Таырып: Апелляциялы сатыда істі айта арау
Дріс жоспары:
1. Апелляциялы сатыдаы сотта іс жргізуді мні жне маызы. Апелляция беруге ы. Апелляциялы шаым беруді объектісі. Апелляциялы шаым беру ыыны субъектілері. Апелляциялы шаымды(наразылыты) арайтын соттар.
2. Апелляциялы шаымды(наразылыты) тапсыру тртібі жне мерзімі. Апелляциялы шаымны(наразылыты) мазмны.
3. Апелляциялы арауды нысандары. Істі апелляциялы сатыда арауды шектері жне мерзімдері.
Негізгі ымдар: апелляциялы саты.
Р АІК жне Р ІЖК кзделген ережелерге сйкес зады кшіне енбеген, Р Жоары Сотыны шешімдерінен баса, бірінші сатыдаы сот шешімдеріне апелляциялы тртіппен шаым жасалуы ммкін. Сот шешіміне апелляциялы шаым жасау ыы іске атысушы тараптар мен баса да тлалара тиесілі. Наразылы келтір ыы істі арауа атысушы прокурора тиесілі.Р Бас Прокуроры мен оны орынбасарлары, облыс прокурорлары жне олара теестірілген прокурорлар мен оларды орынбасарлары, аудандарды прокурорлары жне олара теестірілген прокурорлар мен оларды орынбасарлары здеріні зыреті шегінде істі арауа атысуына арамастан сот шешіміне наразылы келтіруге ылы. Апелляциялы шаымдар мен наразылытарды:
1) ауданды жне олара теестiрiлген соттар шыаран шешiмдерге - облысты жне оан теестiрiлген сотты азаматты iстер жнiндегi аласы;
2) облысты жне олара теестiрiлген бiрiншi сатыдаы соттар шыаран шешiмдерге - азастан Республикасы Жоары Сотыны азаматты iстер жнiндегi аласы арайды.
2. Шаымдар, наразылытар шешім, аулы шыаран сот арылы беріледі (келтіріледі). Тікелей апелляциялы сатылара келіп тскен шаымдар, наразылытар осы Кодексті осы бабы екінші блігіні жне 338-бабыны талаптарын орындау шін шешім шыаран сота жіберілуге тиіс. Шаымдар, наразылытар іске атысушы тлаларды санына арай кшірмелермен оса сота беріледі (келтіріледі). ажет болан жадайларда судья апелляциялы шаымды немесе наразылыты берген тланы апелляциялы шаыма немесе наразылыа оса тіркелген жазбаша айатарды іске атысушы тлаларды санына арай кшірмелерін беруге міндеттей алады.
3. Шаым, наразылы сот тпкілікті трде шешім шыараннан кейін он бес кн ішінде берілуі(келтірілуі) ммкін.
4. Істі айта арау кезінде шыарылан шешімге жалпы тртіппен шаым жасалуы, наразылы келтірілуі ммкін.
Апелляциялы шаымда немесе наразылыта:
1) шаым немесе наразылы жолданатын сотты атауы;
2) шаым жасайтын немесе наразылы келтіретін тланы атауы;
3) шаым жасалатын немесе наразылы келтірілетін шешім жне сол шешімді шыаран сотты атауы;
4) істі арауды дрыс еместігі неде екендігін крсету;
5) задара, зге де нормативтік ыты актілерге жне материалдарына сілтеме жасай отырып, шешімні засыздыы немесе негізсіздігі неде екендігінінегіздемесі;
6) шаым жасайтын немесе наразылы келтіретін тланы шаымды немесе наразылыты толы немесе блігінде келтіретінін жне андай згерістер енгізуді талап ететіндігін крсету;
7) шаыма немесе наразылыа оса тіркелген жаттарды тізімі;
8) шаымды, наразылыты беру (келтіру) кні жне шаым, наразылы беретін (келтіретін) адамны олы болуы тиіс. Шаыма мемлекеттік баж тленгендігін растайтын жаттар да оса тіркеледі. кіл берген шаыма сенімхат немесе іске осындай кілеттік болмаса, кілді кілеттігін растайтын зге де жат оса тіркелуге тиіс.
