Таырып. Халыаралы уе ыы

1. Халыаралы уе ыыны тсінігі мен ыты реттелуі

2. уе кемелеріні трлері мен шуы ережелері

3. Халыаралы уе ыындаы жауапкершілік

4. ИКАО – Азаматты авиация халыаралы йымы.

Халыаралы уе ыыны тсінігі. Мемлекеттерді здеріні уе кеестігегі айрыша жне толы егеменділігі. Р-ны уе кеестірі режимі. Р-ны уе кодексін дайындау.

Халыаралы уе ыы - уе кеістігін, оны анытаушы ыты режимін олдануа байланысты халыаралы субъектілерді арасындаы атынастарды реттейтін арнай аидалар мен нормаларды жиынтыынан тратын халыаралы ыты бір саласы. Ол халыаралы уе хабарландыруын жзеге асыру жне оларды ауіпсіздігін амтамасыз ету масатында уе кеістігін пайдалануа байланысты халыаралы субъектілерді арасында туындайтын халыаралы атынастарды реттейді.

уе клігі ызметін ыты реттеу екінші дниежзілік соыстан кейін арынды дамыды. 1944-ші жылы Чикагода Азаматты авиация жніндегі конвенция абылданып, соны негізінде келесідей жаттар абылданды: Конвенцияны шешуші актісі, уе хабарларын халыаралы транзиттеу жніндегі келісім жне Халыаралы уе клігі туралы келісім.

уе кеістігін екі трі бар: Егеменді уе кеістігімен Халыаралы уе кеістігі.

Тжірибеде мемлекет аумаынан уе кемелеріні шуы траты жне трасыз болып блінеді. Траты шу алдын ала бекітілген кестемен, жоспармен, белгіленген сызыпен жзеге асырылса, ал трасыз шу уе атынастары екі немесе бірнеше мемлекеттерді арасындаы екіжаты келісіммен белгіленеді. детте шетел аумаыны шегінде рдайым шу ыын мемлекеттер уе хабарландыру туралы келісім арала алады. Бл келісім міндетті болып табылады. Мемлекеттер тиісті рхсатсыз з аумаында шып бара жатан шетел уе кемесін тотатуа ылы. Халыаралы навигацияда рбір уе кемесіні тіркеу туралы кулігі, шуа жарайтындыы туралы кулік, бортты журнал жне т.б. жаттары болуы керек.

Шет мемлекеттерді уе кеістігіндегі уе кемелеріне сол мемлекетті заы жне кедендік, валюталы, карантиндік баылауы тарайды.

уе кемелеріні ыты мртебесіне келер болса, уе кемелері тіркелу фактісіне байланысты лтты иелікке жатызылады. Олар зі тіркелген мемлекетті орауында болады. Тіркелегн уе кемесі мемлекеттік тізілімге енгізіледі. Халыаралы уе хабарландыруында уе кемелерін азаматты уе кемелері жне мемлекеттік уе кемелерідеп екіге бледі. Азаматты уе кемелері – азаматты жолаушылар мен жктерді тасымалдауа арналан.

Мемлекеттер халыаралы уе ыыны аидалары мен нормаларын бзандары шін саяси жауапкершілікке тартылады. Ол жауапкершілік ИКАО Ассамблеясына дауыс беру ыынан айырылу трінде болуы ммкін. Бнымен атар, мемлекеттер баса мемлекетті уе кеістігі егемендігін бзаны шін халыаралы жауапкершілікке тартылуы ммкін. уеде тасымалдауды жзеге асырушы йымдар жолаушылар мен жк иелеріне келтірілген шыындары шін азаматты-ыты жауапкершілікке тартылады.

ИКАО – Азаматты авиация халыаралы йымы. 1944-ші жылы Чикаго конвенциясында азаматты авиация мселелерін шешу шін рылан. 1946-шы жылы аталмыш йым мамандандырылан йым мртебесін алды. ИКАО-ны негізгі масаты Чикаго конвенциясына сйкес халыаралы азаматты авиацияларды ауіпсіздігін жне дамуын амтамасыз ету.Бгінгі кні оны рамында 150 мемлекет бар. азастан Республикасы ИКАО-а мшелікке 1992 жылы 21-ші тамызда осылды.

