ІІ.Балаларды арапайым математикалы ымдарын алыптастыру жмыстарын йымдастыру.
Жоспар
1.Мектепке дейінгі йымны оу -трбие жмысында математиканы оыту міндеттері.
2.арапайым математикалы ымдарды алыптасытыруда пайдаланатын дістер.
3.Мектеп жасына дейінгі жастаы балаларда арапйым математикалы
тсініктерді алыптастыру ралдары.
4.Математиканы оытуа жне пайдаланатын дидактикалы материалдар, олара ойылатын талаптар.
Математиканы оытуа дайынды жмысы мектепке дейінгі йымны оу -трбие жмысыны барлы жатарымен байланыста, мектеп жасына дейінгі балаларды аыл-ойын, математикалы дамуына баытталан міндеттерді шешуге арналан. Оны ерекше сипаттамасы жалпы дамытушылы баытта, аыл -ойыны, тіліні дамуымен, ойын, трмысты, ебек рекеттерімен байланысты.
Математикаа дайынды жргізуде жне міндеттерін шешуде ескеру ажет:
- баланы жалпы жеке тла ретінде, оны танымды рекетінін, аыл-ой процестерінін жне абілеттерінін дамуын;
- білімді игеру соымен байланысты дадылар мен іскерліктін алыптасуында балаларды жас ерекшелігіне байланысты жадайларын;
- балабаша мен мектеп жмысыны сабатастыын.
Математикалы тсініктерді мегере отырып балалар затарды трлі асиеттері, оларды арасындаы байланыстарды бадарлауда сезім тжірибесін жинатайды, танып білуді діс -тсілдерін мегереді, білім алу мен машытуну кезінде пайда болан дадыларын крсете алады.
арапайым математикалы ымдарды алыптасытыруда оыту мен аыл-ой трбиесіні дістерін олданамыз: практикалы, крнекілік, сойлесу, ойын. діс-тсілдерді тандауда жмысты масат -міндеттері, алыптастырып жатан математикалы тсініктерді мазмны, дидактикалы материалмен амтылуы, наты жадайлар, т.б ескеріледі.
дістер штастырылып пайдаланады. діс -тсілдерді іріктеуде бадарламалы талаптар сер етеді.
Практикалы дістерді олдануды ерекшеліктері:
- трлі практикалы рекеттер орындайды;
- кеінен дидактикалы материалдарды пайдаланады;
- санау, лшеу, есептеу дадылары алыптасып, арапайым формасында ойын жеткізе біледі;
- арапайым математикалы тсініктерін практикалы рекеттерінде, трмыста, ойында, ебекте олдана алады.
Кптеген жаттыулар йымдастырылады, жаттыуларда балалар бірнеше рет практикалы жне аыл-ой рекеттерін айталайды. Жаттыуларды жым болып, жеке формада да орындайды. Жаттыулар орындауда демонстрациялы материал жне з бетімен жмыстанатын лестірмелі материалда олданылады.
жымды тапсырмалар орындау білім берумен атар адаалау формасы да болып келеді. Жаттыулар балаларды жеке ммкіндіктерін ескере отырып, крделілігіне арай дифференциялану керек.
Ойын элементтері барлы топтара егізіледі: кіші жастаыларда - ажайып ст ретінде, ертегілер кейпкерлерінін имылдарын имитациялау; ересектерде – іздену, жауабын тауып алу, жарыс ретінде. Жаттыулар репродуктивті болуы ммкін, олар рекет орындау негізінде теді. Балалар рекеттері трбиешінен лгісі ретінде, тсініктеме, талап, инструкция, ереже (алгоритм), нені алай естеу ажет екенін адааланып сыналады.
Отайлы жаттыулар балалар рекет орындау тсілдерін немесе жартылай здері тадайды.
Оытуда кенінен дидактикалы ойындар пайдаланады. Затты жне ауызша ойындар сабатарда жне сабатан тыс уаытта олданылады. Оларды негізгі масаты білімдендіру, дамытушылы, трбиелік. Дидактикалы ойындарды математикалы білім беруде бадарламаны мазмныны р міндеттерін орындалуы бойынша жіктеліп, іріктелуі ажет.
Дидактикалы ойындар жйелі, крделенуіне жне мазмнына, рылымына арай трлендіріліп баса да йымдастыру формасы, діс -тсілдермен штастырылып отыранда білімдендіру функциясын орындайды.
Ойын оыту жне арапайым математикалы тсініктерді алыптастыру дісі ретінде трлі ойындарды олдануа болады.
Крнекілік жне сйлесу дістері практикалы жне ойын дістерімен штастырылады.
Трбиешіні тсіндіру мен атар крнекіліктерді крсетуі келесі талаптара сай болуы ажет:
- наты, крсетуді «сатылап» блуі;
- рекеттердін тсіндірумен келісімділігі;
- рекет орындау тсілдерін крсетудін натылыы, ысалыы жне сйлеуіні мнерлігі;
- балаларды абылдауын, ойлауын жне тілін белсендіру.
Жеке тапсырмалар орындау бойынша инструкциялар тапсырма орындалмас брын беріледі, кішкентайлар топтарында орындаумен атар жреді, алда орындайтын ркетке тсінік ретінде.
Тсіндіру, нсааулар демонстрациялау кезінде, немесе тапсырма орынду барысында ателіктерді алдын алу, иындытарды жеу шін жргізіледі.
Балалара сратар барлы топтарда олданылады, олар абылдаудай білу, ойлау абілеттерін, баланы тілі белсендіреді.
Трбиеші оятын сратар наты, логикалы жйелі, балаларды жас ерекшелігін оылып жатан материал мазмнына сай, анализ жасауа, салыстыруа, ортындылауа келетін саны кп болумуы тиіс. Ересек жастаы балаларды здері сратар ойластыруа йрету ажет.
адаалау жне баалау пайдаланады балалара тапсырмаларды орындау процесін, рекеттерінін нтижелерін, жауаптарын баылаанда, тсіндіру кезінде, ересекттердін тапсырманы лгі ретінде орындап крсету, ателерін тзеу, кмек крсету уаытында жргізіледі. Баа беруге балаларды пайдаланатын дістері, рекет нтижелері жне тртіптеріде жатады.