азастанРеспубликасыны Парламенті.

Азастан Республикасыны Президенті.

азастан Республикасыны Президенті — азастан Республикасыны мемлекеттік басшысы жне республиканы атарушы кімет билігіні бірттас жйесін басарушысы, мемлекетті ішкі жне сырты саясатыны негізгі баыттарын айындайтын, ел ішінде жне халыаралы атынастарда азастан атынан кілдік ететін е жоары лауазымды тла; сондай-а республика азаматтарыны ыы мен бостандытарыны, Конституциясы мен задарыны саталуына кепіл болады; Р арулы Кштеріні Жоары Бас олбасшысы болып табылады.

Азаматтылыты тотатылуы

азастан Республикасыны азаматтыына абылдауды дстрлі де жеілдетілген тртібі кезінде абылдауа арсылы білдіру негізі олданылады. Азаматтыа абылдау туралы тініш, егер адам:

адамзата, азастан Республикасыны егемендігі мен туелсіздігіне арсы ылмыс жасаса;

азастан Республикасы аумаыны бірлігі мен ттастыын бзуа шаырса;

мемлекеггік туелсіздікке, халыты денсаулыына нсан келтіретін заа арсы ызметті жзеге асырса;

мемлекетаралы, лтаралы жне діни шпенділікті ттатса, мемлекеттік тілді ызметіне арсы рекет етсе; террорлы рекеті шін сотталан болса; сотпен аса ауіпті ылмыскер деп танылса; баса мемлекетті азаматы болса абылданбайды. азастан Республикасыны Конституциясы бойынша баса мемлекетті азаматы Республика азаматы болып танылмайды, яни, ос азаматты танылмайды.

 

Азаматтылыты тотатылуы

азастан Республикасыны азаматтыы Азаматты туралы Занда арастырылан жадайда тотатылады.

Оан азастан Республикасы азаматтыынан шыу жатады. Азаматтытан шыуа Азаматты туралы Занда белгіленген тртіппен берілген тініш негізінде рсат етіледі. Азаматтытан шыу жнінде арыз Ішкі істер министрлігі жне Сырты істер министрлігі арылы Президентті атына беріледі. Жасы 14-ке толмаан бала азастанны азаматтыынан шыуа тініш берген кезде, ата-аналарыны бірі азастанны азаматтыында алатын болса, осы ата-анасыны баланы азастан азаматгыынан шыуына зіні атынасы білдірілген арызы берілуі тиіс.

Замен белгіленген жадайларда азаматтытан шыуа рсат берілмеуі де ммкін. Егер азамат мемлекет алдындаы міндеттемесін немесе азастан аумаында орналасан азаматтарды немесе йымдарды, оамды бірлестіктердін елеулі мдделерімен байланысты мліктік міндеттемелерін орындамаан болса оан азастан Республикасы азаматтыынан шыуа рсат етілмейді. Сондай-а азастан Республикасыны аза- маттыынан шыуа, егер шыу туралы тініш білдірген адам айыпталушы ретінде ылмысты жауаптылыа тартылан болса немесе сот кімімен жазасын теп жатса; егер адамны аза- маттытан шыуы азастан Републикасыны мемлекеттік ауіпсіздік мддесіне айшы келсе де рсат етілмейді.

азастанРеспубликасыны Парламенті.

1995 жылы 30 тамызда республикалы референдумда абылданан азастан Республикасыны Конституциясына сйкес азастан Республикасыны ос палаталы Парламенті за шыару ызметін жзеге асыратын Республиканы е жоары кілді органы болып табылады. азастан Республикасы Парламентіні йымдастырылуы мен ызметі, оны депутаттарыны ыты жадайы Конституциямен, «азастан Республикасыны Парламенті жне оны депутаттарыны мртебесі туралы» Конституциялы замен жне баса да занамалы актілермен айындалады. Парламентті кілеттігі бірінші сессиясы ашылан сттен басталып, жаа сайланан Парламентті бірінші сессиясы жмыса кіріскен кезден аяталады. Парламентті кілеттік мерзімі кезекті сайланымдаы Мжіліс депуттарыны кілеттік мерзімімен айындалады. Парламентті кілеттігі азастан Республикасыны Конституциясында кзделген жадайларда жне тртіппен ана мерзімінен брын тотатылуы ммкін.

 

Парламент траты негізде жмыс істейтін екі Палатадан: Сенаттан жне Мжілістен трады.

 

Сенат р облыстан, республикалы маызы бар аладан жне азастан Республикасыны астанасынан екі адамнан, тиісінше облысты, республикалы маызы бар аланы жне республика астанасыны барлы кілді органдары депутаттарыны бірлескен отырысында сайланатын депутаттардан ралады. Сенатта оамны лтты-мдени жне зге де елеулі мдделеріні білдірілуін амтамасыз ету ажеттілігі ескеріліп, оны он бес депутатын Республика Президенті таайындайды. Сайланан Сенат депутаттарыны жартысы рбір ш жыл сайын айта сайланып отырады. Сенат депутаттарыны кілеттік мерзімі – алты жыл.

Палатаны мемлекеттік тілді еркін мегерген з депутаттарыны арасынан жасырын дауыс беру арылы Палата депутаттары жалпы саныны кпшілік дауысымен сайланан Траа басарады. Сенат Траасыны ызметіне кандидатураны азастан Республикасыны Президенті сынады.

Мжіліс жз жеті депутаттан трады. Мжілісті тосан сегіз депутаты саяси партиялардан партиялы тізімдер бойынша жалпыа бірдей, те жне тте сайлау ыы негізінде жасырын дауыс беру арылы сайланады. Мжілісті тоыз депутатын азастан халы Ассамблеясы сайлайды. Мжіліс депутаттарыны кезекті сайлауы Парламентті жмыс істеп тран сайланымы кілеттігіні мерзімі аяталардан кемінде екі ай брын ткізіледі. Мжіліс депутаттарыны кілеттік мерзімі – бес жыл.

 

Палатаны мемлекеттік тілді еркін мегерген з депутаттарыны арасынан Палата депутаттары жалпы саныны кпшілік даусымен жасырын дауыс беру арылы Мжіліс сайлаан Траа басарады. Мжіліс Траасыны ызметіне кандидатураларды Палатаны депутаттары сынады.