Дріс.Борышкердiмлкiненндiрiпалу.

Жоспар:

1.Борышкердімлкіненндіріпалудыытысипаттамасы

2.Борышкердiмлкiнетыйымсалу

3.Мліктібаалаужнесатау

Негізгіымдар:Борышкер,млік

1.Борышкердiмлкiненндiрiпалутртiбi.Борышкердімлкіненндіріпалумліктіалыпоюдыжне(немесе)онымжбрлепсатудынендіріпалушыаберудіамтиды.

Атарушылыжаттарбойыншандiрiпалу,егератарушылыжаттазгешетртiпбелгiленбесе,бiрiншiкезектеборышкердiашасомаларына,оныiшiндебанктердежнебанкоперацияларыныжекелегентрлерінжзегеасыратынйымдардатранашасомаларынадаолданылады.

Борышкердiбухгалтерлiк(кассалы)жаттарыбойыншакрсетiлгенолма-олашасомаларынанндiрiпалуоларсынылансоборышкердiкелiсiмiнеарамастаннемесеолардысаталуорнынаарамастантабылансодереужргiзiледi.

Борышкердiолма-олашасомалары,оныiшiндеборышкеркассасынысейфiндесатаулыжнеосыкассаныошаулананблмесiнденемесеборышкердiзгедеблмелерiндесатаулыашасомалары,егеролардыборышкергетиесiлiекендiгiаныбелгiлiболса,табыланнанкейiндереуалыпойылуатиiс.

Борышкердеберешектітеушінжеткіліктіашасомасыболмаанкездендіріпалуборышкергетиесілібасамліккеолданылады.СоторындаушысындіріпалушынынемесебіркезектегіндіріпалушылардыжнеборышкердіжазбашакелісуіменАтарушылыісжргізужнесоторындаушысыныытымртебесітуралыЗаны68-бабынасйкесмліктіалдыналабаалап,оныткізбей,солалпындаберугеылы.

Орындаужніндегішыыстаржнежекесоторындаушысыныызметінеаытлеужніндегішыыстарескерілеотырып,атарушылыжаттыорындаушiнажеттiмлшердежнеклемдеборышкермлкiненндiрiлiпалынады.Борышкердiбасамлкiжеткiлiксiзболанжадайда,ндiрiпалуборышкердiатарушылыжатбойыншанындiрiпалумлшерiненасатынмлкiнеолданылуыммкiн.Мндайжадайлардамлiктiсатаннантскенсома,атарушылыжатбойыншандiрiпалынансомаменорындаужнiндегiшыыстар,сондай-ажекесоторындаушысыныызметінеаытлеужніндегісомаларшегерiлеотырып,борышкергеайтарылады.

Борышкердііздеусалудаболуыонымлкіненндіріпалуакедергіболыптабылмайды.

Атарушылыжаттакрсетілгенбелгiлiбiрзаттардындiрiпалушыабергенкездесоторындаушысыблзаттардыборышкерденалыпойып,олардындiрiпалушыаткізуактiсiнжасайотырыпбередi.

Соторындаушысыборышкердімлкінен,оныішіндеортамліктегілесіненндіріпалудыазастанРеспубликасыныазаматтыісжргізузанамасындабелгіленгентртіппеналынатынсотсанкциясыменжзегеасырады.

Задытлалармендараксiпкерлермлкiненндiрiпалу.Борышкердеберешектiтеушiнжеткiлiктiашасомасыболмаанкезде,егерзадаблмлiккеатыстышектеулербелгiленбесежнезадытларылтайшыларыны(атысушыларыны)млiктiкжауапкершiлiгiкзделсе,оантиесiлiкезкелгенбасамлiктен,сондай-азадытларылтайшыларыны(атысушыларыны)млкiненндiрiлiпалынуыммкiн.

Егерорындаубарысындаборышкер-задытланынемеседараксiпкердiмлкiберешектiтеушiнжеткiлiксiзболатыныаныталса,алазастанРеспубликасыныазаматтызанамасындаборышкердiдрменсiз(банкрот)дептануажолберiлсе,соторындаушысындiрiпалушыаблтуралыхабарлауамiндеттi.

БелгiленгентртiппенбанкротдептаныланборышкердiмлкiненндiрiпалудыолдануазастанРеспубликасыныоалтужнебанкроттытуралызанамасынасйкесжзегеасырылады.

Задытлаайтайымдастырыланжадайда,ндіріпалудымліккеолдануазастанРеспубликасыныазаматтызанамасындабелгіленгентртіппенборышкердіытымирасорыайындаланадейінтотатылатрады.

