Плевра: блімдері, шекаралары, плевра уысы, плевра синусы, оларды маызы.
кпеап:
кпені сырты бетін жауып орналасан тйы сірлі абы , кпеап ПЛЕУРА деп аталады. Топографияла орнына арай абыралы немесе париеталды кпеап ПЛЕУРА ПАРИЕТАЛИС жне мшелік немесе висцеральды кпеапа блінеді.
------Висцералды кпеап ПЛЕУРА ВИСЦЕРАЛИС кпе паренхимасыны сырты бетін тыыз жауып орналасандытан висцеральды ПЛЕУРА ПУЛЬМОНАЛИС деп аталады. Висцеральды кпеап кпе апасыны тменгі апталыны тсында бктеліп, вертикальді баытта ккетке тіп , кпелік байламды ЛИГ.ПУЛЬМОНАЛИС рап, париеталды пеапа ПЛЕУРА ПАРИЕТАЛИС жаласады.
--------Париеталды кпеап ПЛЕУРА ПАРИЕТАЛИС ол кпені сірлі абыыны сырты табашасы болып саналады. Париетальды кпеапты сырты беті, кеуде уысы абыраларыны ішкі бетін жауып орналасан , , тйы ішкі кеуделік шандырмен ФАСЦИА ЭНДОТОРАЦИКА тыыз байланысып , кпеапуысына араан беті сірлі сйытытыблетін мезотелий жесушаларымен кмкерілген
кпеап уысы:
Париетальды жне висцеральды бліктеріні арасындаы саылау кпеап уысы КАВУМ ПЛЕУРАЛИС деп аталады. Тыныс ал у кезінде сйыты кпені сірлі абы аралыындаы йкелісті жеілдеті ызметін атарады.. Сонамен атар инспираторлы кш пен кпені талшытты тініні серінен кпеап абытарыны бір-біріне беттісін амтамасыз етіп, кпеап куысында теріс ысымны пайда болуына байланысты кпені тыныс алу кезінде еркін жазылып , еркін азалуына ыпал етеді. кпеапты жоары блігі мойын аймаына тіп , кпені шымен беттесіп , кпеап кмбезін КАПУЛЯПЛЕУРЭ райды. Париетальды кпеап орналасуына арай : абыралы ПЛЕУРАКОСТАЛИС, ккеттік ПЛЕУРА ДИАФРАГМАТИКА жне ккірекаралы ПЛЕУРАМЕДИАСТИНАЛИС болып блінеді.
кпеапты шекарасы.
кпеап бауырмен тспалас орналасуына байланысты ассиметриялы жадайда , о кпеап сол кпеапа араанда жалпа жне ыса. кпеапты алдыы , арты, тменгі жиектері біркелкі орналаспаан.
---- Екі кпеапты жиегі , абыралы кпеаппен шекарасы бірдей омырта баанасыны бойында сйкес келіп , кпеапты кмбезі КАПУЛЯ ПЛЭУРА мен 12 абыра басыны аралыында бойлы орналасан.
----- кпеапты алдыы жиегі о жне сол жаында бірдей , кпені шынан АПЕКС ПУЛЬМОНИС Тмен медиальді баытта тіп, тс-бана буыныны АРТИКУЛЯЦИОСТЕРНОКЛЯВИКУЛЯРИС аоты бетіне теді. Одан рі параллель баытта 2 абырадан 4 абыраа дейін тмен теді.
------О кпеапты алдыы жиегі , тс- бана буыныны арты бетіні тсынан , алдыы орталы сызытан ЛИНЭ МЕДИАНА антериор о апталыны бойымен тік баытта тс сйегіні ттасы мен денесіні аралыына дейін теді . Одан рі , тмен тік баытта 6-7 абыралардан немесе тс сйегіні семсертрізді сіндіден ПРОЦЕССУСХИПОИДЕУС тмен о жаа тіп , о кпеапты тменгі жиегіне жаласады
Сол кпеапты алдыы жиегі , о кпеапты алдыы жиегі саяты , тс-бана буынны арты апталыны тсынан тмен тс сйегіні сол ырыны бойымен 4-абыраны шеміршектік блігіне дейін теді. Сол 4 абыраны тсында , жректік тілікті ИНЦИЗУРА КАРДИАКА рап , тмен тіп 6 абыра шеміршегіні тсында сол кпеапты тменгі жиегіне ласады.
------О кпеапты тменгі жиегі , о кпеапты алдыы жиегіні тікелей жаласы. Ол тмен латеральді тіп , емшектік сызыта ЛИНЕ МАММИЛЯРИС 7 абыраны , ортаы алты сызытын, ЛИНЭ АКСИЛЯРИС МЕДИАНА 9 абыра кесіп тіп , одан рі горизонтальді баытта 10-11 абыраны кесіп тіп 12 абыра басыны тсында кпеапты арты жиегіне жаласады.