2. Апелляциялы шаымда немесе наразылыта айатарына апелляциялы шаым немесе наразылы бойынша дау айтылатын куларды шаыру туралы тінімні де болуы ммкін.
3. Апелляциялы шаым, наразылы беретін (келтіретін) тланы бірінші сатыдаы сота табыс етілмеген жаа айатара сілтеме жасауына тек шаымында оларды бірінші сатыдаы сота оларды табыс етуге ммкіндігі болмауы негізделген жадайда ана жол беріледі.
4. Апелляциялы шаымдар, наразылытар бойынша апелляциялы сатыдаы сот істе бар жне осымша табыс етілген материалдар бойынша істі наты мн-жайы аныталуыны, материалды ы нормаларыны олданылуы мен тсіндірілуіні дрыстыын, сондай-а істі арау мен шешу кезінде азаматты іс жргізу заы нормаларыны саталуын тексереді.Апелляциялы сатыдаы судья апелляциялы шаым немесе наразылы келтiрiлген iстi аланнан кейiн бiрiншi сатыдаы сотты осы Кодекстi 338-бабыны талаптарын орындауын тексередi, iстi материалдарын, апелляциялы шаымны, наразылыты длелдерiн жне олара оса берiлген материалдарды зерделейдi; iстi белгiленген мерзiмде арау ммкiн болмаан жадайда iске атысушы адамдара iстi арауды жаа мерзiмi туралы хабарлайды.
Iс апелляциялы сатыда ол бiрiншi сатыдаы соттан келiп тскен кннен бастап бiр айлы мерзiмнен кешiктiрiлмей аралуа тиiс.
5.Апелляциялы сатыдаы сот:
1) шешімді згеріссіз, ал шаымды немесе наразылыты анааттандырмай тастауа;
2) бірінші сатыдаы сотты шешімін згертуге;
3) бірінші сатыдаы сот шешіміні кшін жоюа жне жаа шешім шыаруа;
4) Кодексті 364-бабында кзделген материалды немесе іс жргізу ыы нормаларыны бзыланы аныталан жадайда шешімні кшін жойып, істі бірінші сатыдаы сотты жаадан арауына жіберуге;
5) Кодексті 247 жне 249-баптарында кзделген негіздер бойынша шешімні толы немесе оны блігіндегі кшін жоюа жне іс бойынша іс жргізуді ысартуа не арызды арамай тастауа ылы.
6. Апелляциялы тртіппен сот шешіміні кшін жоюа немесе оны згертуге:
1) іс шін маызы бар мн-жайлар шеберіні дрыс аныталмауы жне дрыс айындалмауы;
2) бірінші сатыдаы сот белгіленген іс шін маызы бар мн-жайларды длелденбеуі;
3) бірінші сатыдаы сот шешімінде баяндалан орытындыларды істі мн-жайына сйкес келмеуі;
4) материалды нормаларды немесе іс жргізу ыы нормаларыны бзылуы немесе дрыс олданылмауы негіз болып табылады. 2. Мні бойынша дрыс сот шешіміні кшін бір ана стірт пікірлер бойынша жоюа болмайды.
7. Апелляциялы аулы кеесу блмесiнде шыарылып, оан судьяларды барлы рамы ол ояды жне судьялар кеесу блмесiнен айтып келген со, отырыс залында жарияланады
Сот осы бапты бiрiншi блiгiнi талаптарын сатай отырып, аулыны арарлы блiгiн шыара алады. Бл жадайда аулыны толы мтiнi iстi араан кннен бастап бес кндiк мерзiмде жазылып, оан барлы судьялар ол ояды.
1. Апелляциялы сатыдаы сотты аулысында:
1)аулыны шыарылан уаыты мен орыны;
2)сотты атауы, сот рамы;
3)апелляциялы шаым немесе наразылы берген адам;
4)шешiмнi, апелляциялы шаымны немесе наразылыты, iстi апелляциялы сатыда арау кезiнде оан атысушы адамдар табыс еткен длелдемелердi, тсiнiктемелердi ысаша мазмны;
5) сотты з орытындысын жасауа келген себептер жне сот басшылыа алан задара сiлтеме;
6)сот аулысы крсетiлуге тиiс.