Кепiлгесалынанмлiктенндiрiпалу.Борышкердізінеойылан,кепiлменамтамасызетiлмегенбарлыталаптардытолыанааттандыруышiнбасадамлкiжеткiлiксiзболанжадайдакепiлстаушыныазастанРеспубликасыныазаматтызанамасындабелгiленгенытарысаталаотырып,кепiлгесалынанмлiктенндiрiпалужргiзiлуiммкiн.

Борышкердекепілгесалынбаанмлкіжеткіліксізболанкездеборышкердімлкінекепілыыжондіріпалушылардыталаптарынанааттандырушін,амтамасызетілгеноблигацияларбойыншаамтамасызетуболыптабылатынмліктіжнеипотекалытрынйарызыміндеттемесібойыншаамтамасызетуболыптабылатынжылжымайтынмліктіоспаанда,кепілгесалынанмліккендіріпалусотйарымынегізіндеталаптарыкепілстаушыныталабынанбасымболатын,кепілстаушыларболыптабылмайтынндіріпалушылардымдделерінеолданылуыммкін.ндіріпалудыкепілгесалынанмліккеолданутуралысотйарымыкепілстаушыны,ндіріпалушыныжнеборышкердісототырысыныуаытыменорнытуралыхабардаретеотырып,соторындаушысынытінішібойыншасототырысындашыарылады.Мліктіткізукепілгесалынанмліктіткізуаидаларыбойыншажзегеасырылады.БлжадайдаталаптарАтарушылыісжргізужнесоторындаушысыныытымртебесітуралыЗаны110-112-баптарындабелгіленгенкезектіліктртібіменткізілгенмліктінынананааттандырылады.

Кепiлстаушыкепілгесалынанмліктізіндеалдырутуралымлімдеугеылы.Блжадайдаолкепiлстаушыныталабыныалдындабасымболыптабылатынталаптардызіндеалдырыланмліктінынанаспайтынмлшердеанааттандыруаміндетті.

Егерндіріпалушыны(ндіріпалушыларды)талаптарынанааттандырумасатындандіріпалынуыммкінзгемлікболмасанемесемндаймлікжеткіліксізболса,кепiлстаушыныталаптарыныалдындабасымдыыжоосындіріпалушылардыталаптарынанааттандырумасатында,кепiлгесалынанмлікті,ипотекалытрынйарызынымiндеттемесiбойыншаамтамасызетуболыптабылатынжылжымайтынмлiктiоспаанда,ндіріпалуажолберіледі.Блжадайдакепiлгесалынанмліктенндіріпалуакепілстаушыныытарысаталаотырып,сотйарымыбойыншажолберіледі.

Борышкердiбасаадамдардаыашалайсомаларыменбасадамлкiненндiрiпалу.Борышкердiбасаадамдардаыашалайсомаларынан,сондай-абасамлкiненндiрiпалукезiндесоторындаушысыоларатыйымсаладыжнемжбрлепндіріпалушараларынолданады.

Борышкердiбанктердегiнемесебанкоперацияларыныжекелегентрлерiнжзегеасыратынйымдардаыашалайсомаларынанндiрiпалудысоторындаушысыинкассолыкiмшыаруарылыжзегеасырады.Инкассолыкiмгежекесоторындаушысынынеауматыблімнімріменрасталанатарушылыжаттардыкшiрмелерiосаберіледі.Атарушылыжаттаркшiрмелерінідрыстыышінжекесоторындаушысынеауматыблімбасшысы-аасоторындаушысыжауаптылытаболады.

ИнкассолыкімберілгенбанктікшоттаашаболмааннежеткіліксізболанкездеашандіріпалуборышкердітегедегінетлемжасаланкніазастанРеспубликасыныаржыминистрлігіазастанРеспубликасылттыБанкіменбірлесіпбелгілейтінтртіппенайындаланвалютанынарытыайырбасбаамыолданылаотырып,шетелдіквалютадаыбанктікшотынан(шоттарынан)жргізіледі.Осытарматакзделгенжадайлардаинкассолыкімдісатаужнеорындауолтолыорындаланадейінборышкердібанктікшоттарынаашанытсуінеарайжргізіледі.

