Мемлекетті орта мерзімді фискалды саясаты

Бюджет кодексі мемлекетгін экономикалык саясатына сйкес орта мерзімді бюджеттік жоспарлау негізінде бюджеттік процесті іске асыруын анытайды. Ал бюджеттік жоспарлауа стратегиялы баытты беретін кімет тарапынан жасалып, алдымыздаы шжылды мерзімге салыты-бюджеттік бадарламаны анытайтын арнайы жат - ол кіметті Орта мерзімді фискалды саясат атты жат. Бл жат елді Орта мерзімді леуметгі-экономикалы даму жоспары мен баса да стратегиялы жне бадарламалы жаттар негізінде жыл сайын бір жыла зартылып отыратын шжылдык мерзімге жасалады. Бл жатты маыздылыы мен ажеттілігі, е алдымен елді экономикалы дамуы кп жадайда оны аржы жйесіні даму баыттарына туелді екенімен, екіншіден, жргізіп жаткан салыты-бюджеттік саясатты ахуалы мен оны бгінгі талаптара сйкестігімен длелденеді. Келесі аржы - жыла бюджет жасауды негізі боландытан, фискалды саясат мемлекетгі аржы ресурстарын жмылдыру мен оларды тиімді пайдалануа, экономикаыы басыдылык секторларын ынталандыру аркылы мемлекеттік билік оан наты сер етуге жне халыа леуметтік демеуді амтамасыз етуге себепші болады. Бл жат мнінен ел экономикасын басаруды, ягаи макроэкономикалы тиянакгылыты камтамасыз ету мен аржы ресурстарын айта блісу ралдарыны бірі болады.

Орта мерзімді фискалды саясатты жасауда келесі негізгі масаттара кіл блінеді:

• аымдаы жне болаша нысандара жетуді амтамасыз ететін фискалды стратегияны таайындау;

• алдаы шжылды мерзімге ажетті аржы ресурстар клемін анытау;

• стратегиялы басымдылытарды негізінде бюджеттік ралдарды блісу баыттарын анытау;

• мезгілінде жоспарлауды іске асыруа кажетті болжамды бюджеттік аржыландыруды амтамасыз ету;

• бюджеттік процесті млдірлігі мен тиімділігін амтамасыз етету шін оны ретке келтіру;

• бюджеттік процесті жаластырушылыын амтамасыз ету;

• фискалды тртіпті жоарылату.

Орта мерзімдік фискалды саясат мазмны бойынша з алды тізбекті трде фискалды саясатты нысаны мен масаттарын, негізгі баыттары мен оларды іске асырушы механизмдерін баяндайтын жат. Бл кжатта республиканы леуметті-экономикалы дамуды негізгі баыттарын іске асыру дістері, бюджеттерді болжамды крсеткіштері, бюджеттік ралдарды жмсайтын басымдылы баыттары, бюджетаралы атынастарды даму баыттары, фискалды ммкіндік туекелдер аныталады.

Демек, бл жат мемлекетті алдыы шжылды мерзімге арналан салыты-бюджеттік саясатын баяндайды, яни салыты пен кірістер саясатын, шыындар саясатын, бюджеттік несиелеуді саясатын, каржылык активтер саласыны саясатын, бюджаралы атынастар саясатын, мемлекеттік жне мемлекетті кепіліндегі арыз алу мен борыш саясатын.

Тжырымдама

Бюджеттік жоспарлау - р трлі статистикалы, экономика-математикалы, сараптамалы жне арнайы дістер пайдалану аркылы іске асырылады. Негізінде бюджет - толы клемдері бойынша барлык кірістер мен шыындарды есептеуге ммкіншілік беретін балансты діспен рылады. Бл діс бюджетпен карастырылан кірістер мен шыындардан баса бір де біреуі болуа тиісті еместігін крсетеді. Жоспарлауда бюджет руды бюджет-брутто жне бюджет-нетто атты дістері де олданылады. Егерде бюджетте мемлекетті барлы кірістік жне шыынды аржы операциялары крсетілсе, онда мндай бюджетті бюджет-брутто деп атайды. Ал егерде бюджетті крсеткіштері баптары бойынша сальдолы нтижелер ретінде есептелсе, яни кірістерді рбір баптары бойынша тсімдер клемі сол кірістерді алуа жмсалан шыындарсыз аныкталса, онда мндай бюджетті бюджет-нетто деп атайды

Таырып бойынша теориялы білімді баылау жне зін-зі тексеруге арналан сратар:

1.Бюджеттік ралдарды алыптасуы агдай процестер арылы жзеге асады?

2.Бюджеттік жоспарлауды негізі болып не табылады?

3.Бюджетті жоспарлауды просецесінде негізгі масаттарды андай?

4.Бюджетті болжамдауыны негізгі масаты атап крсетініз

5.Бюджетті жоспарлауды принциптері андай?

6.Бюджеттік жоспарлау андай дістер арылы жзеге асады?

дебиеттер тізімі:

1. Государственный финансовый контроль в Республике Казахстан.: Сб. норм.- правовых актов. –Астана: Фолиант,2014.- 132 с.

2. Действующие неправительственные и межгосударственные Конвенции и Соглашения об избежании двойного налогообложения: На 1 января 2013 года.- Алматы: Каржы-каражат, 2013.- 96 с.

3. Дунаев В.М. Налоговый терминологический русско-казахский словарь-справочник.- Алматы: Познание, 2013.- 428 с.

4. Дуканич Л.В. Налоги и налогообложение: Учебное пособие.- Ростов-на-Дону: Феникс, 2012.- 416 с.

5. Ержанов С. Налогообложение юридических лиц в Казахстане (примеры, ситуации, бухгалтерские проводки по налоговым платежам): По налоговому законодательству, действующему на 01.07.2014 г.- 163 с.

6. Законы Республики Казахстан: О налогах и других обязательных платежах в бюджет от 24.04.2014 г. № 2235 с изм. и доп. от 23.01.01 г. № 147-II; О государственном контроле при применении тансфертных цен от 05.01.01 г. № 136-II; Краткие комментарии к ЗРК.- Алматы: Lem, 2013.- 207 с.

7. Идрисова Э.К. Налоговое регулиро-вание предпринимательской деятель-ности в сфере малого и среднего биз-неса.- Алматы, 2013.- 136 с.

8. Исмагулова А.У. Налоговое планирование. Учеб. прогр.- Астана: Ун-т «Туран-Астана», 12 с.

9. Исмагулова А.У. Налоговое планирование. Учеб. прогр.- Астана: Ун-т «Туран-Астана», 12 с.