Зіндік жмысты рсімдеуге ойылатын талаптар
зіндік жмысты рсімдеу кезінде мтіндік жаттара ойылатын олданыстаы талаптар мен жалпыа міндетті ережелерді басшылыа алан жн. Оларды негізгілері: курсты жмысты мтіні стандартты бетті тікелей орналасуында сол жатан -30 мм, о жатан-10 мм, жоарыдан-20 жне тменнен-20 мм алдыра отырып бір жаына орналастырылады (210-297 мм). Жмыс компьютерде терілген болуы немесе аны етіп жазылан олжазба трінде тапсырылады.
Егер де бет кестемен (крнекі ралдармен) толы амтылмаан болса, онда оан сонымен атар мтін орналастырылады. Бір ойдан екінші ойа ту кезінде мтін жаа абзацтан басталады, осыан байланысты абзацты орын бес ріптік орына те.
Жмыс блімдері нктемен блінген араб сандарымен нмірленеді: бірінші сан тарау номерін, екіншісі-блімні номерін білдіреді.
Кіріспе, р тарау (блімдерден баса), орытынды, пайдаланылан дебиеттер тізімі, осымшалар жаа беттен басталады.
Тарау, блім, кестелерді сызуа, сзді атаулара жаластыруа болмайды. Тарау атаулары нерлым лкен шрифтермен, ал блімдердікі-деттегідей шрифтермен жазылады.
Тарау атауы мен келесі мтінні ара ашытыы ш интервала, тарау атауы мен алдыы мтінні соы жолы – трт интервала те болуы керек. Тараулар жаа беттен басталады.
Беттер параты о жа тменгі брышына крсетіліп араб сандарымен нмірленеді. Нмірлену титул бетінен бастап соы осымшаа дейін салыну керек.
Кестелер тсіну шін арапайым жне арастырылатын сраты мазмнын дрыс ашуы тиіс. Шаын кестелерде крсеткіштер ышам крінеді.
р кестені алдында ортасында оны таырыпты атауы жазылады, ал одан жоары сол жаына – «Кесте» деген сз жне оны орналасу номері крсетіледі. Сондытан да «№» белгісі ойылмайды. Кесте р тарауды шегінде (блім емес) нктемен блінген араб санымен нмірлейді, біріншісі – тарау нмірін, екіншісі – кесте нмірін крсетеді. Мысалы: Кесте 1.2. (бірінші тарауды екінші кестесі). Сонымен атар жмысты барлы шегінде (осымшаа дейін) басынан аяына дейін нмірлеуге рсат етіледі. Кесте бірінші сілтемеден кейін мтінде немесе келесі бетке орналастырылады. Оларды зіндік жмысты брып арамай оуа болатындай немесе оны саат тілімен брып оуа болатындай орналастырады, бірата керісінше емес. Кестеде лшем бірліктері шін арнайы графа арастыру ажет емес. Оларды жазу немесе графа атауыны соында тірмен бле отырып крсетеді.
Егер де айталанатын графада мтін бір сзден трса, оны тырнашамен ауыстыруа жол беріледі. Егер де айталанатын мтін екі немесе одан да кп сздерден трса, онда бірінші айталананда оны «сондай» сзімен, ал одан рі тырнашамен ауыстырады. Тырнашаны айталанатын сан, белгі, математикалы символдармен бірге оюа болмайды. Егер де кестені андай да бір жолында санды немесе зге де крсеткіштер крсетілмесе, онда оан сызыша (-), ал егер де андай да жол немесе графа толтырылмаса – (х) ойылады.
Крнекі материалдар (сызба, фотография, графиктер жне т.б.) кестеге сас атауы жазылып жне екі араб санымен нмірленеді, біра та одан айырмашылыы атауы крнекі материалдан кейін жазылады. Сонымен атар бірыай нмірлеу болуы ммкін. Крнекі материалдар бірінші сілтемеден кейін немесе келесі бетке орналастырылады.
Атауда жне мтінде ысартылан сздерге рсат берілмейді. Ол тек мтінде сйкес стандарттар немесе жалпыа міндетті ережелер ойылан жадайда болуы ммкін. Мысалы: одан рі – о.., жыл (жылдар) – ж (жж), миллион, миллиард – млн., млрд. Егер де тар мамандандырылан ысартулар олданылса, онда оны бірінші олдананнан кейін жашаны ішінде толы жазылуын крсеткен дрыс, мысалы: АК (агронерксіптік кешен). Одан рі мтінде толы жазылуын айталамау керек.
дебиет кздерінен зінділер толытай немесе кп мн беретін жекелеген сздер келтірілуі ммкін. Мндай зінділерді басы мен соына тырнаша ойылады. Жеке редакцияда пайдаланылан материалдара рсат етіледі, тек оны маынасы саталуы тиіс. Мндай жадайда тырнаша ойылмайды. Материалды ай авторды жмысынан алынанын ескерткеннен немесе зіндіден кейін пайдаланылан дебиеттер тізіміндегі жмысты нмірін жне бетін білдіретін жашаны ішінде нмір крсетіледі.
Пайдаланылан дебиеттер тізімін барынша мтінде пайдалану кезегі бойынша орналастыран дрыс.
деби кздер туралы млімет келесілерді кірістіруі керек:Авторды аты-жні, кітапты атауы (нсауды), ай жерден басыландыы, баспаны атауы, шыарылу жылы жне пайдаланылан материалды орналасан беті.
Екі автор болан жадайда оларды аты-жні титул бетінде жазылу тртібімен жазылады. Егер де автор саны шеуден кп болса, оларды біріншісіні аты-жні жазылып, «жне басалар» сзі жаланады.
Пайдаланылан дебиеттер тізіміне кезедік басылымдарды (журнал, ебек жинатары) маалаларын кірістіру кезінде келесі мліметтер келтіріледі: авторды аты-жні, маала атауы, басылым аты жне сериясы (бар болса), шыырылу жылы, басылымны томы жне нмірі, маала орналасан бет саны.