ИКАО-ны жоары органы Ассамблея болып табылады. Орталыы Канаданы Монреаль аласында орналасан.

14-таырып Халыаралы гуманитарлы ы

1. скери атыыстаы кезіндегі атынастарды халыаралы ыты реттеу міндеттері.

2. Халыаралы сипаттаы ытар мен міндеттер.

3. Соыс рбандарын орау.

Халыаралы гуманитарлы ы атыысты туындау есебіні зады немесе зады еместігіне рамастан, атыыса атысушы екі жаа да ытары мен міндеттері бекітеді. скери рекеттерді ашу туралы 1907 жылы Гааганы 3-ші конвенциясы бойынша соыс рекетіні басталуы мемлекет арасындаы алдын-ала ескертусіз жзеге асырылуы тиіс. Соыс жариялау р елді жоары мемлекетік органдары кілеттілігіне жатады. Конвенциялар мен протаколдар соыс жарияланан немесе конвенция мен протакола ол ойан жатар арасында арулы атыыстар боланда олданылады.

Халыаралы ы ережелері мен аидаттарына айшы келетін барлы ару трлері ыа арсы трлерге жатады. Олара е алдымен адамдарды жаппай арататын арулар, сонымен атар те атты бзылыстар мен асіреттер келетін арулар жне табии ортаа лан-айыр зиян келтіреге баытталан ралдар жатады.

Конвенциялар мен протокола ол ойан жатар соыс уаытында да, соыс болмаан уаыттада скери мамандар дайындау бадарламасында оып йренуге міндетті, скери жне азаматты биліктегілер оны мтінімен танысуа міндетті. Командирлер здеріне жктелген жауапкершілік шегінде зіні арамаындаы арулы куштер рамына кіретін тлалар, Конвенциялар мен протоколмен жктелген міндеттерді біліп, танысуына шара олданылуы керек.

Соысты жариялауды ыты салдары:

1.Бейбіт атынастар тотатылады, дипломатиялы жне консулды атынастар зіледі, оларды ызметкерлері кері шаырылады.

2.Бейбіт атынастар а жасалан саяси, эканомикалы жне згеде келісім-шарттар тгел тотайды.

3.Соыс жадайына бекітілген арнайы келісім-шарттар

ызыл Крест ХIХ асырда арулы атыан нтижесінде жне арулы атыыстар жадайына арналып рылды. Тек оны ызметі кейініректе ана едір лая тсті, ал азір ол мгедектерге санитарлы білім беруден леуметтік кмек крсетуге дейінгі ке маынадаы мселелерді амтиды.

лтты оамда халыаралы ызыл Крест Комитеті арулы атыыс кезінде оан жктелуі ммкін болатын тапсырмаларды орындауа деген міндеті болып табылады.

Халыаралы ызыл Крест Комитетіні дербес рект ете алатын кілеттігі бар болса да, ол лтты оамдармен бірлесіп ызмет ету гуманитарлы жне дрігерлік кмекті жоары дрежедегі тиімділігін амтамасыз ету шін ажет.

Жз жылдан астам уаыттан бері азыл Крест соыс кезінде де, бейбіт мірдеде комек крсету жніндегі ртрлі жмыстарды жргізетін йым ретіндегі лемдегі коптеген елдерге танымал.

ызыл Крест – бл негізін алаушы болып табылатын Халыаралы ызыл Крест комитеті, лемде 150 елдегі ызыл Крест ызыл Жарты айды лтты оамы, сондай-а ызыл Крест жне ызыл Жарты айды Федерациялы оамы, Халыаралы ызыл Крест Комитет штаб птері рамына енеді.

Соыс рбандарын орау жне олара кмек крсету жніндегі з міндеттерін орындау шін ХКК, соысушы жатара халыаралы гуманитарлы ыты жалпыа белгілі нормалары мен рекет етуші конвенциясын сатауа міндетті екенін ескертеді жне сонымен атар олара з ызметтерін сынады. Кейде жанжала атысушы жатар ХКК-не здері кмек срап тініш жасайды.

