Портфолио мазмны жне рылымы
Малім портфолиосын руды негізгі принциптері:
• жйелілік;
• мліметтерді натылыы мен ауымдылыы;
• апаратты объективтілігі;
• крнекілік.
Портфолионы негізгі масаты – малімні ксіби суіні мониторингіні, ксіптік нтижелеріні, жетістіктеріні талдауын амту;Портфолио малімні з ызметіндегі р трлі – оыту, трбиелеу, шыармашылы, з білімін ктерудегі нтижелерін жинатауына кмек береді.Портфолио:
• Малімні біліктілік категориясын ктеруіне, бекітуіне жне оу жылыны орытындысы бойынша марапатталуыны;
• Педагогты ксіби шеберлігіні суі туралы апаратты кзі болып табылады.Малім портфолиосы файлдары бар арнайы папкада жасаталады. Портфолиоа салынан р материалда кнні жады, яни (уаыт) крсетіліп отыруы тиіс. Портфолио рамы дістемелік бірлестік жетекшісіні немесе малімні зіні алдына ойан міндеттері негізінде жасалады.Портфолионы электронды трде де жасауа болады. Электронды трі жаттарды сканерлеген осымша электронды кестелер, педагог пен оушы жмысыны электронды файлдары (жобалар, саба трлері жне т.б.) трде жасалынады.
Портфолио педагогты сол білім мекемесінде жмыс атаран уаытындаы директорды орынбасарларыны атысуымен жне з кшімен жасаталады. Малім з портфолиосын жым алдында таныстыруына болады, бл бір жаынан ксіптік ызметіні орытындысымен блісу болса, рі жас мамандар шін лгі бола алады.Портфолионы педагогты жеке жаттарыны крінісі ретінде де абылдауа болады. Педагог баса білім мекемесіне жмыс ауыстыран жадайда жинатаан портфолиосы осымша материал немесе нсаулы (нсау хат) ретінде олданыла береді. Директорды оу- трбие ісі жніндегі орынбасары зіні функциональды міндеттеріне:
• педагогтарды портфолиомен жмыс жасау технологияларымен (материал тадау, оларды жйелеу, жеке жетістіктерін кпшілік алдында айтуа дайындау) оытуды;
• педагога жан-жаты кмек крсетуге; (дайындаан материалдарын жне жмысыны жетістіктерін талдау, марапаттау);
• малім портфолиосындаы материалдарды мазмндылыы туралы жымды апараттандыруа (малімні ксіби дамуыны дегейі туралы);тиісті
Портфолио дісін енгізу р малімні жеке траекториялы ксіби дамуыны мониторингін танытуа, ызметіні нтижесін толы крсетуге, баалы тжірибесін таратуа, ксіби шеберлігіні суіне жне педагог ебегіні ктерілуіне кмек береді.Педагогты аттестаттау портфолиосын ру бойынша жаднама:
«ЖАТТАР» ПОРТФОЛИОСЫ:
рылымы:
1 блім. Педагог туралы жалпы млімет.
2 блім. Педагогты ксіби жетістігіні нтижесі.
1 блім. Педагог туралы жалпы млімет.
Сырты беті:
- фото (5х6),
- резюме
-жеке тлжатыны кшірмесі нотариуспен куланан
- диплом кшірмесі нотариуспен куланан
- соы жмыс істейтін орнынан анытама
- ебек кітапшасы нотариуспен куаланан
- аттестаттау параы (Ережені 8 - осымшасына сйкес формасы бойынша)
-брын алан санатыны бйрыыны кшірмесі;
- брын берілген біліктілік санаты туралы кулігіні кшірмесі;
- мамандыы бойынша біліктілікті арттыру курсынан ткендігі туралы жаттарыны кшірмесі соы 5 жылдаы
- осымша пн бойынша курстан ткен жаттарыны кшірмесі соы 5 жылдаы
- тініші (Ережені 1-осымшасына сйкес трі бойынша)
Барлы жаттарды кшірмесі білім мекемесі басшысыны олы, мрімен расталады.