Инкассолыкімдікеріайтарыпалу.Ауматыорганбасшысыныжазбашакелісіміменмемлекеттіксоторындаушысыны,сондай-ажекесоторындаушысыныинкассолыкімдікеріайтарыпалуы:

-атарушылыісжргізуАтарушылыісжргізужнесоторындаушысыныытымртебесітуралыЗаны47-бабындакрсетілгеннегіздербойыншатотатылан;

-соттынемесежаттыбергенбасаорганныталабыбойыншаатарушылыжаторындалмайайтарылан;

-АтарушылыісжргізужнесоторындаушысыныытымртебесітуралыЗаны48-бабы1-тармаыны4)тармашасындакзделгенжадайдыоспаанда,атарушылыжатндіріпалушыаайтарыланжадайларда;

-ндіріпалушыныинкассолыкімдікеріайтарыпалутуралыарызыбойыншажргізіледі.

Ортамліктегілестенндіріпалу.Борышкердіортамліктегілесіненндіріпалукезіндесоторындаушысымліктіменшікиелерінехабарлауажнеолараборышкердіортамліктегілесінбасымдыпенсатыпалуыынсынуаміндетті.лестінымаманныжазбашаорытындысынегізіндехабарламадакрсетіледі.

ТыйымсалынанмліктіосалыменшікиесібасымдыпенсатыпалуыыніскеасыраалатынмерзімазастанРеспубликасыныАзаматтыкодексіндеайындаладыжнеборышкердімлкінетыйымсалынанытуралыосалыменшікиесінехабарлананкнненбастапесептеледі.

осалыменшікиелерінехабарлауолардытрылыты(болатын)жерінібелгісіздігі,трылытыжеріндеболмауыжнебасададлелдісебептерсалдарынанммкінболмаса,ортамліктегілестісатумліктітізімдегенненкейінотызкнткенсожргізілуіммкін.

Борышкерділесінімлшерітуралыжаттарболмаанжне(немесе)борышкердіортамліктегілесінебаламанатымліктіайындауммкіндігіболмаанкездеортамліктіблу,сондай-аосымліктегілестердіайындаужнеборышкерділесінбліпшыарусоторындаушысыныарызынендіріпалушыныталап-арызыбойыншасоттртібіменжргізіледі.

ОртамліктегіборышкерділесінсатуосыЗадакзделгенаидаларбойыншажргізіледі.

ндiрiпалудыолдануаболмайтынмлiк.Борышкергеменшiкыынегiзiндетиесiлiнемесеоныортаменшiктегiлесiболыптабылатын,борышкергежнеоныасырауындаыадамдараажеттiмлiктiмынатрлерiнеатарушылыжаттарбойыншандiрiпалудыолдануаболмайды:

Yйжасауынызаттары,керек-жаратар:

-атерiсiнентігілгенжнебасадабаалыкиiм-кешектер(eгepетменкнкрiсдегейiнамтамасызетушiноныалмастыраалатынзгедекиiм-кешекбарболса),асханасервиздерiн,баалыметалдарданжасалан,сондай-акркемдiкндылыыбарзаттардыоспаанда,пайдаланылыпжргенкиiм-кешек,аякиiм,ішкиім,тсек-орынжабдыы,асйжнеасханакерек-жаратары;

-борышкергежнеоныотбасымшелерiнееазмлшердеажеттiжиhаз(рбiрадамабiртсекпенбiрорындытан,отбасынабiрстел,бiршкафжнебiрсанды);

-балалараарналанбарлыжабдытар.

Егерборышкердiнегiзгiксiбiауылшаруашылыыболса,борышкерменоныотбасышiнжааастыадейiнажеттімлшердегітаманiмдерi,шаруашылырылыстарыжнеборышкерменоныотбасыныажеттiлiктерiнанааттандыруаажеттiмлшердегіймалы,сондай-амалаарналанжем-шп,албасажадайларда-таманiмдерiжнежалпысомасыетменгiжалаыданаспайтынмлшердегiаша.

Тамадаярлауажнеотбасынытрынй-жайынжылытуаарналанотын.

Борышкерсоттыкiмiменбелгiлiбiрызметпенайналысуыынанайырыланнемесеолрал-саймандыылмысжасаушiнпайдалананжадайлардыоспаанда,борышкердiксiбиызметiнжаластыруынаажеттiрал-сайман(оныiшiндеоуралдарыменкiтаптар).

Мгедектердіжріп-труынаарналанарнайыклікралдары,мгедектердітехникалыкмекшi(компенсаторлы)ралдарыменарнайыжріп-труралдары.

Борышкермарапатталанхалыаралы,мемлекеттiкжнезгедежлделер.

Сауда-саттыйымдастырушыларынысаудажйелеріндеашысауда-саттыдісіменжасаланрепооперацияларыбойыншаонынысанасыболыптабылатынмлікосырепооперацияларыжабыланнанкейінанандіріпалынуыммкін.

