Есірткі-ел тыныштыы мен лем тыныштыыны аупі

Жоспар:

І Кіріспе

оам асіреті

ІІ Негізгі блім

1. Зиянды детті зардабы

2. Срініп кетіп, блініп жрген тадырлар

ІІІ орытынды

Есірткіні тп-тамырымен жояйы

Нашаорлы-бкіл оамны асіреті,болашаа ауіп тндіріп тран індет.Есірткімен ызысыз мір сргенше,болаша рып,баытты мір срген арты.мір адама бір рет беріледі.Нашаорлы адамны, біріншіден, міріні ызысыз туіне себеп болады,екіншіден, адамны денсаулыын бзады.Есірткі тн саулыын заымдап,мір жасын ысартады.ылмыса апарады жне трлі аурулар туызады. Есірткі олданан ерлі –зайыптыларды балалары кемтар болып туылады.

азіргі кні осы бір жаман індеттен кптеген ел атты зардап шегуде. Е алдымен, есірткіні серінен жер бетіндегі халыты саны азаюда екенін трлі апарат кздерінен естіп жрміз. Келешек рпаа ''Балаларымызды жасы трбиелеп,нашаорлытан,баса да зиянды деттерден орап,халы санын кбейтуге лес осыдар!'' дегім келеді. Нашаорлыа, кбінесе, жастар бейім. Себебі оларды еліктегіш, аау сттерін аша тапысы келетіндер жасы пайдаланып, соан туелді ету жолын ойластырады. Кбінесе олар ауатты отбасы балаларын тзаа тсіруді арастырады екен. Ал оларды рбылары трлі оспаларды егіп круді ызы кріп, з мірлерін з олдарымен ртуда. Сондытан ондай жастара лі де з мірін айта бастауа кеес беріп, жас балалара бейтаныс адамдармен байланыс жасамау керектігін немі айтып отырып, зиянды заттарды олданбай, тек бос уаыттарын пайдалы іс-рекетпен ткізуді насихаттау керек. Мндай жмыстар жасалып та жатыр, азір оушылар шін де, жастар шін де ызыты жмыс трлері, йірмелер мен секциялар те кп. Десек те, нашаорлыпен мірін ор етіп жргендер де азаймай отыр.

Есірткіні ерекшелігі сол- адам оан бір-а рет дмін татаннан кейін уес болып алатын крінеді. Міне,адамдарды нашаор болуыны себептеріні бірі сонда жатыр.Танысы «бір рет дмін татса немесе иіскесе,шексе, нашаор болмайсы, азіргі иындытарды брін мытасы, жаны лззат алады, тыныштыта боласы» деген арбау сздерімен нашаорлы жолына тартады. Барлыы осылай басталып, аыр соында бір рет ате басан адам екінші рет, бірнеше рет шалыс басып, айтып шыар жолды таппай, адасады. лы аынымыз Маалиды мына ле жолдары ойыма оралып отыр:

Срініп кетпе, срініп кетсе боланы

Дей бергін, достым, басыа ырсы орнады.

Адам дегенні ая астынан сорлауы

Адамай кейде срініп кетсе боланы.

Шындыына келсек, андай ателікке де адам баласы зі кінлі. Десек те, нашаор жастарымызды «сен нашаорсы» дегенмен бізді елдігіміз не болма?! Алдын алан жасы, біра нашаорлыа тскендерді де емдеу, оалту, айытыру шараларын дамыту керек. Е алдымен, оларды брін анытап алу керек. азіргі кні леуметтік желілерді осы іске пайдасын тигізетінін ескеруіміз керек, басаа айтпаан сырын олар сол жерде ашып айту арылы зіне жрдем ала алса, одан рі айтадан сау адам атарына осылуына ммкіндік болар еді. Себебі есірткіге марлы — за емдеуді ажет ететін ауру. Есірткіге марлытан арылу шін адам нерлым дрігерге ертерек аралса, сорлым тез жазылады. Ал кейбіреулер есірткімен засыз рекет жасаандарды за бойынша ылмысты жауапкершілікке тартылатынын біліп, ылмысынан брын есірткі пайдаланатынын жасыратын болар. Не дегенмен, есірткі заттарын тек ана медициналы ажеттілік бойынша жне ата дрігерлік баылаумен белгіленген млшерде ана олдануа рсат етілгені дрыс. Ол млшерден асып кеткен жадайда, адам міріне ауіп туады. Егер адам есірткіні жиі олданса, оны азасы соан йреніп кетеді. Сйтіп ол адам есірткісіз мір сре алмайтындай жадайа — нашаорлыа душар болады.

Есірткіден айыраннан кейін нашаор зін жайсыз сезінеді. Психикалы жабырау, зін-зі лтіру амалдарындаы кйзеліс, не отыра алмайды, не жата алмайды, з денесін басара алмай,атты абыржуды бастан кешеді. Дрігерлерді беретін сырты белгілері: нашаорды трі бозаран жне ждеу,ішек-арын жолында жайсызды сезінеді, анды іш туі де болуы ытимал екен. Есірткі олдануды кптеген трлеріне жасты жне сілекейді ауы, жтел, тмау жне тшкіру тн. Сол сияты аса тбетті болмауы да кездеседі.

Сондытан осындай белгілері бар адам крсек, сенім телефоны арылы хабар беру керек. Осылайша, еліміз бен лемімізді тыныштыына ауіп тндіріп тран есірткіні тп-тамырымен жою шін бар кшімізді саланымыз жн.