ВНЖ, оны жіктелуі жне блімдеріне жалпы сипаттама.
ВНЖ –ызметі бізді санамыза баынбайды.Ол жлына, мишыа, гипоталамуста, соы миды жоары блімі- ми ыртысына туелді.
Жіктелуі:
ВНЖ – орталы жне перефиялы блімдерге блінеді:
Орталы бліміне:
1.ми баансында орналасатын 3,7,9,10 жп ми нервтеріні парасимпатикалы ядролары.
2. Жлынны 8- мойын, барлы кеуде жне екі жоары бел сигменттеріні бйір аралы баанасында орналасатын вегетативтік ядро.
3. Жлынны ш сегізгз сегменттеріні ср затында орналасатын сегізкз парасимпатикалы ядролары.
Перифериялы бліміне:
- Жлын мен мидан шыатын вегетативтік нервтер, тарматар, талшытар.
- Вегетативтік рімдер, тйіндері.
- Симпатикалы сабау жне оны тйіндері, днекер тарматары.
- Вегетативтік нерв жйесіні парасимпатикалы блігі- соы тйіндері.
ызмет ерекшеліктеріне байланысты: симпатикалы жне парасимпатикалы болып блінеді.
Симпатикалы блігіні негізгі ызметі трофикалы болып табылады.Ол тотыу рдістерін, оректік заттарды жмслуын, тыныс алуды,жрек ызметін, блшыеттерге оттегіні келуін кшейтеді.
Симпатикалы блігіне:
1. Жлынны 8- мойын, 2- бел сигменттеріні бйіраралы баанасындаы вегетативтік ядро.
2. О жне сол симпатикалы сабау .
3. Днекер тарматар.
4. Омырта баананы алдында жне ірі тамырларды маында орналасатын вегетативтік рімдер тйіндері.
5. Осы рімдермен азалара баытталатын нервтер.
6. Тамыр маындаы жне азалы рімдер.
7. Сомалы нервтерді рамында азалар мен тіндерге баратын симпатикалы талшытар жатады.
Парасимпатикалы блігіні ызметі оранышты: жары кшейгенде кз арашыын тарылтады, жрек ызметін тежейді, уысты азларды босатып тазартады. Парасимпатикалы н.ж. орталы жне перефиялы болып блінеді.
Парасимпатикалы блігіні орталы блігіне: ми мен жлынны р трлі блімінде жататын жасушалар жиынтыы жатады.Бл блік бассйектік блікке, милы блікке жне сегізкз блігіне блінеді.
Парасимпатикалы блігіні перефиялы блігіне :
Перефиялы тйіндерге ми нервтері мен сегізкз нервтері рамында болатын талшытардан жне сырты тйіндері кіреді. Бл блік 3,7,9, жне 10 ми нервтері жне 2,3,4,5 сегізкз нервтеріні сабаулары ішінде теді.
221-222.Вегетативтік нерв жйесіні парасимпатикалы блімі,краниалды жне сокралд блімдеріне сипаттама.
ПНЖ-інде симпатикалы нерв жйесі сиаты орталы,милы блігін жне перифириялы блігін ажыратады.
Оратлы блік ми мен жлынны ртрлі блімінде жататын жасушалар жиынтыын крсетеді.Орталы блік бассйекті блікке pars cranialis жне сегіз кз блігіне,pars sacralis блінеді.
Перифериялы блігі:а.перифериялы тйіндерге ми нервтері мен сегіз кз нервтері рамында баратын талшытардан жне Б.азалара маында орналасатын абыра-сырты тйіндер,ganglia extramuralia, немесе азалар абырасына енетін абыраішкі тйіндер ,ganglia intramuralia , кіретін перифериялы тйіндерден трады.
Перифериялы блік ІІІ, ІІ,ІХ жне Х жп ми нервтері жне І,ІІ,ІІІ,І, сегізкз сабаулары ішінде теді.
Перифериялы экстармуралды тйіндерге: кірпікті тйін ,ganglion ciliare, анат –тадай тйін ,ganglion pterygopalatinum ,ла тйін ,ganglion oticum, тменгі жасйек асты тйін бронхты жне жректік азасырты рімі тйіндері,рса рімі тйіндері жне рса уысы азаларыны онымен байланыстаы рімдеріні тйіндері (бйрек,бйрексті безі,бауыр,йыбез,асазан,шажырай,аналы без,аталы безола ,ккбауыр) ,рсаасты рімі(жамбас тйіндері ,ganglia pelvic ) тйіндері жне кіші жамбас астауы азаларыны онымен байланыстаы тйіндері кіреді.
Перифериялы интрамуралды тйіндерге ішкі азаларды абырасында жататын кптеген нерв жасушаларыны жиынтыын кіргізеді.
Парасимпатикалы нерв жйесіні бассйек жне сегізкз бліктері орталыында жататын жасушалар талшытарын тйіналды,преганглионарлы ,перифериялы экстра жне интрамуралды тйіндерде жататын жасушалар талшытары тйінарты,постганглионарлы талшытар д.а.