Fe-Fe3C орытпадаы фазалы жне рылымды згерістер(айта кристалдану).

Темірдегі полиморфты згерістер мен температура тмендегенде феррит пен аустениттегі кміртек ерігіштігіні згеруі фазалы жне рылымды згерістерге келеді. атты кйде тетін бл ауысымдар тменде крсетілген сызытармен сипатталады. NH сызыы -феррит пен аустенит екі фазасыны бірге мір сру аймаыны жоары шекарасы.Салындатанда бл сызы -ферритті аустенитке полиморфты ауысуыны басталу температурасына сйкес. NJ сызыы -феррит пен аустенит екі фазасыны бірге мір сру аймаыны тмегі шекарасы.Салындатанда бл сызы -ферритті аустенитке полиморфты ауысуыны аяталу температурасына сйкес. Феррит (парамагнитті кйде)пен аустенит бірге мір сру аймаыны жоары шекарасы GO сызыына сйкес,яни парамагнитті феррит тзілуімен ауысу басталу температураларына сйкес.OS сызыы Феррит (ферромагнитті кйде)пен аустенит бірге мір сру аймаыны жоары шекарасы; ферромагнитті феррит тзілуімен ауысу басталу температураларына сйкес

GOS сызыына сйкес температуралар тепе-те жадайда А3 деп белгілейді.

0,8%С дейін болаттарда полиморфты ауысу температура аралыында теді жне феррит пер аустенит арасында кміртекті айта блумен теді.

Салындатуда SE аустенитте кміртекті ерігіштік шегі аустениттен екінші ретті цементит бліну температурасына,ал ыздыруда астенитте екінші ретті цементитті еруіні аяталуына сйкес келеді. SE сызыына сйкес критикалы нктелерді Аст деп белгілейді. GP сызыы салындатуда аустенитті ферритке ауысуыны аяталу температурасы,ыздыранда ферритті аустенитті ауысу басталуын крсетеді.

Кюри температура нктесі-МО сызыы,салындаанда парамагнитті феррит ферромагниттіге,ыздыранда керісінше ауысады.МО сызыына сйкес температура А2 деп белгілейді. PSK эвтектоидты ауысу сызыы салындатанда перлит деп аталатын ферритті-цементитті рылым-эвтектоид тзілуімен аустенит(0,8%С) ыдыраумен жреді.

PSK сызыына сйкес критикалы температура нктелері салындаанда Аr1,ыздырында Ас1 деп белгіленеді.

PQ сызыы температураа байланысты ферриттегі кміртекті ерігіштігі згеруіне сйкес. Бл сызы тепе- тедік жадайда салындатанда штік цементит блінуні басталуына,ыздыранда оны толыымен еруіне сйкес.

GP сызыынан тмен тек феррит болады. PQ сызыына сйкес температураларына жеткенше жаймен ыздыранда ферриттен цементит(штік) блінеді. Тйіршік шекарасы бойынша штік цементитті блінуі ферритті пластикалыын тмендетеді.

0,02-0,8%С бар болаттар эвтектоиа дейінгі деп атйды.Жоарыда айтыландай бл болаттар кристалдану біткен со GOS сызыына сйкес температуралара дейін салындатанда згерістерді жатырмайтын аустениттен трады.

Болаттаы кміртек концентрациясы кбейген сайын феррит тзілуі де азаяды. 727 ºС температураа жеткенде аустениттегі кміртек млшері 0,8% жетеді(S нктесі). Эвтектоидты конценрациясы бар аустенит перлит тзетін феррит пен цементитті одан блінуімен атар ыдырайды:

Аустенитті эвтектоидты ауысуы 727ºС траты температурада теді.ш фаза боланда-феррит(0,020%С),цементит (6,67%С) жне аустенит (0,8%С) жйе нонвариантты (С=2+1-3=0).

Эктектоида дейінгі болаттар салынлатуды соында феррит+перлит рылыма ие.

Болатта кміртегі млшері артан сайын рылымда арты феррит азаяды жне перлит кбейеді. Болатта 0,6-0,7 кміртегі боланда феррит перлит тйіршіктері айналасында жрын ретінде блінеді.

0,8%С бар болат эвтектоидты деп аталады. 727ºС температураа жеткенде бл болатта барлы аустенит перлитке ауысады.

0,8-2,14% С бар болаттар эвтектоидтан кейінгі деп аталады. SE сызыынан жоары бл орытпаларда тек аустенит болады.

SE сызыына сйкес температураларда аустенит аныан кміртек болады,жне температура тмендегенде одан екінші ретті цементит блінеді. Осыан байланысты SE сызыынан тмен температурада орытпа екі фазалы (аустенит+екінші ретті цементит) болады. Цементит блінуіне арай аустениттегі кміртегі SE сызыына байланысты азаяды.Осылай t10 температурада 2 орытпадаы аустенит рамы д нктесімен аныталады.