Тжірибедегі згерістерді сатап алу

Инновацияларды енгізудегі сратар атарындаы екінші сра – тжірибеде не згерту керек жне шынайы сыныпта жаалытарды жзеге асыру болып табылады. Таяуда лыбританияда жргізілген здіксіз ксіби дамуды клемді зерттеуінде Опфер мен Педдер (2010) малімдерді ксіби оуына септігін тигізетін жне оушыларды оудаы нтижелерін арттыратын алты факторды анытады (17.1-сурет).

17.1-сурет. Малімдерді орныты оуына ыпал ететін факторлар

Малім жмыс істейтін жне соны аясында ол баса ріптестерімен беірлесіп сыныпты наты проблемаларын шешетін оу жоспарымен келісілген тсілдер малімдерді оытуды анарлым тиімді тсілдері мен нысандары болып табылады. Бл нысандарды малім зіні сыныбында за уаыт бойы олдануы ажет.

Лекция.ОЙЛАУ ЖОЛДАРЫ

СЫНИ ТРЫДАН ОЙЛАУА ЙРЕТУ

Сыни трыдан ойлау ой жгірту, пайымдау жасау немесе проблеманы шешу дерісі жрген барлы жадайларда, яни неге сенуге болады, не істеу керек жне бны ойластырылан рі рефлексивтік тсілмен алай істеуге болатындыын анытау ажет болан жадайларды барлыында орын алады.

Сыни трыдан ойлау «ойлау туралы ойлану» деп сипатталан. Сыни трыдан ойлаубаылау, тжірибе, толану жне ой жгірту нтижесінде алынан апаратты ыну, баалау талдау жне синтездеуде олданылатын діс болып табылады, сонымен атар ол рекет жасауа негіз, трткі болуы да ммкін. Сыни трыдан ойлау кбінесе бір нрсені елестетуге, баламалы шешімдерді абылдауа, ойлау жне іс-рекетті жаа немесе трлендірілген тсілдерін енгізуге дайын болуды кздейді,ол йымдастырылан оамды рекеттерге бейілділік пен басаларды сыни трыдан ойлауа баулуды білдіреді. Сыни трыдан ойлау дадыларыны негізгі тізбесіне адаалау, интерпретация, талдау, орытынды жасау, баалау, тсіндіру, метатану кіреді.

Сарапшыларды пікірінше, сыни трыдан ойлау проблемаларымен белсенді айналысатын адамдар мен топтар:

· адаалау жолымен алынан деректерге;

· мнмтінге;

· барабар шешім абылдауа арналан тиісті критерийлерге;

· ой-пікір, пайымды алыптастыру шін олданылатын дістерге;

· алдаы проблемалар мен мселелерді тсіну шін олданылатын теориялы рылылара лайыты кіл бледі.

Негізгі дегейдесыни трыдан ойлау дерісі:

• релевантты апараттар жинауды;

• длелдерді сыни трыдан талдау мен баалауды;

• кепілдендірілген шешімдер мен жинаталан орытындылар;

• ауымды тжірибе негізінде болжамдар мен сыныстарды айта арауды амтиды.

Блум таксономиясы

1956 жылы Бенджамин Блумны траалы етуімен білім беру комитеті зірлеген Блум таксономиясы сыни трыдан ойлауды арастыруа болатын ойлау дадыларыны кеінен олданылатын иерархиялы моделі болып табылады (6-сурет). Бл жмысты масаты ш баыт бойынша: танымды, эмоционалды жне психомоторлы жаынан оушыларды оыту масаттарыны тізімін жасау болатын. Блум таксономиясыны масаты – оытуды нерлым ттас нысанын ру масатында здеріні кші мен назарын барлы ш салаа бірдей шоырландыру шін педагогтерді ынталандыру. Алайда, оушыларды оыту масаттары топтарыны ішінен тек танымды саладаы жіктеме ана кеінен танылып, олданылады.

6-сурет. Блум таксономиясы

Танымды саладаы дадылар белгілі таырыптаы білім, тсінік пен сыни ойлау трысынан аралады. Дстрлі білім беру осы саладаы, сіресе – тмен тртіптегі масатты дадыларын ала тартуа мтылады. Блум таксономиясы, жоарыдаы суретте крсетілгендей, е тменгі дерістерден жоарыа арай кезе-кеземен озалуды кздейтін алты кезеді амтиды.