ХКК-і елдегі билік орындары келісімен жне лтты оам кеесінен кейін, арулы атыыс болан жерге андай кмек ажет екенін анытау ажет шін з делегатарын жібереді. Сонан со делегатара жасалан жадайды алдын-ала баалау негізінде ХКК-е, егер ажет болатын болса кмек крсету туралы ндеумен халыаралы оамдастыа барады.

(кіметке жне лтты оама)

Басып алынан жерлерде ХКК Женева конверенциясыны ережелеріне сйкес, трандарды барлы ажеттілігіні телуі, адамдарды отбасылы мір сріп туыстарымен байланысын ныайту шін, сардап шегушілерді е алашы ажет заттарымен (азы-тлік, жататын й т.б.) амтамасыз ету, дрігерлік кмек крсету шін жадайлар жасауа тырысады. ХКК- рамына ететін іздеу салу жніндегі Орталы Агентті болады. Ол еркінен айырылан немесе ттына алынан скери ттындар арасындаы сонымен атар соыс рекеттері нтижесінде анырап алан отбасы мшелері арасындаы байланыстарды алыптастырудан трады.

Агенттік атыыс салдарынан із-тссіз жоалып кеткен адамдарды іздестіруіне барлы ажетті шараларды абылдап, іздеп нтижесі туралы оны отбасына млімдейді. Іздеу салу жніндегі орталы агентті ызметі Женева конвенциясында жне №1 осымша хаттамасында аныталан.

К жне .жарты ай оамыны халыаралы Федерациясы 1919 ж рылды. Оны ызметі негізінен бейбіт мірде жзеге асырылады.(табии аппат рбандарына кмек крсету т.б.)

Таырып. азастанны лемдік ауымдастыты мшесі жне азіргі халыаралы ыты субьектісі ретінде дамуы

1. азастанны сырты саясат жне лтты ауіпсіздік саласындаы стратегиялы баыты.

2. Р сырты саясат ызметіндегі баыттары.

3. азастанны экологиясы жне халыаралы ы.

Экономикалы тратылыты амтамасыз ету мемлекетті экономикалы саясаты мен йымды-ыты шаралар жйесіне байланысты. азіргі кезеде кез келген мемлекетті экономикалы саясатындаы айын жне кезекті стсіздіктерден шыуды тиімді жолдарын жасауа, экономикалы реформалауа лкен мн берілуде. Экономикалы даму шін ы арылы экономикаа ыпал ету, экономикалы проблемаларды басара білуді ытимал проблемаларыны тжірибелік маызы зор.

азіргі тадаы лемдегі халыаралы экономикалы атынастар шін мселелерді кпшілік блігін бара-бара лтты ыпен ана емес, сонымен бірге халыаралы ыты нормаларын, аидаларын, институттарын олдану арылы немесе негізінен халыаралы ыпен арастыру орын алып келеді. «Мемлекетті ішкі зірет биліктерін туелсіздікті саналы, йлестірілген кйде трлі шектеулер дегейде аырындап беру туралы сз болып отыр, яни бекітілген ы нормаларында лтты, айматы, блокты мдделермен атар, ттастай аландаы халыаралы ауымдастыты мдделеріде крініс табуы керек». Интернационалды рдісі, немесе азіргі кезде айтылып жргеніндей, шаруашылы мірді жаандасуы айын жне оны кпшілік мойындап отыр. сіресе халыаралы ы лкен ыпалдара шырауда, себебі: мемлекет пен оны лтты ыына ірі клемді ыпалдар халыаралы ы арылы жзеге асырылады. Жаандасу процесі халыаралы ы жйесіні ерекшелігін, халыаралы жйені ттастай аланда німді ызмет етуін таы бір рет длелдеп отыр.

1. азастанны сырты саясат жне лтты ауіпсіздік саласындаы стратегиялы баыты.

Халыаралы ыты даму тарихы бір мыжылдыпен шектелмейді. Бл, бір жаынан аланда, баса мемлекеттерді ытарына дайы ыпал ететін кнеден келе жатан ыты жйелерді бірі; екінші жаынан аланда лтты жйелерге зара туелді болып келеді. Осы заманы халыаралы ыты беделі жоары. Оны ыты табиаты мен санаспайтын мемлекет жо шыар. Сонымен атар, халыаралы ы шін субъектілер арасындаы атынастарды жоары дегейіндегі сеніммен бекіту сипаты тн. Ал, сенім, з кезегінде халыаралы діл ыты тртіпті орнатуды кепілі болады. Ттастай лемдік ауымдастыты ауіпсіздігі діл бейбіт тртіпті алышарты болып табылады. Халыаралы ауіпсіздікті жалпыа орта жйесі жеке мемлекетті ауіпсіздігімен амтамасыз етіледі.

