Кылышпаева Бибигуль Хамитовна 5 страница

2. кімет – траты баа, е тменгі баа, баа дискриминациясыны жарнамалы бааны болуы.

3. ткізу арналарына атысушылар – пайдадан лес, баалы кепілдік, ерекше келісім, баа суіні сері.

4. Бсекелестік – бсекелестік орта, нарыта баыланбайтын баа, шектеулі бсеке, баалы соыс бсеке.

Баа стратегиясын жасауды 5 кезеі:

1. масаттарды анытау

2. баа белгілеуді жалпы саясатын анытау

3. баа стратегиясын жасау

4. баа стратегиясын ткізу

5. баа бейімділігі

Баа белгілеу тобыны трлері:

1. ткізуге негізделген масаттар - ткізу клеміні згеруі жне нары лесіні згеруі.

2. фирманы жадайына негізделген

3. пайдаа негізделген

Баа белгілеуді жалпы саясатын анытау келесі факторларды ескереді:

1. фирманы наты шыындарын жне таза пайдасын анытау

2. нары сегменттері арасындаы айырмашылы

3. фирманы маркетингтік масаттары

4. бсекелестерді ммкін реакциялары

Баа стратегиясын ткізу келесі кезедерден туі ммкін:

1. айнымалы баа белгілеу

2. стандартты баа белгілеу

3. орта жне икемді баа белгілеу

4. дгелектелген баа

5. баа лидері жне т.б.

Баа трлері:

1. «аймаын алып алу» баасы

2. тауарларды нарыа бойлап ену баасы

3. психологиялы баа

4. нарытаы лидер

5. наты шыындарды пайданы орта нормасын есептегендегі тауарларды баасы

6. престижды баа

7. тайана лдырау баа

8. за уаытты баа

9. нарытаы ттынушы сегментіні баасы

10. икемді баа

11. артышылыты баа

12. баса ксіпорына араанда тмен баа

13. келісімді баа жне т.б.

Баа функциялары:

1. есептеу-лшеу

2. ынталандыру

3. реттеу

4. баылау

5. тарату, блу

Тасымалдауа байланысты баа трлері:

1. «ФРАНКО» – темір жол тасымалдауа байланысты алыптасатын баалар

2. «СИФ», «ФОБ» жне оны модификациясы – су жолымен тасымалдананда алыптасады.

«Тауар жне тауар саясаты» таырыбына осымша

Тауарлы белгі – есім, символ немесе оларды жиынтыы.

Фирма тауарларыны белгісін шыаранда 4 шешім абылдауы тиіс:

1. ндірушілер белгілері

2. делдалдар белгілері

3. жалпы белгілер рамында німні атауы

4. кптеген маркалар стратегиясы

ораптау, орамалау – бл тауарларды сыйымдысы немесе абыы. Ол бір абатты немесе кп абатты болады.

ораптауды негізгі масаты:

1. тауарды блінуден, бзылудан орау жне оймалау, тасымалдау, тсіру шін жасалады.

2. жарнаманы бір трі

3. фирманы имиджін алыптастырады, тауар туралы апарат береді.

 

Дріс 10. Маркетинг жйесіндегі тарату саясаты

1. Тарату арналары дегейлеріні негізгі жйелері. Тауарды ткізу трлері.

2. Тауар озалысы, оны функциялары.

3. Блшек сауда трлері.

4. Ктерме сауда функциялары

5. Делдалдар ролі, оны сипаттамалары.

Тарату арнасы – тауарларды ндірушіден ттынушыы баратын жолын сипаттайды.

