Бейньютонды сйыты.

Бейньютонды сйытыты ттырлыы трасыз,ол жылжу жылдамдыына тікелей байланысты. рылыс материалдар технологиясында бндай сйытытара цементтік шлам мен ашпаларды(растворы), бетонды оспаларды, полимерлер ашпасын жне т.б жатызамыз. Межелу кернеуіні жылдамды градиентіне атысты графигі аысты исыы деп аталады.

азіргі аида бойынша бейньютонды сйытытыр 3 топа жіктеледі.

Бірінші топа ттырлы немесе стационарлы бейньютонды сйытытар жатады(олар шін бл функция =(dv/dy) уаыта туелсіз).

Екінші топа бингамды исытаы псевдоилемді жне дилитантты сйытытар кіреді. Бингамды сйытытар озалысы тек ана ₀ жадайда,яни жйедегі рылымды бзу шін орындаланда болады. Бндай озалысты иілмді деп атаймыз. Ал _0-ау шегі деп атаймыз.

Бингам денесіні рылымы межелу кернеуі салдарынан бірден бзылады, бл з алдына бингам денесіні сйы кйіне айналдырады. Егер межелу кернеуін алып тастаса, дене бастапы атты кйіне оралады. Шведов – Бингам тедеуделері:

Ребиндер мен Михайлов ауды е тменгі шегін, оны наыз ау шегі деп атайды.

Псевдоиілімді сйытытыр -ны е кішкентай млшерінен бастап аады. Ол ттырлы мніні исытаы рбір нктеде градиен жылдамдыына байланысты болады.

Оствальд ережесі бойынша:

K жне m траты коэффиценттер, m<1.

К коэффиценті сйытыты консистенциясына байланысты, ттырлы суімен лаяды.

Псевдоиілімді сйытытара полимерлер ашпасы(раствор), целлюлозалар, суспензиялар жатады.

Делитантты сйытытара крахмал суспензиясы, Т/Ж атынасы лкен болатын ртрлі клейлер жатады. Псевдоиілімді сйытытара араанда бл сйытытарды ттырлыы жылдамды градиентіні суімен лаяды. Оларды аыны да Оствальд тедеуімен m>1 кезінде рнектеледі.

Жылжуды затыыны рылыма сері салдарынан сйытытар тиксотропты жне реопектантты болып блінеді. Тиксотропты сйытытарда межелу кернеуі суімен рылымы бзылады, ал аымдылыы лаяды. Кернеуді алып тастаанннан кейін сйытыты рылымы бірте-бірте алпына келеді. Тиксотропты сйытытара мысал ретінде кптеген бояыштарды жатызуа болады. Реопектантты сйытытарда межелу кернеуі суімен аымдылыы тмендейді. Олара коллоидты ашпалар мен бентонитті балшытарды суспензиялары жатады.

шінші топа ттырлы-иілімді жне максвельдік сйытытар жатады. Бл сйытытар кернеуі бар кезінде озалады, ал кернеуді алып тастаса зіні алашы пішінін бірте-бірте алпына келтіреді.

Бингамды сйытытар шін ламинарлы озалыс кезіндегі шыын тедеуі Бэкингам тедеуі деп аталады, ол келесі трде болады:

Оствальд заына баынатын сйытытар шін, ламинарлы озалыс кезіндегі шыын келесі формула арылы табылады:

Бйымдарды алыптандыруды дістерін жіктеу жне жалпы задылытары.Бйымдарды алыптандыру рдісіні негізгі таайындалуы-жартылай фабрикатты керек формада алу.Біра бл жалыз масат емес жартылай фабрикатты керекті тыыздыта жне ааусыз ішкі структурасын алу.рылыс бйымдары келесі дістермен дайындалады:виброландыру,центрифугирлеу,престеу(ра,жартылай ра),пластикалы алыптау жне ю жне вакумдау.алыптауды трін алыпталынатын массаны асиеттеріне жне нім тріне байланысты тадайды.Массаны алыпталуыны асиеттерін илемділік пен консистенция ымдары айындайды.Илемділік-массаны кайтымсыз деформациялара біркелкілігін жоалтпай шыдау абілеті:=/, мндаы -илемділік крсеткіші;- беріктік шегі,-илемді ттырлы.

ГГГГГГГ

Гидромеханикалы рдістер мен аппараттарды жалпы ымдары

Гидромеханика-сйытар мен газдарды жылдамдытарын арастыратын ылым. Гидромеханика задары, тынышты алпы мен тепе-тедік жадайын арастыратын - гидростатика мен сйыты жылдамдытарыны задарын арастыратын-гидродинамикадан тратын гидравлика блімінде арастырады. Гидромеханикалы рдістерді классификациясын баса классификациялы белгілерге баындыруа болады: аындар озалысыны салдарын арайтын задар. Теориялы гидродинамика гидромеханикалы рдісті 2 блімін арастырады.: гидродинамиканы ішкі есептерін арастыратын рдістер (мыс, арынны труба бойымен озалысы); сырты есептерін шешетін рдістер (мыс, ауырлы кшіні серінен шгетін блшектер озалысы). Гидравликаны негізгі задарын орытындылаанда идеалды сйы тсінігін енгізеді. Ол ттыр сйыа араанда сыылмайды, температура згерген сайын тыыздыы згермейді

Гидростатика. Эйлер тепе-тедігіні дифференциалды тедігі мен гидростатиканы негізгі тедігі

Гидростатика – гидромеханиканы сйытытарды тепе-тедігін жне имылсыз тран сйыа батырылан денені сер етуін зерттейтін бір блімі. Гидростатиканы бл тедеуін шешкен кезде — М.Эйлер тедеуі пайдаланыладыСтатиканы негізгі аидасы бойынша, тепе-тедікте тран, берілген клеміне сер ететін кштер проекциясы нольге те. Эйлер тепе тедігіні дифф.тедігі

гидростатиканы негізгі тедігі:

сйыты ірбір нктесінде биіктік пен статикалы арын траты.

Гидростатиканы негізгі тедігі жне оны іс жзінде олдану.

Гидростатика тедеуі — сыылмайтын сйытыты гидростатикалы ысымын анытайтын тедеу, яни:

, мндаы — бастапы гидростатикалы ысым деп аталатын сйытыты бос бетіне тсірілетін ысым; — сйытыты тыыздыы; гидростатикалы ысымы аныталатын нктені орналасу терендігі; — имасыны ауданы бір лшем, биіктігі сйы баананы салмаына те арты ысымъ

Гидростатиканы негізгі тедеуі — сыылмайтын сйытыты гидростатикалы ысымын ( ) анытайтын тедеу, яни:

, мндаы — сйытыты еркін бетіні астында берілген нктені батырылу шамасы ретінде арастырылады. Демек, гидростатиканы негізгі тедеуі сйытыты толы гидростатикалы ысымы лестірім задылыыны математикалы рнегі болып табылады. Сйытыты еркін бетіне атысты тередікте орналасан белгілі кез келген нктедегі толы гидростатикалы ысымны шамасы. Сйытыты еркін бетіне тсірілген сырты ысым мен биіктігі арастырылып отыран нктені орналасу терендігіне ( ) те жне негізіні ауданы бірге те сйы бааны салмаыны ысым осындысына те. Гидростатиканы негізгі тедеуі сйытыты бетіне тсірілетін сырты ысым сйы клеміні барлы жатарына бірдей арындылыпен таралатынын крсетеді. Мны Паскаль заы да растайды