------Сол кпеапты тменгі жиегі. О кпеапты тменгі жиегіне араанда , жаарда крсетілген сызы бойынша бір абыра тмен орналасып , о 12 абыра басыны тсында кпеапты арты жиегіне жаласады.
кпеапты ойнаулары СИНУСТАРы:
------кпеап синустары немесе ойнаулары РЕККЕСУС ПЛЕУРАЛИС деп париетальды жне висцеральды кпеапты аралыындаы уыс. Екі кпеапты Тйіскен жерінде орналасан ке абыра-ккет ойнауы РЕККЕСУСКОСТАДИАФРАГМАТИКУС
абыра-ккірекаралы ойнау РЕККЕСУС КОСТОМЕДИАСТИНАЛИС , ол сол кпені алдыы жиегіні жректік тілігіні ИНЙИЗУРА КАРДИАКА бойында орналасан.
Ккірекаралы. Базель жіктемесі бойынша блімдері, ккірекаралыты азалары, оларды топографиясы. Ккірекаралы Париж номенклатурасы бойынша.
Ккірекаралы МЕДИАСТИНУМ екі кпеап аралыында орналасан мшелер жиынтыы.
Ккірекаралы МЕДИАСТИНУМ алдынан тспен , артынан –омырта жотасыны блігімен, бйірінен – о жне сол ккірекаралы кпеаппен шектелген. Ккірекаралы жаарыдан кеуде торыны жоары апертурасыныа, тменнен ккетке дейін жетеді. азіргі уаатты ккірекаралыты шартты трде жаары жне тменгі бліктерге бледі. Доары ккірекаралы МЕДИАСТИНУМ СУПЕРИУС тс сабын 4-5 кеуде омырталарымен осатын шартты клдене жазытытан жоары орналасады. Жоары ккірекаралыта тимус, о жне сол иыбас веналары, жоары уыс венаны жоары блігі, ола доасы мен одан тарматалан тамырлар , кеірдек, ешті жоары блігі , кеуде ттігіні сйкес блігі , о жне сол симпатикалы сабау, ккеттік нерв орналасан.
Шартты горизонтальды жазытытан тмен тменгі ккірекаралы МЕДИАСТИНУМИНФЕРИУС орналасады. Ол3 ке блінеді: Алдыы , ортаы, арты.:
--------Алдыы МЕДИАСТИНУМ АНТЕРИУС алдынан тс сабы мен артынан жрекапты алдыы абырасыны аралыында орналасып, рамында ішкі кеуде тарматары , тс мындаы , алдыы ккірекаралыты жне жрекапалды лимфа тйіндері орналасады.
-------Ортаы Ккірекаралыта МЕДИАСТИНУМ МЕДИУМ ішінде жрек жне ірі ан тамырларды жрекап ішкі блімдері орналасан жрекап , басты бронхылар, кпе артериясы мен венасы, ккеттік нерв пен осарланып жретін ккетжрекапты тамырлар, тменгі кеірдек- бронхты жне латеральді жрекапты лимфа тйіндері болады.
-------Арты ккірекаралы МЕДИАСТИНУМ ПОСТЕРИУС алдынан жрекапты абырасымен жне артынан омыртамен шектелген . Арты ккірекаралыты мшелеріне тмендеген оланы кеуделік блігі, сыар жне жартылай сыар веналар, о жне сол симпатикалы сабуды , ішкі мшелік нервтерді , кезбе нервтін, ешті, кеуде ттігіні сйкес блімдері , арты ккірекаралы жне омырта алдындаы лимфа тйіндері жатады.
Клиникалы практикада Базель номенклатурасыбойынша ккірекаралы алдыы кк МЕДИАСТИНУМ АНТЕРИОР жне тменгі кк МЕДИАСТИНУМ ПОСТЕРИОР блінеді.
------Алдыы кк-ажрекжне жрекабы ПЕРИКАРДИУМ , жрекке кіретін жіне шыатын ірі артериялар мен вена антамырлары, тимус , ккет нерві ПРЕНИКУМ, ккет-жрекап антамырлары жне жоары ккеттік , ккірекаралы лимфа тйіндері орналасан.
-----Арты кк-та, еш, кеуде оласы, кеуде ттігі, ДУКТУС ТОРаЦИКУС , сыар жне жартылай сыар веналар ВВ.АЗУГОЗ ЕТ ХЕМИАЗУГОЗ кезбе нерв Н.ВАГУС, о жне сол симпатикалы сабау, ТРУНЦИСИМПАТИЦИ ДЕКСТЕР ЕТ СИНИСТЕР жне артты кк , алдыы омырталы лимфа тйіндері орналасан.