Тарату арналарыны функциялары:

1. зерттеу жмысын жргізу

2. ткізуді ынталандыру

3. байланысты орнату

4. тауарларды бейімделуі

5. келіссздер жргізу

6. тауар озалысын йымдастыру (сатау, оймалау, жеткізу, тасымалдау)

7. аржыландыру

8. жауапкершілікті абылдау

ткізу стратегиясын жргізу келесі сратара жауап береді:

1. тарату арналарын тадау

2. делдалдарды тадау жне олармен жмыс істеу жолын арастыру

3. ткізу арналарыны дегейі

4. дистрьебютер трлері

Тарату арналарыны дегейлері:

1. Нольдік дегейдегі арна: ндіруші-ттынушы

2. Бір дегейлі тарату арнасы: ндіруші-блшек сауда-ттынушы

3. Екі дегейлі тарату арнасы: ндіруші-ктерме сауда-блшек сауда-ттынушы

4. ш дегейлі тарату арнасы: ндіруші-ктерме сауда-са ктерме сауда-блшек сауда-ттынушы.

Тауар озалысы – тауарларды ндірген жерінен олданатын жерге жеткізу. Масаты минималды шыындармен ажетті жерге, дер уаытында жеткізу.

Тауар озалысын масаты – тауарлы сервис дегейін жоарлату.

Тауар озалысыны функциялары:

1. тапсырысты деу

2. оймалау жне арты тауар орларын сатау

3. тасымалдау

Тасымалдау критерийлері:

1. сенімділік

2. баасы

3. жылдамдыы

4. тасымалдау абілеттілігі

5. жіберу жиілігі

Блшек сауда– бл жеке жне й шаруашылытарына олдану арналан, соы ттынушыа тауар мен ызмет сатуа байланысты ксіпкерлік іс-рекет. Бл соы ткізу каналдар кезеі.

Блшек сауда трлері:

1. Тауар ассортиметі бойынша: супермаркет, универмаг, гипермаркет, арнайы дкендер.

2. Баа бойынша: те арзан тауар дкені, ойма дкені жне т.б.

3. ызмет ету трі бойынша: почта, телефон арылы сауда; автоматты тапсырыс ыхметтер, тарату, сауда.

4. Меншік бойынша: корпаративті жйе, еркін бірлестік, ттынушы кооперативтер, франшиза мекемелері.

Ктерме сауда– бл ішкі сауданы негізгі блігі жне экономикасы дамыан елдерді е ірі сауда саласы. Ктерме сауданы блшек саудаа араанда ерекшелігі бар.

Ктерме сауда ерекшеліктері:

1. Ктерме сауда профессионалды, тжірибелі клиенттермен жмыс істейді.

2. Ктерме сауда сату клемі жоары

3. р трлі зерттеу, р трлі салы клемі.

Ктерме сауда функциялары:

1. нарыты, ттынуды баалау

2. тауарды айта топтастыру

3. орларды сатау

4. тауар ткізу

5. апаратты жне консулагенттік немесе кеестік ызмет крсету

6. несте беру (тауар трінде).

Делдалдар ролі:

Туелді жне туелсіз делдалдар классификациясы

 

Туелсіз ктерме делдалдар

 

 

Біркелкі трдегі дистребьютерлер

Саудалы маклерлер

 

 

Арнайы мамандандырылан делдалдар

Кп тауарлы дистребьютерлер

 

 

Тауар мамандандырылан дистребьютерлер

Дріс 11. Маркетингтегі коммуникациялы саясат. Дріс 12. Маркетинг жйесіндегі жарнама

Маркетингтік коммуникация – ттынушылара ыпал ету масатында тауарлар мен крсетілген ызметтерге сранысты алыптастыру жне ынталандыруа баытталан шаралар жйесі. Экономикалы дебиеттерде маркетигтік коммуникация ымыны «тауарды жылжыту» деген синонимі жиі кездеседі.

Маркетингтік коммуникация мынадай трлері бар:

1. жарнама

2. ткізуді ынталандыру

3. жеке (дербес, персональные) сату

4. оаммен байланыс – паблик рилейшнз (PR).

Жарнама дегеніміз – аржыландыру кзі аны крсетілген, Баралы апарат арылы жзеге асатын, жеке крсетілмейтін, тауар мен ызметті жылжыту нысаны.

