Математикалы сыныптан тыс жмыстар

Лекция.

1. Математикадан сыныптан тыс жргізілетін жмыстар

Математикадан сыныптан тыс жргізілетін жмыс деп малімні оушылармен сабатан баса уаытта жргізілетін жмыстарды жйесін айтамыз. Математикадан сыныптан тыс жргізілетін жмыстарды екі трге блуге болады:

1. Бадарламадаы материалдарды толы тсінбеген оушылармен жргізілетін жмыстар.

2. Математикалы абілеттері жоары математика пніне асан ызыушылыпен арайтын оушылармен жргізілетін жмыстар. Бірінші баыт р трлі себептермен (оушыны за ауыруына байланысты, бір мектептен баса мектепке ауысуына байланысты т.б) білім дегейі, біліктілігі тмендеген оушылармен жргізіледі. Мндай жмыстар білім дегейлері бірдей болатын оушыларды 3-4-тен топтастыра бліп алып, сабатан тыс уаытта осымша дріс беру арылы жргізіледі. алыс алан оушылармен дайынды, ммкіндігінше жйелі трде (аптасына бір немесе екі рет) р оушыа наты кмек ретінде болуы керек. айталау жасаланнан со, оушыларды білім дегейі дрежесіне толы кз жеткізу шін орытынды баылау жргізіліп, р таырып бойынша баа ойылуы ажет. Пн малімі р таырып бойынша оушыларды алыс алу себептерін анытап, жиі жіберетін ателіктерге талдау жасауы керек.

Екінші баыт: а) оушыларды математикаа ызыушылыын арттыру;

) бадарламада амтылан сратарды тереірек жне кеірек оыту;

б) оушыларды математикаа абілеттерін, іздену дадыларын арттыру;

в) математикалы ойлауын тередету;

г) ылыми-кпшілік дебиеттерді з бетімен пайдалана білуге йрету;

д) математиканы ылым мен техникада, мірде пайдалана білу т.б. масатара жетуін кздейді. Екінші баыт бойынша сыныптан тыс жргізілетін жмыстарды тмендегідей трлерін атауа болады:

1) математикалы йірме;

2) математикалы викториналар, конкурстар;

3) математикалы олимпиадалар;

4) математикалы кеш;

5) математикалы экскурсия;

6) математикалы дебиеттер оу;

7) математикалы рефераттар мен шыармалар жазу;

8) математикалы абыра газеті.

Математикалы йірме, детте оу лгерімі жасы оушыларды амтиды. Нашар оитын оушылар атысысы келсе, олара да йірме есігі ашы болуы керек. йірмеге атысатын оушылар саны 20-25 боланы олайлы. йірмені алашы отырысында, оны траасы сайланып, йірме мшелеріні ытары мен міндеттері келісілуі керек. йірмені жарты жылды немесе жылды жоспары жасалынып, рбір мшесіне тапсырмалар бекітілуі керек. йірме отырысын ыайына арай аптасына 1 сааттан 1 рет немесе 1 айда 2 рет ткізуге болады. йірме отырыстары еркін пікір алмасу жадайында, белсенді пікірталас трінде ткізілгені те тиімді.

йірме саатыны таырыптары сан алуан болып, р трлі сратарды амтуа болады.

Біз мысал ретінде 0101 “Математика”, 0301 “Математика жне физика” мамандыыны 3 курс студенттеріне арналан йірме жмысыны 2001-2002 оу жылына арналан жоспарын крсетейік.

 

.А.Яссауи атындаы ХТУ-ді ШБ “Жоары математика” кафедрасындаы “Мектеп математика курсыны” крделі жне иын таырыптарын оып йренуге арналан йірме жмысыны

 

Б А Д А Р Л А М А С Ы :

 

Р/c	Жмысты мазмны	Орындалу мерзімі	Баяндамашылар
	Математика ылымы мен мамандыы туралы гіме. йірме жмысыны жоспарын бекіту. йірме траасын таайындау. Функционалды тедеулер мен оларды жйелерін шешуге берілген есептер.	10.09.02	Доцент Бейсеков Ж.   Казбекова Г.
	Туынды пропорцияны асиетін пайдаланып есептер шыару. Те атынастарды асиетін пайдаланып есептер шыару.	24.09.02	лсейіт А.   Есентаева Ж.
	Коши тесіздігі жне оны тесіздіктерді длелдеуде олданылуы. Математикалы индукция тсіліне есептер шыару.	10.10.02	Исхакова А.     Умбеталиев Т.
	Туындыны тесіздікті дрыстыын длелдеуде олдану. Туындыны тебе-тедікті дрыстыын длелдеуде олдану.	24.10.02	Жарментаева Н.   Айменова Ж.
	Функцияны е лкен жне е кіші мндерін табу таырыбына берілген мселе есептерді шыару. Квадрат шмшелікті тбірлеріні санды осьте орналасуын анытауа берілген параметрлік есептерді шыару.	14.11.02	Саынай А.     Салтаева П.
	Виет теоремасы жне оны олданылуы. здіксіз функцияны таба тратылы асиетін модуль табалары араласып келген есептерді шешуде олдану.	24.11.02	Мусрепова Э.   ралбаева Г.
	Кері функцияны аныталан интегралды есептеуде олдану. осындыны шегін аныталан интеграл арылы есептеу.	11.12.02	Оразбаева Р.   Битемирова У.
	Параметрлік тедеуді функциялы діспен шешу	25.12.02	алубай У.
	Модуль табалары араласып келген функцияны графигін салу		Байнусипова А.
	Бір айнымалысы бар тесіздіктерді шешуді негізгі дістері: а) Графиктік тсіл; б) Длелдеу дісі; в) Интервалдар дісі; г) Аралытар дісі; Негізгі элементар функцияларды графиктерін трлендіру арылы салу.	10.01.03	Спанова Г.   Кузембаева Ж.
	Тедеуді функциялы діспен шешу. Орта мектепте квадрат шмшелікті айыру тсілімен есептер шыару.	24.01.03	Айтреева Б. Есенбепова У.
	Интегралды тебе-те трлендіруде олданылуы. йірме жмысын орытындылау.	31.01.03	Анламасова Г.   Доцент Бейсеков Ж.

 

йірме жмысыны жетешісі “жоары математика” кафедрасыны доценті, педагогика ылымыны кандидаты: Ж. Бейсеков.

азіргі кезеде мектеп алдында тран басты масаттарды бірі – оушыларды жалпы білім дегейін арттыру, з бетімен білім алу жолдарын йрету, болашата алан білімдерін практикалы мтаждарына пайдалана алатын жолдара бейімдеу болып табылады. Математикалы білімдерді толытыруды басты кзі – кітап, ылыми-кпшілік дебиеттер. Оушыларды осымша дебиеттермен жмыс істей білуге йрету – малімні басты міндеттеріні бірі.

ылыми-математикалы дебиеттермен жмыс істегенде оушыларды біліктілігі мен дадыларын алыптастыруды негізгі раушылары тмендегідей:

1) мтінді (тексті) тере тсіну біліктілігі;

2) е бастысы ажырату жне есте сатай білу;

3) гіме жасалынып отыран мселелерді іштей орыту біліктілігі;

4) жоспар, конспект ра білу, кшіре ала білу;

5) абылданатын апараттара з бетімен сын кзбен арай білу;

6) математикалы мтіндерде кездесетін иындытарды жее білуге, зін-зі жмыс істеуге мойындатуа йрену;

Оушылара оыан дебиеттері бойынша баяндама, реферат жазу, кестелер, лгілер жасауа йрету, керекті дебиеттерді тадай білуге йрету малім ызметіні басты ралдары. Мектеп оушыларын жиі жарияланатын “Тарихи биографиялы дебиеттер”, “Математика йірмесіні кітапханасы”, “Математикалы хрестоматия”, “лы адамдар мірі” серияларын тымды пайдалануа баыттаан жн. Сонымен атар, “Квант”, “Математика в школе”, “ИФМ” журналдарын арастырып, математикалы олимпиадалар, жоары оу орындарына тсушілерге арналан есептер жинатарынан жаттыулар шыарып отыру керек.

 

Лекция