2 блім. Педагогты ксіби жетістіктеріні нтижесі жне оушыларыны білім жетістіктері:
Педагогты ксіби суі мен ксіби ызметіні орытындысы бойынша бекітілген, сертификатталан жаттары (соы 5 жыл ішінде):
- кімет наградалары кулігіні кшірмесі;
- дипломдар мен грамоталарды кшірмесі;
- алыс хаттарыны кшірмесі;
- сертификаттары мен куліктеріні кшірмесі;
Оушыларыны жетістіктері (соы 5 жыл ішінде)
- дипломдар мен грамоталарды кшірмесі;
- алыс хаттарыны кшірмесі;
- cертификаттары мен куліктеріні кшірмесі;
-ылыми жмыстарыны ,маалаларыны т.б. кшірмелері
«ПЕДАГОГИКАЛЫ ШЫАРМАШЫЛЫ» ПОРТФОЛИОСЫ
рылымы:
1 блім. Педагогикалы іс-тжірибесі туралы жаттары.
2 блім. Педагогты ылыми-дістемелік ызметі.
3 блім. Ксіби ызметіні нтижесін сарапты баалау.
«Педагогты шыармашылы» портфолиосыны мазмны
1 блім. Педагогикалы іс-тжірибесі туралы жаттары:
- з пні бойынша малімні оу-дістемелік ралы ( авторлы бадарлама, дидактикалы материалдар жинаы, дістемелік нсаулы, жмыс дптері т.б.)ауданда, облыста таратылан
- пн бойынша баспаззге шыан маалалары, саба лгілері
2 блім. Педагогты ылыми-дістемелік ызметі:
- Педагогикалы оулара, дгелек стелдерге, ылыми-тжірибелік конференциялара, семинарлара, шыармашылы конкурстара атысандыын длелдейтін материалдары, баяндамалары
- баралы апарат ралдарында, аымдаы баспасздерде жарияланан ылыми-дістемелік материалдары;
- тжірибелік ызметтерге атысандыы туралы бйрыты кшірмесі;
- оу-дістемелік кешендерді, оу бадарламасыны сараптама жмыстарына атысандыы анытамалар;
3 блім. Ксіби ызметіні нтижесін сарапты баалау:
- Педагогикалы ызметін жне оны нтижелеріні трлерін, олданан педагогикалы технологияларын, баалау ралдарын талдау;
Кері байланыс жмысыны материалдары
- білім беру йымы кімшілігі растаан оушыларды соы ш жыл ішіндегі оу жетістіктеріні талдауы:
- сынып журналы негізінде жасалынан пніні орташа талдау крсеткіші;
- соы 5 жыл клемінде пн бойынша жоары оу орнына (ЖОО) тскен оушыларды пайызы, грант бойынша ; оытатын пні бойынша сабатан тыс ызметіндегі нтижелеріні мониторингі. (5жыл клемінде)
- Халыаралы, республикалы, алалы, ауданды, олимпиадаларды, конкурстарды, жарыстарды, конференцияларды, фестивальдарды жеімпаздары мен жлдегерлеріні пайызды крсеткіші.
Портфолио блімдері:
1. Басылымдар (таблица трінде)
№,маала атауы, басылым атауы, кні, № жылы
2. Педагогты ылыми-дістемелік ызметі (таблица трінде)
№ жмыс атауы, оу-дістемелік ралдарыны трлері ( авторлы бадарлама, дидактикалы материалдарды жинаы, дістемелік нсаулы, жмыс дптері т.б.
3. Педагогикалы іс-тжірибелерді жинатау, тарату ( шебер - сыныптар, семинарлар, байаулар, конференциялар, дгелек стелдер, крмелер)(таблица трінде)
№ шаралар -ауданды,облысты, республикалы, халыаралы
4. Сыныптан тыс ызметіні пн бойынша орытындысы (марапаттары, грамоталары, дипломдары, куліктері) (таблица трінде) № пн -шаралар -нтиже -длелдейтін жаттар кні
5. Оушыларды оу жетістігіні динамикасы (соы 3 жыл) (таблица трінде
6. Кері байланыс нтижелері (сауалнамалар, пікірлер)
Малім портфолиосы – малімні барлы жмыстарын бір жйеге біріктіретін, оны ксіби ызметіні р трлі салаларын байланыстыратын жмыстарыны жиынтыы
Малім портфолиосы – малімні жмыс папкасы ана емес, алдын ала жоспарланан жетістіктеріні зіндік іріктеулері.