2.Соторындаушысыатарушылыжаттыорындалуынамтамасызетумасатындаборышкердімлкіне,оныішіндезадакзделгенжадайлардасоттысанкциясыментыйымсалуаміндетті.Блретте,соторындаушысындіріпалудыборышкердімлкінеолданудыкезектілікаидаларынолданбауаылы.

Борышкердiмлкiнетыйымсалуосымлiккеиелікетугетыйымсалудан,сондай-аборышкердiбанктердегiжнебанкоперацияларыныжекелегентрлерiнжзегеасыратынйымдардаыашасомаларынпайдалануажнеолараиелікетугетыйымсалынанынхабарлаудантрады,блжнiндеборышкердiмлкiнетыйымсалутуралыаулышыарылады.

Борышкергеменшiк,шаруашылыжргiзужнеоралымдыбасаруыындатиесiлiмлiкке,оныайдажнеiсжзiндекiмнiпайдалануындаекендiгiнеарамастан(азастанРеспубликасыныАзаматтыкодексіндебелгiленгеншектеулерескерiлеотырып),тыйымсалынуыммкiн.

Банктердегіжнебанкоперацияларыныжекелегентрлерінжзегеасыратынйымдардаыашаажнебасадамліккетыйымсалутуралысоторындаушысыныаулысындатыйымсалынатынашасомасыкрсетіледі.
Соторындаушысыборышкердібанкшоттарыныбарекендігітуралыапаратболанкездебанкшоттарындаыашаажнеборышкердібанктегібасадамлкінесотсанкциясыменанатыйымсалады.
Сауда-саттыйымдастырушыларынысаудажйелеріндеашысауда-саттыдісіменжасаланрепооперацияларыбойыншаонынысанасыболыптабылатынмліккеазаматтысотісінжргізубарысындаосырепооперацияларыжабыланнанкейінанатыйымсалынуыммкін.

Егерборышкермлкiнiбасатлалардаболуыолардыарасындажасаланшартабайланыстыболанжадайда,басаадамдардышарттантуындайтынытарынсатауммкiндiгiтуралыжнемлiктiалыпоютуралымселенiталап-арызiсінжргiзутртiбiменсотшешедi.

Соторындаушысынымліктенндіріпалужніндегірекеттердіжасауынакедергікелтіру,соторындаушысынытыйымсалынанмліккебилікетугенемесеоныпайдалануатыйымсалуынбзу,сондай-атыйымсалынанмліккеатыстызгедезасызіс-рекеттеразастанРеспубликасынызадарындакзделгенжауаптылыакепсоады.

Борышкердібанктікшотындаыашасынаатарушылысанкцияны,орындаужніндегішыыстардыжнежекесоторындаушысыныызметінеаытлеудіескереотырып,атарушылыжаттыорындаушінажеттісомадатыйымсалынады.

Егеринкассолыкімнегізіндеашанындіріпалутолыклемдежргізілгенжадайда,инкассолыкіморындаланатарушылыісжргізушеберіндебданбрынсалынантыйымалыптасталдыдепесептеледі,алтыйымсалутуралыаулыоныбастамашысынаайтарылуатиіс.

Млiккендiрiпалудыолданукезiндесоторындаушысыоныборышкергетиесiлiекендiгiн,натынынжнеондаыауыртпалытыанытайды.Мемлекеттiктiркеугежатпайтынмлiктiкiмгетиесiлiекенiнанытауиынболанжнеблмлiкборышкергетиесiлiдепжорамалдауанегiздерболанжадайда,соторындаушысыоныкімгетиесiлiекендігіаныталанадейiнмлiккетыйымсалуаылы.

Егермлікборышкергетиесіліболмаса,ондаолсоторындаушысынатыйымсалынанмліктітиесілігінбелгілейтінажеттідлелдемелердісынуаміндетті.

Соторындаушысымліктіборышкергетиесіліекенінанытап,онытізімдемегеенгізеді,ндіріпалумлшерінеарайбкілмліккенемесеоныбірблігінетыйымсаладыжнетыйымсалутуралыаулынытиістімемлекеттіктіркеуоргандарынажібереді.

Блреттежылжымайтынмліккеатыстытізімдемежргізілмейді.

Соторындаушысыкепiлгесалынанмлiккетыйымсалынандыытуралыкепiлстаушыахабарлайды.

Талапоюдыамтамасызетутуралыйарымдыорындаукезіндесоторындаушысыталапоюталаптарынаарайбкілмліккенемесемлімделгенталаптымлшерінесйкескелетіноныбірблігінетыйымсалады.

