Жаа заманны леуметтану ілімі .

(Т.Джефферсон, Ш.Л.Монтескье, Дж.Локк, Т.Гоббс, Ж.Ж.Руссо).асырларды амтитын дуір. Шартты трде – жаа тарихты басы деп 1640 жылы аылшын буржуазиялы революциясын – капиталистік немесе буржуазиялы атынастарды, индустриалды ркениетті бастауы болан былысты алады. ш асыр брын адамзат ежелгі дниемен оштасып (антика жне орта асырлар), «адам – аламдаы е мінсіз тіршілік иесі, эволюцияны тжі, демек – дниені ожасы» деп сенген жаа рухани пікірді бекіткен философия болды.

5.Англиямен оса, бкілевропалы антисхоластикалы, буржуазиялы философияа серпін берілді. Т. Гоббс философиясы

Негізгі ебектері: Дж.Локк (1632-1704) – Бэкон мен Гоббсты философиялы идеяларын дамытып, Жаа Замандаы аылшын философиясыны эмпиристік жне материалистік дстрін жаластырды.

Негізгі ебегі: «Адамны аыл – ойы туралы тжірибе».

Дж. Локк философиясыны негізгі аидалары:

1.дние материалды;

2.таным негізінде тек ана тжірибе жатады («сезімде болмаан нрсе адам ойында (аылында) болмайды»);

3.адама «туа біткен идеяларды» болуы ммкін емес, себебі идеяларды зі тжірибе арылы пайда болады;

4.сана – р адам з міріндегі тжірибемен толтыратын бос блме (empty cabinet) тжірибе жазылатын «таза атат» (tabula rasa);

5.тжірибе кзі – сырты дние;

6.философия масаты – адамны з рекетінде табыса жетуіне кмектесу;

7.адам идеалы – сабырлы, занды тындайтын жне зады сыйлайтын, адамшершілікті станатын, зін жан-жаты жетілдіріп, з саласында жасы жетістіктерге жеткен джентельмен;

8.мемлекет идеялы – билікті за шыарушы, орындаушы жне федеративті (сырты саяси) болып жіктелген негізде ралан мемлекет.

Мемлекеттегі билік блінісі туралы бірінші айтан Локк болды

«Азамат туралы бастапы негіздеме»

«Левиафан – материя, форма, мемлекеттік, діни жне азаматты билік».

Т. Гоббс (1588-1679) – Бэконны философиялы дстрін жаластырушы шкірті:

1. теологиялы схоластикалы философияа арсы шыты;

2. философия масаты – ылыми-техникалы прогреске жол ашу, адам рекетіні практикалы нтижелеріне ол жеткізу деп тсінді;

3. эмпиризмді жатады. Декартты рационалистік флилософиясын сынады;

4. наыз материалист болды;

5. оам мен мемлекет мселесін маызды философиялы мселе деп санады;

6. мемлекет теориясын жасады;

7. мемлекет пайда болуыны негізінде оамды келісім жатыр деген идеяны алаш сынды.

Гоббсты философиялы зерттеу пні – гносеология жне мемлекет мселесі.

Гоббс адам танымы негізінен сезімдік абылдау арылы теді деп санады. Сезімдік абылдау – сезім мшелеріні (кз, ла, т.б.) оршаан дниеден сигналдарды абылдап, деуі. Ол сипаттарды Т. Гоббс «белгілер» деп атап, былайша жіктейді:

1.Дыбыстар – жануарларды з рекетін немесе ниетін (білдіретін сигналдар (стар «ні», жыртыштарды ырылы, т.б.);

2.Ен салу – атынас барысында адам ойлап тапан белгілер;

3.Табии белгілер – табиат «сигналдары» (найзаай, блт, т.б.);

4.Еркін коммуникативті белгілер – тілдегі сздер;

5.Белгілер рліндегі белгілер – азшылыа ана тсінікті, арнайы шифрланан сз (ылыми тіл, діни тіл, жаргон, т.б.);

6.Белгілерді белгісі – атауларды атауы – универсалиерлер (жалшы ымдар).

Таным дістері ретінде Т. Гоббс индукция мен дедукцияны атар олдануды жатады. Философты масаты адама оны з рекеттерінде практикалы жетістікке жетуге кмектесу боландытан, ал адам оамда, наты мемлекетте тіршілік ететіндіктен оам мен мемлекет мселесі философиядаы басты сратар.Т. Гоббс зіні йгілі кітабы «Левиафанда» оам жне мемлекет теориясын негіздеді. «Левиафан» («быжы») – Кромвельді диктатурасы кезінде 1651 жылы жары крді. Ол теорияны мні мынадай:

1.Адам табиатынан залым;

2.Адам рекеттеріні озаушы кштері – жеке пайда мен зімшілдік, рікімні з ажеттіліктері, аффектілері;

3.Аталан асиеттер рбір адамны зіні барлы нрсеге ылыын сезінуге жетелейді;

4.рбір адамны бріне ылыы басаны мддесін аяасты етуіне, адамдарды бірлескен дрыс імірі мен экономикалы прогреске ммкіндік бермейтін жне жеімпазы болуы ммкін емес «бріні бріне соысына» келді;

5.Аман алу шін адамдар зара «оамды келісім» жасап, «бріні бріне ыын» жне иеленуге мтылысын шектеді;

6.«бріні бріне соысын» болдырмау, шектен шыан зімшілдікті тотату шін оамды мірді жйелеуді оамды механизмі (институты) – мемлекет пайда болды;

7.міндеттерін нтижелі орындау шін мемлекет аса болуы ажет;