Баылау сратары
1.Математика сабаында ойын есептерді шыаруа олданылатын крнекі ралдарды дайындау дістемесі андай?
2.Математика сабаында ызыты есептерді шыаруа олданылатын крнекі ралдарды дайындау дістемесі андай?
дебиеттер:
1. Оспанов Т.., Кочеткова О.В., Астамбаева Ж.. Жаа буын окулытары бойынша математиканы оыту дістемесі. 1-4-сыныптар. Алматы: «Атамра», 2005.
2. М.И. Палий. Наглядность при изучении математике – М., 1995.
3. Л.М. Фридман. Наглядность и моделирование в обучении. – М., 1999.
4. М.А Пышкало., Е.Г. Гаврилов. Наглядные пособия по математике – М., 1996.
5. Оспанов Т.. жне т.б Математика. 1 -4-сыныптар..Алматы: «Атамра», 2011
6. Т..Оспанов Т.К, Ш.Х.рманалина, С..рманалина. Бастауыш мектепте математиканы оыту дістемесі. «Фолиант» баспасы, Астана-2007
7. Н.Н. Никитин. Наглядные пособия по математике в начальной школе – М., 1998.
8. Оспанов Т. Математика. Дидактикалы материалдар.4-сынып. Алматы: «Атамра», 2010.
Лекция 23
Сабаты таырыбы: Алгебра элементтерi таырыбында дидактикалы
Материалдар
Жоспар
1.Алгебра элементтерi таырыбында дидактикалы материалдар.
2.Математикалы рнек ымын оытудаы дидактикалы материалдар дайындау дістемесі.
1.Алгебралы материал 1- ші сыныптан бастап арифметикалы. шама жне геометриялы материалдармен тыыз байланыста оылады. Алгебра элементтерін енгізу сан, арифметикалы амалдар,математикалы атынастар туралы ымдарды жалпыла кмектеседі, сонымен катар балаларды келесі сыныптарда оуа дайындайды. Негізгі алгебралы ымдара курста "сан-ды тесіздік жне тедік", ''рнек", " санды «рнекті мні". "осынлшіы мні", "айырманы мні", "ріпті рнек", "ріпті рнекті мні ".''ріпті рбір мніне рнекті де бір ана мніні сайкес болатыны ", "арапайым тедеулер жне оларды шешу тсілдері", "алгебралы тсілмен есептер шыару жне таы басалары жатады. Бл ымдара бастауыш сыныптарда анытама берілмейді, олар крнекілік жаттыулар арылы алыптастырылады.Алгебралы материалдарды оытудаы крнекіліктер: кестелер, сызбалар, трлі-тусті суреттер, диафильмдер,слайдтар.
Такырыпты оытып йретуді міндеттері тмендегіше:
1) Тедік, тесіздік ымымен таныстыру;
2) рнектерді ои, жаза жне салыстыра білу біліктерін алыптастыру;
3) Санды рнектермен жргізілетін жмсстарды табии жаласы ретінде арапайым ріпті рнектерді бір-бірінен ажырату, оларды оу, жазу жне кру, ріпті рнекті берілген мнінде мнін табу жайында тсінік алыптастыру, тжірибе жинатау.
4) Алгебра элементгері – е ішінде дидактикалы трыдан аланда аса маыздысы — тедеу жайынла тсінік беру жне оны шешуді тсілдерін оытып-йрету.
5) Жаша, амал ретімен таныстыру.
6) Есепті алгебралы тсілмен шешуді мн-маынасын ашу. Тедрулер руа келтірілетін арифметикалы есептер шыару.
2.Сандарды жне амал табаларын пайдаланып орындалан жазу — рнекбопып табылады. Ал амалды орындаанда шыкан нтиже-рнекті мні деп аталады. Осыны басшылыа ала отырып, ілгеріде арастырылатын арапайым рнектерді атаулары енгізіледі, Мселен "осынды" деп "+" табасы жне сандарды 6 ал "айырма" деп "-" табасын жне сандарды пайдаланып орындаан жазуды айтады. Амалды нтижесіне сйкес "осынды" жане "айырма" деп атамай, "осындыны мні" жне "айырманы мні" деп атаан жн. Сонда математикалы термицерді олдануа бірліктщ са-талуы ммкін, яши "еряек", "осынды" жне"айырма", "рнектін мні" - "осындыны мні" жне "айырманы мні" терминдері маыналы трыдан аланда бір-бірінен туындайтын болады. рнек пен санды, рнектерді бір-бірімен салыстыру жоарыда арастырылан мселелерді зады жаласы болып табылады жне крнекілікке сйеніп оытылып-йретіледі. Тиісті атынас табасы негізінен, рнектерді мндерін тауып, оларды салыстырайнан кейін анытадады. Санды рнек туралы тсінік алыпатастыранда, сандар арасында ойылан амал табасыны екі трлі маынасы бар екендігін ескерту кажет. Бір жаынан ол сандара олданы-латын амалдарды білдіреді. Мысалы: "5+2", 5 осу 2. "3*4" 3 кбейту 4; екінші жаынан амал табасы рнекті сипаттайды. Мысалы: 5-2; 5 пен 2 сандарыны осындысы; 3*4; 3 пен 4-тін кбейтіндісі т.б.
Бастауыш сыныптарда арапайым рнек (екі санны осындысы, айырмасы, кбейтіндісі, бліндісі) жне крделі рнектер (кебейтінді мен санны осындысы, осынды мен санны кабейтіндісі т.б.) туралы ым алыптастырылады.