2. Апелляциялы шаым немесе наразылы анааттандырылмай алдырылан жадайда сот сол бойынша шаым немесе наразылы длелдерi дрыс емес немесе шешiмнi кшiн жоюа негiз болып табылмайды деп тануды себептерiн крсетуге мiндеттi.
3. Шешiмнi толы немесе бiр блiгiндегi кшiн жойан жне iстi жаадан арауа берген жадайда сот iстi андай мн-жайларын анытау ажеттiгiн, андай длелдемелердi зерттеу керектiгiн крсетуге, бiрiншi сатыдаы сот жасауа тиiстi баса да iс-рекеттердi крсетуге мiндеттi.
4. Бiрiншi сатыдаы сотты шешiмiнi кшiн жойан жне жаа шешiм шыаран кезде апелляциялы сатыдаы сотты аулысында сол бойынша бiрiншi сатыдаы сотты шешiмiнi кшi жойылан негiздер, апелляциялы сатыдаы сотты орытындылары жне оны шешiмi крсетiлуге тиiс.
5. Кодекстi 230-232-баптарында кзделген жадайларда жне тртiпте апелляциялы сатыдаы сот кеткен ате жазбалар жне аны арифметикалы ателердi тзету туралы мселенi арауа, осымша аулы шыаруа немесе оны мнiн згертпей шыарылан аулыны тсiндiруге ылы. Апелляциялы сатыдаы сотты аталан мселелер жнiндегi аулысы шыарылан кнiнен бастап кшiне енедi. Апелляциялы сатыдаы сотты аулылары абылданан кннен бастап зады кшiне енедi.
СЫНЫЛАТЫН ДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ:
Негізгі дебиеттер тізімі:
7. азастан Республикасыны ылмысты іс жргізу ыы (Жобалар альбомы): Оу ралы / Е.Б. Ахметов.- Алматы: Ж Отан, 2014.- 80б.
8. ылмысты іс жргізу аидаларын олдануды теориялы жне тжірибелік мселелері: Магистрлік диссертация. Мамандыы: 6М030100 ытану / А.А. Базарлинова.- Талдыоран, 2015.
9. ылмысты іс жргізу ылымындаы ылмысты істі ысартуды мні мен маызы: Магистрлік диссертация. Мамандыы: 6М030100 ытану / Д.Т. Байдуакасова.- Талдыоран, 2015.
10. ылмысты іс жргізу ылымындаы ылмысты істі ысартуды мні мен маызы: Магистрлік диссертация. Мамандыы: 6М030100 ытану / Д.Т. Байдуакасова.- Талдыоран, 2015.
11. ылмысты іс озау сатысындаы длелдеу мселелері: Магистрлік диссертация. Мамандыы: 6М030100 ытану / О.К. Куренбеков.- Талдыоран, 2015.
12. азастан Республикасыны ылмысты іс жргізу ыы: Оу ралы / . Нрмашев.- Алматы: Жеті жары, 2008.- 368б.
13. азастан Республикасыны ылмысты іс жргізу ыы. ысаша курс: Оу ралы / . Нрмашев, Н. Апахаев.- д. толы. 2-бас.- Алматы: Жеті жары, 2013.- 320б.
14. азастан Республикасыны ылмысты іс-жргізу ыы: Дрістер кешені / М.А. Рахметова.- Талдыоран: І.Жансгіров атындаы ЖМУ, 2015.- 59бет.
15. Типтік оу бадарламасы. азастан Республикасыны ылмысты іс жргізу ыы (жалпы блім). 5В030100»ытану» бакалавриат мамандыы бойынша = Типовая учебная программа. Уголовно-процессуальное право Республики Казахстан. По специальности бакалавриата 5В030100 « Юриспруденция».- Астана, 2014.- 92б.
16. ылмысты істі ысартуды зекті мселелері: Магистрлік диссертация. Мамандыы: 6М030100 ытану / А.К. Тусипова.- Талдыоран, 2015.
