Дріс.Борышкердiмлкiненндiрiпалу.
Жоспар:
1.Борышкердімлкіненндіріпалудыытысипаттамасы
2.Борышкердiмлкiнетыйымсалу
3.Мліктібаалаужнесатау
Негізгіымдар:Борышкер,млік
1.Борышкердiмлкiненндiрiпалутртiбi.Борышкердімлкіненндіріпалумліктіалыпоюдыжне(немесе)онымжбрлепсатудынендіріпалушыаберудіамтиды.
Атарушылыжаттарбойыншандiрiпалу,егератарушылыжаттазгешетртiпбелгiленбесе,бiрiншiкезектеборышкердiашасомаларына,оныiшiндебанктердежнебанкоперацияларыныжекелегентрлерінжзегеасыратынйымдардатранашасомаларынадаолданылады.
Борышкердiбухгалтерлiк(кассалы)жаттарыбойыншакрсетiлгенолма-олашасомаларынанндiрiпалуоларсынылансоборышкердiкелiсiмiнеарамастаннемесеолардысаталуорнынаарамастантабылансодереужргiзiледi.
Борышкердiолма-олашасомалары,оныiшiндеборышкеркассасынысейфiндесатаулыжнеосыкассаныошаулананблмесiнденемесеборышкердiзгедеблмелерiндесатаулыашасомалары,егеролардыборышкергетиесiлiекендiгiаныбелгiлiболса,табыланнанкейiндереуалыпойылуатиiс.
Борышкердеберешектітеушінжеткіліктіашасомасыболмаанкездендіріпалуборышкергетиесілібасамліккеолданылады.СоторындаушысындіріпалушынынемесебіркезектегіндіріпалушылардыжнеборышкердіжазбашакелісуіменАтарушылыісжргізужнесоторындаушысыныытымртебесітуралыЗаны68-бабынасйкесмліктіалдыналабаалап,оныткізбей,солалпындаберугеылы.
Орындаужніндегішыыстаржнежекесоторындаушысыныызметінеаытлеужніндегішыыстарескерілеотырып,атарушылыжаттыорындаушiнажеттiмлшердежнеклемдеборышкермлкiненндiрiлiпалынады.Борышкердiбасамлкiжеткiлiксiзболанжадайда,ндiрiпалуборышкердiатарушылыжатбойыншанындiрiпалумлшерiненасатынмлкiнеолданылуыммкiн.Мндайжадайлардамлiктiсатаннантскенсома,атарушылыжатбойыншандiрiпалынансомаменорындаужнiндегiшыыстар,сондай-ажекесоторындаушысыныызметінеаытлеужніндегісомаларшегерiлеотырып,борышкергеайтарылады.
Борышкердііздеусалудаболуыонымлкіненндіріпалуакедергіболыптабылмайды.
Атарушылыжаттакрсетілгенбелгiлiбiрзаттардындiрiпалушыабергенкездесоторындаушысыблзаттардыборышкерденалыпойып,олардындiрiпалушыаткізуактiсiнжасайотырыпбередi.
Соторындаушысыборышкердімлкінен,оныішіндеортамліктегілесіненндіріпалудыазастанРеспубликасыныазаматтыісжргізузанамасындабелгіленгентртіппеналынатынсотсанкциясыменжзегеасырады.
Задытлалармендараксiпкерлермлкiненндiрiпалу.Борышкердеберешектiтеушiнжеткiлiктiашасомасыболмаанкезде,егерзадаблмлiккеатыстышектеулербелгiленбесежнезадытларылтайшыларыны(атысушыларыны)млiктiкжауапкершiлiгiкзделсе,оантиесiлiкезкелгенбасамлiктен,сондай-азадытларылтайшыларыны(атысушыларыны)млкiненндiрiлiпалынуыммкiн.
Егерорындаубарысындаборышкер-задытланынемеседараксiпкердiмлкiберешектiтеушiнжеткiлiксiзболатыныаныталса,алазастанРеспубликасыныазаматтызанамасындаборышкердiдрменсiз(банкрот)дептануажолберiлсе,соторындаушысындiрiпалушыаблтуралыхабарлауамiндеттi.
БелгiленгентртiппенбанкротдептаныланборышкердiмлкiненндiрiпалудыолдануазастанРеспубликасыныоалтужнебанкроттытуралызанамасынасйкесжзегеасырылады.
Задытлаайтайымдастырыланжадайда,ндіріпалудымліккеолдануазастанРеспубликасыныазаматтызанамасындабелгіленгентртіппенборышкердіытымирасорыайындаланадейінтотатылатрады.
Кепiлгесалынанмлiктенндiрiпалу.Борышкердізінеойылан,кепiлменамтамасызетiлмегенбарлыталаптардытолыанааттандыруышiнбасадамлкiжеткiлiксiзболанжадайдакепiлстаушыныазастанРеспубликасыныазаматтызанамасындабелгiленгенытарысаталаотырып,кепiлгесалынанмлiктенндiрiпалужргiзiлуiммкiн.
Борышкердекепілгесалынбаанмлкіжеткіліксізболанкездеборышкердімлкінекепілыыжондіріпалушылардыталаптарынанааттандырушін,амтамасызетілгеноблигацияларбойыншаамтамасызетуболыптабылатынмліктіжнеипотекалытрынйарызыміндеттемесібойыншаамтамасызетуболыптабылатынжылжымайтынмліктіоспаанда,кепілгесалынанмліккендіріпалусотйарымынегізіндеталаптарыкепілстаушыныталабынанбасымболатын,кепілстаушыларболыптабылмайтынндіріпалушылардымдделерінеолданылуыммкін.ндіріпалудыкепілгесалынанмліккеолданутуралысотйарымыкепілстаушыны,ндіріпалушыныжнеборышкердісототырысыныуаытыменорнытуралыхабардаретеотырып,соторындаушысынытінішібойыншасототырысындашыарылады.Мліктіткізукепілгесалынанмліктіткізуаидаларыбойыншажзегеасырылады.БлжадайдаталаптарАтарушылыісжргізужнесоторындаушысыныытымртебесітуралыЗаны110-112-баптарындабелгіленгенкезектіліктртібіменткізілгенмліктінынананааттандырылады.
Кепiлстаушыкепілгесалынанмліктізіндеалдырутуралымлімдеугеылы.Блжадайдаолкепiлстаушыныталабыныалдындабасымболыптабылатынталаптардызіндеалдырыланмліктінынанаспайтынмлшердеанааттандыруаміндетті.
Егерндіріпалушыны(ндіріпалушыларды)талаптарынанааттандырумасатындандіріпалынуыммкінзгемлікболмасанемесемндаймлікжеткіліксізболса,кепiлстаушыныталаптарыныалдындабасымдыыжоосындіріпалушылардыталаптарынанааттандырумасатында,кепiлгесалынанмлікті,ипотекалытрынйарызынымiндеттемесiбойыншаамтамасызетуболыптабылатынжылжымайтынмлiктiоспаанда,ндіріпалуажолберіледі.Блжадайдакепiлгесалынанмліктенндіріпалуакепілстаушыныытарысаталаотырып,сотйарымыбойыншажолберіледі.
Борышкердiбасаадамдардаыашалайсомаларыменбасадамлкiненндiрiпалу.Борышкердiбасаадамдардаыашалайсомаларынан,сондай-абасамлкiненндiрiпалукезiндесоторындаушысыоларатыйымсаладыжнемжбрлепндіріпалушараларынолданады.
Борышкердiбанктердегiнемесебанкоперацияларыныжекелегентрлерiнжзегеасыратынйымдардаыашалайсомаларынанндiрiпалудысоторындаушысыинкассолыкiмшыаруарылыжзегеасырады.Инкассолыкiмгежекесоторындаушысынынеауматыблімнімріменрасталанатарушылыжаттардыкшiрмелерiосаберіледі.Атарушылыжаттаркшiрмелерінідрыстыышінжекесоторындаушысынеауматыблімбасшысы-аасоторындаушысыжауаптылытаболады.
ИнкассолыкімберілгенбанктікшоттаашаболмааннежеткіліксізболанкездеашандіріпалуборышкердітегедегінетлемжасаланкніазастанРеспубликасыныаржыминистрлігіазастанРеспубликасылттыБанкіменбірлесіпбелгілейтінтртіппенайындаланвалютанынарытыайырбасбаамыолданылаотырып,шетелдіквалютадаыбанктікшотынан(шоттарынан)жргізіледі.Осытарматакзделгенжадайлардаинкассолыкімдісатаужнеорындауолтолыорындаланадейінборышкердібанктікшоттарынаашанытсуінеарайжргізіледі.
Инкассолыкімдікеріайтарыпалу.Ауматыорганбасшысыныжазбашакелісіміменмемлекеттіксоторындаушысыны,сондай-ажекесоторындаушысыныинкассолыкімдікеріайтарыпалуы:
-атарушылыісжргізуАтарушылыісжргізужнесоторындаушысыныытымртебесітуралыЗаны47-бабындакрсетілгеннегіздербойыншатотатылан;
-соттынемесежаттыбергенбасаорганныталабыбойыншаатарушылыжаторындалмайайтарылан;
-АтарушылыісжргізужнесоторындаушысыныытымртебесітуралыЗаны48-бабы1-тармаыны4)тармашасындакзделгенжадайдыоспаанда,атарушылыжатндіріпалушыаайтарыланжадайларда;
-ндіріпалушыныинкассолыкімдікеріайтарыпалутуралыарызыбойыншажргізіледі.
Ортамліктегілестенндіріпалу.Борышкердіортамліктегілесіненндіріпалукезіндесоторындаушысымліктіменшікиелерінехабарлауажнеолараборышкердіортамліктегілесінбасымдыпенсатыпалуыынсынуаміндетті.лестінымаманныжазбашаорытындысынегізіндехабарламадакрсетіледі.
ТыйымсалынанмліктіосалыменшікиесібасымдыпенсатыпалуыыніскеасыраалатынмерзімазастанРеспубликасыныАзаматтыкодексіндеайындаладыжнеборышкердімлкінетыйымсалынанытуралыосалыменшікиесінехабарлананкнненбастапесептеледі.
осалыменшікиелерінехабарлауолардытрылыты(болатын)жерінібелгісіздігі,трылытыжеріндеболмауыжнебасададлелдісебептерсалдарынанммкінболмаса,ортамліктегілестісатумліктітізімдегенненкейінотызкнткенсожргізілуіммкін.
Борышкерділесінімлшерітуралыжаттарболмаанжне(немесе)борышкердіортамліктегілесінебаламанатымліктіайындауммкіндігіболмаанкездеортамліктіблу,сондай-аосымліктегілестердіайындаужнеборышкерділесінбліпшыарусоторындаушысыныарызынендіріпалушыныталап-арызыбойыншасоттртібіменжргізіледі.
ОртамліктегіборышкерділесінсатуосыЗадакзделгенаидаларбойыншажргізіледі.
ндiрiпалудыолдануаболмайтынмлiк.Борышкергеменшiкыынегiзiндетиесiлiнемесеоныортаменшiктегiлесiболыптабылатын,борышкергежнеоныасырауындаыадамдараажеттiмлiктiмынатрлерiнеатарушылыжаттарбойыншандiрiпалудыолдануаболмайды:
Yйжасауынызаттары,керек-жаратар:
-атерiсiнентігілгенжнебасадабаалыкиiм-кешектер(eгepетменкнкрiсдегейiнамтамасызетушiноныалмастыраалатынзгедекиiм-кешекбарболса),асханасервиздерiн,баалыметалдарданжасалан,сондай-акркемдiкндылыыбарзаттардыоспаанда,пайдаланылыпжргенкиiм-кешек,аякиiм,ішкиім,тсек-орынжабдыы,асйжнеасханакерек-жаратары;
-борышкергежнеоныотбасымшелерiнееазмлшердеажеттiжиhаз(рбiрадамабiртсекпенбiрорындытан,отбасынабiрстел,бiршкафжнебiрсанды);
-балалараарналанбарлыжабдытар.
Егерборышкердiнегiзгiксiбiауылшаруашылыыболса,борышкерменоныотбасышiнжааастыадейiнажеттімлшердегітаманiмдерi,шаруашылырылыстарыжнеборышкерменоныотбасыныажеттiлiктерiнанааттандыруаажеттiмлшердегіймалы,сондай-амалаарналанжем-шп,албасажадайларда-таманiмдерiжнежалпысомасыетменгiжалаыданаспайтынмлшердегiаша.
Тамадаярлауажнеотбасынытрынй-жайынжылытуаарналанотын.
Борышкерсоттыкiмiменбелгiлiбiрызметпенайналысуыынанайырыланнемесеолрал-саймандыылмысжасаушiнпайдалананжадайлардыоспаанда,борышкердiксiбиызметiнжаластыруынаажеттiрал-сайман(оныiшiндеоуралдарыменкiтаптар).
Мгедектердіжріп-труынаарналанарнайыклікралдары,мгедектердітехникалыкмекшi(компенсаторлы)ралдарыменарнайыжріп-труралдары.
Борышкермарапатталанхалыаралы,мемлекеттiкжнезгедежлделер.
Сауда-саттыйымдастырушыларынысаудажйелеріндеашысауда-саттыдісіменжасаланрепооперацияларыбойыншаонынысанасыболыптабылатынмлікосырепооперацияларыжабыланнанкейінанандіріпалынуыммкін.
2.Соторындаушысыатарушылыжаттыорындалуынамтамасызетумасатындаборышкердімлкіне,оныішіндезадакзделгенжадайлардасоттысанкциясыментыйымсалуаміндетті.Блретте,соторындаушысындіріпалудыборышкердімлкінеолданудыкезектілікаидаларынолданбауаылы.
Борышкердiмлкiнетыйымсалуосымлiккеиелікетугетыйымсалудан,сондай-аборышкердiбанктердегiжнебанкоперацияларыныжекелегентрлерiнжзегеасыратынйымдардаыашасомаларынпайдалануажнеолараиелікетугетыйымсалынанынхабарлаудантрады,блжнiндеборышкердiмлкiнетыйымсалутуралыаулышыарылады.
Борышкергеменшiк,шаруашылыжргiзужнеоралымдыбасаруыындатиесiлiмлiкке,оныайдажнеiсжзiндекiмнiпайдалануындаекендiгiнеарамастан(азастанРеспубликасыныАзаматтыкодексіндебелгiленгеншектеулерескерiлеотырып),тыйымсалынуыммкiн.
Банктердегіжнебанкоперацияларыныжекелегентрлерінжзегеасыратынйымдардаыашаажнебасадамліккетыйымсалутуралысоторындаушысыныаулысындатыйымсалынатынашасомасыкрсетіледі.
Соторындаушысыборышкердібанкшоттарыныбарекендігітуралыапаратболанкездебанкшоттарындаыашаажнеборышкердібанктегібасадамлкінесотсанкциясыменанатыйымсалады.
Сауда-саттыйымдастырушыларынысаудажйелеріндеашысауда-саттыдісіменжасаланрепооперацияларыбойыншаонынысанасыболыптабылатынмліккеазаматтысотісінжргізубарысындаосырепооперацияларыжабыланнанкейінанатыйымсалынуыммкін.
Егерборышкермлкiнiбасатлалардаболуыолардыарасындажасаланшартабайланыстыболанжадайда,басаадамдардышарттантуындайтынытарынсатауммкiндiгiтуралыжнемлiктiалыпоютуралымселенiталап-арызiсінжргiзутртiбiменсотшешедi.
Соторындаушысынымліктенндіріпалужніндегірекеттердіжасауынакедергікелтіру,соторындаушысынытыйымсалынанмліккебилікетугенемесеоныпайдалануатыйымсалуынбзу,сондай-атыйымсалынанмліккеатыстызгедезасызіс-рекеттеразастанРеспубликасынызадарындакзделгенжауаптылыакепсоады.
Борышкердібанктікшотындаыашасынаатарушылысанкцияны,орындаужніндегішыыстардыжнежекесоторындаушысыныызметінеаытлеудіескереотырып,атарушылыжаттыорындаушінажеттісомадатыйымсалынады.
Егеринкассолыкімнегізіндеашанындіріпалутолыклемдежргізілгенжадайда,инкассолыкіморындаланатарушылыісжргізушеберіндебданбрынсалынантыйымалыптасталдыдепесептеледі,алтыйымсалутуралыаулыоныбастамашысынаайтарылуатиіс.
Млiккендiрiпалудыолданукезiндесоторындаушысыоныборышкергетиесiлiекендiгiн,натынынжнеондаыауыртпалытыанытайды.Мемлекеттiктiркеугежатпайтынмлiктiкiмгетиесiлiекенiнанытауиынболанжнеблмлiкборышкергетиесiлiдепжорамалдауанегiздерболанжадайда,соторындаушысыоныкімгетиесiлiекендігіаныталанадейiнмлiккетыйымсалуаылы.
Егермлікборышкергетиесіліболмаса,ондаолсоторындаушысынатыйымсалынанмліктітиесілігінбелгілейтінажеттідлелдемелердісынуаміндетті.
Соторындаушысымліктіборышкергетиесіліекенінанытап,онытізімдемегеенгізеді,ндіріпалумлшерінеарайбкілмліккенемесеоныбірблігінетыйымсаладыжнетыйымсалутуралыаулынытиістімемлекеттіктіркеуоргандарынажібереді.
Блреттежылжымайтынмліккеатыстытізімдемежргізілмейді.
Соторындаушысыкепiлгесалынанмлiккетыйымсалынандыытуралыкепiлстаушыахабарлайды.
Талапоюдыамтамасызетутуралыйарымдыорындаукезіндесоторындаушысыталапоюталаптарынаарайбкілмліккенемесемлімделгенталаптымлшерінесйкескелетіноныбірблігінетыйымсалады.
ажетболанжадайдасоторындаушысытыйымсалынанмлiктіалыпоюдыжргізугенемесеборышкердітыйымсалынанмлiктіпайдаланужніндегіытарыншектеугеылы.Шектеудітрлерін,клемдеріменмерзімдерінсоторындаушысырбірнатыжадайдаосымліккетыйымсалудымасаттарын,мліктіерекшеліктерін,оныменшікиесінемесеожасышінмаызын,шаруашылы,трмыстынемесезгедейпайдаланылуынжнебасадафакторлардыескереотырыпайындайды.
СоторындаушысынымлiккебилікетугесалантыйымынбзунемесеборышкердітыйымсалынанмлкінпайдалануытарыншектеудісатамауатарушылыжаттаамтыланталаптардыорындамаанышіносыЗадакзделгенсалдарларакепсоады.
Вексельдерге,тбіртектерге,сынушыныжинакітапшаларына,депозиттікжнежинасертификаттарына,облигацияларажнеборышкергеашасомасынтлеуміндеттемесібарзгедемліккетыйымсалукезіндесоторындаушысыалыпоютуралыхаттаманытолтыраотырып,аталанмліктіалыпояды.
жаттыбаалыааздаратыйымсалуолардытранорныбойыншажргізіледі.жатсызбаалыааздаратыйымсалуосыааздариелерініытарынесепкеалуорныбойыншажргізіледі.
Соторындаушысыбаалыааздаратыйымсалутуралыаулышыарады.жаттыбаалыааздаратыйымсалутуралысоторындаушысыАтарушылыісжргізужнесоторындаушысыныытымртебесітуралыЗаны67-бабындабелгіленгентртіппенхаттамадажасайды.
Баалыааздаратыйымсалутуралыаулыдатыйымсалынанбаалыааздардыжалпысаны,олардытрі,сйкестендірунмірі,осыбаалыааздардыэмитентітуралымліметтер,баалыааздардысйкестендіруге,сондай-аолардыборышкергетиесілілігінанытауаммкіндікберетінбасададеректеркрсетіледі.
Борышкергетиесілібаалыааздаратыйымсалуборышкердіоларабилікетуіне(сатуа,зміндеттемелеріннемесешіншібірадамдардыміндеттемелерінамтамасызетуретіндеберуге,згедетрдеауыртпалытсіруге)тыйымсалудыбілдіреді.згедешектеулерді,оныішіндеборышкердікірісалуаытарынжнебаалыааздарменбекітілгенбасадаытарыншектеукезіндесоторындаушысыбелгіленгеншектеулердібаалыааздаратыйымсалутуралыаулыдасанамалапкрсетугеміндетті.
Баалыааздаратыйымсалу:
-эмитенттi(басарушыкомпанияны)олардытеу,оларбойыншакiрiстердiтлеу,олардызгебаалыааздараайырбастаунемесеалмастыружнiндегiрекеттержасауына,егермндайрекеттертыйымсалынанбаалыааздардышыарушарттарында(инвестициялыпайордыаидаларында)кзделсежнебаалыааздаратыйымсалутуралыаулыдатыйымсалынбаса,кедергiкелтiрмейдi.Крсетілгенрекеттердiжасалуытуралыэмитент(басарушыкомпания,басарушы)соторындаушысынадереухабарлайды;
-баалыааздарнарыытуралызанамадажнеосыорбиржасыныішкіжаттарындабелгіленгеншарттардажнетртіппенесепайырысукезеіішіндемліккетыйымсалутуралысоттытиістійарымыналанкезгедейінорбиржасынысаудажйесіндежасаланммілелербойыншабарлыміндеттемелердіорындауа(немесебарлыесепайырысуларды,аударымдардыаятауа)кедергiкелтiрмейдi.
Айырбастау,алмастырунемесеорбиржасындажасаланммілелердіорындаунтижесiндеалынанзгедеаржыралдары,егерблтыйымсалумасаттарынаайшыкелмесе,тыйымсалутуралыаулыбойыншатыйымсалынанбаалыааздарсекiлдiдлсолшарттарментыйымсалудатранболыпесептеледi.СоторындаушысыбрыншыарыланаулыаосымшаАтарушылыісжргізужнесоторындаушысыныытымртебесітуралыЗаны55-бабыны5-тармаынасйкесайындаланберешектiмлшерiнескереотырып,айырбастау,алмастырунемесеаржыралдарыменжасаланммілелердіорындаунтижесiндеалынанаржыралдарынатыйымсалутуралыаулышыаруамiндеттi.
«азастанРеспубликасындаыбанктержнебанкызметітуралы»азастанРеспубликасыныЗаынасйкесбанктердібіреуінеатыстыайтарылымдаужргізілгенолардыбіріктірунысанындаайтайымдастырукезіндеайтайымдастырылатынбанктіакцияларынаамасалуайтайымдастырубойыншарекеттер(зінебіріктіружзегеасырылатынбанктіолардысатыпалуыбойыншарекеттіосааланда)жасауакедергікелтірмейді,сондай-аамасалынанакцияларбойыншаытардыесепкеалудыжзегеасыратынтіркеушіні,орталыдепозитарийдіжне(немесе)номиналстаушылардытиістірекеттержасауынакедергікелтірмейді.
зінебіріктіружзегеасырылатынбанкбіріктірілетінбанктіамататранакцияларыналаннанкейіндереублжніндесоторындаушысынахабарлайды.
амасалутуралыаулыбойыншабрынамасалынанакциялардыорныназінебіріктіружзегеасырылатынбанктіайтайымдастырылатынбанкакционерлеріарасындаорналастырыланакциялары,егербламасалумасаттараайшыкелмесе,айтайымдастырылатынбанктіакцияларынаамасалушарттарыменбірдейаматадепесептеледі.
СоторындаушысыбрыншыарыланаулыатолытыруретіндеАтарушылыісжргізужнесоторындаушысыныытымртебесітуралыЗаны55-бабыны5-тармаынасйкесайындалатынберешектіескереотырып,брынамасалынанакциялардыорныназінебіріктіружзегеасырылатынбанктіорналастырунтижесіндеалынанакцияларынаамасалутуралыаулышыаруаміндетті.
Егератарушылыжаттаборышкердібаалыааздарбойыншакірісалуаытарыншектеубелгіленсе,ондаосыбаалыааздарбойыншабарлыкірістерауматыорганныолма-олашаныбаылаушотынанемесежекесоторындаушысыныаымдаышотынаесептелугетиіс.
Соторындаушысытыйымсалынанжаттыбаалыааздардыалыпоядыжнебаалыааздаратыйымсалутуралыхаттамааолойызаотырып,осыхаттаманыкшірмесінсатаушыасатауабереді.Соторындаушысыосыбаалыааздардыкастодианасатауаберутуралышешімабылдайалады.
Тыйымсалынанжатсызбаалыааздаралыпойылмайдыжнеытардыесепкеалушінбасаноминалдыстаушыаберілмейді.
Тыйымсалынанжатсызбаалыааздардытіркеушініытардыесепкеалушінбірыайтіркеушігеберуінежолберіледі.
Тыйымсалынанбаалыааздараытардыесепкеалудыжзегеасыратынноминалдыстаушынытиістілицензиясыныолданылуытотатылатраннетотатыланжадайда,номиналдыстаушыолтуралылицензиясыныолданылуытотатылатраннетотатыландыытуралыхабарламааланкнненкейінгікнненкешіктірмейсоторындаушысынахабарлайды.
Эмитент(басарушыкомпания)тыйымсалынанбаалыааздараытардыесепкеалудыжзегеасыратынноминалдыстаушыменшарттыбзанжадайда,номиналдыстаушыолтуралышартбзыланкнненкейінгікнненкешіктірмейсоторындаушысынахабарлайды.
Эмитент(басарушыкомпания,басарушы)борышкергетиесілітыйымсалынанбаалыааздартлемінінемесеонытеудімерзімібасталанжадайда,аталанбаалыааздарбойыншатлемсомасынрайтынашаныауматыорганныолма-олашаныбаылаушотынанемесежекесоторындаушысыныаымдаышотынаесептейді.
Тыйымсалынанбаалыааздардымліктіжне(немесе)мліктікытардыиесінеберунысанындатегенжадайдасоторындаушысымндаймліктіжне(немесе)мліктікытардыосыЗадабелгіленгентртіппенндіріпалады.
Соторындаушысыбаалыааздаратыйымсалынанытуралыаулыныкшірмелерін,онышыаран(жасаан)кнненкейінгікнненкешіктірмей,атарушылыісжргізутараптарына,сондай-а:
-баалыааздардыбергенадама(эмиссиялыбаалыааздардыоспаанда);
-тыйымсалынанбаалыааздараытардыесепкеалудыжзегеасыратынтiркеушiге,орталыдепозитарийге(номиналдыстаушыа);
-егербаалыааздаратыйымсалуосыбаалыааздарабекітілгенытардышектеудентратынболса,эмитентке(басарушыкомпанияа)жібереді.
Баалыааздаратыйымсалутуралыаулыныкшірмесіналанкнненбастап,осыбапты14-тармаындааталанадамдар:
-аталанаулыменборышкердішектелгенытарыніскеасыруабаытталанборышкердіталаптарынорындауаылыемес;
-осыбапты5-тармаындакрсетілгеноперациялардыжасаудыжнеммілелердіорындаудыоспаанда,соторындаушысыныаулысындакрсетілгенберешектімлшерiнескереотырып,орталыдепозитарийдінемесебаалыааздарнарыынаксiбиатысушынышоттарындаесепкеалынатыннемесесондаболатынборышкердiаржыралдарыменоперацияларындереутотататруамiндеттi.
Номиналдыстаушыны(баалыааздарнарыынаксібиатысушыны)клиенттерiнетиесiлiаржыралдарынесепкеалужзегеасырылатын,номиналдыстаушыны(баалыааздарнарыынаксібиатысушыны)банктiк,жекежнезгедешоттарынаноминалдыстаушыны(баалыааздарнарыынаксібиатысушыны)мiндеттемелерiбойыншатыйымсалынаалмайды.
Соторындаушысындiрiпалушыаберiлетiнсоманы,орындаужнiндегiшыыстардыжнежекесоторындаушысыныызметтерінетлейтіншыыстардытеугеажеттiмлшердеборышкермлкiнітiзiмдемесінжргізеді.АтарушылыісжргізужнесоторындаушысыныытымртебесітуралыЗаны55-бабыны5-тармаындакзделгенжадайда,тізімделетінмліктіныатарушылыжатбойыншандiрiпалудымлшерiненасыптсуiммкiн.Соторындаушысынытiзiмдемегетскензаттарасргiсалаалады.
Млiккетiзiмдемежасауборышкердiжнекугерлердiатысуыменжргiзiлугетиiс.Атарушылырекеттержасалатындыытуралыалдыналахабардаретілген,борышкерболыптабылатынжекеадамнемесезадытланыкiлiболмаанжадайда,тiзiмдемекугерлердiатысуыменжасалады.
Млiктертiзiмдемесiнерзаттыатауы,оныерекшебелгiлерi(салмаы,метражы,тозудрежесi,бйымнымаркасыжнезгеделшемдері),рзаттыжеке-жекебаасыжнебарлымлiктiныенгiзiледi.
Тiзiмдемегеоныжасаукезiндеатысанадамдаролояды.
Соторындаушысытізімдемегеатысушымаманныорытындысыбойыншажылжымалымліккетізімдемежасамауанемаманныорытындысыбойыншаонысатуммкінболмасанемесеонысатудантскенсомаорындаужніндегішыыстарданкемболатынболса,оныкейінтізімдемеденалыптастауаылы.
Мліккетізімдемежасаужнетыйымсалухаттамасында:
-хаттамажасалануаытпенорны;
-хаттамажасаансоторындаушысыны,сондай-ахаттамажасаланкездеатысанадамдардытегі,атыжнекесініаты(олболанжадайда);
-соттынемесеатарушылыжатыорындалатынбасадаорганныатауы;
-ндіріпалушыныжнеборышкердітектері,аттарыжнекелерініаттары(оларболанжадайда);
-мліккетізімдемежасаужргізілгенітуралысілтеме(тізімдеменікімжргізді,тізімделгенмліктіжалпыны);
-мліктрінісипатынемесемліктіжнеонысипаттамаларынытізбеленуі;
-егерзаттарасргісалужргізілгенболса,оансілтеме;
-мліксатауаберілгенжекеадамнытегі,атыжнекесініаты(олболанжадайда),задытланыатауы,егермліктісатауборышкердізінежктелмесе,мекенжайлары;
-борышкергежнебасадаадамдарасоторындаушысынырекеттерінешаымжасаутртібіменмерзімінітсіндірілгені,сондай-аборышкергенемесемліктісатаушыаолардысатауаберілгенмліктісатаужніндегіміндеттеріжнеоныталан-таражасаланы,иеліктеншыаранынемесежасыранышінжауапкершілігіжніндетсіндірілгенітуралыбелгі;
-ндіріпалушыны,борышкерді,тізімдемежасаукезіндеатысанадамдардыескертпелеріменарыздарыжнесоторындаушысынысоларбойыншакімдерікрсетілугетиіс.
Мліккетізімдемежасаужнетыйымсалухаттамасынасоторындаушысыжнеонытолтырукезіндеатысанадамдаролояды.
3.Соторындаушысымліккетыйымсалынанжнеборышкергемліктітиесіліекеніаныталанкезденбастапонжмыскніішінде:
-баалаушынызбетіншетаайындау;
-атарушылыісжргізутараптарыныбірінісынысыбойыншабаалаушынытаайындау;
-атарушылыісжргізутараптарыныбірінеборышкердімлкінбаалаудыжргізутуралытапсырмаберуіарылыбаалаушынытаайындаутуралыаулышыарады.
Борышкердітыйымсалынанмлкінбаалаужніндегікрсетілетінызметтіаысынтлеуатарушылыісжргізутараптарынажктеледіжнекейінненборышкердіесебінентеледі.
Баалаушынытаайындаутуралысоторындаушысыаулысыныкшірмелеріатарушылыісжргізутараптарынаонышыаранкнненкейінгікнненкешіктірілмейжіберіледі.
Баалауменкеліспегенатарушылыісжргізутарапыбаалаутуралыесеппентанысанкезденбастапкнтізбеліконкнішіндеоаншаымжасауаылы.ШаымсоторындаушысынырекеттерінешаымжасаушіназастанРеспубликасыныазаматтыісжргізузанамасындабелгіленгентртіппенсотаберіледі.
БаалаутуралыесеппентанысуАтарушылыісжргізужнесоторындаушысыныытымртебесітуралыЗаны4-тарауынасйкесжргізіледі.
Борышкердітыйымсалынанмлкінайталапбаалаубойыншакрсетілетінызметаысынтлеушаымжасаушытарапажктеледі.
Атарушылыісжргізутараптарымліктінытуралыжазбашакелісімжасасанжадайда,баалаушытыйымсалынанмліктібаалаудыжргізбейдіжнебаалаушынытаайындаутуралыаулышыарылмайды.
Млiктісатау.Соторындаушысысатаушыдансатауолхатыналуарылысатаушартынегiзiндетыйымсалынанмлiктiсатауаберудiжзегеасырады.
ТыйымсалынанмлiктiсатаудытртiбiменшарттарыазастанРеспубликасыныАзаматтыкодексіменжнебасаданормативтікытыактілеріменайындалады.
Егермлiктiпайдалануоныерекшеліктерібойыншамлiктiжойылуынанемесеонындылыыныкемуiнекепсопаса,сатаушыблмлiктiсоторындаушысынырсатыменпайдаланаалады.
Борышкернемесеоныотбасынымшесiсатаушыболыптабылмаса,олсатаанышiнсыйаыалады.
Млiктiсатаужнiндежмсаланажеттiшыыстарсатаушыаосымлiктiпайдалануданiсжзiндеалынанпайдашегерiлеотырыптеледi.
Млiктiсатауабайланыстыжмсаланшыындаратарушылырекеттержасаужнiндегiшыыстаражатызылады.
Млiктiсатаушыныжауапкершiлiгi.Сатауаберілгентыйымсалынанмліктіталан-таражасалан,иеліктеншыараннемесежасыранжадайдасатаушыазастанРеспубликасынызадарынасйкесжауаптыболады.
Борышкерденалыпойыланндылытардысатау.Борышкерденашаны,баалыааздарды,валюталындылытарды,зергерлiкжнеымбатметалдардан,асылтастарданжнеiнжуденжасаланбасадабйымдарды,сондай-аосындайбйымдардысынытарыналыпойанкездесоторындаушысыекіданаетіпалыпоюактісінжасайды.
Борышкерденалыпойыланбаалыааздарды,валюталындылытарды,зергерлiкжнеымбатметалдардан,асылтастарданжнеiнжуденжасаланбасадабйымдарды,сондай-аосындайбйымдардысынытарынсоторындаушысыбанктергежнебанкоперацияларыныжекелегентрлерінжзегеасыратынйымдарашартнегiзiндежзегеасырылатынсатауаткiзедi.
ндiрiпалушыаберілгенсомалардыжнеатаружнiндегiшыыстардытеушiнажеттi,борышкерденалынанашасомаларынсоторындаушысыжиырматртсаатішіндеауматыорганныолма-олашаныбаылаушотынанемесежекесоторындаушысыныаымдаышотынаенгiзедi.Ауматыорганныолма-олашаныбаылаушотындаынемесежекесоторындаушысыныаымдаышотындаыашасомаларынесепкеалу,сатаужнеберутртiбiазастанРеспубликасынызанамасыменайындалады.
Борышкерденашаныалыпоюкезіндеборышкергеалыпоюактісіненблектбіртекберіледі,алалыпойыланашаауматыорганныолма-олашаныбаылаушотынанемесежекесоторындаушысыныаымдаышотынаенгізіледі.