Малім портфолиосыны артышылытары:
- р трлі жмыс баыттарын амтитындыы;
- Жйелеу жне толытырулар енгізу ммкіндігі;
- Жекелеген жне жйелі згерістер енгізу жадайы;
- зара апарат жне тжірибе алмасу ммкіндігі.
- Портфолио жасатауды шыармашылы сипаты.
- зі жне згелер шін тиімділігі мен пайдалылыы.
- Жасатаудаы дербестік пен белсенділікті жоарылыы
Таырып 14. Педагогты гуманистік станымы оушыларды зін зі тануы мен дамуыны табысты педагогикалы олдауы негізінде
Масаты:Педаготы гуманистік позициясы-оушыны зін-зі дамыту жне зін-зі тануда табысты педагогикалы олдауды жзеге асыру негізі.
1. Педаготы гуманистік позициясы-оушыны зін-зі дамыту жне зін-зі тануда табысты педагогикалы олдауды жзеге асыру негізі
2. Педагогикалы ызметті гуманистикалы табиатыны тарихи алышарттары
3. Педагог жне оушыларды субъект-субъектік атынасы
Кілттік сздер: мен бейнесі, зіндік сана
Педаготы гуманистік позициясы-оушыны зін-зі дамыту жне зін-зі тануда табысты педагогикалы олдауды жзеге асыру негізі
Жеткіншектерді жаа психологиялы ммкіндіктерін алыптастыруа баыттау, баланы психикалы дамуы, оны ілгері рбіту, масата бадарлай йымдастыру, трбиелеуді басару жне зін-зі трбиелеу рдісін йымдастыруа ке рісті жадай туызады. Сондытан бізді зерттеуімізде оушыларды зін-зі трбиелеу мселесіні теориялы-діснамалы негіздері зейін асиеттерін дамыта отырып арастырылан. Бл мселелер Л. С. Выготскийді адам тласыны жалпы дамуында «интеллект жне аффект» байланыс идеялары арылы зерттелді.азіргі кезде білім беру жйесіндегі психологиялы-педагогикалы рдісте оушыны зін-зі трбиелеу мселесі ерекше маызды. Бл зерттеу, зін-зі трбиелеу мселесіні теориялы-діснамалы жне эксперименталды дістемелік ммкіндіктерін арастыруа бадарланан.Жмысты негізгі мазмнын тланы зін-зі трбиелеу рдісін зейінні асиеттерін зерттеу жне оларды негізінде психологиялы кмекті йымдастыру райды.зін-зі трбиелеу механизмдері жас ерекшелігін ескере, ойылан міндеттерге сйкес реттей білу психологиялы-педагогикалы зерттеулерді жйелі атынас баытымен жргізуді талап етеді.Зерттеудін зектілігі. Педагогикалы психологияда азіргі кездегі негізгі аымдарды, жаа тжырымдамаларды негіздей отырып, жеткіншектерді зін-зі трбиелеу рдісін белсендендіріп, негелілік асиеттерін алыптастыру білім беру жйесіні зекті мселелеріні бірі.Бгінгі леуметтік-психологиялы жадайлар, білім беру жйесінде тланы зін-зі трбиелеуіне психологтарды, педагогтарды жне физиологтарды ерекше назар аударуларын ажет етеді.Тланы негелілік - еріктік рісін, адамгершілік санасын, тсініктерін, ымын, принциптерін, сенімдерін, ылыыны адами негіздерін, басалара зіні эмпатияларын, леуметке деген атынасын крсететін мінез-лы сапалары мен деттерін дамытудаы психологиялы механизмдерді аша отырып, балалы шаты трлі кезедеріндегі трбиелеу рдісін йымдастыруды шарттары мен ерекшелігіні жалпы задылытарын арастыру жмысымызды зектілігіне длел.
