Сабаты таырыбы: Есеп ымын оытудаы дидактикалы материалдар

Жоспар

1.Есеп ымын оытудаы дидактикалы материалдар

 

1.Есеп – математиканы оыту курсында лкен орын алады жне математиканы оытуды барлы жмыстарымен байланыста жруі тиіс, кейбір жадайларда оып білуге тиісті теориялы материалды мнін, практикалы маынасы мен маыздылыын тсіну есеп шыару арылы жзеге асырылады. Бл жадайларда есеп шыару математикалы ым алыптастыруа ммкіндік береді. Есеп шыару – оушыларды білімін толытыру, натылау мен дады алыптастыру жне оны одан рі жетілдіру шін пайдаланылады. азіргі кезде есеп – оыту масаты шін емес, оны математиканы оыту ралы болып табылатындыы туралы кптеп айтылып жр.

Сонымен бастауыш сыныптарда математикадан есеп шыару практикумын оыту келесі зра байланысты трт трлі масата жетуді кздейді:

1. Білімділік: бадарламаа сйкес математикалы білім, білік жне дадыларды белгілі бір клемін оушыларды игеруі;

2. Трбиелік: шынайы ылыми дниетанымды кзарасты, жоары ізгі игіліктер мен сапалар, ебекке дайын болу жне таы баса асиеттерді алыптастыру;

3. Дамытушылы: логикалы рлымдар мен олауды математикалы стилін дамыта тсу;

4. Практикалы: мегерген математикалы білімдерін натылы жадайларда практикалы есептерді, мселелерді шешуде олдана білумен байланысты білік алыптастыру.

Сонымен есеп шыаруды оыту міндеттері тмендегіше:

1. Есеп туралы тсінік алыптастыру, оны рамы жне шешу процесімен таныстыру.

2. Есепті “есеп еместен” ажыратуа жне “Есеп еместі” есепке айналдыруа йрету.

 

3. Есепті берілген деректері жне оны шешуін салыстыру негізінде жай есепті барлы трлері туралы тсінік беру.

4. рама есеппен таныстыру, рама есепті жай есептен жне баса тапсырмалардан ажыратуа йрету.

5. 5. Жай есепті рама есепке жне керісінше айналдыра алу білігін алыптастыру.

6. 6. Есепті талдау негізінде шешуге жне шешу жоспарын руа, амалдар, рнектер тедеулер кмегімен шешуін жазуа жне шешуін р трлі тсілмен тексеруге йрету.

7. 7. Есепті кез келген трін шеше алу білігін алыптастыру шін р трлі есептерді салыстыра алу білігін дамыту.

8. 8. Арифметикалы амалдар асиеттері мен ережелері жніндегі білім негізінде есепті р трлі тсілмен шешуге йрету.

9. 9. Трлі мліметтер мен малматтар, сурет, ысаша жазу, сызба, график, схема, кесте мен рнектер бойынша есеп растыра алу білігін алыптастыру.

10. 10. Кері жне зара кері есептер ру мен шешуге йрету.

1. арастырылатын есеп трін шыаруа дайынды.

Масаты: мндай есептерді шешу барысында оушыларды амал тадауына, негіз болатын берілген деректер мен ізделінді арасындаы байланысты игеру.

2. арастырылатын есеп трін шыарумен таныстыру.

Масаты: берілген деректер мен ізделінді арасындаы байланысты таайындауа жне соны негізінде арифметикалы амал тадауа йрету, яни есепте суреттелген наты жадаяттан сйкес амал тадауа кшуге йрету. Соны нтижесінде арастырылатын есеп трін шыару тсілі таныстырылады.

3. арастырылатын есеп трін шыара алу біліктерін алыптастыру.

Масаты: арастырылатын есепті наты мазмнына арамастан, барлы трін шыаруа йрету, яни осы трдегі есепті шешу тсілін жалпылау.

1 БАСЫШ. арастырылатын есеп трін шыаруа дайынды кезеіндегі крнекіліктерді крсетейік:

1. Кптеген жадайларда есепті шыармас брын элементтері наты заттар немесе оларды суреттері болатын жиындармен жмыс орындалады:

а) осындыны табуа арналан жай есепті егізбес брын жиындарды біріктіруге (жаындатуа) жаттыулар жргізіледі;

 

) алдыты табуа арналан жай есепті егізбес брын жиынды бліп алу (алыстату) жаттыулары жргізіледі;

 

 

б) кбейтіндіні табуа арналан жай есепті егізбес брын те жиындарды біріктіруге жаттыулар жргізіледі;

 

 

в) бліндіні табуа арналан жай есепті егізбес брын жиындарды те уаттас ішкі жиындара блуге жаттыулар жргізіледі;

 

г) санды бірнеше бірлікке арттыруа арналан есептер берілген жиыннан бірнеше эллементі арты жиындар ру жаттыуларын кздейді (сонша жне таы екі):

 

 

д) санды бірнеше бірлікке кемітуге арналан есептер берілген жиыннан бірнеше элементі кем жиындар ру жаттыуларын кздейді (біреусіз сонша).

 

1. Оушылар ажетті амалды дрыс тадап алуы шін суреттегі сйкес сйлемдер растыруа арналан дидактикалы ойындарды сынуа болады:

 

4 - 1	3 + 2	2 + 1	4 - 2	5 - 2	4 + 1

рама есептерді шешу оны рамына енетін бірнеше жай есептерді шешуге келтіріледі, сондытан сйкес жай есептерді шешу рама есепті шешуге дайынды болып табылады.

Мысалы: «Екінші сынып оушылары 20 жалауша жне 5 фонарь жасады. 15 ойыншыты олар бала башаа сыйлады. Оларда неше ойыншы алды?»

Бл – екі жай есептен тратын рама есеп:

а) «Екінші сынып оушылары 20 жалауша жне 5 фонарь жасады. Оушылар барлыы неше ойыншы жасады?» - осындыны табуа арналан есеп 20+5=25 (о.).

) «Оушылар барлыы 25 ойыншы жасады. 15 ойыншыты олар балабашаа сыйлады. Оларда неше ойыншы алды?»- алдыты табуа арналан есеп: 25-15=10 (о.).

Ендеше, осы есепті шешуін рнек трінде жазуа болады: (20+5)-15=10 (о.).