Абата сер етуді дістері (Газ айдау арылы ысымды стау) талдап сипатта.

Мнайды ндіру, сйыты ндіру. Мнай шоырына сер ету техникасы мен технологиясы.Мнай шоырына сер ету дістеріні олданылу ауымы те ке. Мнайды 85 % -а жуыы сер ету дістеріне шыраан абаттардан алынады. Сол дістерді ішінде негізгілерді біреуі – (абат ысымын стау ) шін абата су айдау болып табылады. абата сер ету дістеріні келесідегідей трлері бар: А. (абат ысымын ста.у ) шін абата су айдау, оан жатады: 1. Нса сыртына су айдау. 2. Нса маына су айдау. 3. Нсаішілік су айдау. Нсаішілік су айдауды з ішінде мынадай трлерге блуге болады: а) шоырды айдау ыларыны сызыты жне шеберлі атарларымен блу; б) су айдауды блокты жйесі; в) ошаты су айдау; г) тадамалы су айдау; д) ауданды су айдау. Б. Газ айдау арылы ысымды стау: 1. Ауа айдау. 2. ра ауа айдау. 3. Байытылан газ айдау. 4. Параметрлер критикалы параметрлерге жаын болан кездегі айдау. В. абата жылулы сер ету: 1. абата ысты су айдау. 2. абата ысытылан бу айдау. 3. абатта жылжымалы жану аймаын ру. абатты тп аймаын жылулы деу. абата сер етуді аз олданыстаы, біра жоарыда аталып ткен дістермен байланысты таы да баса трлері бар. Ол дістерге абата ртрлі затттарды, мысалы абаттан ра газбен жне сумен айдалынып шыатын еріткіштерді айдау; абаттан сумен айдалып шыатын карбондалан су айдау; кмірышыл газы; абат мнайы мен ыыстырушы агенттермен араласатын мицеллярлы ерітінділерді; арнайы газогенератор рылыларындаы айдау ысымымен мнайды жау арылы пайда болатын газогенератор газды айдау. Бл дістерді кбісіні негізгі масаты абат ысымын стау емес, мнайбергіштік коэффициентін абат ысымын стап тру арылы жоарылату болып табылады. Зерттеулер крсеткендей, айдау кезінде еріткіштер клемі жинау мен айдау сызытарыны арасындаы абатты клеміні 5-15% рау керек. Газ айдау шін жоары ысымды уатты компрессорлы рылылар керек, ал бл рылылар су айдауа араанда бірлік мнай ндіру шін кп энергия шыынына шыратады. Перспективалы діс- абата карбондалан су мен СО₂ айдау дісін іске асыру шін кмірышыл газыны те кп млшері керек, ал бл кмірышыл газын ажетті клемде алу да лкен техникалы иыншылытара келіп соады жне бл шін арнайы капиталды салымдар ажет.

20. Геолого-техникалы шаралар(ГТШ) пайдалануы мен сипатын тсіндір.Игеру жобасы кен орынды 70 % брылааннан кейін жасалады. Игеру алдындаы жоба игеруді соы 4-кезеіне кшкеннен кейін жасалады. 1. Сынамалы пайдалану жобасы 3 жыл мерзіміне жасалады. Бл кезекте пайдалануа ы элементтері орналасатын бір немесе бірнеше сынамалы біріншікезекті айматар тадалады. Негізгі масат- абатты ндіру ммкіншіліктерін анытау, яни сынамалы пайдалану кезінде ыларды андай шыыммен жмыс істейтінін кру. 2. Технологиялы схемада С₁+С₂ категориясыны орларын бекітілген МК (мнай ндіру коэффициенті), ГК (газ ндіру коэффициенті) ол жеткізу арылы толы брылау нсалары арастырылады. 3. Жобада бекітілген МК, ГК ол жеткізуге ммкіндік беретін геолого-технологиялы шаралар (ГТШ) нсалары арастырылады . Алдымен игеру кезінде кездесетін иыншылытарды, сонымен атар иыншылытарды себебін анытап, крсету керек. иыншылы туызушы факторлар есепке алынады. андай иыншылытар болуы ммкін (10.2 кесте): 1. Аз німді коллекторлар, 2. АШПШ (Асфальтті-шайырлы-парафинді шгінділер), 3. Гидрат тзілуі, 4. Мнай мен газ орларын ніруді біртексіздігі жне т.б.. иындатушы факторлар: ке сулы-мнайлы зона (ылар тез сулануа шырайды), жоары газ факторы (мнайды газсыздандыру кезінде 100 м³/т жоары), жоары парафинді мнай (бырларда АШПШ тзілуі), газда H₂S, CO₂ (рылыны коррозияа шыратады, газды олдануды шектейді) болуы. Соан арамастан ГТШ мселелерді немесе кен орынды игеру кезінде туатын иындытарды шешуге баытталан.

Егер іс-шара ндірістік тиімді болса, оларды кейін олдануа сыныс беріледі. Сонымен атар баса ГТШ-мен толытыру ажет. Мысалы, екінші ыны ашу, ЖО, СЖ жне т.б. сынылан іс-шараны ндірістік тиімділігін негіздеу керек, баса кенорындарыны дл мліметтері немесе лшемдік модельдік есептеуі бойынша, іс-шара ндіруді тратандыруа жне німділікті арттыруа жетуге абілетті болуы тиіс. ГТШ-ті ымаларды 1-2 жылына белгілейді, кейін млшеріне арай. Сонымен атар есептеу кезеінде мнайды шыару коэффициентіні маыздылыына бекітілгеннен кем емес нсада жету керек.