азіргі психологиялы-педагогикалы рдісті арнайы толыыра міндеттерін бейнелейтін былыстарды ішінде зін-зі трбиелеу, сіресе психикалы рекеттерді (зейінні асиеттерін арнайы дамыту жолдарымен),маызды мселені бірі деуге болады. Бл баытта мдени ндылыты, психологиялы-педагогикалы жне жалпы ылыми категорияларыны леуметтік мір аумаында дстрлі жне жаашыл байланыстары ерекше алыптасуда.скеле рпаты дамытуда соы жылдары зін-зі трбиелеу мселесі жалпы трбиені зекті саласы ретінде р трлі ылыми зерттеулерді объектісіне айналуда.Тланы масатты трде алыптастырудаы айын задылытарды табу, оушыларды зін-зі трбиелеуін ылыми негізде ру, сонымен бірге психологиялы теорияны даму ммкіндіктерін ескеру бгінгі кнні талабына сйкес жалпы трбие рдісін амтамасыз етеді.Тла дамуыны леуметті трде йымдастырылатын оыту шарттарына байланысты аыл-ой сияты саласын дамытуда психикалы рекеттерді шешуші міндеттері, оны ішінде зейінні рлі жетекші екені кптеген психологиялы зерттеулерден Л. С. Выготский, Н. Ф. Добрынин, И. В. Страхов, Ж. Ы. Намазбаева жане т.б. ебектерінен белгілі.Адамны саналы белсенді іс-рекеті - оны тлалыыны психологиялы згешеліктерін дамытуды негізі. алыптасан жеке адам зіні кзарасы, ымы, негелілік талаптары, баалауымен, саналы ойан масатымен, зіні ылыын, іс-рекетін басара білуімен сипатталады.зін-зі трбиелеудегі зіндік сананы теориялары Л. С. Выготский, В.В. Столин, ИС. Кон, В.С. Мерлин, И.И. Чеснокова, М.И. Лисина, Ч. Кули, Дж.Г.Мид ебектерінде жан-жаты арастырылып талданан, ал педагогикалы психология саласында зін-зі трбиелеу мселесін зерттегендер: В. И. Селиванов, Н.С. Ликин, А.Г. Ковалев, Ю.М. Орлов т. б.Жмыста Б.Г. Ананьевті, С.Л. Рубинштейнні тланы дамытуда кешенді атынас жйелері, жне Н.Ф. Добрынин, П.Я. Гальперинні зейінге байланысты зерттеулеріні эксперименталды блімдері, Ж.Ы.Намазбаеваны тланы кешенді жйемен дамыту теориясы басшылыа алынды.Сонымен бірге зейіні р трлі аспектерін профессор Ж.Ы.Намазбаеваны жетекшілігімен азастанды психологгар О.С.Сангилбаев, Ш.С. Сатиева, И.В. Андреев, С.В. Тихомирова зерттеген.
Зерттеу масаты: Оушыларды зін-зі трбиелеу рдісін зейін асиеттерін дамыту арылы ылыми-теориялы жолмен дделдеу.
Зерттеу міндеттері:
- зерттеу мселесі бойынша философиялы, психологиялы, ебектерді теориялы талдау;
- зіндік сананы жне зін-зі трбиелеуді теориясын зерттеп ашу;
- зін-зі трбиелеу рдісін жне тсілдерін теориялы талдау;
- зейін теориялары жне зейінні трлері мен асиеттеріні мазмнын сипаттау;
-тланы талаптану дегейіні контексінде зейінні асиеттерін эксперименталды зерттеп, соларды негізінде оушылара, ата-аналара, педагогтара зін-зі трбиелеу рдісін зейіндеріні асиеттерін дамыту арылы психологиялы кмек крсетуге нса-кеестер ру.
Зерттеу нысаны: тланы зін-зі трбиелеу рдісі.
Зетттеу пні: талаптану дегейі мен оушылар зейінін зін-зі трбиелеу рдісіні контексінде зерттеу жатады.
Зерттеуді ылыми болжамдары: зіндік сананы теориялы талдау зін-зі трбиелеуді теориялы-діснамалы негізін райды. Мндай болжам келесі жеке болжамдармен бекітіледі:
- зін-зі трбиелеу рдісі тлалы дамуды кешенді йымдастыру
арылы масата бадарлайды;
- зейінні клемін, шоырлануын жне тратылыын арнайы дамыту, тланы зін-зі трбиелеу рдісін тиімді етеді.
орауа сынылатын ылыми аидалар:
1.зіндік сананы теориялы мазмны мен рылымы зін-зі трбиелеудегі теориялы-діснамалы баытты анытаушы ретінде, яни, зіндік сана ттас субъектіге тн жне з іс-рекетін айналадаылармен атынасын йымдастырудаы ызметі.
2.«Мен-тжырымдамасы» немесе «Мен-бейнесі» зіндік сананы нтижелі жемісі. зіндік сананы дамытатын озаушы кштерді индивидті шынайы здігінше рекеттене, айналадаылармен ара-атынасын згерте алады.
