Тік ішектен термометрді 10 минуттан кейін алып, крсеткішін алу ажет.

8.Термометрді дезинфицирленген ерітіндісі йылан ыдыса салу ажет.

Температураны тулігіне 2 рет лшейді: таерте аш арына (06.00 – 09.00) жне кешке соы таматы абылдар алдында (17.00 – 19.00), ажет болса – р 2-3 саатта. лшер алдында науас тынышты жадайында 10-15 минут болуы керек. Сонымен атар, тама ішкеннен кейін бір сааттан со лшеген дрыс болады.

Цельсий бойынша 37°С -тан жоары дене температурасы жоарылаанда, лкендерде жне балаларда р ктерілген градуса тыныс озалысы жиілігі (ТЖ) 4 тыныс алуа жоарылайды, лкен адамдарда пульс —минутына 8—10 соыа, ал балаларда минутына 20 соыа жоарылайды.

Тері абатыны жадайын баалау

Тері жамылысы жадайын баалау кезінде оны тсіне, пигментация немесе теріні тлеуі, бртпелер, тыртытар, тырналулар, ылалдыы жне серпімділігі, сонымен бірге ойы жараны пайда болуы жне баса да ааулы элементтерді бар-жотыына кіл блеміз. Тері жамылысыны тсі тамырларды ана толу дрежесіне, алыдыына жне теріні тнытыына байланысты. Дені сау адамдарды терісі бозылт-ызылт тсте болады. Аурулар кезінде ол бозаран, ызаран, кгерген, сарайан жне т.б. болуы ммкін.

Тері тсі

Бозаран тері тсі тері тамырларыны ана толуы жеткіліксіз болуына байланысты болады (тамыр тйілуі, ан кету салдарынан ан клеміні азаюы, анемия).

Теріні ызаруы (ызаран жер) ыса уаыта болуы ммкін (ялу, ашулану, обалжу), психикалы озу серінен болады. Бір айматы абыну процесі боланда, дене температурасы ктерілгенде, жылы процедураларды серінен ан тамырларды кееюінде жне теріге анны келуінде, біратар дрілік заттарды олдананнан кейін (никотин ышылы, нитроглицерин жне бас.) жне басалары кезінде болуы ммкін.

Тері жамылысыны кгеруі (кгерген тс) анны оттегімен нашар аныуы немесе анайналымны баялауына байланысты болады. Кгеру жалпы жне жергілікті болады. Жалпы кгеру кпе, жрек аурулары кезінде кездеседі. Бл кезде терісі кгілдір -кк немесе ара-клгін тсте болады. Жергілікті кгеру тамырда анны іркілуі мен оны кері ауыны иындауы салдарынан болады. Егер ерінні, мрын, ла шыны, ла аланыны, бетіні кгеруі болса, оны акроцианоз деп атайды.

ола трізді тс зат алмасу бзылыстары (бйрек сті безі жеткіліксіздігі), инфекциялар, онкологиялы ауруларда кездеседі.

Терісі мен шырышты абатты сараюы т пигменттеріні (билирубин) тері жне шырышты абатта жиналуы салдарынан болады, ол т жолыны бітелуі (т тас ауруы кезінде таспен, рак кезіндегі ісікпен), бауыр аурулары (гепатит, цирроз) немесе эритроциттерді гемолизі (бзылуы) кездерінде бауырдан т блінуі бзылуынан дамиды. Теріні сараюы кп млшерде кейбір дрілік заттарды (ак­рихин, хинин жне бас.) абылдауда, біратар таамдарды (сбіз, цитрустар) олдананда болуы ммкін, біра бл кезде кзді склерасы сараймайды.

Тері жамылысын араанда бртпе бар-жотыына кіл блу ажет, ол жпалы ауруларды крінісі болуы ммкін (везикулалар, клдіреу, тлеу жне бас.).

лсіреген жне ажыан ауыр жадайдаы науастарда теріні лі еттену ошатары- ойы жаралар пайда болады. Науасты тыылыты арау дер уаытында ойы жараны бірінші белгілерін анытауа ммкіндік береді жне рі арай дамуыны алдын-алу шін емді бастау ажет.

Теріні ылалдылыы.Дені сау адамдарды алыпты жадайда терісі сл ылалды болады, біра физиологиялы терлеу ке ауымда тербеледі. Дені сау адам терісіні аздаан ылалдылыы, тер бездерінен немі микроскопиялы сйыты тамшылары блінуіне байланысты болады. Эмоционалды жне физикалы кш тскенде, тама ішкеннен кейін, жоары температурада жне оршаан орта ылалды боланда, тері ылалдылыыны жоарылауы болады. ра ысты ауа-райында, сйытыты олдануды шектегенде тері ылалдыы тмендейді. олты астында ылалдылы немі жоары болады. Жаса, тер бездеріні семуіне байланысты тері ылалдыы тмендейді, ра болады. Тер бліну бзылыстарыны е жиі себептері болып табылады: ызба, шок, орталы жне вегетативті нерв жйесі аурулары, жпалы, соматикалы жне эндокриндік аурулар, интоксикациялар.

Тургор (тері серпімділігі) - бл теріні серпімділігі мен керілу крсеткіші, ол тулік ішінде функционалды жне физиологиялы жадайына байланысты згеріп отырады. детте жас лайан сайын тері тургоры біршама тмендейді (арт адамдарда бірден тмендеген). Тургорды тмендеуі - дистрофияда, созылмалы интоксикацияда, жедел асорыту бзылыстарында, азаны сусыздануында, несеп айдайтын заттарды абылдаанда жне басалары кезінде басты диагностикалы синдром. Айыу кезінде тері тургоры тез алпына келеді.

Тіндерді тургорын санны ішкі бетіні барлы тері абатын, тері асты абатын жне блшы еттерін басанда аныталады.

· егер атпар тез жне толы жазылса -тері тургоры жасы деп есептеледі;

· егер атпар баяу, біра толы жазылса -тері тургоры тмендеген;

· егер атпар біраз уаыта дейін жазылмаса, онда тургоры бірден тмендеген.

Тургорды алпына келуі науасты айыуыны бір критериі болып табылады.