ажетболанжадайдасоторындаушысытыйымсалынанмлiктіалыпоюдыжргізугенемесеборышкердітыйымсалынанмлiктіпайдаланужніндегіытарыншектеугеылы.Шектеудітрлерін,клемдеріменмерзімдерінсоторындаушысырбірнатыжадайдаосымліккетыйымсалудымасаттарын,мліктіерекшеліктерін,оныменшікиесінемесеожасышінмаызын,шаруашылы,трмыстынемесезгедейпайдаланылуынжнебасадафакторлардыескереотырыпайындайды.

СоторындаушысынымлiккебилікетугесалантыйымынбзунемесеборышкердітыйымсалынанмлкінпайдалануытарыншектеудісатамауатарушылыжаттаамтыланталаптардыорындамаанышіносыЗадакзделгенсалдарларакепсоады.

Вексельдерге,тбіртектерге,сынушыныжинакітапшаларына,депозиттікжнежинасертификаттарына,облигацияларажнеборышкергеашасомасынтлеуміндеттемесібарзгедемліккетыйымсалукезіндесоторындаушысыалыпоютуралыхаттаманытолтыраотырып,аталанмліктіалыпояды.

жаттыбаалыааздаратыйымсалуолардытранорныбойыншажргізіледі.жатсызбаалыааздаратыйымсалуосыааздариелерініытарынесепкеалуорныбойыншажргізіледі.

Соторындаушысыбаалыааздаратыйымсалутуралыаулышыарады.жаттыбаалыааздаратыйымсалутуралысоторындаушысыАтарушылыісжргізужнесоторындаушысыныытымртебесітуралыЗаны67-бабындабелгіленгентртіппенхаттамадажасайды.

Баалыааздаратыйымсалутуралыаулыдатыйымсалынанбаалыааздардыжалпысаны,олардытрі,сйкестендірунмірі,осыбаалыааздардыэмитентітуралымліметтер,баалыааздардысйкестендіруге,сондай-аолардыборышкергетиесілілігінанытауаммкіндікберетінбасададеректеркрсетіледі.

Борышкергетиесілібаалыааздаратыйымсалуборышкердіоларабилікетуіне(сатуа,зміндеттемелеріннемесешіншібірадамдардыміндеттемелерінамтамасызетуретіндеберуге,згедетрдеауыртпалытсіруге)тыйымсалудыбілдіреді.згедешектеулерді,оныішіндеборышкердікірісалуаытарынжнебаалыааздарменбекітілгенбасадаытарыншектеукезіндесоторындаушысыбелгіленгеншектеулердібаалыааздаратыйымсалутуралыаулыдасанамалапкрсетугеміндетті.

Баалыааздаратыйымсалу:

-эмитенттi(басарушыкомпанияны)олардытеу,оларбойыншакiрiстердiтлеу,олардызгебаалыааздараайырбастаунемесеалмастыружнiндегiрекеттержасауына,егермндайрекеттертыйымсалынанбаалыааздардышыарушарттарында(инвестициялыпайордыаидаларында)кзделсежнебаалыааздаратыйымсалутуралыаулыдатыйымсалынбаса,кедергiкелтiрмейдi.Крсетілгенрекеттердiжасалуытуралыэмитент(басарушыкомпания,басарушы)соторындаушысынадереухабарлайды;

-баалыааздарнарыытуралызанамадажнеосыорбиржасыныішкіжаттарындабелгіленгеншарттардажнетртіппенесепайырысукезеіішіндемліккетыйымсалутуралысоттытиістійарымыналанкезгедейінорбиржасынысаудажйесіндежасаланммілелербойыншабарлыміндеттемелердіорындауа(немесебарлыесепайырысуларды,аударымдардыаятауа)кедергiкелтiрмейдi.

Айырбастау,алмастырунемесеорбиржасындажасаланммілелердіорындаунтижесiндеалынанзгедеаржыралдары,егерблтыйымсалумасаттарынаайшыкелмесе,тыйымсалутуралыаулыбойыншатыйымсалынанбаалыааздарсекiлдiдлсолшарттарментыйымсалудатранболыпесептеледi.СоторындаушысыбрыншыарыланаулыаосымшаАтарушылыісжргізужнесоторындаушысыныытымртебесітуралыЗаны55-бабыны5-тармаынасйкесайындаланберешектiмлшерiнескереотырып,айырбастау,алмастырунемесеаржыралдарыменжасаланммілелердіорындаунтижесiндеалынанаржыралдарынатыйымсалутуралыаулышыаруамiндеттi.