Халыаралы экономикалы ыа арналан алашы ылыми зерттеулер екінші дниежзілік соыстан кейін пайда бола бастады. 1964 ж. сауда жне даму жніндегі Б-ны Женева Конвенциясы ткізілді. Бл халыаралы форум халыаралы экономикалы ыты ыты табиаты туралы кптеген пікірталастарды бастап берді. Екі баыт алыптасты: халыаралы-ыты жне шаруашылы-ыты.

Халыаралы-ыты баыт халыаралы экономикалы ыты халыаралы жария ыты бір бліг немесе саласы деп белгілейді. Ал, екінші баыт халыаралы экономикалы ыа халыаралы экономикалы атынастар объектісі болып табылатын кез келген нормаларды жатызады.

Дамушы мемлекеттер жаа халыаралы экономикалы тртіпті масаттарын мынадай етіп айындайды:

- мемлекеттерді з табии ресурстарына толы жне траты туелсіздік етуі, дербес тедік, экономикалы жне леуметтік жйенлерді тадау еркіндігі дне кемсітушілікке жол бермеу сияты аидаларды жзеге асыру;

- дамушы мемлекеттерге халыаралы шешімдер абылдау процесінде діл рл беруді амтамасыз ету;

- осы елдерді лемдік нарытаы экономикалы зара байланысты наты саласындаы талаптарын анааттандыру.

Жаа халыаралы экономикалы тртіп (ЖХЭТ) тжыырымдамасы - халыаралы экономикалы атынастарды айта рылуыны жетекші тжырымдамаларыны бірі ретінде дамушы мемлекеттерді бастамасымен бекітіліп алды. Олар здеріні экономикалы дербестігі, халыаралы экономикалы атынастарды демократиялыы шін кресті бастап кетті. Осы тжырымдаманы алыптасуына нормативтік базаны маызы зор болды. ЖХЭТ-ті орнату шін Декларация мен рекеттер бадарламасы, сондай-а мемлекеттерді экономикалы ытары мен міндеттеріні Хартиясы абылданды, олар Б Бас Ассамблеясыны 4-ші Арнайы сессиясында жне Б Бас Ассаблеясыны 1974 ж. 24 сессиясында абылданан болатын. Бадарламада «бейбіт шаруашылы байланыстарда, ...сауда мен ызмет крсету салаларында кемсітушілік пен шектеулерді жоюды оса аланда, діл, те ылы жне зара тиімді атынастарды орнату» талабы мазмндалан. Халыаралы экономикалы атынастарды демократияландыру жне сауытыруда, халыаралы экономикалы ыты алыптасуынао сер ете отырып, ЖХЭТ жаттары белгілі бір дрежеде бірізді емес. Кемшіліктеріне арамастан, ЖХЭТ тжырымдамасыны пайда болуы жаа, анарлым жоарыра тртіптегі халыаралы экономикалы атынастарды экономикалы атынастарды туындауына сет етті. Осы заманы ым бойынша жаа халыаралы экономикалы тртіпті мазмныны ыты тртіп ретінде шекарасы кеейіп келе жатанын атап туі керек. халыаралы ыты барлы субъектілері халыаралы экономикалы ыты тртіпті болуына мдделі. халыаралы экономикалы тртіпке мынадай сипат тн:

экономикалы кшті стемдік етуі, мемлекеттерді экономикалы санкциялары аралас олдануы;

- мемлекеттерді экономикалы даму дегейлері мен нары экономиканы дрежесі бойынша блуді фактілік задастыруы;

- трлі ыты режимдерді алыптасуы, кейінірек - барынша олайлы режимін, преференциал режимін задастыру;

- халыаралы ауымдасты атысушыларыны екі жаты реттеуден кп жаты реттеуге туі;

- халыаралы-ыты реттеу саласында мемлекеттерді ішкі зыретіні суі.