Жарнама трлерін былайша жіктеуге болады:

1. Масатты белгіленуіне арай:

ü Тауарлар мен ызметтер дарнамасы;

ü Идея-ойлар жарнамасы;

ü Пайда алу шін баытталан коммерциялы жарнама;

ü Пайда алуды кздемейтін коммерциялы емес жарнама (айырымдылы оры, діни жне саяси йымдарды жарнамасы);

2. Масатты баыта сйкес жарнама типтері:

ü Имиджтік

ü Ынталандырушы

3. Практикалы масаттар шін:

ü Баспа жарнамасы

ü Баспасздегі жарнама

ü Радиожарнама

ü Теле жарнама

ü Аудиовизуалды жарнама

ü Сырты жарнама

ü Кліктегі жарнама

ü Тікелей пошталы жарнама

ü Жарнама сувинерлері

ü Компьютерлендірілген жарнама

ü Интернет арылы жарнама

ткізуді ынталандыру – тауарлар мен ызметтерді сатуды ынталандыратын шараларды кешені. Олар тауар орамасын, купондарды, сыйаы беру, тауар баасын арзандату, несие, байаулар, таныстыру рсімдерін ткізу, лоторея, сыйлытар жне т.б. олдану арылы жзеге асырылады.

Тауарды ткізу тпкі ттынушыларды ынталандыру маызды орын алады, оны мынадай ралдармен жзеге асыруа болады:

1. сыйаылар

2. купондар

3. жеілдіктер

4. байаулар

5. несие

6. тауарды таныстыру рсімі

7. ашаны айтару кепілдігі

8. тауар орамасы

9. лотореялар мен сыйлытар

10. тегін лгілер

Жеке сату – тауарды сату масатында ттынушылармен жеке байланысты орнатылуы. Жеке сату – бл ттынушылармен кездесіп гімелесу барысында тауарды олдану туралы кеес беріп, оны ауызша сыну. Ол коммуникация трлеріні е тиімдісі, біра йымдастыру шыындары басаларымен салыстыранда жоары.

Паблик рилейшнз (PR) – бл йым мен оам арасындаы зара ысу, о арым-атынас ру жне оны олдануа баытталан, жоспарланатын шаралар. ысаша айтанда, ол – фирманы жаымды бейнесі ру масатында жасалан кпшілікпен байланыс жйесі.

Демеушілік – бл маркетингтік коммуникациялы масаттарды жзеге асыру шін мдениет, білім беру, спорт саласында жмыс істейтін тлалара немесе йымдара, аржылай кмек крсету.

Фирмалы стиль– ол тек фирма мен оы тауарларына ана тн бейне.

Брендинг – бсекелес тауарлар арасындаы белгілі бір маркасына деген ттынушыны таламын за мерзімге алыптастыру нері. Ол АШ-та 30-жылдары пайда болан ым.

Баспасз-хабарламасы (пресс-релиз) – крмелерде, презентацияларда, айырымдылы акцияларда баспасз кілдеріне жне тілшілерге таратуа арналан фирма жніндегі, оны німі туралы даму болашаы жайындаы ысаша таныстыру мліметтері.

Теріс паблик рилейшз деп фирма тауары туралы жаымсыз сипаттама берілуін айтамыз.

Крмелер– тауарды халы алдында крсету, оан деген сранысты зерттеу, жаа ммілелер мен леуетті ттынушыларды айындау ралы.

Дріс 13. Маркетингті баылау жне жоспарлау. Дріс 14. Маркетингтегі стратегиялы жоспарлау

1. Маркетингті жоспарлау тсінігі, жоспарлау трлері

2. Стратегиялы жоспарлау кезедері

3. Маркетингті жоспарлау принциптері

4. Маркетингті жоспарлауда олданылатын матрицалы стратегиялар

Маркетингті жоспарлауда келесі матрицалы стратегиялар олданылады: