Биогеохимия жне экотоксикология

$$$$Биогеохимия ылымы зерттейді:

####Табии минералдарды рамын, физикалы асиеттерін, алыптасу жне згеру жадайларын

####Тірі азаларды геохимиялы маызын

####Жер ыртысыны озалысын, даму тарихын, орналасу задылытарын

####Жерді ыртысын жне ішкі абаттарын, оларды рамын, рылысын

####Магмалы жне метаморфты тау жыныстарын, оларды затты рамын, геологиялы ерекшіліктерін

####Литосферадаы биогеохимиялы реакция трін

####Тропосферадаы химиялы реакция трін

####Тропосферадаы биогеохимиялы реакция трін

$$$$Литосфера абатына жатады:

####Жер ыртысы жне тселіп жатан жоары мантияны стігі блігі

####Жер ыртысы жне сырты ядро блігі

####Жер ыртысы жне сырты ядроны жоары блігі

####Жер ыртысы жне жоары мантияны жоары блігі

####Жер ыртысы жне тменгі мантияны жоары блігі

####Жер ыртысыны озалысын, даму тарихын, орналасу задылытарын

####Жер ыртысы жне тселіп жатан жоары мантияны беткі блігі

####Жер ыртысыны озалысын, даму тарихын, орналасу задылытарын

$$$$Жер биосферасы бл:

####алпына келмейтін, аз рылымды жйе

####Ашы, крделі жйе

####Крделі жйе, здігінен реттелмейді

####Кп компонентті, здігінен реттелуші жйе

####Жабы, алыптаспаан жйе

####Аз компонентті, йымдасан жйе

####Тірі азаларды геохимиялы маызын

####Тропосферадаы биогеохимиялы реакция трін

$$$$Атмосфералы жауын-шашынны химиялы рамы анытайды:

####Литосферадаы биогеохимиялы реакция трін

####Тропосферадаы химиялы реакция трін

####Тропосферадаы биогеохимиялы реакция трін

####Стратосферадаы биогеохимиялы реакция трін

####Педосферадаы химиялы реакция жылдамдыын

####Тропосферадаы биогеохимиялы реакция жылдамдыын

####Траты органикалы осылыстарды зиянды серін зерттейді

####Зиянды заттарды организмге сер етуінен болан ауруларды зерттейді

$$$$Оттек айналымында оотек:

####Минералдану процесі жреді, друіне атысады

####Аммонификация процесі арылы жреді

####Денитрификация процесіне жмсалады

####Азаларды тыныс алуына жмсалады

####Тотыыу реакциясына жмсалады

####Тропосферадаы химиялы реакция трін

####Тропосферадаы биогеохимиялы реакция трін

####Стратосферадаы биогеохимиялы реакция трін

$$$$Жер ыртысында ке таралан негізгі химиялы элементтер тобы:

####S, Ni, Li

####Na, Mg, O

####Co, S, Al

####F, K, Ca

####O, Za

####Si, N, Li

####Co, Ni, Cu

####O, Fe, Si

$$$$Экотоксикология ылымыны масаты:

####Траты органикалы осылыстарды зиянды серін зерттейді

####Зиянды заттарды организмге сер етуінен болан ауруларды зерттейді

####Зиянды заттарды тірі организмдерге жне экожйеге зиянды серін анытайды

####Зиянды химиялы осылыстарды ауіптілігін зерттейді

####Зиянды заттарды оршаан ортадаы ингридиенттік рамын, таралу ерекшіліктеріні биологиялы сер етуін, активизациясын, дезактивизациясын зерттейді

####Уды ауіптілігін зерттейді

####Аммонификация процесі арылы жреді

####Азаларды тыныс алуына жмсалады

$$$$Ауа ортасына олданылатын нормативтер:

####ШРК_о.т.

####ОХ

####ОБ

####ШРК _м.б.

####ШРК_т

####Зиянды химиялы заттарды ШРК

####Радиацияны ШРК

####Трмысты нормативтер ШРК

$$$$Минералды ккіртті тотыуын жзеге асыратын бактериялар:

####Сульфобактериялар

####Десульфирлеуші бактериялар

####Денитрлеуші бактериялар

####Тионды бактериялар

####Нитрлеуші бактериялар

####Ккірт бактериялар

####Гранулометриялы рамы

####Органикалы заттарды болуы

$$$$Сынапты концентрациясыны артуынан пайда болатын ауру трлері:

####Рак

####Паркинсон ауруы

####Итай-Итай

####алпаты аылсыз

####Минамата

####Ингаляциялы

####Созылмалы

####Кездейсо

$$$$Ауыр металдарды сімдіктерге ол жетімді болуына кшті сер ететін топыра факторлары:

####Су ткізгіштігі

####Гранулометриялы рамы

####Органикалы заттарды болуы

####Топыраты сортадыы

####Топыраты рН мні

####Ккірт бактериялар

####Уды ауіптілігін зерттейді

####Физиологиялы ерекшелігі

$$$$Ферсман бойынша арты элементтер тобы:

####O, Fe, Si

####Ar, Ne, P

####Fe, Ca, P

####Co, Re, Ne

####O, Si, Ca

####Se, Ne, Fe

####Co, Ni, Cu

####Cu,Ar,Co

$$$$Уды шыу жадайлары мен ту ерекшеліктеріне байланысты классификациясы:

####Ингаляциялы

####Кездейсо

####Созылмалы

####ткірлеу

####ткір

####Рак

####Паркинсон ауруы

####Минамата

$$$$Жануарларды тадаанда токсикалы эксперимент жасауда ескерілетін факторлар:

####Бейімделгіштігі

####Жасы

####Физиологиялы ерекшелігі

####Кптрлілігі

####Морфологиялы ерекшелігі

####Тзімділігі

####оршаан ортадаы улы затты концентрациясы

####Радиацияны серіні болмауына

$$$$Зерттелетін затты улылыын анытауда ескерілетін крсеткіш:

####Улы затты жинаталуы

####оршаан ортадаы улы затты концентрациясы

####Улы затты ыдырауы, таралуы

####Затты уландыран дозасы

####Затты леуметтік ауіптілігі

####Жасы

####Физиологиялы ерекшелігі

####Кптрлілігі

$$$$Азаны физиологиялы функциясыны гетерогенділігі байланысты:

####Радиацияны серіні болмауына

####Ортаны биогеохимиялы біркелігіне

####Ортаны биогеохимиялы згерісіне

####Климатты серіні болмауына

####Ешандай факторды серіні болмауына

####Абиотикалы факторды ортаа серіні болмауына

####Экологиялы факторлар серінен ортаны згеруіне

####оршаан ортадаы улы затты концентрациясы

$$$$Адамдаы диоксин серінен пайда болатын аурулар:

####Есту абілетіні нашарлауы

####олды жансыздануы

####Онкологиялы аурулар

####«Арынды ауыз» секілді кемтарлы

####Есте сатау абілетіні нашарлауы

####Кру абілетінен бірден айырылуы

####Алдыы миды істен шыуы

####Созылмалы

$$$$Трлерді уды серіне сезімталдыы байланысты:

####Азаны тыныс алу дрежесіне

####Азадаы метаболизм жылдамдыына

####Азаны ан айналу жйесіне

####Азаны физиологиялы жадайына

####Азадаы зрді шыаруына

####Кру абілетінен бірден айырылуы

####Алдыы миды істен шыуы

####Есту абілетіні нашарлауы

$$$$Гипоксияны негізгі типтері:

####Медиаторлы

####Кумулятивті

####Жасушалы

####Экрогенді

####Эндогенді

####Пассивті

####Физиологиялы ерекшелігі

####Кптрлілігі

$$$$Жерді биотикалы жне абиотикалы материясында кездесетін фосфорды орташа млшері пайыз есебімен:

####Жерсті экожйесіндегі ра массасы – 0,9

####Топыра органикалы массасы – 0,55

####Жерсті экожйесіндегі ра массасы – 2,5

####Мхит экожйесіндегі ра масса – 0,5

####Жерсті экожйесіндегі ра массасы – 0,8

####Мхит экожйесіндегі ра масса – 9

####Траты органикалы осылыстарды зиянды серін зерттейді

####Ешандай факторды серіні болмауына

$$$$Кальцийді биогеохимиялы циклін жзеге асыратын процестер:

####Са-ді ауымды циклі 2млд. жыл

####Са магмалы кристалдануды кеш стадиясында шгеді

####Са-ді ауымды циклі 8 млд. Жыл

####Са-ді блінуін аз минералдар амтамасыз етеді

####Планктондарды активті сііруі

####Пеллет тріндегі шгіндіге айналуы

####Биокарбонат трінде табии суа тсін мхиттара миграйиялануы

####Жерсті экожйесіндегі ра массасы – 0,9

$$$$Металдар азада жинаталады:

####Бауыр, асазан, тыныс алу жолында

####кпе, жрек, эндокринді бездер

####Зат алмасу нашар жретін мшелерде

####Микроэлементтер секілді алыпты лпаларда

####Эндокринді бездер, асазан жолы, ішек

####Бауыр, бйрек, эндокринді бездер

####Макроэлементтер секілді алыпты лпаларда

####Алдыы миды істен шыуы

$$$$Жілік майында жинаталады:

####Бериллий

####Сынап

####Никель

####Хром

####Кобальт

####Барий

####орасын

####Марганец

$$$$Активті канцерогенді заттара жатады:

####Дибенз(а, h) – антрацен

####Дибенз (а, і) пирен

####Хризен

####Бенз (h) флуорантен

####Бензпирен

####Бензантрацен

####Ккіртоксиді

$$$$Табиатта жиі кездесетін канцерогенді заттар:

####Ккіртоксиді

####Бериллий жне оны осылыстары

####Фосфор органикалы осылыстар

####орасын

####3-бензпирен, хром оксиді

####Марганец, аллюминий

####Хризен

###Кп циклді, ароматты кмірсутектер

$$$$Биогеохимия ылымы зерттейді:

####Табии минералдарды рамын, физикалы асиеттерін, алыптасу жне згеру жадайларын

####Тірі азаларды геохимиялы маызын

####Жер ыртысыны озалысын, даму тарихын, орналасу задылытарын

####Жерді ыртысын жне ішкі абаттарын, оларды рамын, рылысын

####Магмалы жне метаморфты тау жыныстарын, оларды затты рамын, геологиялы ерекшіліктерін

####Марганец, аллюминий

####Кп циклді, ароматты кмірсутектер

####Органикалы заттарды болуы

$$$$Литосфера абатына жатады:

####Жер ыртысы жне тселіп жатан жоары мантияны стігі блігі

####Жер ыртысы жне сырты ядро блігі

####Жер ыртысы жне сырты ядроны жоары блігі

####Жер ыртысы жне жоары мантияны жоары блігі

####Жер ыртысы жне тменгі мантияны жоары блігі

####Жер ыртысы жне тселіп жатан жоары мантияны беткі блігі

####алпына келмейтін, аз рылымды жйе

####Ашы, крделі жйе

$$$$Жер биосферасы бл:

####алпына келмейтін, аз рылымды жйе

####Ашы, крделі жйе

####Крделі жйе, здігінен реттелмейді

####Кп компонентті, здігінен реттелуші жйе

####Жабы, алыптаспаан жйе

####Аз компонентті, йымдасан жйе

####Магмалы жне метаморфты тау жыныстарын, оларды затты рамын, геологиялы ерекшіліктерін

####Марганец, аллюминий

$$$$Атмосфералы жауын-шашынны химиялы рамы анытайды:

####Литосферадаы биогеохимиялы реакция трін

####Тропосферадаы химиялы реакция трін

####Тропосферадаы биогеохимиялы реакция трін

####Стратосферадаы биогеохимиялы реакция трін

####Педосферадаы химиялы реакция жылдамдыын

####Тропосферадаы биогеохимиялы реакция жылдамдыын

####Жер ыртысыны озалысын, даму тарихын, орналасу задылытарын

####Жерді ыртысын жне ішкі абаттарын, оларды рамын, рылысын

$$$$Оттек айналымында отек:

####Минералдану процесі жреді, друіне атысады

####Аммонификация процесі арылы жреді

####Денитрификация процесіне жмсалады

####Азаларды тыныс алуына жмсалады

####Тотыыу реакциясына жмсалады

####Литосферадаы биогеохимиялы реакция трін

####Тропосферадаы химиялы реакция трін

####Траты органикалы осылыстарды зиянды серін зерттейді

$$$$Жер ыртысында ке таралан негізгі химиялы элементтер тобы:

####S, Ni, Li

####Na, Mg, O

####Co, S, Al

####F, K, Ca

####O, Za

####Si, N, Li

####Co, Ni, Cu

$$$$Экотоксикология ылымыны масаты:

####Траты органикалы осылыстарды зиянды серін зерттейді

####Зиянды заттарды организмге сер етуінен болан ауруларды зерттейді

####Зиянды заттарды тірі организмдерге жне экожйеге зиянды серін анытайды

####Зиянды химиялы осылыстарды ауіптілігін зерттейді

####Уды ауіптілігін зерттейді

####оршаан ортадаы улы затты концентрациясы

####Улы затты ыдырауы, таралуы

$$$$Ауа ортасына олданылатын нормативтер:

####ШРК_о.т.

####ОХ

####ОБ

####ШРК _м.б.

####ШРК_т

####Зиянды химиялы заттарды ШРК

####Радиацияны ШРК

####Трмысты нормативтер ШРК

$$$$Минералды ккіртті тотыуын жзеге асыратын бактериялар:

####Сульфобактериялар

####Десульфирлеуші бактериялар

####Денитрлеуші бактериялар

####Тионды бактериялар

####Нитрлеуші бактериялар

####Ккірт бактериялар

####Марганец, аллюминий

####Гранулометриялы рамы

$$$$Сынапты концентрациясыны артуынан пайда болатын ауру трлері:

#### Рак

####Паркинсон ауруы

####Итай-Итай

####алпаты аылсыз

####Минамата

####Макроэлементтер секілді алыпты лпалар ауруы

####Алдыы миды істен шыуы ауруы

####Азадаы зрді шыару ауруы

$$$$Ауыр металдарды сімдіктерге ол жетімді болуына кшті сер ететін топыра факторлары:

####Су ткізгіштігі

####Гранулометриялы рамы

####Органикалы заттарды болуы

####Топыраты сортадыы

####Топыраты рН мні

####Тзімділігі

####Пассивтілігі

#### Кумулятивтігі

$$$$Ферсман бойынша арты элементтер тобы:

####O, Fe, Si

####Ar, Ne, P

####Fe, P

####Co, Re, Ne

####O, Si, Ca

####Se, Ne, Fe

####Сг, Za

####Si, N, Li

$$$$Уды шыу жадайлары мен ту ерекшеліктеріне байланысты классификациясы:

####Ингаляциялы

####Кездейсо

####Созылмалы

####ткірлеу

####ткір

####Рак

####Паркинсон ауруы

####Итай-Итай

$$$$Жануарларды тадаанда токсикалы эксперимент жасауда ескерілетін факторлар:

####Бейімделгіштігі

####Жасы

####Физиологиялы ерекшелігі

####Кптрлілігі

####Морфологиялы ерекшелігі

####Тзімділігі

####Улы затты жинаталуы

####Улы затты ыдырауы, таралуы

$$$$Зерттелетін затты улылыын анытауда ескерілетін крсеткіш:

####Улы затты жинаталуы

####оршаан ортадаы улы затты концентрациясы

####Улы затты ыдырауы, таралуы

####Затты уландыран дозасы

####Затты леуметтік ауіптілігі

####Жасы

####Физиологиялы ерекшелігі

####Кптрлілігі

$$$$Азаны физиологиялы функциясыны гетерогенділігі байланысты:

####Радиацияны серіні болмауына

####Ортаны биогеохимиялы біркелігіне

####Ортаны биогеохимиялы згерісіне

####Климатты серіні болмауына

####Ешандай факторды серіні болмауына

####Абиотикалы факторды ортаа серіні болмауына

####Экологиялы факторлар серінен ортаны згеруіне

####Улы затты ыдырауы, таралуы

$$$$Адамдаы диоксин серінен пайда болатын аурулар:

####Есту абілетіні нашарлауы

####«олды жансыздануы

####«Онкологиялы аурулар

####«Арынды ауыз» секілді кемтарлы

####«Есте сатау абілетіні нашарлауы

####«Кру абілетінен бірден айырылуы

#####Климатты серіні болмауына

####Ешандай факторды серіні болмауына

$$$$Трлерді уды серіне сезімталдыы байланысты:

####Азаны тыныс алу дрежесіне

####Азадаы метаболизм жылдамдыына

####Азаны ан айналу жйесіне

####Азаны физиологиялы жадайына

####Азадаы зрді шыаруына

####«Алдыы миды істен шыуы

####Есту абілетіні нашарлауы

####«олды жансыздануы

$$$$Гипоксияны негізгі типтері:

####Медиаторлы

####Кумулятивті

####Жасушалы

####Экрогенді

####Эндогенді

####Пассивті

####Улы затты ыдырауы, таралуы

####Затты уландыран дозасы

$$$$Жерді биотикалы жне абиотикалы материясында кездесетін фосфорды орташа млшері пайыз есебімен:

####Жерсті экожйесіндегі ра массасы – 0,9

####Топыра органикалы массасы – 0,55

####Жерсті экожйесіндегі ра массасы – 2,5

####Мхит экожйесіндегі ра масса – 0,5

####Жерсті экожйесіндегі ра массасы – 0,8

####Мхит экожйесіндегі ра масса – 9

####Траты органикалы осылыстарды зиянды серін зерттейді

####Ешандай факторды серіні болмауына

$$$$Кальцийді биогеохимиялы циклін жзеге асыратын процестер:

####Са-ді ауымды циклі 2млд. жыл

####Са магмалы кристалдануды кеш стадиясында шгеді

####Са-ді ауымды циклі 8 млд. Жыл

####Са-ді блінуін аз минералдар амтамасыз етеді

####Планктондарды активті сііруі

####Пеллет тріндегі шгіндіге айналуы

####Биокарбонат трінде табии суа тсін мхиттара миграйиялануы

####Жерсті экожйесіндегі ра массасы – 0,9

$$$$Металдар азада жинаталады:

####Бауыр, асазан, тыныс алу жолында

####кпе, жрек, эндокринді бездер

####Зат алмасу нашар жретін мшелерде

####Микроэлементтер секілді алыпты лпаларда

####Эндокринді бездер, асазан жолы, ішек

####Бауыр, бйрек, эндокринді бездер

####Макроэлементтер секілді алыпты лпаларда

####Са-ді блінуін аз минералдар амтамасыз етеді

$$$$Жілік майында жинаталады:

####Бериллий

#### Сынап

####Никель

####Хром

####Кобальт

####Барий

####орасын

####Кальций

$$$$Активті канцерогенді заттара жатады:

####Дибенз(а, h) – антрацен

####Дибенз (а, і) пирен

####Хризен

####Бенз (h) флуорантен

####Бензапирен

####Бензепирен

####Бензантрацен

####Ккіртоксиді

$$$$Табиатта жиі кездесетін канцерогенді заттар:

####Ккіртоксиді

#### Бериллий жне оны осылыстары

####Фосфор органикалы осылыстар

####орасын

####3,4-бензпирен, хром оксиді

####Марганец, аллюминий

####Кп циклді, ароматты кмірсутектер

####Бензепирен

$$$$Химиялы заттарды уыттылыын баалаудаы зерттеулер дістері:

####ткір

#### лсіз

####Кштілігі жоары

####Мардымсыз

#### Созылмалы

####Орташа ауіпті
####Баяу сер ететін

####Ешандай серіні болмауына

$$$$Уды таралуына ыпал ететін факторлар:

####Улану сипаты

####дейі улану

####Тірек мшелері арылы

####ндірістік улану

#### ан, лимфо айналымдарды жылдамдыы

####Ас орыту жолымен

####Сілекей бездермен

#### Бйрек арылы

$$$$Канцерогенді заттар туызатын ауру трлері:

####Ксенобиотиктерді азадан шыарылуы:

####Бауыр арылы

#### Тер бездерімен

####Ас орыту жолымен

####Сілекей бездермен

#### Бйрек арылы

####т арылы ішек жолымен

####Бас саинасы

$$$$Канцерогенділігі жаынан полициклді ароматты кмірсулар блінеді:

####Активтілігі шамалы

#### Активті

####ауіпсіз

####Зиянсыз

#### Бейтарап

####Активтілігі жо

####Тірек мшелері арылы

####ндірістік улану

$$$$Биогеохимияны міндеттері:

####Жануарлар систематикасын зерттеу

#### Тірі азаларды морфологиялы жне анатомиялы рылымын зерттеу

####Адам – организмдер – оршаан орта жйесіндегі химиялы айналымды зерттеу

####Табии былыстарды зерттеу

#### Жай заттардан органикалы заттарды тзілуін зерттеу

####Сйытыты аз клемде болуы

####Стандартты температура мен ысым жадайында заттар сйы болмау керек

####Вулкан рекетіні нтижесінде газдарды блінуімен

$$$$Атмосфера эволюциясыны дамуы байланысты:

####Вулкан рекетіні нтижесінде газдарды блінуімен

#### Биосфераны тірі затындаы биогендік процестерді жруімен

####Атмосфера шыуыны жермен атысы жо

####Атмосфера шыуыны гидросферамен атысы жо

####Антропогендік серді болмауымен

####Литосфера, гидросфера компоненттерімен газдарды химиялы серімен
####Табии былыстарды зерттеу

#### Жай заттардан органикалы заттарды тзілуін зерттеу

$$$$Мхиттарды шыуына сйкес келетін жадайлар:

####Сйытыты аз клемде болуы

#### Стандартты температура мен ысым жадайында заттар сйы болмау керек

####Тменгі жер бедеріні болуы

####Мхиттарды толтыратын элементтер кп болуы

#### Сйытыты лкен клемде болуы

####Атмосфера шыуыны жермен атысы

####Атмосфера шыуыны гидросферамен атысы

####Антропогендік серді болмауымен

$$$$Биосфераны негізгі компоненттері:

####Биокосты зат, пестицидтер, лі зат

#### Тірі зат, тірі заттан пайда болан органогендік-минералды жне органикалы німдер, биокосты зат

####Тірі зат, биогендік зат, биокосты зат

####Тірі зат, биогенді зат, тірі азаларды тірі емес азалармен рекеттесуі нтижесінде тзілетін минералды заттар

#### Тірі азаларды тірі емес азалармен рекеттесуі нтижесінде тзілетін минералды заттар, тыайтыштар

####Жануарлар систематикасын зерттеу

#### Тірі азаларды морфологиялы жне анатомиялы рылымын зерттеу

####Адам – организмдер – оршаан орта жйесіндегі химиялы айналымды зерттеу

$$$$Биогенді заттара жатады:

####Тас кмір, жаныш газ, мнай

#### Минералды заттар, тас кмір, микроорганизм

####Апатит, арапайым микроорганизмдер

####Мнай, тірі зат, биокосты зат

#### Гумус, битум, торф

####Тас кмір, сапропель, орман тсеніші
####Элементті пішіні
####Элементті химиялы асиеті

$$$$Химиялы элементтер миграциясына сер ететін ішкі факторлар:

####Иондарды ерекшеліктері

#### Сілтілі-ышылды жадайы

####Тірі организмдерді тіршілік рекеті

####ысым

#### Су режимі

####Элементті пішіні
####Элементті химиялы асиеті

####Тас кмір, сапропель, орман тсеніші

$$$$Адамдарды шаруашылы рекеттерінен кміртегіні биологиялы айналымыны артуы нтижесінде:

####Климатты салындауы артады

#### Атмосферада кміртегіні ос тотыы артады

####Адамдар мен жануарлады тыныс алу жадайы тмендейді

####Екіншілік нім кемиді

#### Адамдар мен жануарларды тыныс алу жадайлары артады

####Атмосферада кміртегіні ос тотыуы кемиді
####Органикалы заттар тзілу процесі артады

####Биогеохимиялы активтілігін арттырады

$$$$Аридті экожйедегі бар айналымы:

####сімдік алдытарыны минералдануы жрмейді

#### Тзды клдерді кбеюі элементтерді булануын арттырады

####Аридті жадайда топыратаы бор 30 мг/кг улы емес

####Биогеохимиялы активтілігін арттырады

#### сімдік алдытарыны минералдануы артады

####Адамдар мен жануарлады тыныс алу жадайы тмендейді

####Екіншілік нім кемиді

#### Адамдар мен жануарларды тыныс алу жадайлары артады

$$$$Ккіртті табиаттаы айналымына атысатын металлдарды сульфидтері:

####орасын сульфиді

#### Магнии сульфиді

####Кальций сульфиді

####Алюминий сульфиді

#### Калий сульфиді

####Ккіртті сутек

####Магний сульфады

####Калий сульфады

$$$$Металлдарды еріген формаларыны кездесетін жерлері:

####Педосферадаы органикалы заттар

#### Ну ормандардаы ааш жапыратарында

####Автомобиль ттіндері

####Ааба сулар

#### Планетаны тірі организмдері

####Жаныш заттар
####Жер асты сулар

#### сімдік алдытарыны минералдануы артады

$$$$аланы ескі ауданындаы парктер мен саябатарды топыраында автомагистрал бойындаы топыраа араанда орасынны кп болу себебі:

####Тазарту жмыстары немі жруінен

#### Автокліктерден орасынны блінбеуінен

####Автомагистралдар бойында орасын кп болады

####Гумусты аз болуынан

#### Автомагистрал бойындаы топыратарды катион алмасу сыйымдылыыны тмен болуынан

####орасынны тез арада оттегімен тотысыздануынан
####Автомагистрал топыратары те кшті ышыл болуынан

####Химиялы элементті атом ядросыны крделенуінен, элементті кларкі артады

$$$$Жер ыртысында химиялы элементтерді таралу задылытары:

####Химиялы элементті атом ядросыны крделенуінен, элементті кларкі артады

####Химиялы элементті атом ядросыны арапайымдалуыан, элементті кларкі артады

####Жер ыртысында атомды салмаы мен реттік саны бойынша та элементтер басым

####Кларк-Вернадский задылыы бойынша химиялы элементтер жартылай амтылан

#### Жер ыртысында атомды салмаы мен реттік саны жп элементтер басым

####Химиялы элементті атом ядросыны крделенуінен, элементті кларкі кемиді.

#### Автокліктерден орасынны блінбеуінен

####Автомагистралдар бойында орасын кп болады

$$$$Литосфера эволюциясы байланысты:

####Темір, темір сульфиді, кейбір шыш заттарды сіірген те салматы конденсатты тзілуімен

#### Заттарды сйы кйде болуымен

####О₂-ні те жа абат ретінде атмосфераны жоары абатында жинаталуымен

####Микроазаларды белсенді тіршілік етуімен

####Молекулалы азотты артуымен

####Молекулалы азотты кемуімен

#### Жер ыртысында атомды салмаы мен реттік саны жп элементтер басым

####Химиялы элементті атом ядросыны крделенуінен, элементті кларкі кемиді.

$$$$Жер ыртысында кездесетін шашыранды химиялы элементтер тобы:

####Fe, Ca, Cu

#### Rb,b Ce, Pb

####S, K, Na

####Cl, Zr, Rb

#### O, Zn,B

#### O, Fe, Si

#### Ar, Ne, Pb

#### Fe, Ba, Pb

$$$$Экотоксиканттарды химиялы классификациясы:

####Дрілік препараттар

#### Органикалы заттар

####Трмыста олданылатын химиялы заттар

####скери уландырыш заттар

#### ндірістік улар

####Пестицидтер
####Першинні дісі

#### Бериалдын дісі

$$$$Заттарды азаа улы сер беретін жадайлар:

####Химиялы затты концентрациясы

#### Трмыста олданылуы

####Химиялы затты физикалы рамы

####Химиялы затты згерістері

#### Химиялы затты ену жолы

####Затты химиялы рылымы

####Химиялы элементтер миграциясыны болмауы

#### Химиялы элементтерді кеістік згерісіні тотауы
@@

$$$$Санитарлы-гигиеналы нормативтер:

####Трмысты нормативтер ШРК

#### йымдастырушылы нормативтер

####Задылы нормативтері

####Терминология нормативтері

#### Зиянды химиялы заттарды ШРК

####Радиацияны ШРК
####Биологиялы заттектерді ШРК

#### Химиялы затты ену жолы

$$$$Токсиканттарды орташа эффективті дозасын есептеу дістері:

####Першинні дісі

#### Бериалдын дісі

####Либихті дісі

####Алексеенка дісі

#### Кербер дісі

####Чигаркин дісі
####Бернес жне Шлюссерді дісі

####Биологиялы заттектерді ШРК

$$$$Табии биогеохимиялы элементтер цикліні згеруіне сер ететіндер:

####Химиялы элементтер миграциясыны болмауы

#### Химиялы элементтерді кеістік згерісіні тотауы

####Химиялы элементтерді уаытты згерісіні болмауы

####ртрлі химиялы элементтерді миграциялы ммкіндігіні артуы

#### Ластаушы заттар аыныны азаюы

####Ластаушы заттарды техногендік аыны
####Ауыл шаруашылыыны арынды химиялануы

####Улану сипаты

$$$$Химиялы заттарды уыттылыын баалаудаы зерттеулер дістері:

####ткір

#### лсіз

####Кштілігі жоары

####Мардымсыз

#### Созылмалы

####Орташа ауіпті
####Баяу сер ететін

#### дейі улану

$$$$Уды таралуына ыпал ететін факторлар:

####Улану сипаты

#### дейі улану

####Тірек мшелері арылы

####ндірістік улану

#### ан, лимфо айналымдарды жылдамдыы

####Кштілігі жоары

####Мардымсыз

#### Созылмалы

$$$$Ксенобиотиктерді азадан шыарылуы:

####Бауыр арылы

#### Тер бездерімен

####Ас орыту жолымен

####Сілекей бездермен

#### Бйрек арылы

####т арылы ішек жолымен
####Орташа ауіпті
####Баяу сер ететін

$$$$Канцерогенді заттар туызатын ауру трлері:

####Бас саинасы

####Саркома

####Хлоракие

####Гипертония

#### Миокард

####Тірек мшелері арылы

####ндірістік улану

#### ан, лимфо айналымдарды жылдамдыы

$$$$Канцерогенділігі жаынан полициклді ароматты кмірсулар блінеді:

####Активтілігі шамалы

####Активті

####ауіпсіз

####Зиянсыз

#### Бейтарап

####Активтілігі жо

####Хлоракие

####Гипертония

#### Миокард

$$$$Биогеохимияны міндеттері:

####Жануарлар систематикасын зерттеу

#### Тірі азаларды морфологиялы жне анатомиялы рылымын зерттеу

####Адам – организмдер – оршаан орта жйесіндегі химиялы айналымды зерттеу

####Табии былыстарды зерттеу

#### Жай заттардан органикалы заттарды тзілуін зерттеу

####Вулкан рекетіні нтижесінде газдарды блінуімен

####Биосфераны тірі затындаы биогендік процестерді жруін

####Антропогендік серді болмауын

$$$$Атмосфера эволюциясыны дамуы байланысты:

####Вулкан рекетіні нтижесінде газдарды блінуімен

#### Биосфераны тірі затындаы биогендік процестерді жруімен

####Атмосфера шыуыны жермен атысы жо

####Атмосфера шыуыны гидросферамен атысы жо

#### Антропогендік серді болмауымен

####Литосфера, гидросфера компоненттерімен газдарды химиялы серімен

####Жануарлар систематикасын зерттеу

#### Тірі азаларды морфологиялы жне анатомиялы рылымын зерттеу
@@

$$$$Мхиттарды шыуына сйкес келетін жадайлар:

####Сйытыты аз клемде болуы

#### Стандартты температура мен ысым жадайында заттар сйы болмау керек

####Тменгі жер бедеріні болуы

####Мхиттарды толтыратын элементтер кп болуы

#### Сйытыты лкен клемде болуы

####Химиялы элементтер миграциясыны болмауы

#### Химиялы элементтерді кеістік згерісіні тотауы

####Химиялы элементтерді уаытты згерісіні болмауы

$$$$Биосфераны негізгі компоненттері:

####Биокосты зат, пестицидтер, лі зат

#### Тірі зат, тірі заттан пайда болан органогендік-минералды жне органикалы німдер, биокосты зат

####Тірі зат, биогендік зат, биокосты зат

####Тірі зат, биогенді зат, тірі азаларды тірі емес азалармен рекеттесуі нтижесінде тзілетін минералды заттар

#### Тірі азаларды тірі емес азалармен рекеттесуі нтижесінде тзілетін минералды заттар, тыайтыштар

####Сйытыты аз клемде болуы

#### Стандартты температура мен ысым жадайында заттар сйы болмау керек

####Тменгі жер бедеріні болуы

$$$$Биогенді заттара жатады:

####Тас кмір, жаныш газ, мнай

#### Минералды заттар, тас кмір, микроорганизм

####Апатит, арапайым микроорганизмдер

####Мнай, тірі зат, биокосты зат

#### Гумус, битум, торф

####Тас кмір, сапропель, орман тсеніші

####Тменгі жер бедер абаты
@@

$$$$Химиялы элементтер миграциясына сер ететін ішкі факторлар:

####Иондарды ерекшеліктері

#### Сілтілі-ышылды жадайы

####Тірі организмдерді тіршілік рекеті

####ысым

####Су режимі

####Элементті пішіні
####Элементті химиялы асиеті

#### Минералды заттар, тас кмір, микроорганизм

$$$$Адамдарды шаруашылы рекеттерінен кміртегіні биологиялы айналымыны артуы нтижесінде:

####Климатты салындауы артады

#### Атмосферада кміртегіні ос тотыы артады

####Адамдар мен жануарлады тыныс алу жадайы тмендейді

####Екіншілік нім кемиді

#### Минералды заттар, тас кмір, микроорганизм

####Адамдар мен жануарларды тыныс алу жадайлары артады

####Атмосферада кміртегіні ос тотыуы кемиді
####Органикалы заттар тзілу процесі артады

$$$$Азот осылыстарыны биологиялы трансформациялануын жзеге асырмайтын процестер:

####Аммоний ассимиляциясы

#### Нитрификация

####Фотолиз

####Денитрификация

#### Биоиндикация

####Аммонификация

####Элементті пішіні
####Элементті химиялы асиеті
@@

$$$$Аридті экожйедегі бар айналымы:

####сімдік алдытарыны минералдануы жрмейді

####Тзды клдерді кбеюі элементтерді булануын арттырады

####Аридті жадайда топыратаы бор 30 мг/кг улы емес

####Биогеохимиялы активтілігін арттырады

####сімдік алдытарыны минералдануы артады

####Адамдар мен жануарлады тыныс алу жадайы тмендейді

####Екіншілік нім кемиді

#### Минералды заттар, тас кмір, микроорганизм

$$$$Ккіртті табиаттаы айналымына атысатын металлдарды сульфидтері:

####орасын сульфиді

#### Магнии сульфиді

####Кальций сульфиді

####Алюминий сульфиді

####Калий сульфиді

####Нитрлеуші

####Ккірт сульфиді

####Марганец, аллюминий

$$$$Металлдарды еріген формаларыны кездесетін жерлері:

####Педосферадаы органикалы заттар

#### Ну ормандардаы ааш жапыратарында

####Автомобиль ттіндері

####Ааба сулар

#### Планетаны тірі организмдері

####Жаныш заттар
####Жер асты сулар

####сімдік алдытарыны минералдануы артады

####Тазарту жмыстары немі жруінен

#### Автокліктерден орасынны блінбеуінен

####Автомагистралдар бойында орасын кп болады

####Гумусты аз болуынан

#### Автомагистрал бойындаы топыратарды катион алмасу сыйымдылыыны тмен болуынан

####орасынны тез арада оттегімен тотысыздануынан
####Автомагистрал топыратары те кшті ышыл болуынан

#### Химиялы элементті атом ядросыны арапайымдалуыан, элементті кларкі артады

$$$$Жер ыртысында химиялы элементтерді таралу задылытары:

####Химиялы элементті атом ядросыны крделенуінен, элементті кларкі артады

#### Химиялы элементті атом ядросыны арапайымдалуыан, элементті кларкі артады

####Жер ыртысында атомды салмаы мен реттік саны бойынша та элементтер басым

####Кларк-Вернадский задылыы бойынша химиялы элементтер жартылай амтылан

#### Жер ыртысында атомды салмаы мен реттік саны жп элементтер басым

####Химиялы элементті атом ядросыны крделенуінен, элементті кларкі кемиді.

####орасынны тез арада оттегімен тотысыздануынан
####Химиялы элементтерді уаытты згерісіні болмауы

$$$$Литосфера эволюциясы байланысты:

####Темір, темір сульфиді, кейбір шыш заттарды сіірген те салматы конденсатты тзілуімен

#### Заттарды сйы кйде болуымен

####О₂-ні те жа абат ретінде атмосфераны жоары абатында жинаталуымен

####Микроазаларды белсенді тіршілік етуімен

#### Молекулалы азотты артуымен

####Молекулалы азотты кемуімен

####Химиялы затты концентрациясы

#### Трмыста олданылуы
@@

$$$$Экотоксиканттарды химиялы классификациясы:

####Дрілік препараттар

#### Органикалы заттар

####Трмыста олданылатын химиялы заттар

####скери уландырыш заттар

#### ндірістік улар

####Пестицидтер

####О₂-ні те жа абат ретінде атмосфераны жоары абатында жинаталуымен

####Микроазаларды белсенді тіршілік етуімен
@@

$$$$Заттарды азаа улы сер беретін жадайлар:

####Химиялы затты концентрациясы

####Трмыста олданылуы

####Химиялы затты физикалы рамы

####Химиялы затты згерістері

#### Химиялы затты ену жолы

####Затты химиялы рылымы

#### ндірістік улар

####Пестицидтер

$$$$Санитарлы-гигиеналы нормативтер:

####Трмысты нормативтер ШРК

#### йымдастырушылы нормативтер

####Задылы нормативтері

####Терминология нормативтері

#### Зиянды химиялы заттарды ШРК

####Радиацияны ШРК
####Биологиялы заттектерді ШРК

####ндірістік улануа арналан нормативтер

$$$$Токсиканттарды орташа эффективті дозасын есептеу дістері:

####Першинні дісі

#### Бериалдын дісі

####Либихті дісі

####Алексеенка дісі

#### Кербер дісі

####Чигаркин дісі
####Бернес жне Шлюссерді дісі

####Кларк-Вернадский задылыы

$$$$Табии биогеохимиялы элементтер цикліні згеруіне сер ететіндер:

####Химиялы элементтер миграциясыны болмауы

#### Химиялы элементтерді кеістік згерісіні тотауы

####Химиялы элементтерді уаытты згерісіні болмауы

####ртрлі химиялы элементтерді миграциялы ммкіндігіні артуы

#### Ластаушы заттар аыныны азаюы

####Ластаушы заттарды техногендік аыны
####Ауыл шаруашылыыны арынды химиялануы

####Органикалы осылыстардан атмосфералы газдарды тзілуі

$$$$Биосфераны негізгі концепциялары:

####Эволюциялы

#### Математикалы

####Биогеохимиялы

####Биометриялы

####Химиялы

####Географиялы

####Геометриялы

####Методологиялы

$$$$Биосферада тірі заттарды атаратын функциялары:

####концепциялы

#### диалектикалы

####методологиялы

####энергетикалы

####метофизикалы

####болжамды

####аксиологиялы

####эволюциялы

$$$$Биосфераны рылымды компоненттері ретінде ртрлі геохимиялы трыдан маызды заттыр:

####Баалы зат

#### Бояыш зат

####Ерекше зат

####Биолі зат

####лі зат

####Тірі зат

####Орта алыптастырушы

####оректік

$$$$Биосфераны сипаттамасы:

####Элементарлы

#### Экологиялы

####Кшті кн энегиясыны аымы

####Суды кп млшерде болуы

####Орта алыптастырушы

####оректік

####лі зат

####Тірі зат

$$$$«Тіршілікті здігінен пайда болу» теориясы таралан ежелгі мемлекеттер:

####Ежелгі Египет

#### Ежелгі Грекия

####Иран

####ндістан

####Ежелгі Рим

####Кушан

####Отстік Африка

#### ндістан

$$$$«Крделі молеклалы осылыстарды тйілуіні негізгі кезедері:

####Органикалы осылыстардан атмосфералы газдарды тзілуі

#### Судаы бейорганикалы элементтерді пайда болуы

####Бейорганикалы элементтенден нруыз бен ДН-ны тзілуі

####Ауадаы биогенді элементтерді тзілуі

####Крделі органикалы осылыстарды-мономерлерді тзілуі

####Бейорганикалы элементтерден арапайым органикалы осылыстарды тзілуі

####Мономерлерден крделі биополимерді тзілуі

####Биополимерлерден РН-ны тзілуі

$$$$Строматолиттерді табылан аймаы:

####Отстік Африка

#### ндістан

####Батыс Австралия

####Ява аралы

####Олдувай шаталы

####Таяу Шыыс

####Ежелгі Рим

####Кушан

$$$$Биогеохимиялы айналымдар:

####Зат айналымы

#### Энергия айналымы

####Химиялы элеметтерді тірі организмдерді атысуымен тасымалдануы жне згеруі

####Тйы айналым

####лі заттар айналымы

####Физикалы айналымы

####Ылал

####Жылу

$$$$Ламарк крсеткен тіршілікті пайда болу факторы:

####Жары

#### Ауа

####Ылал

####Жылу

####ысым

####Химиялы элеметтерді тірі организмдерді атысуымен тасымалдануы жне згеруі

####Тйы айналым

####лі заттар айналымы

$$$$рлы жануарларын ылала атысты тмендегідей топтара бледі:

#### Гидрофилдер

#### Ксерофиттер

####Гитрофиттер

####Гидатофиттер

####Склерофиттер

####Суккуленттер

####лі заттар айналымы

####Гигрофиттер

$$$$Организмдегі биохимиялы процесіні баыты:

####Организмні физикалы рамынанытайды

#### Биолгиялы процестерді зерттейді

####Организмні химиялы рамын анытайды

####Организмдегі оретік заттарды ыдыратады

####Организмдегі биохимиялы осылыстарды бір трден екінші трге айналу жолдарын зерттейді

####Тіршілік рекетіне арау болатын химиялы рылымдарды, процестерді зеттейді

####Крделі органикалы осылыстарды-мономерлерді тзілуі

####Бейорганикалы элементтерден арапайым органикалы осылыстарды тзілуі

$$$$Органикалы заттарды тзілуі:

####Фотосинтез

#### Синтездік жолмен

####Хемосинтез

####Физикалы реакциялар арылы

####Биогенді жолмен

####Ылал

####Жылу

####ысым

$$$$Биохимиялы трыда жануарларды адама жаын трі:

####Шимпанзе

#### Орангутан

####Дельфин

####Ит

####Аю

####Коала

####Горила

####асыр

$$$$ой организміндегі биохимиялы згерістер, тл организмдегі зат алмасу процесін сынан алым:

####Ж. Жмалиев

#### Б. Ергеш

####Р. онаева

####. Танмхаметов

####М. Айтожин

####Е. Ертаев

####З. Сейітов

#### Ж. Жатанбаев

$$$$В.И. Вернадский бойынша биосфераны негізгі асиеттері:

####Физикалы рылымы

#### Жары

####Массалар жиынтыы

####Суды рамы

####Температура

####ысым

####лі заттар айналымы

####Гигрофиттер

$$$$В.И. Вертандский бойынша биосфера денегіміз:

###Тірі организмні дене массасы

####лкен аймата тіршілік ететін жне зара байланыста болатын особьтарыны трі

####Белгілі бір ареалда бірлесіп бірге тіршілік ететін, алуан трлерді жиынтыы

####оршаан ортамыздаы тірі заттарды таралан аймаы

####Зат айналымды олдайтын, кез келген тірі организмдер мен бейорганикалы компоненттер жиынтыы

####Тірі организмдердібір-бірімен жне оршаан ортамен бай

#### Биосфераны тратылыын бзады

####Организмлегі биохимиялы осылыстарды бір трден екінші трге айналу жолдарын кшейтеді

$$$$Биосферада зат айналымы жзеге асырылды:

####Экологиялы

#### Жасанды

####Антропогендік

####Физикалы

####леуметтік

####Биологиялы тірі аза

####Трификалы тізбек

####Консумент

$$$$Ноосфера кз арасы бойынша адам:

####Биологиялы тірі аза

####Трификалы тізбек

####Консумент

####Саналы жндіктер

####амар

#### Жел

####Жануар

####сімдік

$$$$Биосфераа антропогендік аламды сері:

####Тіршілік рекетіне арау болатын химиялы рылымдарды, процестерді зерттейді

#### Биосфераны тратылыын бзады

####Организмлегі биохимиялы осылыстарды бір трден екінші трге айналу жолдарын кшейтеді

####Биосфераны жасартады

####Организмні алуантрлілігін сатайды

####Органикалы заттарды пайда болуы

####Газды тзілуі

####Биологиялы полимерлерді тзілуі

$$$$Тірі азаларды рамында е кп кездесетін элементтер:

####ола

#### Кміртек

####Темір

####Сынап

####Стронций

####Оттек

####Сутек

#### Консумент

$$$$Биосферада алыпты жреді:

####Топыра

#### Жел

####Жануар

####сімдік

####Ауа

####Жасуша

####Саналы жндіктер

####амар

$$$$Жер бетінде тіршілікті пайда болуы туралы азіргі кездегі кзарас бойынша «биопоэз» теориясыны кезедері:

####Мембраналы рылымдар мен алашы азаларды пайда болуы

####Атмосфералы ауа рамыны алпына келуі

####Биологиялы мономерлерді абиогендік жолмен пайда болуы

####Нруызды пайда болуы

####Органикалы заттарды пайда болуы

####Газды тзілуі

####Биологиялы полимерлерді тзілуі

####Бейорганикалы заттарды пайда болуы

$$$$Вернадскийді костант заы бойынша:

####Кмірышыл газы мен оттегіні жеткілікті млшері

#### Тірі организмдерді саны траты шама

####Биосфераны белгілі бір тратышамасы

####олайлы температура

####Биосфераны тірі затыны млшері траты шама

####олайлы климат

####Биосферадаы тірі жйелер организмдерді жиынтыы

####Биологиялы полимерлерді тзілуі

$$$$Адамзатты пайда болуымен биосфераны згеру сатылары: