Мен рылымына тадау жасау

Соы 20 жылдан бері тедеулер мен тесіздіктер оушыларды тсінігіне лайыталып, оларды бастауыш мектепте жне 5–6 сыныптарда оыту дстрі алыптасты. азір бірінші сыныпта тедеулер мен тесіздіктерді элементтері x + 5 = 10, x – 5 = 10 трінде кездеседі. Тебе-те трлендірулер жргізе білу математиканы арнаулы тілін мегеріп, оны тсінуден ана емес, сонымен бірге дайын жаттыулардаы рнектерге тебе-те трлендіру жргізе білуді талап етеді.

Координаталар мен функциялар орта мектеп бадарламасына тек ХХ асырды басында ана ене бастады. Олар азіргі заманы мектеп математикасыны ерекше сипатын білдіреді. Координаталар дісі мен функцияны йренуді кеейту, дамыту, бадарламадаы баса таырыптармен байланыстыра білу ажет. Осы кезде геометрияны оытуды ртрлі баыттары пайда болып, олара геометриялы трлендірулер осылды. Векторлар геометрияны бадалармасына алаш рет 1970-ші жылдары ендірілді. Бл таырыпты маызды білім берерлік мні – оны практикалы олданысыны кедігі арылы тсіндіріледі. осы кезде орта мектеп оулытарыны мазмны мен ылыми йлесімділігі кеейіп, рі оушыа лайыталды. ртрлі маызды есептерге векторды тапырлыпен олдану мселесі лі зерттеуді ажет етеді.

Орта мектеп бадарламасына математикалы талдау элементтері Кеестік дуірде ендірілген болатын. Ол орта мектеп математикасын теориялы жаынан толытырып, кптеген іс-тжірибелік ажеттіліктерден туындады.

Информатика мен есептеу техникасыны негіздерін оыту ажеттігі жастарды осы замана йлесімді математикалы дайындыы жніндегі талаптардан, электронды-есептеуіш машинаны практикаа ке клемде ендіру ажеттілігінен келіп туындады. Сол уаытта орта мектеп бадарламасы кптеген згерістерге шырады, оны мазмныны олданбалы болу жаына аса кп мн берілді.

Мектептегі математиканы оыту бадарламасы білім туралы за мен мемлекеттік стандарта сай, базистік оу жоспары негізінде жасалып, оушыларды алатын біліміні міндетті, млшері мен дегейі крсетілді. Оыту бадарламасында математикалы біліміні мазмны; таырыпты жоспарлау лгісі (оу сааттарына блу), оушыларды математикалы дайындыына ойылатын талаптар арастырылды.

Мектеп математикасыны мазмны. Осы заманы орта мектеп бадарламасыны «зегі»: сандар жйесі, шамалар, тедеулер мен тесіздіктер, математикалы рнектерді тебе-те трлендіру, координаталар дісі, функциялар, тригонометрия, геометриялы фигуралар жне оларды асиеттері, геометриялы шамаларды лшемдері, геометриялы трлендірулер, векторлар, математикалы талдау, информатика мен есептеуіш техникасыны негіздері, оытуды активтік технологияларын олдану мен зіндік шыармашылы жмыс істеуге оушыларды трбиелеу мен дамыту болып табылады.

Орта мектептегі математика курсына енген рбір тарауды йрену пні ретіндегі зіндік даму тарихы бар. Бл мселелерді андай жас ерекшелік кезеінде, андай сыныпта, андай тередікте, андай саат санымен йрену ажеттігі орта мектепке арналан бадарламада аныталды. Бл тарауларды йрену математиканы оытуды арнайы дістемесінде толы арастырылады. Мысалы: «сандар жйесі» блімі оытуды барлы жылдарында йретіледі. Сандар жйесі мектеп бадарламасына ертеден ендірілген. Уаыт ткен сайын барынша тменгі сынып жасындаы балалар оитын болды. Бадарламаа енген (тарауларды) таырыптарды мазмны толытырылып, баяндалу терендігі артты. Комплекс сандарды орта мектепте оыту ммкіндіктер де арастырылуда. Бадарламада жне математиканы оулытарында шамаларды йрену арнайы блімге блінбеген. Оушылар оу мерізіміні барлы жылдарында есептерді шешу кезінде, сіресе математика мен жаратылыстану, техникалы циклдегі пндермен байланысты есептерді шешу процестерінде ртрлі шамалармен рнектелетін амалдарды орындайды.

Оу мерзіміні айтарлытай блігі тедеулер мен тесіздіктерді йренуге жмсалады. Тедеулер мен тесіздіктерді математиканы барынша ртрлі тарауларында кеінен олданылуымен ерекше мнге ие болып отыр. Тендеулер мен тесіздіктер жйесін оыту VI сыныптан бастап оытыла бастаанына кп уаыт болан жо.

азастандаы орта білім беру жйесіндегі реформа баыттарын атап тейік: 1.Балаларды ден-саулыын орау.

2. Жеке тланы жан-жаты дамуына жадай жасау.

3. Оу рдісіні сапасын ктеру.

4. Математикадан білім беруді бір ана мемлекеттік стандарты жне базистік бадарламасы.

5. Пнаралы байланыстарды жзеге асыру.

6. Оушыларды бір бадарлама бойынша негізгі ш дегейде дайындау: жалпы мдени, олданбалы, шыармашылы.

7. Мектеп математикасыны дегейлік параллель оулытары.

8. Саралап оыту жне ксіптік баыттау.

9.Оушыларды есеп шыаруа йрету.

10. Математиканы оытуда жаа апараттар технологиялары мен компьютерді пайдалану.

11. Білім алушыны зін жмыс істеуге баулу;

12. Интерактивті сабатар беру.

13. Оыту барысында трбиелеу.

14. Мобильділікке жне шет тілдерін йренуге баулу.

15. «Жасыл экономикаа» бадарламасы бойынша зматематикалы зеттеулер жргізуге икемдеу.