17. азастан Республикасыны азаматты іс жргізу ыы: Оу ралы / . Нрмашев, Ф. Нрмашева.- Алматы: Жеті жары, 2009.- 400б.
18. Типтік оу бадарламасы. азастан Республикасыны Азаматты іс жргізу ыы. 5В050301<<ытану >> бакалавриат мамандыы бойынша = Типовая учебная программа. Гражданское процессуальное право Республики Казахстан. По специальности бакалавриата 5В030100 << Юриспруденция>>.- Астана, 2014.- 48б.
осымша дебиеттер тізімі:
7. Жадбаев С.Х. Криминология: Краткий курс лекции .Алматы: Жетi жары, 2002.- 144с.
8. Жампейісов Д.. Ебек ыы жне леуметтік амсыздандыру ыы: Оулы Астана: Фолиант, 2007.- 664б.
9. Кодекс Республики Казахстан: О налогах и других обязательных платежах в бюджет LEM, 2008.-396с.
10. Комментарий к Уголовному кодексу Республики Казахстан. Общая и Особенная часть. Алматы: Жетi жары, 2007.- 992с.
11. Кодекс Республики Казахстан: Об административных правонарушениях от 30 января 2001 года №155-II Алматы: LEM, 2008.- 388с.
12. азастан Республикасы Жоары Соты Пленумы аулыларыны жинаы.1961-1997.- Алматы: БОРКИ, 1998.- 244б.
13. азастан Республикасыны ылмысты кодексiне тсiнiк.- Алматы: ЖШС Баспа, 2001.- 704б.
14. азастан Республикасыны ылмысты -атару ыы.- Алматы: Жетi жары, 2002.- 256б.
15. азастан Республикасыны ылмысты iс жргiзу ыы: Ерекше блім. Сота дейінгі сатылар.- Алматы: КазГУ, 2002.- 304б
16. азастан Республикасыны ылмысты Iс жргiзу кодексi.- Алматы: Жетi жары, 1998.- 368б.
17. азастан Республикасыны ылмысты атару кодексi.-Алматы:Юрист,2003.- 79б
18. азастан Республикасыны ылмысты кодексi.- Алматы: Жетi жары, 1997.- 560б.
19. азастан Республикасыны ылмысты-атару ыы: Оу ралы.- Алматы: Жетi жары, 2002.- 256 бет.
20. Наумов А.В. ылмысты ыы. Жалпы блім: Лекциялар Астана:Фолиант, 2001.-660б.
21. Наумов А.В. Ресей ылмысты ыы. Жалпы блім: Лекциялар курсы Астана:Фолиант, 2005.- 712б.
22. Правоохранительные органы: Учебник для вузов М.: ЮНИТИ-ДАНА, 2005.- 384с
23. Правоохранительные органы Республики Казахстан: Сборник нормативных правовых актов. Алматы: Жетi жары, 2003.- 184с.
24. Пятаков В.А. Семейное право: Конспект 2005.- 144с.
25. Рахметов С.М. Преступления против мира и безопасности человечества. Алматы: Жетi жары, 1998.- 104с.
26. Сысалов М.П. Теория оперативно-розыскной деятельности в РК Алматы: Данекер, 2003.- 326с.
27. Тессман С.А. Двойная форма вины: понятие, содержание значение: Учебное пособие Алматы: Данекер, 2004.- 69с.
28. Уголовно-исполнительный кодекс Республики Казахстан. Алматы: Юрист, 2003.- 84с.
29. Уголовно-процессуальное право Республики Казахстан. Общая часть. Кн. 1: Алматы: Жетi жары, 2005.- 424с.
Нормативтік актілер:
1. азастан Республикасыны Конституциясы 1995 ж. (02.02.2011 згерістер мен толытырулар)
2. Р ылмысты Кодексі. Алматы. «Юрист» 2015.
3. Р ылмысты процесуалды кодексі. Алматы. «Юрист» 2015.
4. Р ылмысты - атару кодексі. Алматы. «Юрист» 2015.
5. Р Азаматты іс жргізу кодексі. – Алматы. «Юрист». 2015.