Халыаралы ыты негізгі аидаларыны халыаралы эканомикалы атынастарды реттеу шін негіз алайтын маызы бар.

Мемлекетті туелсіздігін рметтеу аидасы халыаралы экономикалы атынастар жйесіне икемделіп, мемлекеттерді з туелсіздіктерін орауа мтылыстарына айшы келмей-а, мемлекеттерді экономикалы зара туелділіктерін амтамасыз етеді.

Сырты экономикалы байланысты йымдастыру нысанын тадау аидасы мемлекеттерді дербес тедік жне ішкі істерге ол спау аидасыны исынды жаласы болып табылады. Осы аиданы нормативтік мзмнына орай, сырты экономикалы ызметке атысушылар трлі режимдерді тадауа ерікті:кедендік, тарифтік, лицензиялы, экспортты, импортты жэне баса да режимдер.

2.Р сырты саясат ызметіндегі баыттары.

азастан Республикасы - туелсіз, демократиялы жне ыты мемлекет. Ол з территориясында кімет билігін толы иеленеді, зіні ішкі жне сырты саясатын дербес белгілеп, жргізеді.

азастан Республикасы барлы мемлекеттермен зара атынасын халыаралы ы принциптері бойынша рады.

зіні мемлекеттік туелсіздігін баса мемлекеттер тануы шін азастан Республикасы ашы.

азастан Республикасыны бкіл территориясында азастан Республикасыны Конституциясы мен задары, сондай-а ол таныан халыаралы ы нормалары олданылады.

азастан Республикасыны территориясы азіргі шекараларында бірттас, блінбейтін жне ол суа болмайтын территория болып табылады.

азастан Республикасы 1992 ж. 2 наурызында Б рамына кірді. ауіпсіздік Кеесі азастан Республикасын Б рамына абылдауа сынан Бас Ассамблеяны арарын дауыс берусіз-а малдайды. азастанды делегация Б-ны айта ру жнінде, даужанжалдардан кейінгі кезе проблемалары жнінде, бітімгершілік кштеріні орын ру туралы бадарламалы сыныстар жатады. Б азастандаы ызметіне 1993 ж. кірісті. з агенттіктеріні офицерін рды.

1991 ж. 21 желтосанында Алматыда 11 туелсіз мемлекет келіссздер жргізді. Оларды “теылы негізінде жне Жоары Уадаласушы Тараптар ретінда Туелсіз Мемлекеттер Достастыын руа” шешім абылдауы осы кездесуді нтижесі еді. ТМД атысушыларыны рекеттестігі теылы, бір-біріні ауматы ттастыын жне шекараларыны мызымастыын рметтеу аидаларына сай жне бірттас ораныс кеістігі мен ядролы аруа бірттас баылауды сатау арылы жзеге асырылатыны жнінде Алматы Декларациясына ол ойылды. ТМД-ны барлы атысушыларыны келісімімен, брыны КСРО мше мемлекеттеріні, сондай-а Достатылыты масаттары мен міндеттерін блісетін баса да мемлекеттерді оан осылуы шін ТМД ашы деп жариялайды.

азастанны ЕурАзЭ, Бірттас экономикалы кеістік жне баса да ірлік экономикалы одатардаы алар орнын ныайту тауарларды ірлік рынокта экспорта шыаруа олайлы жадай жасауа септесетіндегі сзсіз, сондай-а, азастанны халыаралы экономикалы блоктар мен ауымдастытара атысуы халыаралы рынок тауашаларына ол жеткізуін жасарта тседі.

Бл орайда Азия Даму банкі, Бкіллемдік банк жне Еуропа айта ру жне даму банкі аржыландыратын жобалара адала кіл аудару керек. Мндай жобаларды жзеге асыру барысында жобаларды басару жніндегі е бгінгі заманы ноу-хауды жеткізілетіні жне халыаралы топтар тарапынан назарды анарлым арта тсетіндігі белгілі. Оны стіне бл екі жадаят осыла келгенде несиелерді зіненде баалы бодлып шыады.

азастан инфрарылымын дамыту жне оны бара-бара лдеайда іргелі еуропалы жне еуразиялы жобалара кіріктіру шін Еуропа инвистициялы банкімен аылдасуды бастау ажет.