Оушыны білімін баалау критерилері

1. Оушыны баылауды барлы трлеріндегі компетенция бойынша алан білімдері, жасай алуы, дадылары балды-рейтингтік баалауды ріптік жйесімен,яни тікелей тепе –тедік атынасы аныталады.

2. «здік» баа А ріпіне скес келеді, оны санды эквиваленті 4,0 жне пайызды млшері 95-100% жне А-, оны санды эквиваленті 3,67 жне пайызды млшері 90-94%.

Бл баалар ойылады,егер оушы бадарлама материалдарын толы лгергенін крсеткен жадайда..жне ешбір ателікке жол бермесе,баылау жне лабораториялы жмыстарды з уаытында жне дрыс орындаса жне оларды есебін берсе, коллоквиуымдарды з уаытында жне ешбір атесіз тапсырса,й тапсырмаларын орындаса,ылыми – зерттеу жмыстарымен, пнді йренумен осымша ылыми дебиеттермен шылданса.,зі бадарламалы материалды жйелей алса..

3 «жасы» баа В+ -ке сйкес келеді, оны санды эквиваленті 3,33 жне пайызды млшері 85-89%, В, оны санды эквиваленті 3,0 и пайызды млшері 80-84% и В-, оны санды эквиваленті 2,67 жне пайызды млшері 75-79%.

Бл баа ойылады,егер, студент бадарламалы материалды 75%- дан тмен лгермесе,жне бл жауап беру барысында дрекі ателіктер жібермесе, баылау жне лабораторлы жмыстарды з уаытында орындаса жне оларды ешбір ескертулерсіз тапсырса,, коллоквиуымдарды жне й тапсырмаларын дрыс орындап жне з уаытында ешбір ескертулерсіз тапсырса, осымша дебиеттерді оытушыны крсетуімен олданса,ылыми – зерттеу жмыстарымен шылданса, маызсыз ателіктерді жіберсе немесе маызды ателіктер жіберсе, студенттер здері оны тзетсе, оытушыны кмегімен бадарламаларды жйелей алса..

4. «анааттанарлы» баа С+ сйкес келеді, оны санды эквиваленті 2,33 жне пайызды млшері 70-74%, С, оны санды эквиваленті 2,0 жне пайызды млшері 65-69%, С-, оны санды эквиваленті 1,67 жне пайызды млшері 60-64%, Д+, оны санды эквиваленті 1,33 жне пайызды млшері 55-59% жне Д, оны санды эквиваленті 1,0 жне пайызды млшері 50-54%.

Бл баа ойылады,егер, студент бадарламалы материалды 50%-дан тмен лгермесе, баылау жне лабораторлы жмыстарды,й тапсырмасын орындаан кезде оытушыны кмегіне жгінсе, й тапсырмаларында оытушыа жгінсе, коллквиум тапсыранда длсіздікке, маызсыз ателіктерге жол берсе, зерттеу жмыстарында белсенділік танытпаса,тек оытушы крсеткен оулы дебиеттерімен шектелсе, материалды жйелеуде кп иындыа душар болса..

5.«анааттанарлысыз» баа F –ке сйкес келеді, оны санды эквиваленті 0 жне пайызды млшері 0-49%. Бл баа ойылады,егер, студенттеннегізгі материал бойынша білімінен кемшіліктер табылса,кзделген бадарламадан, пн бадарламасынан жартылай лгерсе, жауап беру барысында маызды ателіктер жіберсе,кейбір тапсырма блімдерін,кзделген аымды,аралы, жне орытынды баылау трлерін орындамаса, кзделген бадарламадаы негізгі дебиеттермен жмыс жасамаса.

Студент білімін баалау

Баасы	ріп эквиваленті	% бойынша рейтинг балы	Балл бойынша
здік	А	95-100
А-	90-94	3,67
Жасы	В+	85-89	3,33
В	80-84
В-	75-79	2,67
анаат	С+	70-74	2,33
С	65-69
С-	60-64	1,67
D+	55-59	1,33
D	50-54	1,0
Нашар	F	0-49

АЗАСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫ БІЛІМ ЖНЕ ЫЛЫМ МІНІСТРЛІГІ

КАСПИЙ УНИВЕРСИТЕТІ

ГУМАНИТАРЛЫ ЫЛЫМДАР ЖОАРЫ МЕКТЕБІ (ФАКУЛЬТЕТ)

«МЕЙІРБИКЕ ІСІ КАФЕДРАСЫ»

Оу бадарламасы – (110100 «Мейірбике ісі»)

Оыту трі – кндізгі

Дрістер жинаы

Пн:«Медицина йымындаы инфекциялы баылау»

Пн коды: IKМО 3236

Саба саатыны саны (кредит): 135 (3)

Соны ішінде: дрістер - 15

Курс: 3

Семестр: 6

Кафедра мжілісінде талыланды

Хаттама №1

25 тамыз 2015 ж.

Каф. мег.__________________

2016 ж.

КРЕДИТ

Дріс

Таырыбы: «Инфекциялы баылауды даму тарихы»

Масаты: Студенттерді инфекциялы процессті даму тарихымен таныстыру.

Инфекциялы аурулар жайлы ым асырлар бойы бой алып келген. Оба, шешек, тырыса сияты аурулар жайлы ой пікірлер ежелгі халытарда – а бой алан: бізді эрамыза дейін кп уаыт брын жпалы аурулара жоламау жнінде кптеген арапайым шаралар олданылан. Бірата бл тек ана баылаулар мен ртрлі ой пікірлер болан болатын.

Ежелгі Грецияны кейбір философтары, айтарлы Фукидид, инфекциялы ауруларды тірі оздырыштары жайлы зіні ойын айтан болатын, біра бл алымдар здеріні жорамалдарын аны трінде растай алмаан.

Ежелгі лемні ататы дрігері Гиппократ эпидемияны тегін “миазм” рекетімен – жпалыларды жоалуымен, жнеде олар аурулар шаыратынын тсіндірген.

Адамзатты озы аыл ойы орта асырды схоластикалы кезеіні зінде де, жпалы ауруларды оздыыштары туралы идеяны діл трде растаан.: мысалы итальян дрігері фракасторо (1478-1553) контагия аурулары жне оларды зіні классикалы ебегінде таралуын дамытан болатын, яни оны ебегі “Контагия жне контагиозды аурулар туралы ” деп аталады.

Голландиялы табии зерттеуші Антоний Ван Левенгук (1632-1723) XVII асырды аяында аса маызды ашылу жасады, ол микроскоп астында тісті шырышында, сімдіктерді трып алан суы жне тнбасында кптеген микроорганизмдер тапан болатын. Міне, осылай адам кзіне крінбейтін микробтар ашылан болатын, бларды кбісі кптеген ауруларды оздырышы болуы ммкін. зіні баылауын Левенгук “Антоний Левенгукпен ашан табиат сырлары” атты ебегінде сипаттап берген болатын. Біра осыдан кейінде кптеген инфекционды ауруларды оздырышы деп арастыран микробтар, зіне ажетті растауын ала –алмады.

Кптеген онжылдыа созылан инфекциялы ауруларды эпидемиясын баылауда, кптеген адамдарды заымдаушы ретінде де, осы ауруларды жпалы екеніне кз жеткізген болатын.

Аылшын алымы Эдуард Дженнерді (1749-1823) ебегінде аса маызды практикалы маына болан, ол жоары сер ететін дісті табии оспаны ойлап тапан.

Аса крнекті дрігер –эпидемиолог Д.С. Смайлович (1744-1805) обаны ауру адаммен те жаын боланда жатынын длелдеп, осы ауруа арапайым дезинфекцияларды тсілдерін ойлап тапты.

Француз алымы Луи Пастерді танымал ашылулары (1822-1895) микроорганизмдерді сенделу жне ірідеу рлін длелдеген болатын.

Сыра айнату нерксібіні талаптарына сйкес Пастер сыра жне шарап болатын ауруларды ескертетін тсілдерді ойлап тапан.

Пастерді ебектері инфекциялы ауруларды шынайы пайда болуын тсіндірген, олар асептика жне антисептика ережелеріні экпериментальды негізі болан, олар яни Н.Н. Пи-роговты, Листерді хирургиясында жасы ойлап табылан.

Патсерді инфекциялы аурулара арсы алдын алу шін арналан вакцинасы жасы бааланады:

Пастер сібір жарасына жне тыруа арсы егулерді алан болатын. Пастерді лы ебегі адамзат шін лемні ылыми тарихында мгі сааталады.

Неміс алымы Леффлер 1897 ж. Ящур оздырышы фильтрланан вирустар тобына жататынын длелдеген.

Кптеген инфекционды аурулар, атап айтса “безгек ” “алтырау ” сияты аурулар ткен асырды ортасына дейін деференцияланбаанын атап кетсек болады. Тек 1813 ж. Француз дрігері Бретанно іш сзегі ауруы жайлы з болжамын айтан болатын, ал 1829 ж. Шарль Луи осы ауруды клиникалы сипатын берген болатын.

1856 ж. “алтырау ауруларыны” ішінен іш сзегі жне бртпе сзек ауруларына аны мінездеме берілген болатын. 1865 ж. Бастап инфекциялы ауруды блек формасы айтару сзегін абылдады. Осы аталан барлы аурулар С.П. Боткинні жне а.А. Остроумовты клиникалы лекцияларында аталан аурулар жнінде жасы, толы маына бар.

лемдік ылым орысты ататы клиницист-педиатры Н.Ф. Филатовты ебегін жасы баалайды, ол яни, балаларды инфекциялы аурулары жніндегі зерттеулері болып табылады, сонымен атар Д.К. Заболотников (1866-1929) аса ауіпті ауруларды эпидемиологиясын баылаан болатын. Н.Ф. Гамалейді (1859-1949) ебегінде инфекциямен иммунитетті маызды сратары арастыран.

ызылшаны аса маызды белгісі – ауыз уысыны шырышты абатыны абыршытануы – 1890 ж.мскеулік дрігер А.П.Вельский жне одан туелсіз 1895 ж Ф.Филатов ашан болатын.

Инфекционды ауруларды патогенезімен, дамуын жне пайда болуын дрыс тсіну шін патологоантомиялы зерттеулер з септігін тигізген болатын, яни олар инфекционды ауруларды мінездемелік згерістері, яни лпадаы спецификалы жасушаларды пайда болуымен сипатталады, мысалы бртпелі сзектен лген дадайда “(1875) туберкулез, (1883)сап,(1886)инфекционды гранулеманы е алаш сипаттаан Л.В. Поповты ебегін атап тсе болады”- периваскулярлы тйіндерді адамдарды бртпе сзегінде айтыс боланда миында болуы сияты.

ХІХ асырды екінші жартысынан бастап медициналы биология тез дами бастады. Ал бізді асырды бас жаында этиология жайлы, инфекционды ауруларды жу механизмі мен таралу жолы туралы ой пікірлер аны сипата ие болады жне осы ауруларды алдын алу шін гигиеналы шараларда ммкін болды.

Орысты лы физиологі И. П. Павлов (1849-1936) ткен асырды жне осы асырда микробиологияны жеткен жетістіктерін аса рметпен абылдап, жне осы алыма болашата адамзатты патологиясын ашуа лесін осатынына кміл сенген.

И.М.Мечниковты (1845-1916) жне 80 ж. ткен асырда баса да зерттеушілер инфекциялы ауруларда иммунитет жнінде сратара рсат ала бастаан болатын жне азаны жасушалы жне гуморальды орауды маызды рль атаруы жнінде арастыран болатын. Иммунитетті зерттеуде здерін аса маызды лестерін осан В.К. Высоковия жне Борде сияты ірі тлалар.

Инфекционды ауруларды клиникалы зерттеулермен атар ХІХ .аяында лабораторлы яни зертханалы дістерде олданылан болатын.

Инфекциялы ауруларды лабораторлы дигностикада серологиялы зерттеулерде олданылан, жне оны Мечников, В.И. Исаев, Ф.Я.Чистович, Видаль, Уленгут сияты алымдар ашан болатын.

Инфекционды ауруларды зерттеуде экспериментальды инфекцияларда маызды болан, жне олар жануарларды жуы арылы болан.

Пастерлі зерттеулеріні алдында С.С. Андреевский (1786) айтпас іскерлігімен ауру жануардан сібір жарасыны карбункулын алып зіне егу арылы, адамдар мен й жануарларыны сібір жарасын бірдей себептер шаыратынын длелдеген болатын.

Одессаны алалы ауруханасында О.О. Мочуткозский жне Г.Н. Минх сияты дрігерлер 70 жылдары бртпелі жне айтпалы сзекті жпалы бастамасы науасты анында болатынын длелдеу шін, науастарды анын здеріне тері астына йып сол аурумен ауыран.

Инфекциялы ауруды маызды блімі ол-оларды белсенді емдеудегі дістері.

Безгек ауруын емдеу шін брыннан бері хин абыыны тнбасын олданып келген, ал 1821 ж бастап химиотерапевтикалы заттарды ішінен 1 ші-хинин алколоиды, ол яни синтетикалы жолмен алынан хинин безгекті емдеу шін жне профилактика шін кеінен олданылып кетті. Бірата химиотерапияны дамуы заа созылды. Тек 1909 ж.емдеу тжербиесінде мышьяк препараттары пайда бола бастады.(алдымен арсацетин, кейін сальварсан, неосальварсан) олар Германиядан алынан, кейін осы препаратты айтпалы сзекте, сифилисте, сібір жарасында жне т.б.инфекционды ауруларда олданыла бастады.

Кейінірек висцеральды лейшманиозды емдеуге сурьма препаратын олдана бастады, ол те серлі болан.

30 жылдары бізді асырды сульфаниламид тобына жататын синтетикалы препараттар (стрептоцид, сульфазол, жне т.б.)кейін –антибиотиктер (1941 ж.-пенициллин, стептомицин, 1948 ж-хлоромицетин, хлорафеникол жне оларды аналогтары, кешірек –биомецин, террамицин, альбомицин,тетрациклин,колимицин, мицерин, бициллин, нистатин жне т.б.

1871 ж. Ататы орыс алымы В.А. Манассеин жне соны соынан А.Т. Полотебнов жасыл саыраулатарды рамдас бліктерін зерттеп, оны кейбір бактериялара антогонисті серін байаан болатын.

Аылшын микробиологі Флемингті (1881-1956) баылауды маызды рль аттаран, ол 1929 ж.жасыл саыраулатан сорпалы фильтраты стафилококк жне баса да грамм о бактерияларыны суіне кедергі келтіретіні аныталан.

Осы длелдерге сйене отырып Флори 1941 ж.пенициллин антибиотигін алан болатын.

Кейіннен пенициллин жне баса да антибиотиктерді терапевтикалы тжербиеде кеінен олданыла бастады.

азіргі кезде антибиотиктерді кптеген инфекционды ауруларды емдеуде кеіенен олданылуда, ал баса жаа антибиотиктерді іздеп тауып оларды тжербиеден ткізу жмыстары жаласуда.

Малярияны химиопрофилактикадан ткізу шін, наустара хининді аз дозада (0,15-0,25 г кніне) олдануды орыс скери дрігері А. Яссинский (1858) жасаан, ал кейін дл осы химиопрофилактиканы М.Н. Моноцков Туркменияда стті олданан, ал шетелде –неміс алымы Кох

Германиядаы берингпен Франциядаы Руды ебектеріні арасынгда 90 ж басында а кейбір инфекционды ауруларда антитоксикалы жне антибактериалды сйытытарды олдана бастады: басында оларды дифтерияда олданан болатын, кейін баса да сйытытар шыып, оларды ботулизмге, сібір жарасында жне т.б. олдана бастады. Кейінгі кезде иммунды гамм-глобулиндерді олдана бастады.

Рессейдегі е алашы инфекционды аурулар кафедрасы, бастыы С. Боткин болан- ол ататы терапевт С.П.Боткинні баласы болан, ал 1898 ж Ф.Я. чистович 1896 ж.Петербург скери – медициналы академиясында пайда болан.

Оны басында М.П. Киреев деген профессор отыран, кейіннен инфекционды аурулар кафедрасы басада медицина факультеттерінде жне институттарында да ашыла бастады.

Инфекционды аурулар жнінде саба беру барлы медицина факультетерімен училищелерде жаласан медициналы кадрларды даярлау жнініде барлы жйе тыдаушыларды стті зерттеуі болуы тиіс.Оушыларды негізгі міндеті-инфекционды аурулармен крестегі теориямен тжірибиені тереірек мегеру болып табылады.

Литература:

1. Внутрибольничная инфекция: учебное пособие/ под ред. В.Л.Осиповой. – М., 2009.

2. Шкатова Е.Ю., Морозкова О.А. Инфекционная безопасность в ЛПУ. Феникс, 2008.

Баылау:

1. Гиппократты эпидемиясыны дамуын тсіндіру.

2. Голланды табиаттанушы Антоний Ван Левенгукті ашылулары.

3. Эдуард Дженерді маызды тжірибиелік ебегіні маыздылыы.

4. Баса алымдар ебегі.

Дріс

Таырыбы: «А.І.И жне зоонозды инфекция туралы тсінік»

Масаты: студенттерді А.І.И жне зоонозды инфекция туралы тсінікпен таныстыру.

Ауруханаішілік инфекция ( ауруханалы, госпитальды, нозокомиальды)-микробты нтижесінде пайда болатын кез келген клиникалыауру, яни науас ауруханаа тскен кезде немесе кмекке келген кезде науасты заымдайды, жне осы аймата жмыс істейтін адам, яни ол ауруханада боланда немесе жазылып шыып кеткенде пайда болатын симптомдара туелді емес.

А.І.И жататын кптеген аурулар медициналы араласумен тыыз байланысты. Мысалы 85% іріді септикалы аурулар, 15% атерлі жпалы инфекциялар.

Госпитальды инфекция азіргі тада барлы хирургиялы араласуды 30% райды, олар кез-келген 12-ші науасты ліміне алып келеді, олар яни аураханада леді. Науасты тсекте жатуы 12-18 кнге созылады. Кейбір дамыан елдерде науастарды 5% А.І.И нтижесінде айтыс болады.

Инфекция – микроорганизммен оздырушыны крделі биологиялы ара атынасы, ол арнайы жадайларда, ішкі орталарда болады. Бл жерлерді негізгі белгісі макроорганизмні ішкі ортасыны тратылыыны жне оны жасырын бзылысы.

Макро жне микрооргизмдерді ара атынасына байланысты инфекцияны 3 формасы ажыратылады.

Инфекционды ауру – клиникалы кріністі инфекция. Оны ішкі белгілері азаны мір тіршілігіні бзылысы болып табылады, яни функциональды бзылыстар, морфологиялы заымданулар, оздырышты сырты ортаа шыуы кіреді. Жануарларды инфекционды аурамен ауыран науастарда имунитет пайда болады, яни ( стерильді, стерильді емес).

Микроб немесе вирус тасмалдаушылар -инфекция, ол жануарларды алдыы ауруыымен байланысты емес. Оны оздырыштары паталогиялы жадаймен иммунологиялы жадайа азаны сер етпейді. Макро жне микроорганизмдарды азасындаы тепе - тедік соысыны табии резистент ілік факторымен байланысты болады.

Иммунизациялаушы субинфекция -бл макроорганизмні оан кірген оздырыштары морфологиялы жне функциональды азаны жне лпаны згерістеріні шаырмайтын жадайы.

Инфекционды ауруларды оздырытары сапрофиттерден пайда болан. Олар патогендігін жне тірі организмді паразиттау жне азада инфекционды процессті шаыру абілеттерін за эволюция нтижесінде мегеріп алады. Микробты 2 трін ажыратады олар факультативті жне облигатты.

Факультативті микробтар (эшехия, сальманелла, срепто жне стафилакокктар жне т.б) сырты ортада кбейеді, сонымен атар жануар азасында жне оны тратылыы тмендегенде инфекционды процессті шаырады. Патогенді микробтар жартылай немесе толытай сырты ортада кбеюі абілетін жоарлатан. Оларды негізгі тіршілік ортасы тірі организмдер болады. Бл микроорганизмдарда макроорганизмге тері арылы ену абілеті пайда бола бастады, яни олар ас орыту жолыны шырышты абаты, тыныс алу азаларыны, кзді плацентаны шырышты абаттары болып табылады. Оларды ену жерін инекция апасы деп атайды. оздырышты кейбір азаа белгілі инекция апасы арылы енеді, ал кейбіреулері ртрлі жолмен енуі ммкін.

Инвазиті (агрессивті) – ол микроорганизмдерді ораныс барьерлерінен микробтарды ту, сонымен атар лпаларына ену, дамуы мен кбею асиеті болып табылады. Ол микробтарды кбею асиеті болып лпаларды ткізгіштігін жне агрессинді заттарды жоарлатушы, фагацитозды жне бактериолизді тексеруші асиеттерге ие.

Токигенділік – ол микробтарды улызаттар яни токсигендерді ндіру асиеті. Токсигендерді экзо жне эндотоксин атты трлерін ажыратамыз. Экзотоксиндер – микробтарды сырты ортаа шыуы жне метоболизм німі ол атты улы зат, ол спецификалы, тадаулы сер ететін антигендік асиетке ие. Экзотоксиндер ыздыруа трасыз ол жарыты асорту ферментіні серінен бзылады. Оларды фармалинмен тазалаанда здеріні улы асиетінен айырылады, біра антигенділер сатап алады. Анатоксиндер деп аталатын залалсыздандырылан экзотоксиндер, инфекциялы аурулара профилактикалы масатта олданады.

Эндотоксиндер – ол микробты жасушалармен тыыз байланысты у болып табылады. Олар термотраты, антиген сияты белсенді емес, біра организм оан спецификалы емес, экзотоксиндерге араанда лсіз сер етеді.

Вирустарды патогенді сері абылдайтын жануарларды жасушаларындаы репродукцияа сйенген. Вирустарды нуклеин ышылыны серінен жасушаларды рамдас жасушаларында кптеген вириондар жасалынады. Нтижесінде иесіні жасушасы з ызметін жоалтады.

Вирустар мен микробтарды вируленттілігі жадайа байланысты згеріп отырады мысалы жоары температуралы оздырыша, антибиотиктерге жне кптеген химиялы заттара сер еткенде тмендейді немесе тгелімен тежеледі. Инфекцияны трлері мен дамуы оздырушыны организмдерге лимфогенді, гематогенді жне нейрогенді жолдармен таралады, сонымен атар заымдалан азамен сау азаны ара атынасында. оздырыштарды инфекцияны алашы ошаынан ана енеді, біра ол жерде кбеймейді, тек кптеген азалара ан арылы тасмалданады, сол жерде кбейеді, оны бактеремия деп аталады. Заымдаушыларды алашы ошаында кбейетін кейбір оздырыштар, азалармен лпаларда екіншілік іріді ошаты пайда болуына келеді. Бндай инфекция пиемия деп аталады. Заымдалу ошаынан ана оздырушыны токсигендері ана тседі. Ол септициемия деп аталады. Пиемия мен септициемияны осылысы аралас инфекция – септикопиемия деп аталады.

Ауру кезінде оздырыштар ену кезінде ан кбейеді, ал олардан блінетін экзотоксиндер ан жйесіне сііп токсинемияны шаырады. Пайда болуына байланысты инфекционды аурулар эзо жне эндогенді болып блінеді 1 жадайда оздырыш азаа сырттай енеді де, 2- жадайда азада комменсал трінде тіршілік ететін шартты патогенді микробтар арылы енеді.

оздырыштарды тріні санына байланысты, инфекцияны арапайым инфекция ол оздырышты 1 трімен, екіншілік инфекция біріншіліктен со бірден болады. Инфекция болып жне азаны содан босап шыып, дл сол патогенді микробты жтыранда ауру айталанады, ол реинфекция деп аталады.

Инфекционды процессті затыына байланысты аса жедел, жедел, жеделге дейін жне созылмалы болып блінеді. Микроорганизмні тмен резистенттілігі кезінде инфекция болады. Ол німге келуі ммкін. Инфекционды процесс тез аяталан жадайда, ауру барысын жеіл деп аталады.

Ауру формасы типті жне атипті болуы ммкін. Ауру формасы жиі паталогияны процессті лаколизация деп аталады.

Инфекцияны таралуы мен дамуы азаа тскен патогенді микробтарды вируленттілігімен млшеріне ана емес, сонымен атар микроорганизмні жадайына жне реактивтілігінеде байланысты болады.,

Толы емес рацион, сырты ортаны тмен немесе жоары температурасы жануарларды резистенттілігін жне инфекционды ауруды дамуына серін тигізеді. Жануарларды аштыынан жеке ана емес, сонымен атар трдік имунитетін жоалтады.

Мысалы, кептерлер алыпты жадайда сібір жарасымен ауымайды, біра ашты жадайда сол ауруа жаын болады. Азаа ауызды жетіспеушілігінде иммунды глобулиндер жасап шыарылуы бзылады, фагациттерді белсенділігі тмендейді. Сонымен атар жануарларды концентраттармен емізгенде оларда ацидоз дамиды, анны бактериоцитілігі тмендейді.

Минералды заттарды жетіспеушілігінде су алмасу жне ас орыту жйесі заымдалады. Гиповитаминоз кезінде теріні жне шырышты абатты барьерлі функциясы тмендейді.

Зооноздар—табии жадайларда адам жне жануар шін жалпы болып табылатын инфекциялар . Медициналы дебиетте зооноздар – адамны инфекцияны резервуарымен кзі ретінде ртрлі й жне жабайы сторектілер мен стар болып табылатын жпалы жне инвазиялы аурулар тобы. Олар оздырышты биологиялы тр ретінде мір сруін амтамасыз етеді.

Сібір жарасы-Bacillus anthracis оздырышымен шаырылатын, клиникасында теріні серозды геморрагиялы абынуымен, лимфа тйіндеріні лаюымен, ызба жне интоксикациямен сипатталатын жедел бактериальды зоонозды инфекциялы ауру.

Бруцеллез- Бл ауру осы аурумен ауыратын малды стін ішуден болады. Ол сондай-а терідегі жырындылар мен жаралар арылы организмге тарайды, бл жадай ауру малдарды ктіп-баатын адамдарда жиі кездеседі, сонымен атар ауру заымданан ауамен демалан кезде тыныс жолдары арылы да денеге тседі. Бруцеллез-бруцеллалармен шаырылатын оздырышы ртрлі механизммен берілетін , клиникасында созылмалы ызбамен, имыл-озалыс аппаратыны, жйке жйесіні, жрек-ан тамыр жйесіні, зр шыару жйесіні жне т.б жйелерді заымдалуымен жретін, созылмалыа ауысуа бейім, инфекция-аллергиялы, зоонозды инфекциялы ауру.

Листериоз -Listeria monocytobenes-s шаырылатын, р трлі жолымен жатын мононуклеарлы фагациттерді заымдануымен жретін, жедел трде ызбамен, жалпы интоксикациямен тетін ангиозды, септикалы, жйелік трлерінде тетін зоонозды инфекция.

дебиет:

1.Внутрибольничная инфекция: учебное пособие/ под ред. В.Л.Осиповой. – М., 2009.

2.Шкатова Е.Ю., Морозкова О.А. Инфекционная безопасность в ЛПУ. Феникс, 2008.

Баылау:

«Инфекция» жне «А.І.И» анытама берііз.
Инфекционды ауруларды маызы.
«Иммунозациялаушы субинфекция» дегенім не?
Микробтарды микроорганизмдерді ораныс барьерлерінен ту асиеті.
Микробтарды метаболизм німі-экзотоксиндер жне энотоксиндер
Инфекциялы ауруларды формасы, трлері жне дамуы.
Зоонозды инфекция жайлы тсінік жне АІИ маызы.

Дріс

Таырыбы: «Эпидемиологиялы адаалау. Трлері»

Масаты:Эпидемиологиялылы адаалау жне оны трлерімен студенттерді таныстыру.