«азастанРеспубликасындаыбанктержнебанкызметітуралы»азастанРеспубликасыныЗаынасйкесбанктердібіреуінеатыстыайтарылымдаужргізілгенолардыбіріктірунысанындаайтайымдастырукезіндеайтайымдастырылатынбанктіакцияларынаамасалуайтайымдастырубойыншарекеттер(зінебіріктіружзегеасырылатынбанктіолардысатыпалуыбойыншарекеттіосааланда)жасауакедергікелтірмейді,сондай-аамасалынанакцияларбойыншаытардыесепкеалудыжзегеасыратынтіркеушіні,орталыдепозитарийдіжне(немесе)номиналстаушылардытиістірекеттержасауынакедергікелтірмейді.

зінебіріктіружзегеасырылатынбанкбіріктірілетінбанктіамататранакцияларыналаннанкейіндереублжніндесоторындаушысынахабарлайды.

амасалутуралыаулыбойыншабрынамасалынанакциялардыорныназінебіріктіружзегеасырылатынбанктіайтайымдастырылатынбанкакционерлеріарасындаорналастырыланакциялары,егербламасалумасаттараайшыкелмесе,айтайымдастырылатынбанктіакцияларынаамасалушарттарыменбірдейаматадепесептеледі.

СоторындаушысыбрыншыарыланаулыатолытыруретіндеАтарушылыісжргізужнесоторындаушысыныытымртебесітуралыЗаны55-бабыны5-тармаынасйкесайындалатынберешектіескереотырып,брынамасалынанакциялардыорныназінебіріктіружзегеасырылатынбанктіорналастырунтижесіндеалынанакцияларынаамасалутуралыаулышыаруаміндетті.

Егератарушылыжаттаборышкердібаалыааздарбойыншакірісалуаытарыншектеубелгіленсе,ондаосыбаалыааздарбойыншабарлыкірістерауматыорганныолма-олашаныбаылаушотынанемесежекесоторындаушысыныаымдаышотынаесептелугетиіс.

Соторындаушысытыйымсалынанжаттыбаалыааздардыалыпоядыжнебаалыааздаратыйымсалутуралыхаттамааолойызаотырып,осыхаттаманыкшірмесінсатаушыасатауабереді.Соторындаушысыосыбаалыааздардыкастодианасатауаберутуралышешімабылдайалады.

Тыйымсалынанжатсызбаалыааздаралыпойылмайдыжнеытардыесепкеалушінбасаноминалдыстаушыаберілмейді.

Тыйымсалынанжатсызбаалыааздардытіркеушініытардыесепкеалушінбірыайтіркеушігеберуінежолберіледі.

Тыйымсалынанбаалыааздараытардыесепкеалудыжзегеасыратынноминалдыстаушынытиістілицензиясыныолданылуытотатылатраннетотатыланжадайда,номиналдыстаушыолтуралылицензиясыныолданылуытотатылатраннетотатыландыытуралыхабарламааланкнненкейінгікнненкешіктірмейсоторындаушысынахабарлайды.

Эмитент(басарушыкомпания)тыйымсалынанбаалыааздараытардыесепкеалудыжзегеасыратынноминалдыстаушыменшарттыбзанжадайда,номиналдыстаушыолтуралышартбзыланкнненкейінгікнненкешіктірмейсоторындаушысынахабарлайды.

Эмитент(басарушыкомпания,басарушы)борышкергетиесілітыйымсалынанбаалыааздартлемінінемесеонытеудімерзімібасталанжадайда,аталанбаалыааздарбойыншатлемсомасынрайтынашаныауматыорганныолма-олашаныбаылаушотынанемесежекесоторындаушысыныаымдаышотынаесептейді.

Тыйымсалынанбаалыааздардымліктіжне(немесе)мліктікытардыиесінеберунысанындатегенжадайдасоторындаушысымндаймліктіжне(немесе)мліктікытардыосыЗадабелгіленгентртіппенндіріпалады.

Соторындаушысыбаалыааздаратыйымсалынанытуралыаулыныкшірмелерін,онышыаран(жасаан)кнненкейінгікнненкешіктірмей,атарушылыісжргізутараптарына,сондай-а:

-баалыааздардыбергенадама(эмиссиялыбаалыааздардыоспаанда);

-тыйымсалынанбаалыааздараытардыесепкеалудыжзегеасыратынтiркеушiге,орталыдепозитарийге(номиналдыстаушыа);

-егербаалыааздаратыйымсалуосыбаалыааздарабекітілгенытардышектеудентратынболса,эмитентке(басарушыкомпанияа)жібереді.

Баалыааздаратыйымсалутуралыаулыныкшірмесіналанкнненбастап,осыбапты14-тармаындааталанадамдар:

-аталанаулыменборышкердішектелгенытарыніскеасыруабаытталанборышкердіталаптарынорындауаылыемес;

-осыбапты5-тармаындакрсетілгеноперациялардыжасаудыжнеммілелердіорындаудыоспаанда,соторындаушысыныаулысындакрсетілгенберешектімлшерiнескереотырып,орталыдепозитарийдінемесебаалыааздарнарыынаксiбиатысушынышоттарындаесепкеалынатыннемесесондаболатынборышкердiаржыралдарыменоперацияларындереутотататруамiндеттi.

Номиналдыстаушыны(баалыааздарнарыынаксібиатысушыны)клиенттерiнетиесiлiаржыралдарынесепкеалужзегеасырылатын,номиналдыстаушыны(баалыааздарнарыынаксібиатысушыны)банктiк,жекежнезгедешоттарынаноминалдыстаушыны(баалыааздарнарыынаксібиатысушыны)мiндеттемелерiбойыншатыйымсалынаалмайды.

Соторындаушысындiрiпалушыаберiлетiнсоманы,орындаужнiндегiшыыстардыжнежекесоторындаушысыныызметтерінетлейтіншыыстардытеугеажеттiмлшердеборышкермлкiнітiзiмдемесінжргізеді.АтарушылыісжргізужнесоторындаушысыныытымртебесітуралыЗаны55-бабыны5-тармаындакзделгенжадайда,тізімделетінмліктіныатарушылыжатбойыншандiрiпалудымлшерiненасыптсуiммкiн.Соторындаушысынытiзiмдемегетскензаттарасргiсалаалады.

Млiккетiзiмдемежасауборышкердiжнекугерлердiатысуыменжргiзiлугетиiс.Атарушылырекеттержасалатындыытуралыалдыналахабардаретілген,борышкерболыптабылатынжекеадамнемесезадытланыкiлiболмаанжадайда,тiзiмдемекугерлердiатысуыменжасалады.

Млiктертiзiмдемесiнерзаттыатауы,оныерекшебелгiлерi(салмаы,метражы,тозудрежесi,бйымнымаркасыжнезгеделшемдері),рзаттыжеке-жекебаасыжнебарлымлiктiныенгiзiледi.

Тiзiмдемегеоныжасаукезiндеатысанадамдаролояды.

Соторындаушысытізімдемегеатысушымаманныорытындысыбойыншажылжымалымліккетізімдемежасамауанемаманныорытындысыбойыншаонысатуммкінболмасанемесеонысатудантскенсомаорындаужніндегішыыстарданкемболатынболса,оныкейінтізімдемеденалыптастауаылы.

Мліккетізімдемежасаужнетыйымсалухаттамасында:

-хаттамажасалануаытпенорны;

-хаттамажасаансоторындаушысыны,сондай-ахаттамажасаланкездеатысанадамдардытегі,атыжнекесініаты(олболанжадайда);

-соттынемесеатарушылыжатыорындалатынбасадаорганныатауы;

-ндіріпалушыныжнеборышкердітектері,аттарыжнекелерініаттары(оларболанжадайда);

-мліккетізімдемежасаужргізілгенітуралысілтеме(тізімдеменікімжргізді,тізімделгенмліктіжалпыны);

-мліктрінісипатынемесемліктіжнеонысипаттамаларынытізбеленуі;

-егерзаттарасргісалужргізілгенболса,оансілтеме;

-мліксатауаберілгенжекеадамнытегі,атыжнекесініаты(олболанжадайда),задытланыатауы,егермліктісатауборышкердізінежктелмесе,мекенжайлары;

-борышкергежнебасадаадамдарасоторындаушысынырекеттерінешаымжасаутртібіменмерзімінітсіндірілгені,сондай-аборышкергенемесемліктісатаушыаолардысатауаберілгенмліктісатаужніндегіміндеттеріжнеоныталан-таражасаланы,иеліктеншыаранынемесежасыранышінжауапкершілігіжніндетсіндірілгенітуралыбелгі;

-ндіріпалушыны,борышкерді,тізімдемежасаукезіндеатысанадамдардыескертпелеріменарыздарыжнесоторындаушысынысоларбойыншакімдерікрсетілугетиіс.

Мліккетізімдемежасаужнетыйымсалухаттамасынасоторындаушысыжнеонытолтырукезіндеатысанадамдаролояды.

3.Соторындаушысымліккетыйымсалынанжнеборышкергемліктітиесіліекеніаныталанкезденбастапонжмыскніішінде:

-баалаушынызбетіншетаайындау;

-атарушылыісжргізутараптарыныбірінісынысыбойыншабаалаушынытаайындау;

-атарушылыісжргізутараптарыныбірінеборышкердімлкінбаалаудыжргізутуралытапсырмаберуіарылыбаалаушынытаайындаутуралыаулышыарады.

Борышкердітыйымсалынанмлкінбаалаужніндегікрсетілетінызметтіаысынтлеуатарушылыісжргізутараптарынажктеледіжнекейінненборышкердіесебінентеледі.

Баалаушынытаайындаутуралысоторындаушысыаулысыныкшірмелеріатарушылыісжргізутараптарынаонышыаранкнненкейінгікнненкешіктірілмейжіберіледі.

Баалауменкеліспегенатарушылыісжргізутарапыбаалаутуралыесеппентанысанкезденбастапкнтізбеліконкнішіндеоаншаымжасауаылы.ШаымсоторындаушысынырекеттерінешаымжасаушіназастанРеспубликасыныазаматтыісжргізузанамасындабелгіленгентртіппенсотаберіледі.

БаалаутуралыесеппентанысуАтарушылыісжргізужнесоторындаушысыныытымртебесітуралыЗаны4-тарауынасйкесжргізіледі.

Борышкердітыйымсалынанмлкінайталапбаалаубойыншакрсетілетінызметаысынтлеушаымжасаушытарапажктеледі.

Атарушылыісжргізутараптарымліктінытуралыжазбашакелісімжасасанжадайда,баалаушытыйымсалынанмліктібаалаудыжргізбейдіжнебаалаушынытаайындаутуралыаулышыарылмайды.

Млiктісатау.Соторындаушысысатаушыдансатауолхатыналуарылысатаушартынегiзiндетыйымсалынанмлiктiсатауаберудiжзегеасырады.

ТыйымсалынанмлiктiсатаудытртiбiменшарттарыазастанРеспубликасыныАзаматтыкодексіменжнебасаданормативтікытыактілеріменайындалады.

Егермлiктiпайдалануоныерекшеліктерібойыншамлiктiжойылуынанемесеонындылыыныкемуiнекепсопаса,сатаушыблмлiктiсоторындаушысынырсатыменпайдаланаалады.

Борышкернемесеоныотбасынымшесiсатаушыболыптабылмаса,олсатаанышiнсыйаыалады.

Млiктiсатаужнiндежмсаланажеттiшыыстарсатаушыаосымлiктiпайдалануданiсжзiндеалынанпайдашегерiлеотырыптеледi.

Млiктiсатауабайланыстыжмсаланшыындаратарушылырекеттержасаужнiндегiшыыстаражатызылады.

Млiктiсатаушыныжауапкершiлiгi.Сатауаберілгентыйымсалынанмліктіталан-таражасалан,иеліктеншыараннемесежасыранжадайдасатаушыазастанРеспубликасынызадарынасйкесжауаптыболады.

Борышкерденалыпойыланндылытардысатау.Борышкерденашаны,баалыааздарды,валюталындылытарды,зергерлiкжнеымбатметалдардан,асылтастарданжнеiнжуденжасаланбасадабйымдарды,сондай-аосындайбйымдардысынытарыналыпойанкездесоторындаушысыекіданаетіпалыпоюактісінжасайды.

Борышкерденалыпойыланбаалыааздарды,валюталындылытарды,зергерлiкжнеымбатметалдардан,асылтастарданжнеiнжуденжасаланбасадабйымдарды,сондай-аосындайбйымдардысынытарынсоторындаушысыбанктергежнебанкоперацияларыныжекелегентрлерінжзегеасыратынйымдарашартнегiзiндежзегеасырылатынсатауаткiзедi.

ндiрiпалушыаберілгенсомалардыжнеатаружнiндегiшыыстардытеушiнажеттi,борышкерденалынанашасомаларынсоторындаушысыжиырматртсаатішіндеауматыорганныолма-олашаныбаылаушотынанемесежекесоторындаушысыныаымдаышотынаенгiзедi.Ауматыорганныолма-олашаныбаылаушотындаынемесежекесоторындаушысыныаымдаышотындаыашасомаларынесепкеалу,сатаужнеберутртiбiазастанРеспубликасынызанамасыменайындалады.

Борышкерденашаныалыпоюкезіндеборышкергеалыпоюактісіненблектбіртекберіледі,алалыпойыланашаауматыорганныолма-олашаныбаылаушотынанемесежекесоторындаушысыныаымдаышотынаенгізіледі.