Практикалы сабаты жргізуге арналан дістемелік нсау
Таырыбы:
Сабаты таырыбы дебиет теориясына байланысты тілген материалды практикалы жаынан мегеруге рылады. Халыты сз мраларын, оларды жанрлы трлерін тек теория трысынан мегерту ммкін емес. Сондытан да ол ымдар р трлі талдаулар, салыстыру жне баса ылым салаларымен тыыз байланыста мегертіледі.
Аудиториядан тыс жмыстар:
азіргі оу орындарындаы саба жйесі жеке тланы алыптастыруа баытталандытан, практикалы сабатаы аудиториядан тыс жмыстар студенттерді здігінен ізденуіне, з тарапынан жмыс жасауына ммкіндік туызады. Бл тапсырма жйесі бір саба бойында мегеруге ммкіндік болмай алан жадайда студентті з бетімен ойлануына, тжырым жасауына, ой орытуына тигізер сері мол.
Аудиториялы жмыстар:
аза дебиетінен практикалы сабатаы аудиториялы жмыстар талдауа негізделеді. Осы блімде сол талдау жмыстарыны жргізілу дегейі, яни сабата жаа зерттеулер мен бадарлама жйесіні сабатастыы бір-бірімен тыыз байланыста ткізіледі.
Негізгі аралатын мселелер:
дебиетті практикалы сабатары тек талдау жмыстарымен ана шектелмейді. Білім жала мегерілмес шін, орындалатын талдау жмыстарына орай практикалы сабата арастырылатын теориялы мселелерді жйесі сынылады.
Сабаа тірек болатын мысалдар:
арастырылатын мселеге орай орындалатын талдау жмыстары алдымен лгі ретінде сынылады. Кркем шыарманы мтіні дайын кйінде студенттерге сыныланнан кейін біраз жаа таырыпа бейімделген студенттер келесіде талдау жмыстарын з тараптарынан орындай бастайды.
Тйін:
рбір практикалы сабаты соынан сол сабата арастырылан теориялы мселеге атысты жне орындалан талдау жмыстарына байланысты студенттер здері ой орытып, шаын ана орытынды жазады.
Практикалы саба №1. лы дала ланы
аралатын мселелер:
1. Ілияс міріні жарын беттері
а) Ілияс жне Мамания мектебі
) Ілияс Алматыда
б) Ілияс Мскеуде
в) Ілияс ызылордада
г) Ілияс Алматыда
2.Ілияс жайлы естеліктер жне оларды деби-танымды мні (Аыза бергісіз мыр. Естеліктер жинаы. раст.: Кыяхметова Ш. Талдыоран,2014ж.)
3. М.уезов, Т.ожекеев, .Нарымбетов, Р.Бердібай Ілияс шыармашылыы жайлы.
дістемелік нсау: 1сра бойынша хабарлама, 2 сра бойынша талдау, 3 сра бойынша конспект дайындап келу.
сынылатын дебиеттер: Жансгіров І. 10 томды шы. жинаы. Алматы, «азырт» баспасы. 2004ж., Иманазинов М. Жан айыын жара рдым. Алматы, 1994ж., Аыза бергісіз мыр. Естеліктер жинаы. раст.: Кыяхметова Ш.А. Талдыоран, 2015ж., Ілиястану. Оу ралы. // Авторлары: Т.Сыдыов, М. Иманазинов, Ш.Кыяхметова, .Сарбасова, Д.Асабаев, Г.Сырлыбаева. Талдыоран: ЖМУ баспасы, 2012ж.-519б., Дария кеуде, тау мсін. Маалалар жинаы. раст.: Кыяхметова Ш.А., Ілияс таылымы. Маалалар жинаы. раст.: Кыяхметова Ш.А.
Практикалы саба №2. І.Жансгіровті «Жетісу суреттері» леі
аралатын мселелер:
1. І.Жансгіровті «Жетісу суреттері» леіндегі «Жер тгі» бліміндегі ааш трлері.
2. І.Жансгіровті «Жетісу суреттері» леіндегі «Жер тгі» бліміндегі шп трлері.
3. І.Жансгіровті «Жетісу суреттері» леіндегі «Жалпы сын», «Жетісуда су суреті» блімдері
4. І.Жансгіровті «Жетісу суреттері» леіндегі «Тау суреті» блімі
5. І.Жансгіровті «Жетісу суреттері» «Жетісу жндігі» блімі
дістемелік нсау: р тарау бойынша жеке-жеке деби-танымды слайд жасау, орау.
1. І.Жансгіровті «Жетісу суреттері» леіндегі «Жер тгі» блімінде аты аталатын ааштара анытама берііз, слайд жасаыз.
Ааш трлері: араай, тал, долана, шат, шетен, ырай, арша, а сасы, ызыл айы, барша, шынар, шырана, ске, терек, сгет, емен, йекі, шырай, тораы, сары ааш, ойараат, жиде, тобылы, бауыррт, араан, бозараан, шегел, шілік жне т.б.
Жетісу суреттері
Жер тгі
Аашта зі білген араай, тал,
Жалыз-а неше алуан трлісі бар.
Долана, шат, шетен, ырай, арша,
А сасыр, ызыл айы, барша, шынар.
Шырана, ске, терек, сгет, емен,
йекі, шырай, балын тораылар,
Сарыааш, ойараат, жиде, шетен,
Тобылы, тйейры, бауыррттар;
араан, бозараан, шегел, шілік
Сыылды ааштарды талайы бар.
Биікте бітед шптен сарыкйік,
Тістеніп жатыр жлып малы сйіп,
ымызын сарыкйікті ішеміз деп,
Албандар оныстайды стай биік.
Тауона, шйшп, маа, лынембес,
Сттіген, ендік, мейіз, киізкиік,
Ашалын, ккемарал, бетеге, ра,
Жапыратеге, бйра исы иы,
Балдыран, уорасын, атлаты
Елік жр сонысында соны иып,
Жлкеуір, брпі, шырыш, шытыр.
Сауыны биеемшекті кеп тр иіп.
Мытамыр, жуа, рауаш, жаужапыра,
Балауса, сорыш, селдір, ермен, баба,
Сыбызы, жалбыз, лма, араия,
Шоайна, медуана, сора, шапа,
Ішінде сол урайды слу солар,
Шырмауы, кендір, ылша, жылания,
анжыа, оа, сасы, аой болып
Блінед жуалар мен таусарымса.
ымызды, ызсаумалды дейтіндерге,
Ат ойан тау елінде сйіп шын-а.
ріске біткен осы кей стгі
Ішінде бір сйкімсіз отыр бір-а:
алаай ара тарыл ол айтаным,
Сйеді сйкенгенді шымшып, брап.
зге жан мірі оан жоламайды,
Тбекшіп тйе жесе алар лап.
Шалиды шалын клді амысындай,
Атла Тасарыты тарысындай
ш ырлы, слу сырлы айылия,
Кіндігі ырыз ерме амшысындай.
Селтедеп сепсе урай сыра адап,
Саржаал слемдесед танысындай.
Жуалар шайадаан ол бір кербез,
Шалма орап мсылманны абызындай.
с тадай самал соса сыбырласад,
зілді йел, ажын-абысындай.
Солармен судырласып ойнайды жел,
Дрмекті ккпар тартан шабысындай.
Неше елді аттандыран тгы оныс
лі тр семдігі таусылмай.
Суретін сз баяндап жеткізе алмас,
Жеріні Жетісуды брі сондай!