Крделі адъективті сз: пербаан
Ауатты» сзіні сзжасамды негізін крсетіізАуат
«Бала» сзінен жасалан туынды сздер:Баламен, балаа, баладай;
«Біл» сзіні сзжасамды ясын табыыз: Біл, білім, білгіш; білгір
«Бір тбірден тараан, бірінен-бірі тікелей туындайтын...».бірінен бірі негіз болатын туынды тбір сздер
«Жиеншар» крделі аталымыны екінші сыарыны маынасы?Тым
«Киіз й, а й, жетімдер йі» туынды сздеріндегі киіз, а, жетімдер сздері алай аталады?Ауыспалы сыар;
«Кіші» сзіне жаланатын жрна:–лік, -ірей;
«аза тіліні туынды сздер сздігіні» (Алматы, 1988) авторы кім?А.Ибатов;
А
Адвербиалдану дегеніміз не?Баса маынадаы сздерді стеу маынаа ауысуы
Айтып ал, срап ал, айтып кел, жгіріп кел т.б. крделі имыл сздердегі ал сыары алай аталады?Тірек сыар,
Алматылы, Павлодарлы, Семейлік, сыпайылы, мірлік, арлы сздерінде сзжасам осымшасы андай сипатта олданылан?Функциялы сипаты,
Амал маынасындаы туынды стеулі сз атысан сйлем: Мамыр бгін ыздарша киінді... (Ш.дайбердиев)
Аналитикалы-семантикалы тсілмен жасалан сздерді белгілеіз:Білезік, арлыаш;
Аныртаманы рі арай жаластырыыз:«Сзжасамды біріліктер деп...»Тік атардаы бір сатыда бір негіз сзден рбіген туынды сздерді жиынтыын айтамыз.
Б
Барып кел, срап кел, айтып кел, жгіріп кел т.б. крделі имыл сздердегі барып, срап, айтып, жгіріп сыарлары алай аталады?Ауыспалы сыар
Баса сз табы мен сын есім тіркесуіндегі крделі туынды сын есім:ой кзді, ш абатты
Берілген туынды сздерді маынасын табыыз: Сабырсыз, арсыз, еріншек, Крсеызар, жалмауыз. Адамны жаымсыз асиеттерін;
Бір белгісі мекен, орын атауы негізінде туан крделі аталым:Клбаа, тауешкі;
Бір сыары тл сз, бір сыары кірме сз болып келетін туынды сзШалап;
Бірігу арылы жасалан туынды есімдік: Бірнеше;
Бірігу жолымен жасалан жаа сз:Мнмтін;
Бірігу жолымен жасалан туынды зат маыналы сз: Дниеоызды
Бірнеше крделі етістікті жасалуына ызмет етіп, оларды бріне орта болатын негізгі тбір етістіктер не деп аталады?Тірек сыар;
Д
Дерексіз зат атаулары Ауыртпалы, згеріс, трмыс;
Дрыс сзжасамды тізбекті белгілеіз: Ел – елші – елшілік;
Дрыс сзжасамды яны табыыз: он, оныс, она, онашыл. онаа, онаалы;
Е
Ек – егін – егінші – егіншілік сзжасамды тізбегінен сзжасамды жптарды белгілеіз Ек- егін, егін – егінші, егінші – егінішілік.
Екібастз сзіні сзжасамды негізіЕкі, бас жне тз;
Ел-елші- елшілік сзжасамды тізбегінде неше негіз сз бар?2
Еліктеу негізді имыл маыналы сз:Сылдыра;
Ебекаы, жалаы, сыйаы, темаы туынды сздеріндегі аы сзі алай аталады?Тірек сыар;
Есім негізді туынды сз: Сзуар;
Етіс жрнатары арылы жасалан тарихи туынды сздерді табыыз. Оян \оят, жбан\ жбат;
Ж
Жаа крделі сзді табыызЖаажай
Жздіктерді тірек сыар болуы арылы тілде барлыы анша крделі сан жасалады?9
Жлдегер сзіні негіз сипаты андай? Тбір;
Жрна сз тудыру асиетіне арай алай блінеді? німді, німсіз
З
Зат есім негізді имыл маыналы сз: Ойна;
Зат есімненжасалан мтажды, зрулік мнді имыл етістік:Жетімсіре, аайынсыра.
