Мемлекеттік жинатаушы зейнетаы оры.

Жинатаушы зейнетаы оры акционерлі оам формасында рылады. Олар укілетті оранны келісімімен з филиалдарын ашуа ы бар. Міндетті зейнетаы жарна тлеу шін жинатаушы тек бір корды тадауа жне сол ормен зейнетаылы амтамасыз ету женінде келісімшарт пайымдауа мівдеті. Жинатаушы зейнетаы ора міндетті жарна тлеуден зейнеттік жаса жеткен тлалар босатылады.

Жинатаушы зейнетаы орлара тленетін міндетті зейнетаы жарналары жмыскерді тлем кзінен сталынатын ай сайыны табысыны 10 пайыз млшерінде таайындалан. Бл міндетті зейнетаы жарнасын есептеу шін пайдаланатын ай сайыны табыс клемі республикалы бюджетте тиісті жыла таайындалан минималды айлы ебекаыны 75-реттік клемінен аспауа тиіс. Міндетті зейнетаы жарналар есебіні тртібі мен мерзімі, есептеуі мен есепшота аударуы Республика кіметімен белгіленеді.

Жинатаушы зейнетаы орлара еріктік зейнетаы жарналарын з табысы арылы зейнеттік амтамасыз ету жніндегі келісімшарт негізінде салымшылар-жеке тлалар енгізеді. Салы салынаннан кейін табыс арылы алушыны пайдасына енгізілген еріктік зейнетаы жарналар салымшысы ретінде жеке жне зады тлалар болуы ммкін. Мндай жарналарды млшері, есептеуі, тлеу мерзімі мен таы баса шарттары келісілген келісімшарта белгіленеді.

Ксіби еріктік зейнетаы жарналары кімет анытаан мамандытар тізіміне енген мамандыы бар жмыскерді пайдасына тсетін салымшыны меншік аша ралдары болып табылады. Бл жарналарды млшерлемесі зейнеттік амтамасыз ету жніндегі келісімшартта белгіленеді, біра оны млшері нормативтік актілерде белгіленген жмыскерді ай сайыны табысыны 10 пайызынан аспауы тиіс.

Агентпен уаытында есептелмеген жне аударылмаан міндетті зейнетаы жарналар сомасы салы органдарымен талап етіледі немесе агентгер оны салымшыларды пайдасына лтгы банкты белгілеген айта аржыландыру ресми млшерлемесіні 1,5-реттік млшеріндегі сімімен есептеп аударылуа тиісті.

Жинатаушы зейнетаы орлар ашы жне корпорациялы трде болуы ммкін. Ашы орлар салымшылардан зейнетаы жарнамаларды абылдауды алушыны жмыс орны мен мекен-жайынан туелсіз іске асырады. Корпорациялы жинатаушы зейнетаы оры осы орды рылтайшысы жне акционері болатын бір немесе бірнеше зады тлаларды алушы-жмыскерлер шін рылады.

Жинатаушы зейнетаы орларды ы бар:

• зейнетаы жарналарды жинауды іске асыруа;

• з іс-рекеттері шін комиссиондык сыйаы алуа;

• укілетті орган берген лицензия негізінде зейнетаы активтерін инвестициялы басару жнінде дербес іс-рекетгін іске асыруа;

• зейнеттік амтамасыз етуге байланысты мселелер жнінде жинашыны мдделерін орауа;

• зейнетаылы келісімшарт шартгарына сйкес баса да ытарды іске асыруа.

Жинатаушы зейнетаы орлар міндетті:

• белгіленген тртіппен алушылара зейнетаы тлемдерін жасауды;

 

• зейнетаы орландыру мен тлемдерді жеке есебін іске асыруды;

• жылына бір рет жне салымшы мен алушыны срауымен олара зейнетаы орландыру ахуалы жнінде апарат беруді;

• алушыны зейнетаы орландыру ахуалы жніндегі апараттара пиялылыты амтамасыз етуді; заамалара сйкес зейнетаы жніндегі заны ережелері мен зейнетаы жніндегі келісімшарт шарттарын бзан шін жауапкершілікті болуа;

• салымшы-алушыны зейнетаы орландыруларын бір ордан баса ора немесе саты йыма ауыстыруды;

• жинатаушы орды зейнетаы активтерін инвестициялык басару жнінде лицензиясы болмаан орайда сондай іс рекетті атаратын йыммен келісімшарт пайымдауа;

• міндетгі зейнетаы жарнамалар есебінен зейнеттік амтамасыз ету жнінде салыншымен келісімшарт пайымдауа;

• жинатаушы зейнетаы ормен келісімшарт пайымдаан азаматтара те шарттар амтамасыз етуді;

• рбір жеке тламен пайымдалан зейнеттік камтамасыз ету жніндегі келісімшарта кепіл амтамасыз етуді;

• баралы апарат ралдарында з іс-рекеттері жніндегі занамалармен тыйым салынбаан апараттарды жариялауды.

Салымшыларды ытары мен мдделерін орау масатымен жинатаушы зейнетаы корлара тыйым салынады:

• ндірістік іс-рекет;

• укілетті орган белгілегеннен баса млік алып-сатуды іске асыру;

• саты іс-рекет;

• зейнетаы активтерін кепілге беру;

• акциялардан баса нды ааз шыару.

Жинатаушы зейнетаы орларды зейнетаы активтері здерінін комиссионды сыйаыларына шегеру жасаан зейнетаы жарнамалар, инвестициялы табыс жне сім мен залалдарды теуден тскен ралдар сомасынан алыптасады. Зейнетаы активтері тек ана келесі масаттар шін пайдалануы ммкін:

• укілетті орган анытаан аржы ралдарыне жайастыру;

• занамалара сйкестік зейнетаы тлемдерін іске асыру;

• зейнетаы орландыруды баса жинатаушы ора немесе саты йыма ауыстыру;

• ате есепке алынан зейнетаы жарнамалар мен баса есепке алынан ашаларды айтару;

• зейнетаы тлемдерін іске асыру мен зейнетаыны орландыруды ауыстыруа байланысты шыындарды теу.

Кастодианды келісімшарта сйкес жинатаушы зейнетаы орларды зейнетаы активтері банк-кастодианны шоттарында есептеледі жне саталады. Кастодианды келісімшарт банк-кастодиан, жинатаушы зейнетаы ор жне зейнетаы активтеріне инвестициялы басаруды аткаратын йым араларында жасалады.

Жинатаушы зейнетаы орды бір банк-кастодианы болуы тиіс. Бл банк зейнетаы активтерді жинатау, оларды орналастыру, инвестициялытабыс алу жніндегі барлыоперацияларды есебін жргізеді жне жинатаушы зейнетаы ора оны шоттарыны ахуалы мен инвестициялы басару іс-рекет жнінде ай сайын апарат береді. Банк-кастодиан жинатаушы зейнетаы орды зейнетаы активтерін масатгы орналастырыуыны баылауын іске асырады лсне занамалара сйкес келмейтін операцияларды атармауа міндетті.

Міндетгі зейнетаы жарнамаларды салымшылар мен жинатаушы зейнетаы ордан зейнетаы тлемдерін алушыларды ытары:

• міндетті зейнетаы жарналар арылы зейнеттік амтамасыз ету жнінде келісімшарт жасау шін жинатаушы зейнетаы орды тадау;

• жинатаушы зейнетаы ор рылтайшылары, зейнетаы активтеріне инвестициялы басаруды іске асыратын йым жне банк-кастодиан жнінде укілетті орган белгілеген клемде акпарат алу;

• зейнетаы орландыру ахуалы жнінде апарат алу;

• жинатаушы зейнетаы орды рекеттерін сотта шаым ылу;

• з зейнетаы орландыруларын жылына екі рет бір жинатаушы кордан баса ора жне саты йыма ауыстыру;

• жинатаушы зейнетаы ордан зейнетаы тлемдерді алу;

• ез зейнетаы ордандыруларын занамалара сйкес сиет етіп алдыру;

• занамалар мен келісімшарт шартгарына сйкес баса да ытарды іске асыру.

Міндетті зейнетаы жарнамаларды жинашылар мен жина-таушы зейнетаы ордан зейнетаы тлемдерін алушылар міндеттері:

• міндетті зейнетаы жарналар арылы зейнеттік амтамасыз ету жнінде біржола бір келісімшарт жасау мен зейнетаы орландыруларын бір жинатаушы зейнетаы орында сатау;

• жинатаушы зейнетаы кор міндеттеме лерін орындауа сер ететін барлы згерістер жнінде сол ора 10 кнтізбелік кнні ішінде хабарлау;

• міндетті зейнетаы жарналарды аудару шін агентке зейнетгік амтамасыз ету жніндегі келісімшарт кшірмесін тапсыру;

• зейнеттік аннуитет жнінде келісімшарт жасау;

• занамалар мен зейнеттік амтамасыз ету жніндегі келісімшарт шарттарына сйкес баса да міндеттемелерді атару.

азастан Респу бликасыны кіметі белгілеген тртібі бойынша агенттер жинатаушы зейнетаы орлара міндетті зейнтаы жарналарын мезгілінде есептеп жне тлеп отырута міндеті.

Жинатаушы зейнетаы орлар келесі зейнеттік тртіптерді таайындайды:

• зейнеттік келісімшарттарды згерту немесе тотату жні;

• зейнетаы жарналарын іске асыру мен тлеу шарттары мен жні;

• алушылар мен салымшылар алдындаы жинатаушы зейнетаы корларды міндеттемелері бойынша жауапкершілік;

• зейнетаы орландыру ахуалы жнінде млімдеу;

• зейнетаы орландыруды бір жинатаушы зейнетаы ордан баса ора ауыстыру шарттары;

• жинатаушы зейнетаы орды, инвестициялы басаруды іске асыратын йымны жне банк-кастодианны рылтайшылары жнінде салымшылара мліметтер беру.

Мемлекет «Зейнеттік амтамасыз ету жнінде» атты Замен белгіленген тртіппен жинатаушы зейнетаы ордаы міндетті зейнетаы жарнамаларды енгізілген клеміні бгіндігіне кепіл береді. Зейнетаы орландыруды бтіндік кепілі келесілермен амтамасыз етіледі:

• жинатаушы зейнетаы орларды зейнетаы жарнамаларын зіне тарту мен зейнетаы тлемдерін іске асыру рекеттерін лицензиялау;

• зейнетаы активтеріне инвестициялы басаруды іске асыру йымдарды іс-рекетін лицензиялау;

• екінші дегейдегі банктерді кастодианды іс-рекетін лицензиялау;

• жинатаушы зейнетаы орлар мен зейнетаы активтеріне инвестициялы басаруды іске асыру йымдар шін пруденциялы нормативтер таайындау;

• жинатаушы зейнетаы корларды каржылы тратылыын камтамасыз ететін тиісті нормалар таайындау арылы оларды іс-рекеттерін реттеу;

• жинатаушы орлар мен инвестициялы басару аткаратын йымдарды жарылы капитал рамы мен клеміне жне оларды рылтайшылары, басшылары мен мамандарына талаптар таайындау;

• жинатаушы зейнетаы орларды аша мен нды ааздарды жинатаушы орлар мен инвестициялы басару
йымдарымен байланысты емес банк-кастодианда сатау жнінде талаптар таайындау;

• зейнетаы активтерін бір-бірімен жне банк-кастодианмен байланысты емес банктерді депозиттарына орналастыру;

• жинатаушы зейнетаы корлардын меншікті ралдары мен зейнетаы активтеріні есебін блек жргізуін баылау;

• зейнетаы активтерін орналастырудаы туекелдерді тмендету жнінде талаптар таайындау;

• жинатаушы орлар алатын комиссионды сыйаы млшеріне шек ою;

• жинатаушы орлар мен инвестициялы басару йымдарыны аржылы есептеріне жыл сайын аудиттік тексеріс жргізу міндеттілігі;

• занамалармен белгіленген тртіп бойынша тиісті мемлекеттік орандар алдында жинатаушы орлар мен инвестициялы басару йымдарыны аржылы жне статистикалы траты есеп беру;

• салымшы мен алушыа жылына бір рет оны зейнетаы орландыру ахуалы жнінде апарат сыну;

• алушыа зіні зейнетаы орландыруларыны бір жинатаушы кордан баса ора ауыстыруа ммкіншілік жасау;

• алушыны тадауымен зейнетаы орландыруыны толык клемін немесе бір блігін з еркінше кауіпсіздендіру;

• зейнетаы активтеріні саты жйесін кру.

Жинатаушы зейнетаы оры з міндеттемелері бойынша алушылар мен салымшылар алдында тек меншікті млігімен жауапты. орларды, инвестициялы басаруды іске асыратын йымдарды жне банк-кастодианны жауапкершіліктеріні тртібі мен шарттары занамалы актілер жне келісімшарттармен аныталады. Жеке зейнетаы шоттаы зейнетаы орландыру сомасыны азаюы орды, йымны жне банк-кастодианны кінсі нтижесінде болса, онда сол сома міндетті трде кор аражаттары арылы толтьфылады.