А) барлы капиталды сім берушілігі

мнда, - барлы капиталды тиімділігі;

- пайда;

- капитал (фирма активтері);

б) барлы капитал айналымдылыы

мнда Ko – барлы капитал айналымдылыы;

Q – німді сату клемі;

в) сатылан нім бірлігіне шыарылан шыындар

мнда, S – сатылан нім бірлігіне шыарылан шыындар,

U – жалпы шыындар;

г) ндірісті тиімділігі

, мнда Р – ндірісті тиімділігі;

Ф – негізгі жне айналымдаы орларды орташа жылды баасы;

д) шыын теушілік

О = мнда, О – аша аражатын блуді шыын теушілігі;

А – фирма активтері (капиталды);

Р – барлы капиталды тиімділігі.

Фирма ызметіні орытушы крсеткіштері бл:

– барлы капиталды тиімділігі,

- ралдарды шыын теушілігі.

Инфрарылым дамуын ынталандырады;

Нарыты атынастарды ыты негізделуін жасап,жетілдіреді;

Тікелей жне жанама кмек аражатсынады;

Парасатты меншік ыын орайды;

Реттейді: монополиялар ызметін; ксіпкерлік ызметті йымды-ыты нысандарын; амортизациялы саясатты; салы салу жйесін; леуметтік мселелерді;

Бекітеді: инвестициялар бойынша жеілдіктерді, капитала ойылатын пайызды млшерлемелерді;

Ынталандырады– ксіпкерлік ызметті.

Ттынушылы мінез-лы – бл трлі тауарлар мен ызметтерге ттынушылар сранысын алыптастыру процесі. Ттынушылы мінез-лы кардиналистік жне ординалистік тжырымдама трысынан арастырылады. Кардиналистік кзарас (санды). Белгілі бір бірліктерде – ютилада трлі игіліктерді пайдалылыын салыстыру ммкіндігін арастырады. Ординалистік теория (тртіптік), В. Парето, И.Фишермен сынылан, ол кеірек тараан болып табылады. Мндатрлі игіліктер пайдалылыын белгілі бір жасанды лшемдерде лшеу ажеттілігі жо. Ттынушыны барлы ммкін тауарлар жиынтытарын оларды артышылытары бойынша реттеуге абілеті болса жеткілікті, яни ттынушы тауарлар мен ызметтер жиынтыын саны жаынан бааламай, оларды саралай білуі ажет.

Шекті пайдалылы деп (МV) тауарды бір бірлікке ттыну клемін лайтандаы оны жалпы пайдалылыыны сімінатайды.

Ттынылатын тауар саны скен сайын, р осымша бірлікті шекті пайдалылыы азаяды. Бл шекті пайдалылы Заыны мні,ол сраныс заыны негізін райды.

Ттынушы з ажеттіліктерінз артышылытары бойыншаорналастырады.

Ттынушылы артышылытар – бл тауарлар мен ызметтерді саралау абілеті. Ттынушы,сонымен атар,шектеулі табысына з ажеттіліктерін е жоары дрежеде анааттандыруа ммкіндік беретін тауарлар жиынтыын сатып алуа ынталанады.Бан ол жеткізу шін пайдалылы максимизациясы ережесін сатау керек, мнда сатып алынатын тауарларды шекті пайдалылыы бір аша бірлігіне есептегенде бірдей болып шыады.

Ординалистік трыдан араандаолданылатындар

- талаусызды исыы жне

- бюджеттік сызы.

Талаусызды исыы– бірдей пайдалылыы бар німдер жиынтыын графикалы трде бейнелейді. Егер талаусызды исыыттынушыны артышылытарын сипаттаса, бюджеттік сызы оны ммкіндіктерінанытайды. Бюджеттік сызы бл берілген бекітілген табыса сатып алынатын, екі німні трлі амалдарын графикалы трде бейнелейтін, теріс клбеулі тзу сызы. Ттынушы табысы згерген сайын бюджеттік сызы ыыстырылады. Табыс лайан сайынбюджеттік сызы жоары арай, алдыы сызыа параллель о жаына ыыстырылады. Табыс азайан сайын– тменге, сол жаа арай ыыстырылады. Тауар бааларыны ара атынасы згеруі бюджеттік сызыты клбеу брышыны згеруіне келеді.

Бюджеттік сызыты талаусызды исыыны е жоары нктесінде жанасуыттынушы тепе-тедігін анытайды. Осы нктеде ттынушы з ажеттіліктерін е жоары дегейде анааттандырады.

«Табыс – ттыну» исыытабысты р трлі дегейлерімен байланысты ттынушылы тепе-тедікті барлы нктелері арылы теді.

«Баа – ттыну»бір тауар баасыны згеруіне байланысты ттынушылы тепе-тедікті барлы нктелері арылы теді.

Ттынушылы сранысты млшеріне мыналар сер етеді:

1) Табыс тиімділігі – ттынушы, баа тмендегендіктен, брыны табыс млшерімен жоарыра сраныс білдіру ммкіндігіні салдарынан пайда болады.

2) Алмастыру тиімділігі – ттынушы баса німдерді арзандаан тауарлармен алмастыранын крсетеді.