3.зіндік сана – мдени феномен ретінде з ылытарыны тратылыын сатауа жне индивидті игерген леуметтік ндылытара зейінділікпен жауапкершілік сезімін басынан кешіруге ммкіндік береді.
4.Жеткіншекті атынас іс-рекетінде зіндік сана алыптасып, негізгі
жаа рылым — леуметтік. сананы ішке аударылуына ммкіндік туады.
Сондытан, зін «мен» ретінде ынуы, тланы зіндік санасыны дамуы, з
бетінше шынайы іс-рекетті субъектісі ретінде, су рдісінде орын алады.
5.зін-зі трбиелеу крделі реалды рдіс жне бл былысты зерттеу, оны туіні объективті задылытарына негізделген. зін-зі трбиелеу рдісі наты логикалы рылыммен сипаталады.
6.Тланы зін-зі трбиелеу рдісінде зейін механизмдерін зерттеуді практикалы маыздылыы ерекше.
7.Жеткіншектерді зейін асиеттерін: шоырлануын, тратылыын жне іскерлігі мен іс-рекеттеріні дегейін анытау, олар оу-трбие жмысына, зін-зі трбиелеуіне наты кеестер беруге ммкіндік туызады.
Зерттеуді ылыми жаалыы зіндік сананы теориялы мазмны мен зін-зі трбиелеу тсілдеріні байланысы жне талаптану дегейін, зін-зі баалауды анытау арылы наты зейін касиеттеріні дегейлері зерттелді. зін-зі трбиелеу мен зейін асиеттеріні теориялы негіздері жне эксперименталды зерттеулерді ммкіндіктері арастырылды. Соларды негізінде оушылара, ата-аналара жне педагог-психологтара нсау кеестер сынылды.Жетекші идея зін-зі трбиелеу тланы зіндік санасымен жне зейінні асиеттерімен тыыз байланысты. зіндік сананы нтижелігі трбиелеу рдісінде талаптану дегейі мен зін-зі баалауды ескеріп, оу-трбие шараларын арнайы йымдастыруа туелді.Зерттеуді теориялы-діснамалы негізіне Л.С. Выготскийді (мдени-тарихи теориясы), А.Г. Спиркинні (сана жне зіндік сана тжырымы), Ч. Кулиді, Дж.Г. Мидті, Д. Бемдерді (зіндік сана жне оны алыптастыру туралы теориялары), В.И. Селиванованы, А.Г. Ковалевті, Л. И.Рувинскийлерді (зін-зі трбиелеу туралы теориялары), Б.П.Ананьевті, С.Л. Рубинштейнні жне Ж.Ы Намазбаеваны (тланы дамытуда кешенді атынас жйелері), Н.Ф. Добрынинні (зейінді эксперименталды зерттеулері) басшылыа алынды.
Зерттеуді теориялы жне практикалы маыздылыы:
-зіндік сана мен зін-зі трбиелеу мселесіні теориялы-діснамалы мазмны ашылды;
-зін-зі трбиелеуде зейін асиеттерін дамытуды практикалы
ммкіндіктері талданды;
- зейін асиеттеріні зін-зі трбиелеуде алатын орны мен дамытуа ажет ерекшеліктерін дрыс бадарлауа ммкіндік туызатыны длелденді;
- зерттеу масатына байланысты дістер мен дістемелерді практикалы іске асыру жолдары жйеге енгізілді;
-зін-зі трбиелеуде олданылатын психологиялы ммкіндіктероушыа, ата-аналара жне педагогтара, нсау-кеес трінде растырылып сынылды.Зерттеуде олданылатын дістер мен дістемелер: Шварцландерді «Талаптану дегейін анытау», Будассиді «зін-зі баалау» дістемелері;
-Мюнстерберг-Дворяшина жне Бурдонны «Корректуралы сына»
эксперименталды дістемелері;
-практикалы зерттеуде алынан мліметтерді статистикалы деуде 2-критериіні дегейін анытайтын діс;
-гімелесу дісін кейбір мселелі жадайларды толытыруда олдану.
Диссертацияны рылымы мен клемі. Диссертациялы жмыс кіріспеден, екі блімнен, кестелерден (диаграммалар мен гистограммалардан), суреттерден, дебиеттер тізімінен жне осымшалардан трады.