Заттанан реттік сан есім атысан сйлем: Екіншісі жауап берсін
Затты ызмет белгісіне арай жасалан крделі аталым:Май шам, шашбау;
К
Кірігу жолымен жасалан сан есім: сексен, тосан,
Кіріккен туынды имыл маыналы сз: Трегел;
Кірме жрнаты туынды зат есім: Жалгер
Кірме сз атысан туынды сз Телекпір;
Кірме туынды затты маыналы сз:Кеден.
Кмекші есімді туынды сзстінгі;
Кне туынды сын есім: Таы а;
Кне тбірден жасалан туынды имыл маыналы сз: Байла
Крделі адъективті сз: пербаан
Крделі зат есім: Желая
Крделі сзге тн белгілер: Маыналы ттасты;рылымды синтаксистік ттасты;
Крделі туынды стеу: Кні-тні;
Крделі стеу: Бгін;
аза тіл біліміне сзжасам саласын енгізген алым:Н. Оралбай
ай алымны пікірі: «ысаран сздер сзжасама жатады, крделі толы атауды бір варианты ретінде дербес сз ызметін атарады, белгілі маынасы бар, тілге дайын сз ретінде кіреді, сйлемде бір сраа жауап береді, бір рамда олданылады, сйлемні бір мшесі ызметін атарады, бірттас алыпта жазылады, айтылады, бір екпінмен айтылады»?Н.Оралбай;
ай алымны пікірі: «Сзжасам жйесіндегі жрнатарды ішінде сзге стеме маына беріп, сзді маына жаынан трлендіретін жрнатар да бар. Мысалы, йшік, кітапша, сарыш т.б. Оларды райсысы тілдегі дайын тран алпында сйлемге енеді. Сондытан оларды да сзжасам жйесіні бірліктері ретінде араан дрыс»Н.Оралбай.
ай жрна сз тудырмайды?-дау, -ып;
ай тілдік дерісте фонетикалы, лексика-семантикалы,грамматикалы конверсия жолы орын аладыКрделену дерісі;
айсысы крделі туынды имыл маыналы сз?Зар аты
айсысы ранды етістік?Трегел;
атысты сз бен туелдік жалаулы сзді кірігуі арылы жасалан крделі аталым:Отаасы
имыл маыналы сздерді тудырушы омоним жрнатарды табыыз:–ы, -ік, -шы, -ші;
имыл негізді сз:Білімпаз
олбасы сзіні негіз сипаты анадай?Кіріккен тбір;
оланат сзіні кіріге жасалуына тілді ай заы негіз болан?Дыбыс ндестігі;
он-она-оната –онатау сзжасамды тізбегінде неше негіз бар?3
осарланан сз:лкенді-кішілі
ранды жрнаты туынды зат маыналы сз: азашылы
ранды имыл сздерді жасаудаы белсенді имыл сз. ыл
ызалда,саралда туынды сздеріндегі «ада» сыарыны маынасы: Гл.
ысаран сзді ызметі: Жазу мдениетіндегі ышамдылы;
Л,М,Н.О..П
Лексика-семантикалы тсілмен жасалан туынды есімдік: Біреу, лде;
Мамандыты білдіретін туынды зат маыналы сз:Сатушы;
Наты мнді туынды зат маыналы сз:Орынды;
Ойлаан ісін орындаысы келеді, тте олы ыса.Туелдік
Он бір, он ш, он алты, он сегіз сан сздердегі тірек сыар айсы?Он
Орыс тіл білімінде сзжасамды жеке сала деп тануа сынан алым: Г.О. Винокур;
лшем мнді имылды ымды жаа сз:арыста;
Прономиналданан есімдік сз: з;
С
Сан есімні жасалуында ай жол белсенді ызмет атарады?Тіркесу;
Сан негізді зат маыналы сз:Онды;
Сан сзден прономиналданан туынды сз атысан сйлемді табыызБіреу тауып айтады, біреу ауып айтады;
Сапалы жне атысты сын есім сздерді тіркесуіндегі туынды сз Ке кйлекті жігіт;
Септік жалауымен алыптсаан туынды стеуРетімен;
Септік тласыны кнеруі арылы жасалан туынды стеулі сз: –Не крсем, бірге кргенім рас (М.уезов).
Синтетикалы-семантикалы тсіл деген не?:Сзжасамды осымшаны жалануы
Синтетикалы-семантикалы тсілмен жасалан туынды сздер айсы? ткірлік, жылжымалы.
Сзжасам саласында зерттеу жргізген алымдарБрі
Сзжасамды бірліктер айсы? Сзжасамды жрна, тбір сздер;
Сзжасамды жрна дегеніміз не?Негіз сзге жаланып, оны лексика-грамматикалы маынасын згертетін осымша.
Сзжасамды маынаны Н.Оралбай топтастыран трін табыыз: згерген туынды, трленген туынды, тебе-те туынды маына
Сзжасамды саты дегеніміз не?Негіз сз бен сзжасамды жрнатан тратын сзжасамды ядаы туынды тбірлерді жасалу ретін білдіретін тілдік бірлік
Сзжасамды тарам дегеніміз не? Негіз сз бен туынды тбір сзді жиынтыы
Сзжасамды типті белгілеіз: Айтыс, соыс, рыс;
Сзжасамды тізбекті дрыс жaластырыыз: Із - ... –ізде – іздеу,
Сзжасамды тізбекті табыыз:Біл(у) – білім – білімпаз – білімпазды
Сзжасамды тізбекті анытамасын жаластырыыз: «Бір тбірден тараан, бірінен-бірі тікелей туындайтын...».
Сзжасамды лгіні белгілеіз:Кілсіз, жерсіз, білімсіз;
Сзжасамны нарлылы-нарсызды сипаты дегеніміз не? Сзжасамны синтетикалы тсілі
Сйлемдегі аналитикалы тсілмен жасалан туынды сздер:Мінді де отарбаа жріп кетті. Бірталай бір ортада уаыт тті (Ш.дайбердиев) Отарба, бірталай;
Сйлемдегі асты сызылан туынды сзді жасалу тсілін белгілеіз: Срсенбай лдеашан йыа кетті (М.Жмабаев)Аналитикалы-семантикалы тсіл;
Сйлемдегі крделі сын маыналы сзді жасалу жолын анытаыз: Ойлаан ісін орындаысы келеді, тте олы ыса. Туелдік
Сйлемдегі лексика-семантикалы тсілмен жасалан туынды сз:Маашты ырын беріп болан кнні ертеінде Абай жне аза тапты (М.уезов). ырын
Сйлемдегі туынды имыл маыналы сзді жасалу жолы: Ашыып келген Бекболаттар бден разы болды (.Шріпов). Есім сз бен имыл сзді тіркесуі,
Сріншек жне срінгіш сздеріндегі жрнатар маынасы жаынан андай жрнатар? Синоним;
Сын есімді сзден жасалан туынды имыл маыналы сз: Кмбезді мнарасын семдеп, оюмен келістірген екен.
Сын жне зат маыналы негіздерден тратын крделі туынды зат маыналы сз: нертапыш;
Сын маыналы негізді ту ынды зат маыналы сз: нарлылы
Сынды мнді туынды сз: Апалы-сіілі;
Т
Таам, дене, туысты атауларды жасайтын жрна –лы, -ды, -ты;
Тіркесті есімдік атысан сйлем: Мен зім аятап тастаймын.
Тіркесті жаа туынды сзКтерме сауда
Тіркесті стеу атысан сйлем: Брнаы кні ауыр жоры болды да, ол тыныа алмады
Туынды сзді табыыз: Білім.
Туынды стеу: Жолай;
Тбірлес туынды сздерді табыыз:Сынау, сына, сыншы;
Траты тіркесті имыл маыналы сз: Ауыз жаласты
,Ш
сатудан туан крделі аталым: Бізтмсы.
Шапыншылы сзін тудырушы жрнаты табыыз–лы