лтты байлыты алыптастыруа осан лесін крсетеді. Екіншісі инвестицияны пайдалануды брутто нтижесі: осылан ннан ебекаы жне оан байланысты ксіпорынны міндетті тлемдері, сонымен атар барлы салытарды, ксіпорынны салы тлемдерін шегеру арылы аныталады. Инвестицияны пайдалануды брутто нтижесі (ИПБ) – аржылы менеджментте ксіпорын рекетіні негізгі аралы аржы шаруашылы нтижесіні бірі ретінде олданылады. осылан ндаы ИПБН лес салмаына арай ксіпорынды басаруды тиімділігін анытауа болады жне ксіпорынны ммкін рентабельдігінде білуге болады. шіншісі инвестицияны пайдалануды нетто нтижесі немесе несие тлеміне дейінгі пайызы жне пайдаа салынатын салы. Алдаы аралан крсеткіштерден негізгі орды алпына келтіру шін жмсалан барлы шыындарды шегереміз – бл инвестицияны пайдалануды нетто нтижесі болады. Шындыында, ксіпорынны шыыннан алан бл экономикалы тиімділігі ксіпорынны несиеге, арыз; тленетін жне пайдаа салынатын салыты тлеуге дейінгі пайдасы. Тртіншісі – активтерді экономикалы рентабелділігі немесе ксіпорынны бкіл капиталыны экономикалы рентабелділігі, оны меншікті жне арыз аражатыны соммасы.

аржылы менеджментті рылымы жне масаты.

аржылы менеджмент – ксіпорын жне жымдарды аша аражаты айналымын йымдастыру, аржы ресурстарыны рылуы, блінуі жне пайдаланумен байланысты басару мселелерін жзеге асыру жне оан зірлік дісі мен принциптеріні жйесі болып табылады. аржылы менеджмент – аржы ресурстарыны айналымын басаруа, сонымен атар осы ресурстарды озалыс рдісі барысында нары субъектілеріні арасында пайда болатын атынастарды басаруа баытталан. аржылы менеджмент фирманы аржысымен жмыс атарады, яни фирманы ндірістін рекетіне жмсалан фирманы з капиталы жне арыз капиталымен жмыс атарады (лестірілмеген пайда, амортизациялы орлар, банк несиелері, нды ааздар эмиссиясы). Сонымен атар аржылы менеджмент баса да экономикалы пндермен тыыз байланысты теориялы пн болып табылады. аржылы менеджмент міндеті – фирма кірісіні алыпты дегейін сатай отырып, арапайым акциялар бойынша ммкін болатын дивидендті барынша кбейтілуін адаалау, яни фирманы отайлы ызмет ету тртібін анытау. аржылы менеджментті басты масаты – азіргі кезде жне болашата ксіпорын иелеріні л – ауатын барынша кбейту. Бл масат ксіпорынны нарыты нын барынша кбейтуді амтамасыз ету барысында крінеді, бл з кезегінде ксіпорын иелеріні аржы мдделерін жзеге асырады. Ксіпорынны нарыты нын барынша кбейту рдісі оны пайдасын барынша кбейту арылы жзеге асырылады.

аржылы менеджмент зіні басты масатын жзеге асыру рдісінде келесі негізгі тапсырмаларды шешуге баытталады:

1) Алдаы уаытта ксіпорынны даму тапсырмаларына сйкес аржы ресурстарыны жеткілікті клемін рауды амтамасыз ету.

2) Ксіпорынны негізгі баыт разрезінде аржы ресурстарыны рылан клемін тиімді пайдалануды амтамасыз ету.

3) аржы айналымын отайландыру.

4) Кзделген аржы туекелі дрежесінде ксіпорынны пайдасын кбетуді амтамасыз ету.

5) Кзделген пайда дрежесінде аржы туекелі дрежесін азайту.

6) Ксіпорынны даму барысында, оны аржы тедігін немі амтамасыз ету.

аржылы менеджмент келесі блімдерден трады:

1. аржылы талдау жне шешім абылдау жйесі.

2. ыса мерзімді аржы ресурстарын олдануды жоспарлау: (коммерциялы несие) амсыздандырылмаан ыса мерзімді аржыландыру; амтамасыз етілмеген ысамерзімді аржыландыру; ыса мерзімдік жалды аржыландыру.

3. за мерзімді аржы ресурстарынолдануды жоспарлау: капиталды бюджеттендіру; лизинг немесе за мерзімді несие; арапайым жне артышылыы бар акциялар шыару; инвестициялы жобаларды баалау жне тнвестициялы оржынды басару; алдаы кезедегі кірістерді ескере отырып, ашаны нын баалау (дисконттау).

4. Ммкін болатын туекелді талдап, баалау.

5. Шешімні нсамасы жне орындалуы.

6. Шешімні орындалуын баылау.

7. Шешімні жзеге асырылуы барысын талдау жне оны оорындалуын туралы есеп беру.

аржылы менеджментті е негізгі екі буыны – пайда жне туекел, жне оларды ара – атынасы, рбір наты бір кезеде корпорацияны аржы менеджеріні наты шешімін анытайды. Осыан байланысты аржылы менеджмент рамына аржы рекетіні екі трі енеді: біріншіден – пайданы кбейту, екіншіден – компанияны наты тімділік дегейін амтамасыз ету. аржылы менеджмент аржыны басару масатын ндіру процесінен жне солара ыпал тигізетін дістер мен тсілдерден жне аржы механизм ттасынан трады.